در دیدار اخیر عبدالله شاه اردن و نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، مسأله سوریه موضوع اصلی بحث نبوده است، بلکه دو طرف درباره تشکیل یک کنفدراسیون از اردن و کرانه باختری گفتوگو کردهاند؛ هر چند که توافق نهایی میان دو طرف نشده و توافق شده است که گفتوگوهای بیشتر در روزهای آینده پیگیری شود. احمدینژاد پیش از این در زمانی که اصرار به دعوت عبدالله اردنی به ایران داشت، درباره اجرای این نقشه هشدار میداد.
به گزارش «تابناک»، به نقل از رسانههای اردنی و اسرائیلی، اجرای این ایده به محور گفتوگوها در امان، واشنگتن و محافل فلسطینی تبدیل شده است.
بنا بر این گزارش، نتانیاهو در گفتوگوهای محرمانه خود با شاه اردن در کاخ پادشاهی این کشور از عبدالله پرسیده است که اردن چه نقشی در کنترل فعالیتهای اطلاعاتی و امنیتی در کرانه باختری خواهد داشت؟ طرح و نقشه برای توسعه این اقدامات به نوار غزه چیست و برنامههای اردن تا چه میزان با نیازهای امنیتی اسرائیل در چهارچوب توافق با طرف فلسطینی هماهنگ خواهد بود؟
کنفدراسیون به معنای اتحاد دو یا چند دولت برای همکاری و همیاری است. این دولتها در زمینه هایی چون نظامی و اقتصادی همکاری کرده و میزانی از حاکمیت خود را به یک سازمان مشترک مرکزی میسپارند.
تقریبا دو تا سه هفته پیش روزنامه القدس العربی چاپ لندن خبر داد، محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی از رهبران جنبش فتح درخواست کرده است تا برای مرحله قریب الوقوع که امکان دارد کشور جدید فلسطین با اردن و برخی طرفهای دیگر در جامعه بینالمللی درباره طرح کنفدراسیون وارد مذاکره شود، آماده گردد؛ بنابراین، برخی محافل در حلقه تصمیم گیری فلسطینی از عباس دستور گرفتهاند که نقشهها کلان را درباره بهترین راه رهبری مذاکرات احتمالی با اردن با نام احیای طرح کنفدراسیون آماده کنند.
ایده ایجاد کنفدراسیون اردنی ـ فلسطینی تا اندازه بسیاری، ریشه در جغرافیای سیاسی پیش از جنگ ۱۹۶۷ دارد؛ زمانی که اردن بر کرانه باختری کنترل داشت و مصر نیز قیومیت نوار غزه را عهدهدار بود. گفته میشود، اکنون دست کم دو میلیون فلسطینی در سیزده اردوگاه آوارگان فلسطینی در اردن زندگی میکنند.
پیش از این، طرحهایی درباره ایجاد کنفدراسیون فلسطینی در دهه ۱۹۸۰ نیز مطرح شده است، ولی بعدها با مخالفت طرف اردنی به سرانجام نرسید.
ریشه توسل به روش کنفدراسیون در این نکته نهفته است که صهیونیستها تاکنون مدعی بودند، کرانه غربی یک سرزمین اشغالی نیست، بلکه سرزمینی مورد مناقشه است، زیرا در آن دولتی نبوده است، اما با به رسمیت شناخته شدن فلسطین در سرزمینهای ۱۹۶۷ از جانب ۱۳۸ کشور در مجمع عمومی سازمان ملل، این استدلال صهیونیستها تضعیف و راه برای گفتوگو درباره کنفدراسیون تا اندازهای باز شده است، ولی مساله مهم در این زمینه، زمان و یا احتمال شناسایی موجودیت دولت فلسطینی از جانب اسرائیل است.
منابع آگاه در اردن و ایالات متحده، مدعی شدهاند که در دور بعدی مذاکرات بین اسرائیل و فلسطینیها، قرار است در ماههای آتی، یک توافق موقت اما طولانی مدت بسته شود که حل موضوعات اصلی مورد مناقشه یعنی وضعیت مرزها، بیتالمقدس، پناهندگان فلسطینی و شهرکهای اسرائیلی را به زمانی نامعلوم در آینده موکول خواهد کرد.
ایجاد یک کنفدراسیون از سرزمینهای فلسطینی و اردن، باعث خواهد شد که اسرائیل مجبور نباشد، وجود یک کشور فلسطینی را به رسمیت بشناسد. گفته میشود که محمود عباس در اوایل ماه جاری میلادی از مشاوران خود خواسته است برای اجرای طرح کنفدراسیون با کمک اردن و پشتیبانی برخی کشورهای دیگر آماده شوند. اسرائیلیها بر این باورند که کشورهای مورد نظر محمود عباس، مصر، ترکیه و قطر یا به عبارتی کشورهای دوست آمریکا در منطقه هستند که به همراه یکدیگر آتشبس بین طرف فلسطینی و اسرائیلی درگیر در غزه را برقرار کردند؛ افزون بر این گمان میرود که آمریکاییها به دنبال حمایت عربستان سعودی و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از این طرح هستند و تضمین و پشتیبانی امنیتی و اقتصادی از اجرای چنین طرحی را نیز مد نظر دارند.
برآورد طراحان این نقشه آن است که اجرای آن به حماس هم امکان خواهد داد تا از زیر بار شناسایی موجودیت اسرائیل شانه خالی کند. این در حالی است که در ازای توقف حملات راکتی به سرزمینهای اشغالی پس از برقراری آتشبس میان دو طرف، محدودیتها اعمالی توسط اسرائیل علیه غزه نیز کاهش یافته و قرار است اسرائیل در هفتههای آینده برای نخستین بار پس از شش سال اجازه دهد، مصالح ساختمانی وارد غزه شود، حمل و نقل عمومی در گذرگاهها برقرار خواهد شد و برای نخستین بار به دسته بزرگی از فلسطینیهای غزه اجازه داده شده که در مراسم کریسمس در کرانه باختری شرکت کنند.
منابع اسرائیلی مدعی هستند که اردوغان، نخستوزیر ترکیه نیز تعهدی جدی نسبت به این طرح دارد و یکی از دلایل ازسرگیری همکاری ترکیه و اسرائیل در چهارچوب ناتو نیز گام نهادن در اجرای این سناریو بوده است. در روزهای اخیر، رسانههای اسرائیلی خبر دادهاند که پس از گذشت زمان انتخابات پارلمانی صهیونیستها، نتانیاهو مذاکره با عباس را در ماه مارس از سر خواهد گرفت.