دولت روحانی به محافظه کاری افراطی روی آورده است
حسین راغفر
در سال های گذشته به خصوص در زمینه افزایش تورم و گرانی های لجام گسیخته مردم با مشکلات زیادی روبرو شدند. نزدیک به شش ماه از عمر دولت یازدهم می گذرد این در حالی است که آقای روحانی در مبارزات انتخاباتی یکی از برنامه های خود را ثبات اقتصادی اعلام کرده بود. با روی کار آمدن دولت جدید خواسته ها و انتظارات از دولت در زمینه اقتصادی به شدت افزایش پیدا کرد.
به گزارش «تابناک»، در همین شش ماه از آغاز کار دولت میان مخالفان و موافقان سیاست های اقتصادی دولت مناظره و کشمکش بزرگی رخ داده است. در این میان موافقان معتقدند که دولت توانسته است با اتخاذ سیاست های مدبرانه ثبات را به اقتصاد برگرداند و در مرحله بعد به دنبال کاهش تورم گام برخواهد داشت. اما از سوی دیگر مخالفان معتقدند که دولت برنامه خاصی برای اقتصاد ندارد و از مدیریت واحدی نیز در زمینه اقتصادی بهره نمی برد. این گروه از فعالین اقتصادی معتقدند، دولت جدید بیشتر سعی می کند مشکلات اقتصادی خود را از طریق بهبود اوضاع سیاست خارجی مناسب کند.
در همین راستا «تابناک» در گفت و گو با دکتر حسین راغفر استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی عملکرد دولت را بررسی قرار داده است.
آقای دکتر شما عملکرد شش ماه دولت را در حوزه اقتصادی را چگونه ارزیابی می کنید؟
الان هجمه های زیادی علیه دولت شروع شده است. البته بنده نه از دولت دفاع و نه حمله می کنم. ولی خیلی از حمله هایی که به دولت می شود سیاسی است. دولت احمدی نژاد این همه در عرصه اقتصاد بد عمل کرد هیچکس راجع به عملکرد بد او واکنشی نشان نمی داد. نتایج عملکرد ضعیف دولت قبل در عرصه اقتصاد بیست سال دیگر در کشور خواهد بود. ولی دولت جدید فقط شش ماه است که روی کار آمداست این همه نقد می شود محل تردید است.
منتقدان اقتصادی دولت معتقدند که دولت در عرصه اقتصاد اقدام چشم گیری انجام نداده است؟
آن گونه که انتظار می رفت، دولت به هر صورت از نظرات کارشناسی کشور استفاده نکرده است. به همین دلیل آن پویایی و تحرکی را که انتظار می رفت دولت برای حل این معضلات عظیمی که از دولت قبل به ارث مانده است صورت نداده است. یک نوع محافظه کاری افراطی در برنامه های دولت دیده می شود. احتمالا به دلیل همین هجمه های عظیمی که به دولت صورت می گیرد، دولت راه رفتن عادی خودش را فراموش کرده است. منتقدان، دولت را برای اقدام دست پاچه کرده اند و این ظلم بزرگی به کشور است. همه ما باید تلاش کنیم که دولت بتواند کار کند. این تعارض ها بین دولت- مجلس، دولت- رسانه ملی، دولت - نهادهای قدرت در کشور باعث می شود که دولت نتواند کار کند. اگر نهادهای مختلف علائم مخالف هم ارائه و صادر کنند این علائم متفاوت به جامعه بیرونی و به سرمایه گزاران انتقال داده می شود که مثلا الان فرصت سرمایه گذاری نیست که خطر بزرگی برای کشور به وجود می آورد. این اختلافات باعث می شود که دست و پای دولت بسته شود و مشکلات عمیق تر و آسیب ها را به اقتصاد کشور و به مردم بیشتر می کند. این همه رقابت های مخرب که در مقابل هم شکل گرفته، بلایی است که به جان مملکت ما افتاده.
پس علت ضعف دولت در بخش اقتصاد در این شش ماه چیست؟
دولت در شش ماهه گذشته آن طور که انتظار می رفته است حضور فعالی در بخش سیاست گذاری نداشته است البته ما به محدودیت منابع دولت آگاه هستیم. دولت علائمی از خود نشان نمی دهد که بتواند به تحرک اقتصاد ملی کمک کند . به نظر می رسد ، بخشی از کندی در اقتصاد محصول محافظه کاری افراطی در داخل دولت می باشد. حملاتی که علیه دولت شکل گرفته، محافظه کاری را تشدید کرده است. به نظرم دولت نتوانسته هنوز آنگونه که انتظار می رفته، علائم مناسبی به اقتصاد کشور ارائه کند.
دولت در زمینه هدفمندی یارانه ها چگونه عمل کرده است؟
سیاست های دولت در برنامه هدفمندی یارانه ها خودش حکایت از همین محافظه کاری دارد. به هر صورت دولت یک لایحه ای به مجلس می دهد . آنچیزی که مجلس تصویب می کند تقریبا همان چیزی است که انتظار می رفت. بعدا علائمی که ما از دولت می بینیم این است که قرار نیست این برنامه اجرا شود. این علائم نشان می دهد یک نوع سردرگمی در دولت وجود دارد و دولت در موضع محافظه کاری شدید قرار گرفته است. دولت برنامه ای روشن برای حل معضلات اقتصادی کشور از جمله مدیریت بهینه منابع انرژی ندارد. البته هدفمندی یارانه ها و مدیریت انرژی دو موضوعی جدا از هم می باشد. مدیریت منابع انرژی یک بحث و هدفمندی یارانه بحث دیگری است . متاسفانه دولت قبل به خاطر مسائل سیاسی هدفمندی یارانه ها را کاملا سیاسی کرد و عوارض جدی آن موجب فقر، فلاکت، گسترش بی کاری، رکود عظیم و تورم بالا شد و هزینه ای بسیار گزافی روی دست اقتصاد ملی ایران گذاشت.
این هزینه ها تا بیست سال دیگر گریبان کشور را خواهد گرفت، اگر اقتصاد خوب مدیریت شود. متاسفانه دولت کنونی هم برنامه ای روشنی برای تفکیک این مسائل و ارائه راه حل های ندارد. البته قرار نیست که چهار نفر به اسم تیم اقتصادی در دولت بیایند و معجزه کنند بلکه می بایست انتظار داشت تیم اقتصادی دولت از ظرفیت کارشناسی در بیرون از دولت کمک بخواهد و برای یافتن راه حل های مناسب و متناسب با شرایط اقتصادی کشور بتواند جمع بندی کند. متاسفانه فرخوان استفاده از کارشناسان به چند فراخوان روزنامه ای عملا محدود شد که شائبه سیاسی بازی به مشام می رسد. در حالی که همه راحل یک تیم چند نفره نیست.
در مورد هدفمندی یارانه یکی از نمایندگان مجلس گفته است که هدفمندی یارانه ها باید در مرحله اول تمام شود؟ نظر شما در ارتباط با شیوه هدفمندی یارانه ها چیست؟
بحث نمایندگان مجلس نسبت به مدیریت منابع انرژی و چگونگی استفاده است، که اسمش را هدفمندی گذاشته اند. پرداخت یارانه نقدی عملا بخش عمده ای از نظام حمایتی کشور را رقم زده است. این دو امر کاملا جدا است. یکی بحث مدیریت منابع انرژی است که ما از منابع انرژی خوب استفاده نمی کنیم و ائتلاف زیاد ، هزینه های بسیار بالا و ارزان فروشی داریم. این موضوع با موضوع بحث هدفمندی یارانه ها متفاوت است. راه حل هایی که برای هر کدام داده می شود متفاوت است. اما این دو موضوع از لحاظی نیز به هم مرتبط هستند. از این جهت خلط مبحث بوجود آمده است . آن چیزی که مجلس مطرح کرده است بیشتر ناظر به مدیریت منابع انرژی است و آنچه دولت برای خود اعلام می کند مربوط به هدفمندی یارانه ها است.
دولت در طرح جدید یارانه ها می خواهد مردم برای دریافت یارانه فرم خود اظهاری پرکنند. به نظر شما این شیوه می تواند به نتیجه برسد؟
به نظرم آنچه که دولت مطرح می کند، درست است. بایستی افراد متقاضی فرم تقاضای خودشان را پر کنند. همه جای دنیا این گونه است و بر اساس آن شناسایی شوند. آنچه که دولت تعارف می کند این است که مردم با خود اظهاری خودشان کنار بروند؛ این شدنی نیست. هیج جای دنیا نیست که مردم را به شام دعوت کنند و بعد بگویند لطفا نخورید چرا که شام کم است. حالا چه کسی داوطلب می شود که نخورد. این موضوع محل بحث است. دولت باید از همین روش خود اظهاری و فرم پرکردن، افراد را شناسایی کند . بحث ما سر همین است که دولت چگونه باید شناسایی کند و چه اطلاعاتی بگیرد. چیزی که تاکنون حداقل بنده شنیدم کافی نیست که نتیجه مطلوب را بدهد.
چه راه حلی وجود دارد؟
برای شناسایی افرادی که استحقاق دارند و چگونگی ان راه حل وجود دارد. بحث در واقع مسئله تنظیم یک نظام حمایتی است. ما به اسم پرداخت های نقدی در چارچوب نظام حمایتی، هدفمندی و بهره برداری بهینه منابع انرژی را ادغام کردیم و این خلط خیلی بزرگ و غلطی در کشور است .
به نظر شمابا این شرایط اقتصادی کشور اصلا باید مرحله دوم هدفمند کردن اجرا شود یا خیر؟
بنده اصلا نمی فهم، مرحله دوم هدفمندی به چه معناست. چرا که آنها مسئله نظام حمایتی و مدیریت بهینه منابع انرژی را به هم گره زده اند. این دو اصلا هیچ ربطی می توانند به هم نداشته باشند. شما نظام تامین اجتماعی داشته باشید یا نداشته باشید بایستی از منابع انرژی خوب استفاده کنید. چه ما از منابع انرژی خود استفاده کنیم یا نکنیم باید برای گروه های پایین درامدی یک نظام حمایتی داشته باشیم. این ها می توانند از هم جدا باشند. به نظرم باید یکبار خود مسئله هدفمندی و خود مسئله استفاده از یک نظام حمایت اجتماعی بازبینی و بازتعریف شود و برای هر کدام برنامه مشخص تدوین شود. امیدوارم فرصتی برای تفکیک این دو موضوع بوجود آید.
یکی از انتقادات از دولت قبلی این بود که یارانه نقدی باعث تورم می شود دولت جدید سبد کالا به مردم داد که این هم با مشکلاتی مواجه شد. نظر شما چیست؟
بحث سبد کالا انحرافی است و موضوع مهمی نیست. ولی دولت با این تصمیم منابع ملی را اتلاف کرد. باید برای این نوع کارها برنامه ریزی کرد و آن را در نظام حمایت اجتماعی دید و نه به صورت صدقه به مردم . توزیع سبد کالا با این شکلی که صورت گرفت هزینه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی برای جامعه ایجاد کرد . بنابراین به نظرم می رسد که اقداماتی مثل این را بایستی عملا متوقف کرد و آن را در نظام پویای و کارآمد در نظام حمایت اجتماعی طراحی کرد. همه اقدامات باید در نظام ملی حمایتی صورت بگیرد و نه در اقدامات دفعی و خلق الساعه و یک شبه .
دولت معتقد است در اقتصاد کشور ثبات ایجاد کرده است و از سوی دیگر مخالفین می گویند دولت نتوانسته است تورم را کاهش و گرانی را به ارزانی تبدیل کند. نظر شما در این مورد چیست؟
به نظرم هیچکدام درست نمی گویند. همه مسئله را توضیح نمی دهند. واقعیت این است که دولت تلاش هایی کرده و مسائلی که ما شاهد هستیم محصول تلاش های دولت جدید است . این ها که خلق ساعه اتفاق نیافته است. مقصر تورم و قیمت اجناس هم دولت جدید نیست.
به نظر می رسد دولت بخشی را درست می گوید. تلاش های خارجی منجر به فروکش کردن التهاب ها و تثبیت قیمت ارز شد. اگر دولت قبل بود و همان سیاست ها ادامه پیدا می کرد مطمعن باشید ارز بالای 5000 تا 7000 تومان می بود که یک فاجعه برای کشور بود. این تفاوت بوجود آمده به خاطر حضور دولت جدید است. این را نباید کتمان کرد اما این وضعیتی هم که حالا تا حدودی تثبیت شده محصول سیاست اقتصادی دولت نیست. بخشی محصول سیاست خارجی دولت و بخشی هم محصول روکود اقتصادی است که باعث شده است که تقاضا در جامعه کاهش پیدا کرده و بنابراین تورم کاهش پیدا کرده است. اما آن موقع گروه های که به دولت حمله می کنند بایستی توجه داشته باشند که اگر سیاست های دولت قبل ادامه پیدا می کرد، امروز قیمت ارز 7000 تومان و تورم به صورت انفجاری افزایش پیدا کرده بود.
به گزارش «تابناک»، در همین شش ماه از آغاز کار دولت میان مخالفان و موافقان سیاست های اقتصادی دولت مناظره و کشمکش بزرگی رخ داده است. در این میان موافقان معتقدند که دولت توانسته است با اتخاذ سیاست های مدبرانه ثبات را به اقتصاد برگرداند و در مرحله بعد به دنبال کاهش تورم گام برخواهد داشت. اما از سوی دیگر مخالفان معتقدند که دولت برنامه خاصی برای اقتصاد ندارد و از مدیریت واحدی نیز در زمینه اقتصادی بهره نمی برد. این گروه از فعالین اقتصادی معتقدند، دولت جدید بیشتر سعی می کند مشکلات اقتصادی خود را از طریق بهبود اوضاع سیاست خارجی مناسب کند.
در همین راستا «تابناک» در گفت و گو با دکتر حسین راغفر استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی عملکرد دولت را بررسی قرار داده است.
آقای دکتر شما عملکرد شش ماه دولت را در حوزه اقتصادی را چگونه ارزیابی می کنید؟
الان هجمه های زیادی علیه دولت شروع شده است. البته بنده نه از دولت دفاع و نه حمله می کنم. ولی خیلی از حمله هایی که به دولت می شود سیاسی است. دولت احمدی نژاد این همه در عرصه اقتصاد بد عمل کرد هیچکس راجع به عملکرد بد او واکنشی نشان نمی داد. نتایج عملکرد ضعیف دولت قبل در عرصه اقتصاد بیست سال دیگر در کشور خواهد بود. ولی دولت جدید فقط شش ماه است که روی کار آمداست این همه نقد می شود محل تردید است.
منتقدان اقتصادی دولت معتقدند که دولت در عرصه اقتصاد اقدام چشم گیری انجام نداده است؟
آن گونه که انتظار می رفت، دولت به هر صورت از نظرات کارشناسی کشور استفاده نکرده است. به همین دلیل آن پویایی و تحرکی را که انتظار می رفت دولت برای حل این معضلات عظیمی که از دولت قبل به ارث مانده است صورت نداده است. یک نوع محافظه کاری افراطی در برنامه های دولت دیده می شود. احتمالا به دلیل همین هجمه های عظیمی که به دولت صورت می گیرد، دولت راه رفتن عادی خودش را فراموش کرده است. منتقدان، دولت را برای اقدام دست پاچه کرده اند و این ظلم بزرگی به کشور است. همه ما باید تلاش کنیم که دولت بتواند کار کند. این تعارض ها بین دولت- مجلس، دولت- رسانه ملی، دولت - نهادهای قدرت در کشور باعث می شود که دولت نتواند کار کند. اگر نهادهای مختلف علائم مخالف هم ارائه و صادر کنند این علائم متفاوت به جامعه بیرونی و به سرمایه گزاران انتقال داده می شود که مثلا الان فرصت سرمایه گذاری نیست که خطر بزرگی برای کشور به وجود می آورد. این اختلافات باعث می شود که دست و پای دولت بسته شود و مشکلات عمیق تر و آسیب ها را به اقتصاد کشور و به مردم بیشتر می کند. این همه رقابت های مخرب که در مقابل هم شکل گرفته، بلایی است که به جان مملکت ما افتاده.
پس علت ضعف دولت در بخش اقتصاد در این شش ماه چیست؟
دولت در شش ماهه گذشته آن طور که انتظار می رفته است حضور فعالی در بخش سیاست گذاری نداشته است البته ما به محدودیت منابع دولت آگاه هستیم. دولت علائمی از خود نشان نمی دهد که بتواند به تحرک اقتصاد ملی کمک کند . به نظر می رسد ، بخشی از کندی در اقتصاد محصول محافظه کاری افراطی در داخل دولت می باشد. حملاتی که علیه دولت شکل گرفته، محافظه کاری را تشدید کرده است. به نظرم دولت نتوانسته هنوز آنگونه که انتظار می رفته، علائم مناسبی به اقتصاد کشور ارائه کند.
دولت در زمینه هدفمندی یارانه ها چگونه عمل کرده است؟
سیاست های دولت در برنامه هدفمندی یارانه ها خودش حکایت از همین محافظه کاری دارد. به هر صورت دولت یک لایحه ای به مجلس می دهد . آنچیزی که مجلس تصویب می کند تقریبا همان چیزی است که انتظار می رفت. بعدا علائمی که ما از دولت می بینیم این است که قرار نیست این برنامه اجرا شود. این علائم نشان می دهد یک نوع سردرگمی در دولت وجود دارد و دولت در موضع محافظه کاری شدید قرار گرفته است. دولت برنامه ای روشن برای حل معضلات اقتصادی کشور از جمله مدیریت بهینه منابع انرژی ندارد. البته هدفمندی یارانه ها و مدیریت انرژی دو موضوعی جدا از هم می باشد. مدیریت منابع انرژی یک بحث و هدفمندی یارانه بحث دیگری است . متاسفانه دولت قبل به خاطر مسائل سیاسی هدفمندی یارانه ها را کاملا سیاسی کرد و عوارض جدی آن موجب فقر، فلاکت، گسترش بی کاری، رکود عظیم و تورم بالا شد و هزینه ای بسیار گزافی روی دست اقتصاد ملی ایران گذاشت.
این هزینه ها تا بیست سال دیگر گریبان کشور را خواهد گرفت، اگر اقتصاد خوب مدیریت شود. متاسفانه دولت کنونی هم برنامه ای روشنی برای تفکیک این مسائل و ارائه راه حل های ندارد. البته قرار نیست که چهار نفر به اسم تیم اقتصادی در دولت بیایند و معجزه کنند بلکه می بایست انتظار داشت تیم اقتصادی دولت از ظرفیت کارشناسی در بیرون از دولت کمک بخواهد و برای یافتن راه حل های مناسب و متناسب با شرایط اقتصادی کشور بتواند جمع بندی کند. متاسفانه فرخوان استفاده از کارشناسان به چند فراخوان روزنامه ای عملا محدود شد که شائبه سیاسی بازی به مشام می رسد. در حالی که همه راحل یک تیم چند نفره نیست.
در مورد هدفمندی یارانه یکی از نمایندگان مجلس گفته است که هدفمندی یارانه ها باید در مرحله اول تمام شود؟ نظر شما در ارتباط با شیوه هدفمندی یارانه ها چیست؟
بحث نمایندگان مجلس نسبت به مدیریت منابع انرژی و چگونگی استفاده است، که اسمش را هدفمندی گذاشته اند. پرداخت یارانه نقدی عملا بخش عمده ای از نظام حمایتی کشور را رقم زده است. این دو امر کاملا جدا است. یکی بحث مدیریت منابع انرژی است که ما از منابع انرژی خوب استفاده نمی کنیم و ائتلاف زیاد ، هزینه های بسیار بالا و ارزان فروشی داریم. این موضوع با موضوع بحث هدفمندی یارانه ها متفاوت است. راه حل هایی که برای هر کدام داده می شود متفاوت است. اما این دو موضوع از لحاظی نیز به هم مرتبط هستند. از این جهت خلط مبحث بوجود آمده است . آن چیزی که مجلس مطرح کرده است بیشتر ناظر به مدیریت منابع انرژی است و آنچه دولت برای خود اعلام می کند مربوط به هدفمندی یارانه ها است.
دولت در طرح جدید یارانه ها می خواهد مردم برای دریافت یارانه فرم خود اظهاری پرکنند. به نظر شما این شیوه می تواند به نتیجه برسد؟
به نظرم آنچه که دولت مطرح می کند، درست است. بایستی افراد متقاضی فرم تقاضای خودشان را پر کنند. همه جای دنیا این گونه است و بر اساس آن شناسایی شوند. آنچه که دولت تعارف می کند این است که مردم با خود اظهاری خودشان کنار بروند؛ این شدنی نیست. هیج جای دنیا نیست که مردم را به شام دعوت کنند و بعد بگویند لطفا نخورید چرا که شام کم است. حالا چه کسی داوطلب می شود که نخورد. این موضوع محل بحث است. دولت باید از همین روش خود اظهاری و فرم پرکردن، افراد را شناسایی کند . بحث ما سر همین است که دولت چگونه باید شناسایی کند و چه اطلاعاتی بگیرد. چیزی که تاکنون حداقل بنده شنیدم کافی نیست که نتیجه مطلوب را بدهد.
چه راه حلی وجود دارد؟
برای شناسایی افرادی که استحقاق دارند و چگونگی ان راه حل وجود دارد. بحث در واقع مسئله تنظیم یک نظام حمایتی است. ما به اسم پرداخت های نقدی در چارچوب نظام حمایتی، هدفمندی و بهره برداری بهینه منابع انرژی را ادغام کردیم و این خلط خیلی بزرگ و غلطی در کشور است .
به نظر شمابا این شرایط اقتصادی کشور اصلا باید مرحله دوم هدفمند کردن اجرا شود یا خیر؟
بنده اصلا نمی فهم، مرحله دوم هدفمندی به چه معناست. چرا که آنها مسئله نظام حمایتی و مدیریت بهینه منابع انرژی را به هم گره زده اند. این دو اصلا هیچ ربطی می توانند به هم نداشته باشند. شما نظام تامین اجتماعی داشته باشید یا نداشته باشید بایستی از منابع انرژی خوب استفاده کنید. چه ما از منابع انرژی خود استفاده کنیم یا نکنیم باید برای گروه های پایین درامدی یک نظام حمایتی داشته باشیم. این ها می توانند از هم جدا باشند. به نظرم باید یکبار خود مسئله هدفمندی و خود مسئله استفاده از یک نظام حمایت اجتماعی بازبینی و بازتعریف شود و برای هر کدام برنامه مشخص تدوین شود. امیدوارم فرصتی برای تفکیک این دو موضوع بوجود آید.
یکی از انتقادات از دولت قبلی این بود که یارانه نقدی باعث تورم می شود دولت جدید سبد کالا به مردم داد که این هم با مشکلاتی مواجه شد. نظر شما چیست؟
بحث سبد کالا انحرافی است و موضوع مهمی نیست. ولی دولت با این تصمیم منابع ملی را اتلاف کرد. باید برای این نوع کارها برنامه ریزی کرد و آن را در نظام حمایت اجتماعی دید و نه به صورت صدقه به مردم . توزیع سبد کالا با این شکلی که صورت گرفت هزینه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی برای جامعه ایجاد کرد . بنابراین به نظرم می رسد که اقداماتی مثل این را بایستی عملا متوقف کرد و آن را در نظام پویای و کارآمد در نظام حمایت اجتماعی طراحی کرد. همه اقدامات باید در نظام ملی حمایتی صورت بگیرد و نه در اقدامات دفعی و خلق الساعه و یک شبه .
دولت معتقد است در اقتصاد کشور ثبات ایجاد کرده است و از سوی دیگر مخالفین می گویند دولت نتوانسته است تورم را کاهش و گرانی را به ارزانی تبدیل کند. نظر شما در این مورد چیست؟
به نظرم هیچکدام درست نمی گویند. همه مسئله را توضیح نمی دهند. واقعیت این است که دولت تلاش هایی کرده و مسائلی که ما شاهد هستیم محصول تلاش های دولت جدید است . این ها که خلق ساعه اتفاق نیافته است. مقصر تورم و قیمت اجناس هم دولت جدید نیست.
به نظر می رسد دولت بخشی را درست می گوید. تلاش های خارجی منجر به فروکش کردن التهاب ها و تثبیت قیمت ارز شد. اگر دولت قبل بود و همان سیاست ها ادامه پیدا می کرد مطمعن باشید ارز بالای 5000 تا 7000 تومان می بود که یک فاجعه برای کشور بود. این تفاوت بوجود آمده به خاطر حضور دولت جدید است. این را نباید کتمان کرد اما این وضعیتی هم که حالا تا حدودی تثبیت شده محصول سیاست اقتصادی دولت نیست. بخشی محصول سیاست خارجی دولت و بخشی هم محصول روکود اقتصادی است که باعث شده است که تقاضا در جامعه کاهش پیدا کرده و بنابراین تورم کاهش پیدا کرده است. اما آن موقع گروه های که به دولت حمله می کنند بایستی توجه داشته باشند که اگر سیاست های دولت قبل ادامه پیدا می کرد، امروز قیمت ارز 7000 تومان و تورم به صورت انفجاری افزایش پیدا کرده بود.
