باشد که بیاموزیم؛
یک یادداشت، یک عملکرد، یک تجربه
برای خودش حادثه‌ای شد و واقعیت وضع ما را نشان داد: عجول، بی‌حوصله و بی‌تأمل، بدبین، افراط‌گر، ... بی آن که قدر یکدیگر را بدانیم و یکدیگر را دوست داشته باشیم. این است که یکی از فرزندان این کشور را با دشمن اشتباه گرفتیم و اندیشه و قول و فعلمان چنان بود که نمی بایست. بله، آقای علایی عزیز کاش به دوران دفاع مقدس بازمی‌گشتیم تا برادری‌ها برمی‌گشت!
سرویس سیاسی ـ یادداشت 19 دی ماه حسین علایی در روزنامه اطلاعات، واکنش‌های بسیاری را برانگیخت؛ اما گویا با مدیریت و تدبیر دوستان قدیم و کنونی آقای علایی و توضیحات ایشان، این مسأله همان گونه که باید و درست است، پایان یافت.
به گزارش «تابناک» در مسأله پیش آمده پیرامون نوشته آقای علایی، سه نکته وجود دارد.
يك مسئله اين است كه اگر يك كسى يك حرف غلطى زد، آيا كسى بايد به او جواب بدهد يا نه؟ خب، بله معلوم است. جواب دادن به حرف غلط، شيوه‌ى خودش را دارد، راه خودش را دارد، كار خاص خودش است. يك وقت هست كه حالا كه كسى يك حرف غلطى زد، ما بيائيم مثلاً صدجا اين حرف غلط را تابلو كنيم، شعار كنيم كه آقا، فلانى اين حرف غلط را زد، تا همه بدانند. اين است كه اشتباه است، خطاست. من با حركت روشنگرانه از سوى هر كسى، از سوى هر نهادى، هيچ مخالفتى ندارم، بلكه علاقه‌مندم و معتقدم به مسئله‌ى تبيين. يعنى اصلاً جزو راهبردهاى اساسى كار ما از اول، مسئله‌ى تبيين بوده است. تبيين لازم است.
نخست: این که به فرض، کسی مطلبی را منتشر کند که برای نخستین بار باعث برداشت‌های متفاوت و سوءتفاهم یا مطلبی منتشر شود که اساسا نادرست باشد؛ شیوه برخورد با این شخص و مطلب چگونه باید باشد؟
دوم: این که مطلبی منتشر شود که محور اصلی آن انتقاد باشد، آیا جایز است به صرف وجود یک انتقاد ولو اشتباه، حریم امنیت خانواده این شخص به خطر بیفتد؟
سوم: این که مدیریت واکنش‌ها و بازتاب‌های یک بحث که ممکن است بحثی طلبگی باشد، چگونه باید باشد که نه تنها باعث ریزش نشود، بلکه به رویش‌های بیشتر هم منجر شود؟
در مورد نخست، ماه‌ها پیش از اینکه آقای علایی یادداشتی بنویسد، رهبر انقلاب به روشنی در مقابل احساس وجود یک اشتباه به اهمیت تبیین می‌پردازند:
يك مسأله اين است كه اگر يك كسى يك سخن نادرستی بگوید، آيا كسى بايد به او پاسخ بدهد يا نه؟ خب، بله معلوم است. پاسخ دادن به حرف نادرست، شيوه خودش را دارد، راه خودش را دارد، كار خاص خودش است. يك وقت هست كه حالا كه كسى يك حرف غلطى زد، ما بيائيم مثلاً صدجا اين حرف غلط را تابلو كنيم، شعار كنيم كه آقا، فلانى اين حرف غلط را زد، تا همه بدانند. اين است كه اشتباه است، خطاست. من با حركت روشنگرانه از سوى هر كسى، از سوى هر نهادى، هيچ مخالفتى ندارم، بلكه علاقه‌مندم و معتقدم به مسأله‌ى؛ يعنى اصلاً جزو راهبردهاى اساسى كار ما از اول، مسأله تبيين بوده است. تبيين لازم است.
این تبیینی که مورد نظر رهبر انقلاب است، هم در یادداشت‌های بعدی آقای علایی در تأیید دوباره وی بر آرمان‌های انقلاب و ولایت فقیه وجود دارد و هم در نامه‌هایی که دوستان آقای علایی در سپاه در دو نوبت به وی نوشتند.
این قاعده‌ای بود که رهبر انقلاب بر آن تصریح کردند و در این ماجرا هم تا اندازه‌ای به آن عمل شد؛ هر چند تجمع و شعار نویسی در مقابل منزل نویسنده عمل ناپسندی بود که نباید اتفاق می‌افتاد.
چرا که بار دیگر رهبر انقلاب در لزوم احتیاط درباره قضاوت درباره اشخاص تصریح دارند که:
مراقب باشید، مواظب باشید، نمی‌شود هر کسی را به مجرد یک خطایی یا اشتباهی گفت منافق؛ نمی‌شود هر کسی که به مجرد اینکه یک کلمه حرفی برخلاف آنچه من و شما فکر می‌کنیم ، زد، بگوییم آقا ضد ولایت فقیه است. در تشخیصها خیلی باید مراقبت کنید.
در مورد پرسش دوم نیز؛ حال اینکه در مورد همین بحث هم نظر رهبر انقلاب به صراحت مشخص است.
در مورد مدیریت چنین بحث‌هایی هم رهبر انقلاب چنین گفته اند:
...اما اين معنايش اين نيست كه ما به اختلافات درونى، هى دامن بزنيم. مراقب باشيد. اين را همه بايد مراقب باشند؛ بخصوص سپاه. سپاه مراقب باشد. در جريانهاى سياسى، در جريانهاى گوناگون فكرى و سليقه‌اى مطلقاً مشتعل كردن فضا مناسب نيست. حالا شماها الحمدلله همه‌تان بصيريد، آگاهيد، لابد از جريانات خبر داريد و الان همين اوضاعى را كه توی كشور هست، مى‌بينيد كه متأسفانه اين عليه آن، آن عليه اين؛ و دستگاه‌هاى خارجى چه خوشحالى‌اى ميكنند؛ تحليل مي گذارند رويش: بله، بينشان اختلاف افتاد، نابود شدند، از بين رفتند(!) آرزوهاى خودشان را هى مرتباً تكرار ميكنند. خب، پيداست كه اين مسئله نقطه‌ى ضعف ماست. نبايد بگذاريم اين نقطه ضعف ادامه پيدا كند. يا افزايش پيدا كند. اينها را بايد توجه داشت. حركت، حركت متين، مستدل و مستند باشد. اگر كسانى اختلاف‌نظرهائى دارند، با استدلال بيان كنند. ... كار انقلاب از اساس با تبيين، روشنگرى، بيان منطقى، مستدل و دور از هو و جنجال بود. اگر هو و جنجال وارد شد، حرف منطقى را هم خراب خواهد كرد. ممكن است چهار نفر جذب شوند، اما چهار نفر آدم هوشمندتر دفع مي شوند.
مراقب باشید، مواظب باشید، نمی‌شود هر کسی را به مجرد یک خطایی یا اشتباهی گفت منافق؛ نمی‌شود هر کسی که به مجرد اینکه یک کلمه حرفی برخلاف آنچه که من و شما فکر می‌کنیم ، زد، بگوییم آقا ضد ولایت فقیه است. در تشخیصها خیلی باید مراقبت کنید.اگر كسانى اختلاف‌نظرهائى دارند، با استدلال بيان كنند. ... كار انقلاب از اساس با تبيين، روشنگرى، بيان منطقى، مستدل و دور از هو و جنجال بود. اگر هو و جنجال وارد شد، حرف منطقى را هم خراب خواهد كرد. ممكن است چهار نفر جذب شوند، اما چهار نفر آدم هوشمندتر دفع مي شوند.
آن چه در این میان مهم است، هشیاری و سعه صدر دوستان آقای علایی است که در روزگاری که تندروی گاه از حد خود می‌گذرد و سبب حق و ناحق فراوان می‌شود، صبر و تدبیر آنها مانع از اختلاف و ریزشی (اختیاری یا اجباری) دیگر در بین دوستداران کشور و نظام نشود؛ چرا که «اگر هو و جنجال وارد شد، حرف منطقى را هم خراب خواهد كرد. ممكن است چهار نفر جذب شوند، اما چهار نفر آدم هوشمندتر دفع مي‌شوند». کاش آن قدر تندروی نشود که کسی به زور از کشتی نظام پیاده شود.
آری، باور کنیم که اگر دشمنان این خاک از یک نوشته خوشحال شوند، بیش از آن از اختلاف در داخل خوشحال می‌شوند که الحمدالله در بحث اخیر این چنین نشد.
حال که همه چیز تمام شده، بجاست که آخرین یادداشت سردار علایی را در این باره مرور کنیم:
«به دنبال درج مقاله‌ای تحت عنوان «قیام 19 دی از نگاهی دیگر» در روزنامه اطلاعات برخی از رسانه ها با طرح مسائلی زمینه سوءاستفاده رسانه‌های خارجی را فراهم کردند که منجر به توسعه ابهام در اذهان دوستداران انقلاب اسلامی شد.
به منظور رفع ابهام توضیحی در روز اربعین حسینی در رسانه‌های کشور منتشر گردید. اما در روزهای اخیر عده ای از همرزمان و همسنگران دوران پر افتخار دفاع مقدس طی نشست‌هایی با اینجانب، معتقد بودند کماکان ابهاماتی مطرح است. هم ایشان و هم تمامی افرادی که مرا می شناسند و از زندگی مبارزاتی و رزمندگی اینجانب مطلعند، بر این باورند که تمامی زندگی من، تعبیر و مصداق تبعیت و همراهی با ولایت از آغاز مبارزات مردم علیه نظام ستمشاهی تا به امروز می‌باشد و در این پایبندی به تبعیت و همراهی از رکن رکین و حافظ سلامت و صحت مسیر انقلاب اسلامی یعنی ولایت فقیه که پس از رحلت حضرت امام خمینی قدس سره در چهره مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای متجلی شده است را افتخار خود می‌دانم و همواره بر این اصل پای فشرده و نجات و فلاح جامعه را در آن می‌دانم.
از سوی دیگر، باید یادآور شوم که ما پاسداران انقلاب اسلامی همراه و همگام باهم، همچنان در راه پر افتخار شهدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی گام بر خواهیم داشت و به عضویت در سپاه که رکن اساسی دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی است افتخار می‌کنیم».
از سوی دیگر، باید یادآور شوم که ما پاسداران انقلاب اسلامی همراه و همگام باهم، همچنان در راه پر افتخار شهدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی گام بر خواهیم داشت و به عضویت در سپاه که رکن اساسی دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی است افتخار می‌کنیم».
****
اینک، جای طرح این پرسش هست که: اگر دوستان میرحسین و کروبی مشابه دوستان آقای علایی رفتار می‌کردند و طرف‌های مقابل نیز «صبر» را بر «بصیرت» می‌افزودند، آیا فتنه سال 88 این قدر طولانی میشد و آن همه خسارت به بار می‌آورد؟
بنابراین، ضروری است این سخن رهبر انقلاب که فرمود: «صبر را در کنار بصیرت داشته باشید» دوباره بشنویم و به قصد تبعیت آن را درک کنیم. همچنین می بایست ساکتین نیز در چنین شرایطی از تماشاچی بودن خارج شوند.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۲
یکبار دیگر نیز عرض کردم که اگر برخورد منطقی با منتقدین می شد، کرسی های آزاد اندیشی در بین دانشگاهیان شکل می گرفت و بسیاری از ظرفیتهای فکری در آن شکوفا می شد و در جهت رشد کشور از آن استفاده میشد. ولی متاسفانه با برخوردهائی که برخی افراد دارند، فضا به شکلی است که ریا جای خود را بازکرده و فضای انتقاد سازنده کور شده است.