هشت روز مانده تا زمان انتخاب شهردار جدید، اخبار فراوان روزنامهها در این باره ادامه دارد. سفر دیپلمات ارشد آمریکایی در لباس معاون دبیر کل سازمان ملل به تهران و احتمال حمله به سوریه و همچنین سخنان وزیر راه و شهرسازی درباره آینده مسکن مهر، مهمترین اخبار امروز روزنامههای کشور هستند.
چرا رقابت بر سر شهرداری تهران جدی شده است؟ تهران امروز مدعی وجود یک پروژه رسانهای برای تخریب سازمانیافته مدیریت شهری شده و نوشته است: در روزهای گذشته، برخی رسانهها به بهانه پرداختن به موضوع شورای شهر و شهرداری، تخریب گسترده محمدباقر قالیباف شهردار تهران را در دستور کار خود قرار دادهاند. این تخریبها در حالی انجام میشود که اصولا شورای شهر و انتخاب شهردار آینده تهران، موضوعی غیر سیاسی و بر اساس رأی اعضای شورای شهر است. تخریب مدیریت شهری در چند هفته گذشته به صورت سازمان یافته و در محورهای گوناگونی انجام شده است.
آرمان روزنامه نزدیک به هاشمی رفسنجانی که شهردار شدن محسن هاشمی را پیگیری میکند، در مطلبی با تیتر «آیا شکست دیگری در راه است؟» نوشته است: آیا قالیباف قرار است یک بار دیگر از جانب اصلاحطلبان شکست بخورد؟ کمتر از سه ماه پیش بود که رقابت او با گزینه مورد اجماع اصلاحطلبان در انتخابات ریاستجمهوری منجر به شکست شد و اختلاف او با آرای حسن روحانی، رئیسجمهور کنونی باعث جا ماندن او از کورس رقابت شد. اینک شهردار تهران قصد دارد یک بار دیگر اقبال خود را در رقابت برای ماندن در پست شهرداری تهران با اصلاحطلبان محک بزند. رقابت او این بار با پسر آیتالله هاشمی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است؛ محسن هاشمی. هاشمی گزینه نهاییشده اصلاحطلبان است. این را یکی از اصلیترین اعضای اصلاحطلب شورای شهر تهران به آرمان میگوید و تأکید میکند که گزینههای دیگر به تدریج برنامههایشان را ارائه میکنند و درنهایت تصمیم جمعی اصلاحطلبان است که نتیجه این مذاکرات را مشخص میکند. یکی از بزرگترین سازمانهای متعلق به دولت هنوز بیرئیس مانده اما شاید اتفاقات اخیر بیارتباط باهم نبودهاند. دیدار اخیر شهردار تهران و رئیسجمهور این احتمال را قویتر میکند که مذاکرات دولت با قالیباف و بیرئیس ماندن سازمان محیط زیست بیارتباط با یکدیگر نیست.
این روزنامه در مطلبی دیگر، چرایی مخالفتها با شهرداری قالیباف را نشان داده و نوشته است: ۸ روز به آغاز شورای چهارم مانده و ۸ سال است که از مدیریت شهردار کنونی تهران میگذرد. منتخب شورای سوم و دوم اکنون دوباره در معرض انتخاب قرار گرفته است؛ اما برخی از منتخبان چهارم نسبت به برخی از عملکردهای شهرداری تهران انتقاداتی دارند. شورای شهر چهارم اما ۸ روز دیگر فارغ از هرگونه جنجالهای سیاسی و جناحی کار خود را با انتخاب رئیس و شهردار پایتخت و به عبارتی مدیر اجرایی کلانشهرترین شهر ایران آغاز به کار خواهد کرد. در این روزها، زمزمه اعضای شورای شهر این است که اولا شهرداری پایتخت ایران نباید پایگاه و سکوی پرتابی برای انتخابات ریاست جمهوری و زد وبندهای سیاسی دیگر باشد؛ اکثریت منتخبان شورا و مردم میخواهند که مدیری که بر پایتخت حکمرانی اجراییکند فردی باشد که مسائل و مشکلات تهران برایش در اولویت باشد، نه جایگاهی برای معرفی رئیسجمهور جدید، نه جایگاهی برای تحرک گروههای سیاسی و حاشیهای امن برای درگیری با دولت.
محمد توسلی، شهردار سابق تهران در مطلبی با تیتر
«معیار انتخاب شهردار» برای بهار نوشته است: چه کسی شایسته است شهردار کلانشهر تهران باشد؟ این سؤالی است که در آستانه تشکیل شورای شهر چهارم نه تنها مورد بحث و تبادلنظر اعضای منتخب شورای شهر تهران است بلکه مورد توجه اعضای منتخب همه شوراها بهویژه در شهرهای بزرگ کشور نیز هست. پاسخ به این سؤال را سالهاست نهادهای مدنی در کشورهای توسعهیافته با عنوان «معیارهای اخلاقی در مدیریت شهری» تدوین کردهاند. در این یادداشت به اختصار به بعضی از این معیارها با توجه به شرایط جاری کشور اشاره میشود:
۱ ـ مدیریت شهری باید به حقوق شهروندی و نقش کلیدی مشارکت شهروندان در اداره شهر باور داشته باشد و خود را در چهارچوب قانون و مقررات موضوعه تابع مصوبات شورای شهر بداند.
در شرایط کشور ما که ساختار موجود مدیریت شهری اقتدارگراست و در گذشته نیز انجمنهای شهر عملا تابع شهردار وقت بودهاند، این فرآیند تدریجی، زمانبر و با چالش جدی روبهروست. به نظر بنده به رغم محدودیتهای قانون شوراها که شوراها از اختیارات لازم برخوردار نیستند و چالشهای فرهنگی ناشی از فرهنگ دیرین استبدادی جامعه، عملکرد سه دوره شوراها را در این فرآیند باید مثبت ارزیابی کنیم. اگرچه تا دسترسی به شورای شهر مطلوب نیاز به تلاش بیشتر و زمان بیشتری است.
۲ ـ مدیریت شهری باید از دانش، تجربه و توان مدیریتی بالا بهویژه در کلانشهر تهران برخوردار باشد اگرچه در گذشته به لحاظ پروتکل سیاسی شهردار تهران در جایگاه وزیر بوده است، اما مدیریت شهر تهران از مدیریت هر وزارتخانهای پیچیدهتر و سنگینتر است. مدیریت شهر تهران همزمان با دهها مقوله در عرصههای مختلف زندگی شهروندان درگیر است که در این مورد با مدیریت وزارتخانهها، متفاوت به نظر میرسد.
۳ ـ مدیریت شهری نباید با اهداف سیاسی شخصی یا گروهی آمیخته شود. متأسفانه در دورانهای اخیر به ویژه شهر تهران از این بابت هزینههای سنگینی پرداخت کرده است که آثار آن بر کسی پوشیده نیست. لازم به یادآوری است که تأکید بر این اصل هرگز به ایـن معنـی نیست که مدیریت شهـری باید فـاقد پیشینه سیاسی ـ اجتماعی باشد. برعکس پیشینه سیاسی ـ اجتماعی مدیریت شهری برای موفقیت آنان در عرصههای مختلف مدیریتی شرط لازم است. اخلاق مدیریت شهری ایجاب میکند که هدف مدیریت صرفا خدمترسانی و تأمین نیازهای اساسی شهروندان باشد. اخلاص در این برنامهریزی و خدمترسانی بهطور طبیعی پایگاه اجتماعی مدیریت شهر را برای مدارج خدمترسانی دیگر تقویت خواهد کرد. به عبارت دیگر، رعایت اخلاق و تقوای حرفهای برای مدیریت شهری ضروری است.
۴ ـ شفافیت و پاسخگو بودن مدیریت شهری ـ بررسی این دو معیار در پیشینه عملکرد مدیریت شهری از اهمیت ویژهای برخوردار است. شفافیت در گردش مالی و پاسخگو بودن، اعتماد شهروندان را تقویت و مشارکت بیشتر شهروندان را با مدیریت شهری فراهم میکند.
۵ ـ هماهنگی با مدیریت دولت نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. با توجه به تمرکز عمده نهادهای سیاسی و اقتصادی کشور در شهر تهران و نیاز به خدمات متقابل نهادهای دولت و مدیریت شهر تهران این هماهنگی برای تأمین خدمات لازم به شهروندان و دولت ضروری است.
۶ ـ توانایی پاسخگویی به چالشهای اصلی شهر تهران ـ علاوه بر توان بالای مدیریتی که قبلا اشاره شد مدیریت شهر تهران باید بتواند به چالشهای اصلی شهر تهران پاسخ دهد. فضای سالم زندگی شهروندان با دو مشکل زیستمحیطی و ترافیکی که هر دو از یک واقعیت سرچشمه میگیرند روبهروست.
صاحب این قلم هم در جایگاه مدیریت شهری در دو سال اول انقلاب و هم در جایگاه کارشناسی در سه دهه گذشته در این راستا در قالب تدوین آییننامههای ملی و ارائه دانش فنی و خدمات مهندسی تلاش کرده است؛ اما متأسفانه هنوز هم بخشی از این راهکارها مورد توجه قرار نگرفته است.
اعتماد هم نامزدهای اصلاحطلبان برای شهرداری تهران را مورد توجه قرار داده و در مطلبی با تیتر «برنامه شش نامزد شهرداری روی میز اصلاح طلبان شورای شهر» نوشته: تنها یک هفته مانده تا مدیریت شهری تهران، پوست اندازی کند. دیروز سه تن از نامزدهای تصدی شهرداری و امروز سه نفر دیگر، برنامههای خود را برای تصدی شهرداری بزرگترین شهر کشور ارائه میکنند. در این بین نامزدهای شهرداری نیز بیکار ننشستهاند و به همدیگر پالسها یی برای کنار آمدن میفرستند از جمله اینکه یک نامزد مطرح اصولگرا به رقیب اصلاح طلب خود پیشنهاد مدیریت مترو را داده و مورد موافقت قرار نگرفته است.
دیروز محسن مهرعلیزاده، معصومه ابتکار و اصغر نصیری برای ارائه برنامههای خود به فراکسیون اصلاحطلبان شورا، در جمع اعضای این فراکسیون حضور پیدا کردند و امروز نیز محسن هاشمی، مصطفی سلیمی و صفدر حسینی برای دادن رئوس برنامههای خود به جمع اصلاح طلبان میروند. محمد حقانی، عضو شورای چهارم تهران در گفتوگو با «اعتماد»، از بررسی برنامههای اعلام شده در روزهای آینده خبر داد و گفت: «به زودی نتیجه بررسی شورا با توجه به رأی گیری درون فراکسیون، از سوی آقای مسجدجامعی اعلام میشود».
بررسی کارگروه ویژه تعیین معیارهای انتخاب شهردار در شورای چهارم نیز به این ختم شده که رأیگیری پیش از موعد امروز انجام شود. طبق توافق ۲۱ نفر از اعضای شورای چهارم، قرار شده است، هر یک از اعضا با رأی دادن به دو نفر از گزینههای مد نظر خود، غربالگری ابتدایی را برای نامزدهای تصدی شهردار، انجام دهد. طبق این توافق، در صورتی که نامزدها توانستند بیش از ۱۱ رأی کسب کنند، برنامههای آنها برای مرحله نهایی، وارد دستور کار شورای چهارم میشود.
به این ترتیب، آرای نامزدها در جلسه غیررسمی امشب شورای چهارم، تعیین کننده نامزدهای مرحله اول این انتخابات خواهد بود. در مرحله دوم پیش بینی میشود دست کم چهار نامزد بتوانند حداقل ۱۱ رأی را از بین نامزدهای موجود کسب کنند و شورای چهارم برای رسیدن به دو نامزد نهایی که مورد توجه هر دو طیف اصلاح طلب و اصولگرا باشد، جلسات دیگری را برگزار خواهد کرد.
به گفته برخی از چهرههای رسانهای شورای چهارم، هر چند هنوز نمیتوان کاندیداهای اصلی برای نشستن بر صندلی شهرداری تهران را معرفی کرد ولی در بین گزینههای مطرحی که از طیف اصولگرایان و اصلاح طلبان برآمدهاند، محسن هاشمی و محمدباقر قالیباف برای شهردار شدن شانس دارند.
حمله با روش تازهوضعیت سوریه و احتمال حمله به این کشور در سایه تهدیدات غرب و سفر جفری فلتمن مقام سابق آمریکایی که اکنون معاون دبیرکل سازمان ملل است، مورد توجه روزنامهها قرار گرفته است.
اعتماد نوشته: جفری فلتمن، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد که در رأس هیأتی به تهران سفر کرده دیروز با دکتر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفتوگو کرد. محمد جواد ظریف در این دیدار، بر عزم و اراده ایران برای تداوم همکاری همه جانبه با سازمان ملل متحد درباره مسائل مورد علاقه دو طرف تأکید کرد. در این دیدار همچنین دو طرف درباره مسائل مهم منطقهای و بینالمللی از جمله تحولات سوریه، لبنان و مصر گفتوگو و تبادل نظر کردند. ظریف در این دیدار مواضع اصولی و صریح ایران را تشریح کرد و با اشاره به نقش فعال و سازنده ایران در حل و فصل مسائل و مشکلات در عرصه منطقهای از جمله در مسائل افغانستان و عراق تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران از همه ظرفیت و توان خود در راستای حفظ و تقویت صلح، ثبات و امنیت در منطقه استفاده کرده و خواهد کرد.
او با ابراز نگرانی از روند تحولات در منطقه و توسعه خشونت و افراط گرایی تأکید کرد: توسعه افراط گرایی به مرزهای منطقه محدود نخواهد ماند و آثار و تبعات آن به دیگر مناطق جهان و کشورهای غربی کشیده خواهد شد. وزیر خارجه ایران همچنین خاطرنشان کرد: سازمان ملل متحد تنها نهادی است که میتواند با حمایت و کمک کشورهای مؤثر در منطقه ثبات و آرامش را به منطقه بازگرداند. ظریف با تأکید مجدد بر اینکه تنها راه حل بحران سوریه راهکار سیاسی است، آمادگی ایران را برای همکاری کامل با سازمان ملل متحد در پیگیری این روند سیاسی اعلام کرد. وی بر مخالفت جمهوری اسلامی ایران با به کارگیری سلاحهای شیمیایی از سوی هر کس و جریانی تأکید کرد.
همین روزنامه در مطلبی با تیتر
«غرب در پی جنگ افروزی، شرق در پی بازدارندگی» به توصیف شرایط جهانی پرداخته و نوشته: از دو سال پیش، مسأله سوریه دغدغه بسیاری از مردم در جهان و البته ایرانیان است. انتشار تصاویر و اخبار از جنایتهای هولناکی که در این کشور رخ داده و تقریبا حالاسوریه را به ویرانهای تبدیل کرده است، قلب هر انسانی را به درد میآورد. در همین راستا نیز این مسأله اغلب نقل محافل تحلیلی مردم هم هست. همه تقریبا موافقند مردم بیگناه سوریه قربانی یک پروژه ضد مقاومت شدهاند. البته دولت سوریه با آن شکل و شمایل ریاست بلندمدت یک خاندان و حزب، در فضایی بدون رقابت سیاسی آزاد مورد تایید هیچ آزاد اندیشی نبوده و نیست. اما چگونه میتوان از بازی راهبردی غرب با بازیگری آشکار و پنهان اسراییل که سوریه را به حمام خون تبدیل کرد، دفاع کرد؟ یک ارزیابی کلی از بسیاری از وقایعی که در دو سال اخیر، به ویژه یک سال اخیر رخ داد هم نشان میدهد چقدر دخالت عوامل خارجی در شدت بخشیدن به بحران خانمان سوز سوریه مؤثر واقع شد. همان گونه که بسیاری از محافل تحلیلی امریکایی و اسراییلی هم اعتراف میکنند، ادامه بحران ویران کننده سوریه به شکل جنگ داخلی بیشتر به نفع آنهاست و تبعات کمتری برای آنها دارد.
با وجود این، دو، سه ماهی هست که موازنه مد نظر غربیها و متحدانشان بر هم خورده است. این موازنه زمانی بیشتر بر هم خورد که دولت سوریه با برتری نسبی البته با همکاری حزب الله لبنان وارد کارزار سیاسی و دیپلماتیک شد و اعلام کرد حاضر به شرکت در اجلاس ژنو ۲ است و از سویی نیز مجوز ورود هیأت بازرسی سازمان ملل را صادر کرد. بازی سیاسی سوریه معادلات مخالفان اسد را که همواره تلاش کرده بودند دولت وی را وادار به رفتارها و اقدامات غلط و در نتیجه جنجال آفرین کنند، بر هم زد. به همین دلیل نیز اغلب ناظران بیطرف درباره اتهام حمله شیمیایی دولت سوریه به حومه دمشق تردید دارند. بر هیچ کس، به ویژه دولت سوریه پنهان نبود که چنین اقدامی میتواند بازی سیاسی ـ دیپلماتیک را بر هم زند. با چنین پیش زمینهای در تحلیل و ارزیابی اقدامات و واکنشهای اخیر دولت سوریه و غرب نیز میتوان به همان خط تحلیلی رسید که غرب به رهبری جناح جنگ سالار امریکا، با شخص اسد مشکل داشته و هر نوع بازی که به حضور ولو موقت وی در بازی سیاسی سوریه ختم شود، را بر هم خواهد زد.
حسین شیخالاسلام در روزنامه بهار گفته که
فلتمن فرستاده آمریکا نیست. وی ادامه داده که اگر جفری فلتمن، دیپلمات آمریکایی و معاون دبیرکل سازمان ملل متحد به تهران آمد و با مقامات سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران از جمله محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار و رایزنی کرد نه با صفت دیپلمات آمریکایی بلکه با صفت معاون دبیرکل سازمان ملل متحده بوده است. پیش از عزیمت به تهران هم به او اعلام شده بود که تنها با صفت حقوقی میتواند به ایران سفر کند. بر این اساس گمانهزنیهای مطرح پیرامون ماموریت احتمالی او از جانب آمریکاییها هم نزدیک به واقعیت نیست. انتقال پیام از سوی آمریکا توسط فلتمن بهطور کلی هم بعید است زیرا برای خود آمریکا هم سخیف است که پیام خود را به معاون دبیرکل سازمان ملل بسپارد تا با خود به تهران بیاورد. آنها اگر پیامی داشته باشند میتوانند از طریق کشورهای دیگر منتقل کنند. بنابراین فلتمن به تهران آمده است تا با مقامات جمهوریاسلامی ایران درباره تحولات و ناآرامیهای منطقه و در راس آن سوریه دیدار و گفتوگو کند.
فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بینالملل هم در روزنامه شرق و در مطلبی با نام
«حمله با روش تازه» نوشته: باور کردنی نیست که آقای بشار با همه کاستیهایی که در این سالها در اداره کشور داشته و بعضا رفتارهای خصومتآمیزی که داشته، در استفاده از سلاح شیمیایی پیشقدم شده باشد. بار قبل هم کارشناس سازمان ملل اعلام کرد و در همه شبکههای جهانی پخش که بررسی آنها نشان میدهد، این امر کار بخشی از «سلفیها» بوده است. باورکردنی نیست معارضین رسمی و نظامی که دارای تربیت سیستماتیک هستند و در ارتش آزاد سوریه فعالیت میکنند در منطقهای که تحت اشغال خودشان است، دست به چنین اقدامی بزنند. اما برای نگارنده قابلقبول است که سلفیان که «جگرخواری» و «آدمکشی»، مارک تجاری آنهاست دست به استفاده از سلاح شیمیایی برای نسلکشی بزنند. آنان با هر دو طرف مخاصمه، در حال نبرد هستند. در این میان تاخیر عجیب آقای بشار برای امکان دسترسی به بازرسان سازمان ملل، این ابهام را پدید آورد که آیا او در حال پاکسازی منطقه است؟ این تاخیر مانند همه تاخیرهای وی در سالهای اخیر، فرصت را از وی گرفت. اخبار تاییدشده روز گذشته از قریبالوقوعشدن حمله احتمالی نظامی غرب و برخی کشورهای عربی به سوریه نیز ماجرا را وارد فاز تازهای کرده است.
اگر این حمله محتمل صورت گیرد، متفاوت از استراتژی جنگ عراق و افغانستان بوده و هدف از اجرای آن، نابودی پایگاههای نظامی ارتش و نیز قطع کمکها به سوریه خواهد بود که به تقویت جبهه معارضین، بهعنوان هدف این حمله وسیع ـ اما غیرزمینی ـ خواهد انجامید. آقای اسد بهتر است با بازنگری در سیاستهای کنونی خود اجازه دهد علویها، کردها و مسیحیها علیه سلفیون ـ که باعث دردسر کل منطقه هستند و عمدتا از عراق، افغانستان و پاکستان به خاک سوریه وارد شدهاند ـ اتحادی ملی تشکیل دهند و روند دمکراسی و مفاهمه، به جریان افتد.
وزیر جدید و آینده مسکن مهربا توجه به سخنان وزیر راه و شهرسازی، مسأله آینده مسکن مهر بار دیگر مورد توجه روزنامهها قرار گرفته است.
بهار سخنان وی را مورد توجه قرار داده که گفته: ۴۰درصد تورم کنونی کشور ناشی از طرح مسکن مهر است. بهار نوشته: ضعف و کاستیهای پروژهای که نام مهر داشت و قرار بود، کمدرآمدها را خانهدار کند، به چالش بزرگی در اقتصاد ایران تبدیل شده است. برای متقاضیان مسکن که چند سالی است آورده اولیه را پرداخت کرده و در انتظار نشستهاند تا واحد خود را تحویل بگیرند، آینده پروژه مسکن مهر بسیار مهم است، زیرا بعضی از آنها حتی از فروش بعضی لوازم خانه و زندگی خود برای واریز آورده اولیه میگویند تا بتوانند خانهای حتی در خارج از شهر داشته باشند. این در حالی است که با کسری بودجهای که این روزها بر اقتصاد کشور سایه انداخته و حجم بالای طرحهای نیمه تمامی که مسکن مهر نیز مشمول آن میشود، در کنار کاستیها و نواقصی که کارشناسان بخش مسکن و وزیر جدید راه و شهرسازی درباره اجرای این پروژه مطرح میکنند، آینده این طرح پرسروصدای دولت محمود احمدینژاد را مبهم کرده است.
هرچند در هفتههای گذشته عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی بارها و بارها بر ادامه این طرح تأکید کرده و گفته است که واحدهای نیمهتمام مهر تکمیل خواهند شد، یکشنبه شب، آخوندی از آغاز بررسی توقف یا ادامه مسکن مهر در دولت خبر داد. خبری که قطعا برای متقاضیان مسکن مهر یا کسانی که چند سالی است در انتظار دریافت واحد مسکونی خود هستند اصلا خوشایند نیست، اما آخوندی پیش از این صراحتا اعلام کرده که مسکن مهر ایراداتی دارد که این ایرادات باید برطرف شود و واحدهای نیمه تمام، تکمیل شوند. او بار دیگر بر تکمیل پروژههای باقی مانده تأکید میکند و اما با این حال از بررسی توقف یا ادامه این پروژه نیز خبر میدهد.
اعتماد نیز بخشی از سخنان وزیر را مورد توجه قرار داده که مسکن مهر را دخالت بیسابقه در اقتصاد دانسته و نوشته: آخوندی افزود: طرح مسکن مهر مداخله عظیم و گسترده و بیسابقه در اقتصاد است و در تاریخ مسکن ایران چنین مداخلهای نداشتیم. وزیر راه و شهرسازی گفت: پرسشهای بسیاری در حوزه مسکن مهر وجود دارد که باید به آن پاسخ داده شود. وی در عین حال با تأکید بر اینکه طرحهای شروع شده را حتما به پایان میرسانیم، افزود: دولت هر قراردادی را که تعهد کرده باشد به آن پایبندیم، چه این قرارداد با پیمانکاران یا با مردم باشد. آخوندی با بیان اینکه برای ادامه این طرح باید در سطح ملی گفتوگو کنیم و ببینیم این مداخلهها چقدر میتواند مؤثر باشد، گفت: در اطراف تهران ساخت حدود ۲۴۰ هزار واحد مسکونی آغاز شده است که قاعدتا برای اسکان حدود یک میلیون نفر کافی است و این موضوع باید تأثیر مستقیمی در کاهش قیمت مسکن در تهران میداشت اما عملا این گونه نشد.