گفت‌و‌گوهای هسته‌ای ایران و ۱+۵، فردا ادامه می‌یابد

مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در حالی در آلماتی قزاقستان آغاز شده که با توجه به آشکار نبودن ماهیت دقیق پیشنهادهای ۱+۵ به ایران پیش از مذاکرات، پیش بینی نتایج آن اندکی دشوار است. با این حال، آنچه بیشتر تحلیلگران بر آن اتفاق نظر دارند، این است که نباید انتظار یک توافق بزرگ و جامع را از این مذاکرات داشت.

به گزارش «تابناک»، دور جدید مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ از ساعت ۱۳:‌۳۰ به وقت آلماتی (۱۱ به وقت تهران) آغاز شده و هیأت‌های مذاکره کننده دو طرف هم اکنون در هتل «ریسکوس» آلماتی مشغول گفت‌و‌گو هستند.

این مذاکرات در حالی آغاز شده که از روز گذشته تاکنون، رسانه‌های غربی گمانه‌زنی‌های خود درباره پیشنهاد‌های ۱+۵ به ایران را آغاز کرده و به نقل از منابع گوناگون، اخبار و شایعاتی را در این زمینه مطرح کرده‌اند.

در این باره، برخی منابع غربی به نقل از «مایکلمان»، سخنگوی کا‌ترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از برنامه غرب برای ارائه یک «پیشنهاد خوب» به ایران خبر دادند. با این حال، شواهد حاکی از آن است که پیشنهاد غرب این بار نیز‌‌ همان موارد پیشین (درخواست تعطیلی تأسیسات هسته‌ای فردو، توقف غنی سازی ۲۰ درصد و خروج میزان اورانیوم غنی شده ۲۰ درصدی به خارج از ایران) را شامل می‌شود.

از سوی دیگر، موضع‌گیری‌های مقامات غربی از روز گذشته تاکنون، از جمله اظهارات جان کری، وزیر خارجه آمریکا، از ادامه راهبرد دو جهتی فشار و مذاکره از سوی آنان حکایت دارد.

اما در طرف مقابل، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان که یکشنبه شب در رأس هیأت ایرانی وارد آلماتی شده بود، در دیدار با «نورسلطان نظربایف»، رئیس جمهور قزاقستان گفت، جامعه جهانی همچنان منتظر پاسخ‌های سازنده، منطقی و معتبر ۱+۵ به پیشنهادهای جامع ایران در نشست مسکو است.

ایران در دور پیشین مذاکرات در مسکو، پیشنهادی پنج ماده‌ای را مطرح کرده بود که با وجود اذعان منابع گوناگون به جامعیت آن، هنوز با پاسخی از سوی غرب روبه‌رو نشده است.

اما در دیدارهای مقدماتی پیش از برگزاری مذاکرات، صبح امروز علی باقری، معاون امنیت بین‌الملل و سیاست خارجی دبیر شورای عالی امنیت ملی با «ماژائو شو» نماینده چین در گروه ۱+۵ دیدار و گفت‌و‌گو کرد. از سوی دیگر، سخنگوی اشتون نیز در اظهاراتی از نیاز مبرم به پیشرفت واقعی و ملموس در مذاکرات امروز سخن گفت.

به هر حال، مذاکرات امروز آلماتی از ساعت ۱۱ به وقت تهران با گرفتن عکس یادگاری جلیلی و اشتون آغاز شد. «تابناک» به نقل از منابع خبری داخلی و خارجی و ‌لحظه به لحظه اخبار و گزارش‌های مربوط به این مذاکرات را منتشر خواهد کرد.

۱۱:‌۵۹: «بی‌بی‌سی»، شبکه دولتی انگلیس، از ساعاتی مانده به آغاز مذاکرات، جنگ روانی خود را علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان کلید زد. خبرنگار این شبکه با حضور در هتل «اینترکانتیننتال» و در جمع خبرنگاران ایرانی، تلاش دارد با طرح پرسش‌های جهت‌دار، فضای مذاکرات را جهت دهد.

۱۲:‌۰۶: اندکی پیش از آغاز مذاکرات، پایگاه اینترنتی المانیتور به نقل از یک منبع که به دلیل حساس بودن اطلاعات، مایل به فاش شدن نامش نبود، گفت: در واقع پیشنهاد ۱+۵ در آلماتی به ایران جدید نیست و صرفا برخی تغییرات جزیی نسبت به پیشنهاد بغداد در آن اعمال شده است. این منبع افزود: در بسته آلماتی که قرار است روز سه شنبه به ایران ارائه شود، کاهش جزیی برخی تحریم‌ها در حوزه طلا، پتروشیمی و برخی موارد کم اهمیت بانکی پیشنهاد شده است.

۱۲:‌۱۲: هیأت‌های مذاکره کننده ۱+۵ به جز نماینده انگلیس‌‌ همان هیأت‌های قبلی هستند. جفری آدامز، نماینده انگلیس در گروه ۱+۵ در مذاکرات آلماتی جای خود را به سایمون گس، داده است. ما ژائوشو، نماینده چین، ویندی شرمن، نماینده آمریکا، ژاک او دیبر نماینده فرانسه و هانس دیتر لوکاس نماینده آلمان در گروه ۱+۵ هستند.

۱۲:‌۱۴: «رویترز» نوشته است که به نظر نمی‌رسد این دور از مذاکرات منجر به راهکاری نهایی شود، اما این امیدواری هست که بتوان در آن برای زمان برگزاری مذاکرات بعدی با موضوع برداشتن گام‌های تنش‌زا، به توافق رسید.

۱۲:‌۱۶: سخنگوی کا‌ترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا گروه ۱+۵ در مذاکرات امروز در آلماتی پیشنهاد جدید برای ایران دارند، گفت: ما یک «پیشنهاد تغییر یافته» را ارایه خواهیم کرد.

۱۲:‌۲۱: یک منبع نزدیک به مذاکرات اعلام کرد که ایران ‌پیشنهادی جدید در مذاکرات به ۱+۵ ارائه خواهد داد. این منبع آگاه در جمع خبرنگاران با بیان این که چهارچوب کلی این پیشنهاد شبیه آنچه در مسکو ارائه شده و به روز است، یادآور شد: اصول مذاکراتی ایران در آن حفظ شده است. این منبع با اشاره به اینکه پیشنهاد مذکور نسخه‌های گوناگونی دارد، خاطرنشان کرد: بسته به پیشنهاد طرف مقابل، نسخه متناسب با آن ارائه می‌شود. وی هدف از ارائه این پیشنهاد را راستی‌ آزمایی ادعای طرف مقابل درباره  تلاش برای رسیدن به یک راهکار جامع با ایران خواند.

۱۲:‌۲۵: اقدام عجیب وزارت خارجه قزاقستان در ارائه رایگان کتابی با نام «جهان امن هسته‌ای» در حاشیه مذاکرات ١+۵ و ایران در آلماتی.

۱۲:‌۲۹: خبرگزاری دولتی چین (شین هوا) از ابراز امیدواری پکن نسبت به حصول پیشرفت در مذاکرات آلماتی خبر داد. به نوشته این خبرگزاری، ماژائوشو، نماینده چین در گروه ۱+۵ ابراز امیدواری کرده طرفین مذاکرات با همکاری یکدیگر، به سوی دیدگاهی منعطف و عملگرا حرکت کرده و دغدغه‌های یکدیگر را در نظر بگیرند. وی گفت‌و‌گو و مذاکره را تنها راهکار درست برای حل موضوع هسته‌ای ایران دانسته است.

۱۲:‌۳۲: یک منبع آگاه گفت تاکنون از سوی گروه ۱+۵ پیشنهادی درباره تعطیلی فردو یا تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصد به ایران داده نشده است. رسانه‌های غربی با انتشار اخباری درباره مذاکرات آلماتی ادعا کرده بودند که ۱+۵ در نشست آلماتی به دنبال تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصد و نیز تعطیلی سایت فردو خواهد بود.

۱۲:‌۳۹: هیأت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات گروه ۱+۵ در آلماتی، از یک پیشنهاد مهم رونمایی کرد که پیش از این هیچ اشاره‌ای به جزییات آن نشده بود.

۱۲:‌۵۴: گزارش‌ها حاکی از آن است که گزینه‌های پیشنهادی ایران برای گروه ۵+۱ منعطف بوده و بسته به پیشنهاد طرف مقابل قابل تغییر است. جمهوری اسلامی در روند مذاکرات تأکید کرده که مجموعه بسته پیشنهادی جدید و در عین حال جامعی را ارائه می‌کند. مقامات ایرانی تأکید کرده‌اند که گزینه‌های پیشنهادی جمهوری اسلامی منعطف بوده و می‌تواند بسته به پیشنهاد غرب تغییر یابد. هدف جمهوری اسلامی از ارائه این مجموعه پیشنهادی دینامیک، سنجش نیت و مقاصد واقعی مذاکره کنندگان غربی است. دقایقی پیش مقامات ایرانی تأکید کردند که تاکنون بسته پیشنهادی جدیدی از جانب ۵+۱ دریافت نکرده‌اند.

۱۳:‌۰۴: «خاتین اوغلو»، مدیر مسئول سرویس اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند گفت که هدف تحریم‌ها وادار کردن دولت ایران برای دست کشیدن از برنامه هسته‌ای بود، اما دولت ایران مصمم به ادامه این برنامه است. «هرچه هزینه تحریم‌ها بالا برده شود، احتمال تفاهم با ایران و برگرداندن آن به نقطه صفر ناممکن خواهد شد».

۱۳:‌۰۸: مایکلمان در حالی که دور نخست مذاکرات ایران و ۱+۵ در حال انجام است، به میان خبرنگاران مستقر در هتل اینترکانتیننتال آمد و گفت:‌ واکنش‌هایمان را شفاف به گزارش آژانس درباره نصب سانتریفیوژهای نسل پیشرفته در ایران نشان کردیم. وی مدعی شد که اقدام ایران در نصب این سانتریفیوژ‌ها، خلاف قطعنامه‌های موجود است و به نگرانی‌هایی که هست، دامن می‌زند. سخنگوی اشتون اظهار کرد که ما منتظر یک حرکت واقعی هستیم و البته می‌‌دانیم که نمی‌‌توان درباره این کارها یک شبه تصمیم‌گیری کرد.

۱۳:‌۲۳: مایکلمان از احتمال برگزاری مذاکرات دوجانبه میان ایران و اتحادیه اروپا در حاشیه نشست امروز آلماتی خبر داد‌ و‌ گفت: اگر تمایلی به این مذاکرات باشد، احتمال برگزاری آن وجود دارد. وی به محتوای احتمالی این گفت‌و‌گو‌ها اشاره‌ای نکرد.

۱۳:‌۲۵: مایکلمان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری روسی «ریانووستی» گفت، مذاکرات دور نخست امروز که از ساعت ۱۳:‌۳۰ به وقت محلی آغاز شده، تا ساعت ۱۶:‌۳۰ ادامه خواهد داشت. پس از آن، زمان استراحتی برنامه‌ریزی شده که احتمال برگزاری مذاکرات دوجانبه در این زمان وجود دارد. وی همچنین اظهار داشت، به باور اتحادیه اروپا، مذاکرات امروز به پایان نرسیده و فردا نیز ادامه خواهد داشت. با این حال، وی ادامه یا پایان مذاکرات را وابسته به تحولات رخ داده در جریان آن دانست.

۱۳:‌۳۰: یک منبع آگاه ایرانی، اخبار برخی رسانه‌های غربی مبنی بر احتمال مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در حاشیه مذاکرات را به شدت تکذیب کرد.

۱۳:‌۳۸: پایگاه مصری «اهرام آنلاین» گزارش داده است که احتمالا ایران در این دور از مذاکرات بحث تحولات سوریه و بحرین را نیز مطرح می‌کند.

۱۳:‌۵۸: دور نخست مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ دقایقی پیش در آلماتی پایان یافت.

۱۴:‌۰۴: معاون وزیر امور خارجه روسیه امروز در آستانه مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ اعلام کرد: روسیه امیدوار است در این دور، مرحله جستجوی سازش آغاز شود. بنا بر گزارش خبرگزاری «ایتارتاس»، سرگئی ریابکوف افزود: برای چانه زدن باید اراده سیاسی ورود به این مرحله  باشد. وی توضیح داد که دو طرف باید درباهر  توازن منافع قرار بگذارند. از تمام طرف‌ها درخواست داریم که بیش از این نمی‌شود وقت تلف کرد. وی دو مسأله اعتماد نداشتن دو طرف به یکدیگر و آماده نبودن برای گام برداشتن به سوی یکدیگر را مهمترین موانع موجود بر سر راه دانست.

۱۵:‌۱۲: «کا‌ترین اشتون» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، امروز پیش از آغاز دور جدید مذاکرات ایران و ۱+۵ در «آلماتی» قزاقستان، می‌گوید این گروه با «پیشنهادی بازنگری‌شده» برای ایران پا به مذاکرات جدید گذاشته است. وی ابراز امیدواری کرده که این دور از مذاکرات با «حصول پیشرفت»، پایان یابد.

۱۵:‌۳۵: با پایان دور نخست مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در آلماتی دو طرف مشغول رایزنی‌های دیپلماتیک هستند.

۱۶:‌۲۵: بر پایه گزارش‌ها، مبادله بسته‌های پیشنهادی جدید میان طرف‌های مذاکره کننده و بحث و تبادل نظر درباره نکات مورد اختلاف از محورهای اصلی نشست امروز آلماتی بود. در همین حال، سخنگوی کا‌ترین اشتون مسئول دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اعلام اینکه بلیت برگشت خود را برای فردا رزرو کرده، به طور ضمنی از دور روزه بودن مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در آلماتی خبر داد.

۱۶:‌۲۷: رادیو صدای روسیه ادعا کرد، یک منبع آگاه نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران گفته که ایران حاضر است در برابر لغو تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه این کشور، توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی را بررسی کند. بنا بر این گزارش، ایران آماده است که غنی‌سازی ۲۰ درصدی را متوقف کند؛ مشروط بر آن که جامعه جهانی و سازمان ملل تحریم‌های خود ‌ضد ایران را لغو کنند.

۱۶:‌۳۶: دور دوم مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ که قرار بود عصر امروز برگزار شود، به فردا موکول شد.