نوروز به ایستگاه آخر رسید:
سیزده به در؛ بهانه‌ای برای خوشی و آمادگی کار و فعالیت
برخی پافشاری بر این دارند که ۱۳ نحس نیست و بر پایه همین باور، امروز را روز طبیعت می‌نامند؛ یعنی تأکید می‌کنند که باید با خرافه مقابله کرد، ولی یادشان می‌رود که ممکن است، نحسی در میان نباشد! شواهد بسیاری هست که سیزده را فرخنده و امروز را جشن می‌خوانند؛ جشنی برای آغاز بهار و هنگام کشت و کار که اگر همراهش نشویم، فرصت شادی از کفمان رفته است و بس!
سرانجام قطار جشن‌های گوناگون باستانی به ایستگاه پایانی رسید و از فردا هنگام کار و تلاش آغاز می‌شود؛ قطاری که از جشن شکرانه درو (مهرگان) در سال گذشته به راه افتاد و پس از گذراندن چله بزرگ و کوچک، شب یلدا، اسپندارمذگان و چهارشنبه سوری به نوروز بزرگ رسید و اکنون قرار است با جشن امروز، حسن ختام خوبی داشته باشد. به گزارش «تابناک»، بر خلاف باور عامه که «سیزده به در» را در رفتن از نحوست عدد سیزده معنا می‌کنند، بسیاری از محققین این روز را خجسته و مبارک دانسته‌اند و آن را مترادف رفتن به در و دشت می‌دانند (علامه دهخدا، واژه «در و دشت» را مخفف «دره و دشت» می‌داند؛ «چو هر دو سپاه اندر آمد ز جای *** تو گفتی که دارد در و دشت پای» یا «به کوه و در و دشت خیمه زدند *** سپهدارشان دیده‌بان برگزید» فردوسی
عدد فرخنده؛ عدد نحس!
ابوریحان بیرونی در کتاب «آثار الباقیه عن القرون الخالیه» (به فارسی: اثرهای مانده از قرنهای گذشته) جدولی برای سعد و نحس بودن روز‌ها دارد که در آن جدول در مقابل روز سیزدهم نوروز، کلمه «سعد» به معنای نیک و فرخنده آورده شده است؛ درست همان گونه که در گذشته‌های دور، سیزدهم هر ماه خورشیدی را «تیر روز» می‌نامیدند و به فرشته‌ای (امشاسبند) بزرگ نسبت می‌دادند که در پهلوی «تیش‌تر» نام داشت.
اما اختلاف بر سر خوش یمن بودن عدد سیزده یا نحس شمردن آن، هنگامی کلید خورد که اعراب به این سرزمین حمله کردند و با خود بخش‌هایی از فرهنگ سامی را به ارمغان آوردند که ۱۳ یکی از اعداد نحس آن به شمار می‌رود و البته مدتی بعد، حکومت به دست صفویان افتاد و نفوذ فرهنگ اروپاییان خرافه پرست نیز در قطعی شدن این چرخش به سمت نحسی بی‌تأثیر نبود.
تاریخچه سیزده به در
در اساطیر ایران، عمر جهان هستی، دوازده هزار سال آمده است و پس از این دوره جهان بسته می‌شود و انسان‌هایی که وظیفه آن‌ها در جهان هستی، جنگ علیه اهریمن است، با گذشت این دوازده هزار سال و ظهور سوشیانس، ناجی موعود، سرانجام به پیروزی می‌رسند و در هزاره سیزدهم با راهنمایی سوشیانت (سوشیانس) در بهشت به زندگی خود ادامه می‌دهند. به این ترتیب، در تقویم ایرانی، نخستین دوازده روز سال «جشن زایش انسان‌ها»، تمثیلی از دوازده هزار سال زندگی و نبرد با اهریمن است و روز سیزدهم تمثیلی از هزاره سیزدهم و آغاز ر‌هایش از جهان مادی است.
همان گونه که پیشینه جشن نوروز را از زمان جمشید می‌دانند، درباره سیزده به در هم روایت هست که: «... جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می‌کند و بارعام می‌دهد و چندین سال پیاپی این کار را انجام می‌دهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین درمی‌آید و ایرانیان از آن پس سیزده به در را بیرون از خانه در کنار چشمه سار‌ها و دامن طبیعت برگزار می‌کنند».
اما برای بررسی دیرینگی این جشن از روی منابع مکتوب، همه منابع مربوط به دوران قاجار هستند و از همین روی، برخی پژوهشگران پنداشته‌اند که این جشن، بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد اما با دقت بیشتر درمی‌یابیم که شواهدی برای باستانی بودن این جشن هست: بر پایه قواعد مردم‌شناسی، تنوع و گوناگونی شیوه‌های برگزاری یک آیین و دامنه گسترش فراختر یک باور در میان مردمان، نشان دهنده دیرینگی آن است؛ همچنین مراسم مشابهی که به موجب کتیبه‌های سومری و بابلی از آن آگاهی داریم، آیین‌های سال نو در سومر با نام «زگموگ» و در بابل با نام «آکیتو» دوازده روز به درازا می‌کشیده و در روز سیزدهم، جشنی در آغوش طبیعت برگزار می‌شده و بدین ترتیب، پنداشته می‌شود که سیزده به در، دارای سابقه‌ای دست کم چهار هزار ساله است.
پایان حتمی سرما و آغاز کار و فعالیت
همچون دیگر جشن‌های باستانی، سیزده به در هم رسم و رسومات ویژه‌ای دارد؛ از خوردنی‌ها گرفته تا نکات ریز و درشت دیگر. در این روز، جوانان مجرد سبزه گره می‌زنند و خوردن برخی غذا‌ها مثل آش رشته فرصتی فراهم می‌کند که خانواده در کنار هم خوش بگذرانند. فصل بهار آغاز شده و کاهو و سکنجبین هم از خوردنی‌های ویژه امروز است که در کنار بازی‌هایی مثل هفت سنگ، زوو (نوعی کبدی)، کلاه بازی و... امروز را تبدیل به روزی می‌کند که خیلی‌ها از همان صبح اول وقت برایش تدارک می‌بینند.
جشن‌های باستانی این سرزمین ویژگی‌های جالبی دارند که گاه منحصر به فرد هستند؛ از جمله اینکه همواره در میان اقوام و مذاهب گوناگون، یگانه بوده و به رسمیت شناخته می‌شده‌اند و کارکردی ملی داشته‌اند.
اما سیزده به در از این رو با بقیه جشن‌ها متفاوت است که از یک سو در پایان زوال سرما قرار گرفته و از سوی دیگر، با آغاز فصول گرم سال و آغاز کشاورزی در سال نو همزمان است و همین گزاره نیز می‌تواند در رد کردن فرضیه نحس بودن این روز مورد استناد قرار بگیرد.
اما سیزده به در از این رو با بقیه جشن‌ها متفاوت است که از یک سو در پایان زوال سرما قرار گرفته و از سوی دیگر، با آغاز فصول گرم سال و آغاز کشاورزی در سال نو همزمان است و همین گزاره نیز می‌تواند در رد کردن فرضیه نحس بودن این روز مورد استناد قرار بگیرد.
از سوی دیگر، کافی است که جایگاه بسیار مهم کشاورزی در جوامع گذشته را در ذهن مرور کنیم تا دریابیم که آغاز فصل کشت و کار چه پتانسیل خوبی برای جشن گرفتن به شمار می‌رفته؛ فارغ از اینکه هنوز هم فرا رسیدن این روز برای بسیاری از کشاورزان به معنای آغاز تلاش و زحمت برای کشت و کار است.
و جالب اینجاست که هنوز هم این روز برای شمار بسیاری مصادف می‌شود با آغاز فعالیت در سال جدید؛ چه معلم، دانش آموز و یا دانشجو باشیم و چه کارمند، بازاری و...؛ پس چه بهتر که این آیین باقی از نیاکان را به خوشی بگذرانیم و حواسمان باشد که لجاجت احتمالی با آن، تنها فرصت شادی را از کفمان می‌برد.
سیزده به در مبارک!
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۱۴
انتشار یافته: ۳۲
فعلا" كه روز 13 همچنان نحس است باور نداريد روز 14 به طبيعت برويد ببينيد نحسي 13 چگونه به جان طبيعت لطمه زده. بهتر است اين روز را روز ضربه به طبيعت بناميم پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۰۰:۳۹ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
مغلطه نکن عزیز ..آشغال های دور ریخته در طبیعت ربطی به نحسی 13 نداره به تربیت غلط بنده و شما مربوطه داود
| | ۱۸:۱۲ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
روز سيزده بدر با خانواده و فاميل به دشت رفتيم و كلي بازي كرديم و زباله ها را هم داخل كيسه زباله رختيم و هيچ لطمه اي هم به طبيعت نزديم . اگر مجلس و دولت محترم تعطيلي اين روز را حذف كنند طبيعت تازه جان گرفته به اين سرعت نابود نميشود! پاسخ ها
ناشناس
| | ۰۹:۰۴ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
اگه یکم درباره محیط زیست تحقیق کنی . میفهمی یکروز ضربه چندانی نمیزنه بلکه وقتی جنگل های ما میسوزند . چوب هاشون فروش میروند . نابود میشن برای ساختمان سازی . معلوم میشه چی بیشتر ضربه میزنه داداش ناشناس
| | ۱۹:۲۰ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
چرا از روی کینه و عقده حرف میزنی؟ سیزده بدر یک سنت باستانی و چند هزار ساله است.لطفا بیگانه پرستانی مثل تو درباره آن اظهار نظر نکنند هيچ توضيح خوبي نداديد. اصلا" خودتان هم فهميديد چي نوشتيد؟ پاسخ ها
ارش
| | ۰۰:۵۱ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
شما نفهمیدید چی خوندید احسنت :)13 بدر بسیار بسیار زیبا تر از روز طبیعت است....
احسنت استغفر الله! سیزده بدر نگویید که بد است بگویید روز گشت و گذار، پیک نیک، پارک، طبیعت!! كدوم كار مومن همه كه بيكاريم عمو جان حرفاي خنده دار ميزنيد bekhoda dge nazar nemidam. پاسخ ها
ناشناس
| | ۰۸:۴۱ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
جان من بیا نظر بدهاگه تو نظرتو نگی مملکت میخوابه...!!!!!!!!!
ناشناس
| | ۰۰:۱۱ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۵
آقای ناشناس من تایپ فارسی برام خیلی دشواره با این حال یک نظر کاملا منطقی و مودبانه به پارسی نوشتم که اتفاقا به نفع تابناک بو ولی درج نگردید. من به عنوان خواننده باعث افزایش آمار کلیک و بالا رفتن هزینه درج آگهی در این پایگاه می شوم ولی با عدم درج نظرم حتی در چارچوپ ضوابط مخالفت می شود. امید دارم که این مطلب اینجا درج شود. چرا وچه مرجعی اسم( سیزده بدر )را به روز طبیعت تبدیل کرده که صدا وسیما و وزارت ارشاد از به زبان اوردن ان اینقدر وحشت دارند....بیطرف نظر ندی بهتره با همتونم پاسخ ها
ناشناس
| | ۲۰:۵۵ - ۱۳۹۱/۰۱/۱۴
"نظر ندین" هم درست تره هم محترمانه تربعدشم ممنون از این که گفتین!!!
13 به در یکی زیباترین سنتهایی است که در دنیا نظیر ندارد .به نظرم باید ثبت جهانی شود تا دوباره کشورهای دیگه ثبت نکردند!!! رفتيم غار سهولان تو مهاباد خيلي خوش گذشت.نهار هم تو جاده برهان خورديم.سعي كرديم به طبيعت آسيبي نزنيم. 12+1 سيزده بدر يكي روز هاي باستاني جشن نوروز است ؛ اين روز بايد همانند گذشته در تاريخ ايران بماند ؛ با تشكر از مطلب ارائه شده سايت تابناك . به جای از هم ایراد گرفتن بیائید فرهنگ سازی کنیم برای حفظ محیط زیست. اگر ما ایرانی ها کمی فرهنگ گردش و طبیت گردی را در خودمون احیا کنیم و مانند گذشتگان(چه دینی و چه تاریخی) هنگام رفتن به طبیعت آن را ویران نکنیم همیشه سیزده به در را زنده نگه خواهیم داشت به امید روزی که ...................................
مرسی از مطلبتون در تقویم ایران باستان ، که امروز هم منتشر می شود اگر نگاه کنید هر روز از ماه یک نام دارد و روز 13 هم روز تیر است که همان طور که نوشتید از تشتر و ستاره باران معنا مش ود ایرانیان در این روز از خانه ها بیرون می رفتند و به خاطر این روز که نخستین تیر روز از سال جدید بود برای سالی پرباران و محصولی فراوان دست به نیایش و شادی می پرداختند . جالب ان است که در هیچ کجا ی فرهنگ ایرانی عدد 13 نحس نیست ادیان سامی به نحسی 13 معتقدند و آریاییها چنین نبوده در کشاکش حمله اعراب به منظور پاسداری از این روز ، روز تیر ایزد اول سال به عنوان نحسی روز 13 نغییر نام پیدا کرد . بازهم سپاس از نوشته مفیدتان که کمی از فرهنگ غنی ایرانیان یاد کردید. دست مریزاد ... به اميد روزي كه دولت محترم براي احترام و كمك واقعي به طبيعت تعطيلي اين روز را حذف كند! سيزده به در طبيعت در به در!!!! سيزده به در بهانه اي براي خوشي و آمادگي كاروفعاليت يا تلاشي ميليوني براي تخريب طبيعت و محيط زيست؟! لازم نيست سيزده به در را زنده نگه بداريد.... لطف بفرماييد طبيعت را خراب نكنيد... بقيه پيشكش! ما دو مراسم را غلط برگزار ميكنيم...چهاشنبه سوزي بجاي چهارشنبه سوري!...
روز تخريب طبيعت بجاي روز طبيعت!...
همه حرفهاتان یکطرف ترستان از ترویج خرافات یکطرف مامانم اینا کی داره از ترویج خرافات میترسه بابا شما خیلی با حالید بهتره به جای این حرفها بچه هامون رو درست تربیت کنیم که طبیعت رو حفظ کنند