تعطیلی احتمالی دانشگاه‌های غیرانتفاعی

دیروز نتایج نهایی همه‌پرسی قانون اساسی مصر در روزنامه‌های کشور مورد توجه قرار گرفت. تحلیل‌ها از شرایط مصر، امروز نیز ادامه پیدا کرده است. روزنامه ابتکار در سرمقاله خود با نام «انگار آن‌ها اصلا دمکراسی نمی‌خواستند؟» به مشارکت سیاسی کم مردم مصر اشاره کرده و در بخشی از سرمقاله خود نوشته است: «سرانجام تکلیف همه پرسی قانون اساسی مصر مشخص شد و با مشارکت ۳۰ درصدی مردم و «آری» ۶۳ درصدی شرکت کنندگان،‌‌ همان چیزی که اسلامگرایان مصر می‌خواستند تحقق پیدا کرد.

مردم مصر سال گذشته و نزدیک هشت ماه پس از پیروزی انقلاب خود، برای نخستین بار پای صندوق‌های رأی رفتند تا نمایندگان پارلمان مصر را برگزینند. نتیجه این انتخابات اگرچه دیری نپایید و پارلمان تازه تأسیس از سوی دادگاه عالی مصر و حکومت نظامی وقت منحل گردید، اما در این انتخابات با وجود فاصله کوتاه آن از انقلاب بزرگ مصر، حدود ۶۰ درصد از مردم مصر مشارکت داشتند. پس از آن در خرداد ماه امسال و در یک سالگی سرنگونی حسنی مبارک، مصری‌ها این بار برای انتخاب رئیس جمهور خود مشق دمکراسی کردند. انتخابات دوم مصرجدید از جهات بسیاری هم برای مصر و هم برای ناظران جهانی حایزاهمیت بود. وجود نامزدهای متنوعی از طیف‌های سیاسی، اجتماعی و مذهبی در مرحله اول و شکل گیری دو قطبی حساس اسلام گرایی و سکولاریسم در مرحله دوم باعث تشدید حساسیت انتخابات ریاست جمهوری مصر گردید. با همه این احوال فقط حدود ۵۰ درصد مردم مصر در انتخابات مشارکت کردند. به عبارتی پس از سالگرد انقلاب میزان مشارکت مردم نسبت به ۶ ماه قبل از آن حدود ۱۰درصد کاهش پیدا کرد».

سرمقاله ابتکار بعد از اشاره به این کاهش مشارکت از ۶۰ درصد به 30 درصد نوشته است: «نکته قابل تأمل حوادث دو سال گذشته مصر این است که در این مدت استقبال نسبی مصری‌ها از اسلام گرایان اخوان المسلمین و حاکم شدن همه جانبه آنان بر کشور، به غافلگیری گروه‌های لیبرال و سینه چاکان اصلی دموکراسی، تشدید تقابل اسلام گرایی و سکولاریسم و بروز بحران از پی بحران در کشور منجر شده است. طنز ماجرا اینجاست که این حوادث پی در پی باعث شده است تا اعتقاد دو گروه به مبحثی به نام دمکراسی و ابزاری به نام «صندوق رأی» ۱۸۰ درجه نسبت به دوسال پیش عوض شود. زمانی در میدان تحریر همه گروه‌های غیر اسلامگرا متشکل از لیبرال‌ها، ملی گرا‌ها، چپ‌های سوسیالیست و ناصریست‌ها همه یک صدا در کنار «ارحل مبارک» انتخابات آزاد را فریاد می‌زدند و همزمان اسلام گرایان در خانه‌های خود ماجرا را از تلویزیون الجزیره و العربیه دنبال می‌کردند. اکنون و با سپری شدن سه انتخابات و افول بخت گروهای لیبرال و ملی گرا، همواره اسلامگرایان خواستار انتخابات آزادند و معترضان هنوز به اجتماعات مردمی، میدان تحریر و زورآزمایی خیابانی امید دارند».

روزنامه اعتماد نیز گفت‌و‌گوی فارین پالیسی با البرادعی را با نام «ادبیات مرسی شبیه مبارک است؟» نقل کرده که در آن آمده است: «مرسی به شکلی دمکراتیک انتخاب شد. اما آیا انتخابش به او این حق را می‌دهد که تبدیل به یک دیکتاتور شود؟ مردم علیه گروهی رأی می‌دهند که به نظرشان قدرت طلب می‌آید و نسبت به ۹۰ درصد از خواسته‌های ملت مصر بی‌تفاوت است. مردم می‌خواهند سر سفره‌شان غذا باشد، خدمات بهداشتی می‌خواهند، آموزش و پرورش می‌خواهند، به مسکن نیاز دارند. اما از هیچ کدام این‌ها خبری نیست. پس گوشت چه شد؟... با چالشی بزرگ مواجه هستیم. مدیریت‌ها و برنامه ریزی‌های بسیاری نیاز داریم. باید تغییرات ساختاری زیادی در کشور پدید آوریم و ریشه‌ها را اصلاح کنیم. باید راهی برای درآمدزایی پیدا کنیم».

آیت‌الله با جدیت آمد

همایش دیروز جبهه پایداری در دانشگاه تربیت مدرس و با حضور آیت‌الله مصباح مورد توجه غالب روزنامه‌ها قرار گرفته است. در حاشیه این همایش از حداد عادل یکی از اعضای ائتلاف موسوم به ۱+۲ نقل شده است که این ائتلاف به روی نامزدهای دیگر هم باز است. سخنانی از این دست و نیز تلاش باهنر برای تشکیل حزبی فراگیر، از نگاه آفتاب یزد نشانه‌های تشتت در ۱+۲ دانسته شده است. وطن امروز نیز به نقل از صفار هرندی پیش‌بینی کرده که جبهه رهروان ولایت که در مجلس تشکیل شده است، تجزیه خواهد شد.

ابتکار از جمله روزنامه‌هایی است که با درج تصویری بزرگ از همایش فوق به طور جدی به آن پرداخته است. شعار همایش یعنی «پایداری حول محور ۹ دی» مورد توجه ابتکار قرار گرفته است. در این همایش، آیت‌الله مصباح، ۹ دی را تولد جدید انقلاب دانسته است و مهم‌ترین خطر انقلاب را تخریب تئوری ولایت فقیه دانسته است و باقری لنکرانی وزیر سابق بهداشت و سخنگوی پایداری بازگشت به گذشته را راه‌حل مسائل کشور ندانسته است.

تهران امروز نیز این پرسش برایش پیش آمده که آیا دولت و پایداری‌ها در مسیر ائتلاف هستند، حال آن که روزنامه ایران، سخنان آقاتهرانی از اعضای برجسته پایداری را نقل کرده که گفته ائتلاف اصولگرایان به شرط انتخاب اصلح پذیرفتنی است.

آرمان نیز در بخشی از گزارش خود نوشته است: «شاید بتوان صحبت‌های محمد سلیمانی وزیر پیشین ارتباطات را جالب‌ترین اظهارنظر‌ها دانست. سلیمانی پیش‌بینی کرد: «اگر تشکل جبهه پایداری وارد مجلس شود خیلی بساط‌ها جمع می‌شود و خیلی بساط‌های جدید پهن می‌شود و درصورتی که تشکل جبهه پایداری وارد مجلس شود، بودجه عملیاتی بسته خواهد شد.» اینکه جبهه پایداری چه بساط جدیدی برای پهن کردن دارد هم پرسشی است که این روز‌ها بیشتر از هر جریانی، اصولگرایان را به فکر وامی‌دارد».

خانم وزیر و دولت رو در روی هم

وضعیت دارو، بهای آن و ارز تخصیص یافته برای آن، امروز نیز مورد اشاره قرار گرفته است. قانون، کیفیت دارو را به میان کشیده و با اشاره به روند جهانی تولید دارو با مواد اولیه و منشأ هندی و چینی گفته، «منشأ مهم نیست، کیفیت دارو کنترل شود». ابتکار نیز خبر قطعیت گرانی دارو را از زبان وزیر بهداشت نقل کرده است، هر چند که رسالت این افزایش قیمت را حداقلی دانسته و تهران امروز با اشاره به ابهام در وضعیت قیمت دارو، در بخش دیدگاه خود این پرسش را مطرح کرده که آیا دارو قربانی دعوای سیاسی شده است؟

سخنان خانم وزیر از نگاه روزنامه دولت یعنی ایران، «پافشاری خانم وزیر برای افزایش قیمت دارو» تعبیر شده است. چنین سخنانی از نگاه روزنامه اعتماد، رو در رویی وزیر و دولت نامیده شده است.

سوریه، رسیدن از عید قربان به کریسمس

با سفر اخضر ابراهیمی فرستاده سازمان ملل به سوریه و دیدار وی با اسد و خبرهای منتشره درباره طرح پیشنهادی برای آینده سوریه، بار دیگر مسائل سوریه و راهکار برون رفت از بحران کنونی در آن مورد توجه روزنامه‌ها قرار گرفته است.

خراسان، از روزنامه فرانسوی لو فیگارو نقل کرده که آمریکا پذیرفته است که اسد تا سال ۲۰۱۴ و البته بدون قدرت اجرایی در قدرت باقی بماند. ابتکار نیز چانه‌زنی داغ بر سر این طرح آمریکایی ـ روسی را مورد توجه قرار داده است. روزنامه جوان نیز سخنان اسد در دیدار با فرستاده ویژه سازمان ملل را عبارتی نه چندان جدید در مقابل همه حرف و حدیث‌ها دانسته و اسد گفته است: «از هر تلاشی به سود منافع ملت سوریه حمایت می‌کنیم».

ملت ما نیز در مطلبی با نام «سرنوشت دیپلماسی عید قربانی در انتظار نسخه کریسمسی» نوشته است: در رابطه با حل بحران سوریه می‌توان سه گونه راه‌حل ارایه کرد که هر کدام از این رویکرد‌ها دارای مخالفین و موافقین و از طرف دیگر دارای نکات مثبت و سازنده‌ای و در عین حال منفی است. راه‌حل‌های پیش روی بحران سوریه را در زیر به اختصار مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.

۱ـ راهکار سوری، سوری: در این راهکار با توجه به مشکلاتی که در سوریه وجود دارد به این نکته توجه می‌شود که اصلاحات در سوریه غیر قابل انکار و از طرف دیگر این دولت سوریه و مخالفین سوری هستند که باید به دور از دخالت نیرو‌های فراملی و بین‌المللی به حل اختلافات بپردازند. این رویکرد مورد توافق دولت سوریه و شخص بشار است. از طرف دیگر قدرت‌های بین‌المللی از جمله ایران این رویکرد را بهترین راه برون رفت از این بحران می‌دانند.

۲ ـ راهکار میانجیگری بین‌المللی و منطقه‌ای: این رویکرد با توجه به خواسته مخالفین سوری مبنی بر کناره‌گیری بشار مطرح شده است، زیرا مخالفین به کمتر از خروج بشار از قدرت راضی نمی‌شوند. این رویکرد که از‌‌ همان ابتدای این بحران به اجرا گذاشته شد با استقبال طرفین روبه‌رو شد، ولی هیچ‌گاه نتوانسته است که بحران را از میان بردارد. این طرح با فرستادن کوفی عنان با عنوان فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب آغاز به کار کرد و امروز نیز این ماموریت به اخضر الابراهیمی داده شده است.

۳ ـ دخالت خارجی: این رویکرد با این پیش‌فرض مطرح شده است که تحولات سوریه بدون دخالت خارجی امکان پایان ندارد و تنها مدل لیبی می‌تواند این بحران را به پایان برساند. این رویکرد اگرچه تاکنون اجرایی نشده است اما طرفداران زیادی دارد از جمله مهم‌ترین طرفداران منطقه‌ای این رویکرد دولت ترکیه به رهبری اردوغان است. البته به عقیده تحلیلگران این رویکرد به علت مخالفت صریح چین، روسیه و ایران تاکنون نتوانسته است جنبه عملیاتی پیدا کند.

منابع دیپلماتیک نیز اعلام کردند، الابراهیمی در سفرش به سوریه قصد دارد طرحی را به بشار اسد تقدیم کند که شامل تشکیل دولت انتقالی با حضور نمایندگان گروه‌های مخالف و نظام سوریه و تحویل سریع قدرت از بشار اسد به دولت انتقالی و تشویق وی برای موافقت با اقامت در تبعید است. هفته قبل هم گزارش شد که او طرح جدیدی مد نظر دارد و آن را با روس‌ها هم در میان گذاشته، ولی هنوز معلوم نیست که روس‌ها این طرح را قبول دارند یا نه؟ به علاوه، حتی این هم معلوم نیست که او قبل از سفر به دمشق نظر مخالفان مسلح سوریه را که موجب از بین رفتن آتش‌بس عید قربان شدند، جلب کرده است یا نه؟