هفته گذشته، یک مؤسسه آمریکایی با انتشار گزارشی ضمن بیان این ادعا که ایران به زودی به توانایی لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای دست می‌یابد، به دولتمردان آمریکایی توصیه کرده بود، تحریم‌های شدیدتری علیه ایران وضع کنند. سید حسین موسویان، دیپلمات سابق ایرانی با انتشار مطلبی در روزنامه گاردین به این مطلب پاسخ داده است.
به گزارش «تابناک»، سید حسین موسویان، دیپلمات سابق ایرانی و عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران، در مطلبی که امروز در روزنامه «گاردین» منتشر کرده، ضمن پاسخ به گزارش اخیر «پروژه راهبرد ایالات متحده برای منع اشاعه در خاورمیانه»، نکاتی را درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب خاطرنشان ساخت.
موسویان در این مطلب می‌نویسد: «برای جلوگیری از رسیدن ایران به «توانایی حساس» برای ساخت سلاح هسته‌ای در ماه‌های آتی، اوباما باید تحریم‌های حداکثری علیه ایران وضع کند»... این پیامی است که پنج کار‌شناس سابق منع اشاعه هسته‌ای، در گزارشی جدید مطرح کرده‌اند.
آنها از اوباما می‌خواهند تا به صورت عملی، تحریم‌هایی جهانی را علیه سرمایه‌گذاری و تجارت با ایران وضع کند. در این گزارش آمده است: «به دست آوردن نتیجه‌ای موفق در مذاکرات با ایران، به اعمال فوری این تحریم‌ها و همزمان، تقویت اعتبار تهدید اوباما درباره استفاده از نیروی نظامی در صورت لزوم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بستگی دارد».
هرچند این گزارش کار «پروژه راهبرد ایالات متحده برای منع اشاعه در خاورمیانه» است ـ و ادعا میشود موضوعش درباره منع اشاعه است ـ نویسندگان آن بر اندیشیدن تدابیر تنبیهی علیه ایران متمرکز شده‌اند، نه اسرائیل.
این در حالی است که ایران در عملکرد خود کاملاً روراست بوده است؛ ایران معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) را تصویب کرده و به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اجازه داده بیش از چهار هزار نفر ـ روز بازرسی را در سال‌های اخیر انجام دهند.
بر پایه برآوردهای دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱، ایران دارای هیچ گونه برنامه ساخت سلاح هسته‌ای نیست.
بنا بر این گزراش‌ها، هیچ گونه شواهدی مبنی بر اینکه ایران از سال ۲۰۰۳ تاکنون تلاشی برای ساخت بمب داشته، وجود ندارد و رهبری ایران نیز هیچ گونه تصمیم سیاسی در این باره نگرفته است.
در مقابل، اسرائیل که «ان پی تی» را امضا نکرده، حتی یک بار هم اجازه بازرسی از تأسیسات هسته‌ایش را نداده و صد‌ها سلاح هسته‌ای نیز دارد. به این ترتیب، دلیل این که چرا تلاش‌ها برای تحقق «خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای» از زمانی که ایران چهل سال پیش این ایده را مطرح کرد، تاکنون هیچ پیشرفتی نداشته، مشخص میشود.
البته در گزارش جدید این کار‌شناسان هسته‌ای آمده است که ایالات متحده تنها در صورتی باید تحریم‌های هسته‌ای ایران را تخفیف دهد که طرف ایرانی با دادن امتیازاتی معنادار در راستای قطعنامه‌های چندگانه شورای امنیت سازمان ملل، با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و قوانین ایالات متحده موافقت کند.
اما برای تدوین یک رویکرد واقع‌بینانه‌تر، باید وضع موجود در مذاکرات هسته‌ای میان ایران، گروه ۱+۵ و آژانس را ارزیابی کنیم. آخرین دور مذاکرات ایران و آژانس در ماه جاری، به هیچ توافقی منجر نشد.
آژانس و گروه ۱+۵ خواسته‌های بزرگتری از جمله اعمال پروتکل الحاقی به معاهده «ان پی تی» ـ که اختیار دسترسی‌های بیشتری را به بازرسان می‌دهد ـ همکاری در موضوعات مرتبط با «جنبه نظامی احتمالی» فعالیت‌های هسته‌ای ایران، محدود کردن غنی سازی اورانیوم در حد ۵ درصد و خارج کردن اورانیوم مصرف نشده در داخل به خارج از کشور را مطرح می‌کنند.
در این باره باید گفت، درخواست محدودسازی و خروج اورانیوم از کشور، فراتر از معاهده «ان پی تی» و حتی فراتر از پروتکل الحاقی است. بیش از هفتاد کشور، هنوز پروتکل الحاقی را امضا نکرده‌اند و برخی اعضای آژانس نیز ضمن غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۹۶ درصد، چندین تن اورانیوم مازاد بر مصرف داخلی را ذخیره کرده‌اند.
آژانس از ایران می‌خواهد برای رسیدگی به «جنبه نظامی احتمالی»، اجازه دسترسی‌های فراتر از پروتکل را صادر کند. ایران نمی‌تواند چنین درخواستی را بدون مابه‌ازا و رایگان بپذیرد و آژانس نیز در جایگاهی نیست که ما‌به‌ازایی در اختیار ایران بگذارد. به همین سبب، انجام مذاکره با آژانس، پیش از دیدار ایران و ۱+۵ اشتباه بود.
با وجود این، کسانی که با واقعیات مذاکرات هسته‌ای آشنا هستند، به خوبی می‌دانند که ایران هم آشکارا و هم در دیدارهای غیرعلنی با ۱+۵، آمادگی خود را برای پذیرش همه خواسته‌های بزرگ فوق اعلام کرده است. در مقابل، ایران خواستار به رسمیت شناخته شدن حق مشروعش برای غنی‌سازی در چهارچوب «ان پی تی» و همچنین برداشته شدن تحریم‌هاست؛ اما متأسفانه، قدرت‌های غربی حاضر در گروه ۱+۵، به چنین توافقی رضایت نداده‌اند.
هنر مذاکرات، طراحی بسته‌ای با زمان‌بندی مشخص و شیوه اعمال گام به گام است که در هر گام، شامل اقدامات متقابل مناسب باشد. اقدام عقلایی برای اوباما و قدرت‌های جهانی آن است که در مذاکرات آتی، از چنین توافق منصفانه‌ای حمایت کرده و تلاش‌های جنگ‌طلبان برای جلوگیری از راهکار دیپلماتیک را نادیده بگیرند.
کسانی که از تحریم‌های بیشتر، انزوا و دیگر ابزارهای تنبیهی حمایت می‌کنند، در پی آن هستند که جنگ با ایران را اجتناب ناپذیر کنند؛ اما چنین جنگی موجب خواهد شد نبرد آمریکا در عراق، همچون قدم زدن در یک پارک جلوه کند. در عوض، ما باید از فرصت موجود، برای غلبه دیپلماسی بهره برده و اراده سیاسی لازم را برای موفقیت آن صرف کنیم.
باید اینگونه سخنان منطقی و دیپلماتیک را به جای شعا رهای تند ، تا حد ممکن در صحنه بین المللی مطرح کنیم. 
یعنی مثلا اگر انرژی هسته ای نبود الان وضع ما عالی بود ؟ تحریم و تهدید نبود ؟ امپریالیسم غرب و به سرکردگی آمریکا الان شده بود رفیق شفیق جمهوری اسلامی ؟! راستی برنامه فضایی و موشکی ایران در کنار علوم زیست فناوری و نانو چی آمریکا با آنها مشگلی نداره ؟ شما تضمین میدی اگر ما دست ها مونو بالا بگیریم و همه چیز رو 2 دستی تفدیم یانکی ها بکنیم فردا به دیگر علوم و پیشرفتهای ما گیر ندن و خواستار تعطیلی آنها نشوند ؟ تضمین میدی که فردا خواستار توقف نفس کشیدن ما نشوند ؟! 