پیام کنفرانس «آیپک» برای مذاکرات هسته‌ای ایران چه بود؟

کنفرانس سالانه لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) در حالی طی روزهای گذشته برگزار شد که یکی از مهمترین موضوعات کنونی جهانی، افزایش احتمال رسیدن ایران و ۱+۵ به توافق در مذاکرات آلماتی است؛ اما فضای حاکم بر کنفرانس آیپک و مباحث مطرح در آن، دربردارنده نکات مهمی درباره سیاست خارجی ایالات متحده بود.

به گزارش «تابناک»، کنفرانس سالانه لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) در شرایطی برگزار شد که موضوع ایران، یکی از دستور‌کارهای مهم آن را تشکیل می‌داد. در این راستا، یکی از جنجالی‌ترین مباحث مطرح، به طرح تدوین شده توسط کنگره آمریکا، مبنی بر لزوم حمایت از رژیم اسرائیل در صورت حمله به ایران اختصاص داشت.

بنا بر این گزارش، همزمانی ارائه این طرح از سوی کنگره آمریکا با کنفرانس آیپک و از سوی دیگر، همزمانی آن با جدی‌تر شدن مباحث درباره امکان حصول توافقی هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵، از دید تحلیلگران دربردارنده نشانه‌های مهمی است؛ افزون بر این، همه این مباحث در شرایطی مطرح می‌شود که قرار است، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در روزهای آینده به سرزمین‌های اشغالی سفر کند.

سایت تحلیلی «المانیتور» با اشاره به این موضوعات، نتیجه می‌گیرد که اکنون مهم‌ترین مسأله در میان سیاستمداران آمریکایی رقابت بر سر این است که چه کسی بیشتر طرفدار رژیم اسرائیل و حامی آن است.

المانیتور اشاره می‌کند که این طرح جنگ طلبانه، از سوی «لیندسی گراهام»، سناتور جمهوری خواه راستگرا و «رابرت منندز»، سناتور دموکرات تدوین شده است. در پیش نویس این طرح آمده: «اگر اسرائیل ناچار شود برای دفاع از خود، دست به اقدام نظامی بزند، دولت ایالات متحده باید در کنار اسرائیل ایستاده و از آن حمایت نظامی و دیپلماتیک انجام دهد».
گراهام اشاره می‌کند که این طرح به معنای چراغ سبز به رژیم اسرائیل برای حمله به ایران نیست؛ اما می‌افزاید: «هر سناتوری که به این طرح رأی دهد، به جهان، ایرانی‌ها و اسرائیلی‌ها می‌گوید در صورتی که چنین روزی فرا برسد، ما در کنار دولت اسرائیل خواهیم بود».

با این حال، «پل پیلارد»، استاد دانشگاه جرج تاون آمریکا در این زمینه می‌گوید: «بد‌ترین چیزی که کسی می‌تواند در این زمان انجام دهد، انجام حرکتی است که بدبینی ایران نسبت به نیات ایالات متحده را تحریک کند».

 وی می‌افزاید: «این طرح به معنای آن است که با خرسندی تمام، حق تصمیم آغاز جنگی را که تبعاتی جدی برای ایالات متحده دارد، به یک دولت خارجی واگذار کنیم».

افزون بر این‌ها، در جریان کنفرانس آیپک، «جو بایدن»، معاون رئیس جمهوری آمریکا در سخنانی در پی دادن این تضمین به اسرائیلی‌ها برآمد که اوباما و اصولاً رؤسای جمهور آمریکا بلوف نمی‌زنند.

اما اگر اظهارات جو بایدن برای کسی عجیب به نظر برسد، باید به سخنان «جان مک کین»، سناتور جمهوری خواه در جلسه رأی اعتماد به «چاک هیگل» به عنوان وزیر دفاع توجه کرد که گفت: «ما به افرادی برای تیم امنیت ملی نیاز داریم که طرفدار اسرائیل باشند؛ نه مخالف اسرائیل».

در پایان می‌توان گفت در شرایطی که اوباما در آستانه سفر به سرزمین‌های اشغالی قرار دارد، هر دو حزب آمریکایی در تلاشند خود را نسبت به دیگری بیشتر طرفدار اسرائیل نشان دهند.

به باور تحلیلگر المانیتور، هرچند این امر سابقه‌ای طولانی داشته و از نفوذ بیش از حد لابی صهیونیستی حکایت می‌کند، ‌این بار، ماجرا اندکی متفاوت است. در حقیقت، هدف سخنرانان این دوره آیپک، القای سیاست‌هایی است که اوباما باید در دوره دوم ریاست جمهوری خود در پیش بگیرد. این امر بی‌تردید به معنای مانع‌تراشی بر سر هر گونه توافق با ایران و همچنین تلاش برای حل مسأله فلسطین خواهد بود.

به این ترتیب،‌‌ همان گونه که بیشتر تحلیلگران اشاره می‌کنند، اوباما حتی در صورت تمایل به عادی سازی روابط با ایران و یا برداشتن گام‌های عملی برای حل موضوع هسته‌ای، با مانعی جدی به نام کنگره و همچنین لابی صهیونیست‌ها روبه‌روست؛ هرچند با موضع‌گیری‌های اخیر، بار دیگر درباره نیات واقعی خود وی نیز تردیدهای جدی به وجود آمده است.