مصاحبه جالب ایرنا با ابراهیم یزدی
بنده از دبیر کلی نهضت آزادی استعفا دادم زیرا نمی توانستم وظایفی را که طبق اساسنامه برعهده من نهاده شده بود انجام دهم، این یک اخلاق دینی است که اگر کسی مسوولیتی را نمی تواند در چارچوب قانون انجام دهد آن را واگذار کند.
گفت وگوی خبرنگار سیاسی ایرنا با ابراهیم یزدی، پس از استعفای وی از دبیرکلی گروه موسوم به نهضت آزادی انجام شد.
یزدی در این مصاحبه از دلایل استعفای خود سخن گفت و دیدگاه خود درباره تحولات سیاسی داخل و خارج کشور، از جمله خیزش‌های مردمی منطقه را بیان و از رفتار دوگانه آمریکا به ویژه در قبال تحولات در لیبی و بحرین انتقاد کرد.
** به لحاظ جسمی قادر به ادامه دبیرکلی نهضت آزادی نبودم
سئوال - از علت استعفای خود از دبیرکلی نهضت آزادی بگویید.
یزدی: بنده از دبیر کلی نهضت آزادی استعفا دادم زیرا نمی توانستم وظایفی را که طبق اساسنامه برعهده من نهاده شده بود انجام دهم، این یک اخلاق دینی است که اگر کسی مسوولیتی را نمی تواند در چارچوب قانون انجام دهد آن را واگذار کند.
بنده طی سال گذشته با مشکلات جسمی خاصی رو به رو بودم و مجبور به عمل جراحی قلب شدم و با توجه به عوارض آن، پزشکان معالج توصیه کردند که باید به دور از استرس باشم و حتی گفتند که خبرها چه خوب و یا چه بد برای من اثر منفی دارد.
خبرهایی که در این چند روزه در مورد بحرین، لیبی، یمن و دیگر کشورها از تلویزیون می بینم، ناراحتم می کند و فشار خونم از دیدن این صحنه ها بالا می رود و بنابر تجویز پزشک حتی نباید این تصاویر را نگاه کنم. با این شرایط جسمانی، طبیعتا نمی توانستم وظایفم را به عنوان دبیر کل انجام دهم لذا استعفا دادم.
**توصیه به احزاب
سوال- با توجه به اینکه شما دارای سابقه فعالیت حزبی هستید، اینک می توان از شما در باره دیدگاهتان در این زمینه سووال کرد.
یزدی: پیشنهاد بنده این است که باید یک خط قاطع میان دشمن و مخالف کشیده شود. هر کس نقدی کرد، مخالف نیست. فکر غالب نباید این باشد که یا با من یا بر من. اگر از شما نقدی شد؛ نباید منتقد را دشمن تلقی کنید. من با نظام هیچ مساله‌ای ندارم فقط با برخی از رفتارها، که خلاف قانون اساسی است، مشکل دارم.
توصیه مقام رهبری این بوده که خلاف قانون عمل نکنید و من نیز چیزی بیشتر یا کمتر از قانون نمی خواهم.
**هر کس خلاف قانون عمل کند، محکوم است
سوال- احزاب با کارکرد خود در چارچوب قانون اساسی، می توانند راهنمای خوبی برای ترویج مردمسالاری باشند، نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: همه باید قانون را محترم بشمارند و هرکس که خلاف قانون عمل کند، محکوم است.
** راهپیمایی نباید مخل نظم عمومی باشد
سوال: به نظر شما تحولات ناخوشایند پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 ، تحت تاثیر چه رویکردی بوقوع پیوست؟
یزدی: در ابتدا تاکید می کنم که هیچ تغییری از بیرون برای ایران پایدار نیست. راهپیمایی آزاد است به شرطی که مخل نظم عمومی نباشد. اگر چه قانون اساسی می گوید مشکلی برای راهپپیمایی نیست اما مصلحت ایجاب می کند قبلا هماهنگی‌های لازم با مبادی ذیربط انجام شود زیرا وقتی بدون هماهنگی راهپیمایی انجام شود، تنها هواداران شما به خیابان نمی آیند، بلکه گروه های معاند هم می آیند.
** معیارهای دوگانه غرب در حمایت از دمکراسی
سوال- دولت آمریکا در ارتباط با تحولات منطقه بویژه در خصوص حوادث لیبی و بحرین، معیار دوگانه را در سیاست خارجی خود به کار گرفته است. هیلاری کلینتون در مصاحبه ای گفته است پادشاه بحرین می تواند از عربستان و دیگر کشورها برای سرکوب مردم بحرین کمک بخواهد و این در حالی است که همزمان به بهانه مقابله با دولت لیبی، مردم این کشور را هدف حملات نظامی قرار داده است. این دوگانگی در رفتار آمریکا را چگونه ارزیابی می کنید؟
یزدی: سوال شما، تعجب برانگیز است. یعنی توقع شما غیر از این است؟ آنها با اینگونه اقدامات به دنبال منافع خود هستند. نه تنها رفتار دو گانه آمریکا، بلکه رفتار دو گانه غرب به شدت محکوم است. در قانون بین المللی و دادگاه بین المللی، تیراندازی به قصد کشتن انسانها، جنایت جنگی محسوب می شود. حالم از دیدن صحنه هایی که در لیبی رخ می دهد به هم می خورد و وقتی می بینم که در بحرین از دو متری به سر یک مرد تیر می زنند، منقلب می شوم.
** با صدای آمریکا مصاحبه نخواهم کرد
سوال-غرب هم اکنون از شما حمایت می کند، آیا وقت آن نرسیده است که در این باره، موضع گیری شفافی داشته باشید؟
یزدی: من به کشور و دینم متعهد هستم. زمانی که صدای آمریکا می خواست با بنده مصاحبه کند گفتم مصاحبه نمی کنم نامه هم نوشتم و همه جا پخش کردم، بنده در آینده هم با آنان مصاحبه نخواهم کرد. من ترجیح می دهم شما به عنوان خبرنگار ایرانی با من مصاحبه و حرفم را منعکس کنید. رادیو گفت وگو و پرس تی وی با من صحبت کردند و من هم به فارسی و هم انگلیسی مصاحبه کردم.
بزرگترین مساله در روابط بین الملل بعد از فروپاشی شوروی و جنگ سرد، رابطه جهان غرب یا نیمکره شمالی با جهان اسلام است. اسلام در حال جوشش، رشد و بالندگی است و این اثری دارد که حتی یک آمریکایی نیز جذب آن می شود. فکر می کنم که دنیای غرب هم موضعش به تدریج نسبت به اسلام در حال عوض شدن است و آرام آرام نسبت به اسلام علائمی از گرایش نشان می دهند.
سوال- برخی معتقدند که غربی ها اسلام را تا جایی قبول دارند که به منافع آنان ضربه نزند؟ نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: قطعا. البته باید تفکیک کنیم. زمامداران اینگونه که شما می گویید عمل می کنند ولی متفکرانی که در مسند قدرت نیستند، وقتی در مورد اسلام حرف می زنند، مفهوم دیگری را منتقل می کنند. اسلام در حال رشد است. در یک مقطع از زمان، برای اروپایی ها، یک فرد مسلمان به منزله عرب در صحرا بود، اما امروز همسایه دیوار به دیوارش است. وقتی قانون اساسی ایالت متحده را نوشتند، پاپ فشار آورد که راجع به مسیحیت در قانون اساسی بنویسید. یکی از مسائلی که مطرح شد این بود که اگر بخواهید راجع به مسیحیت بنویسید باید راجع به اسلام هم بنویسید.
کشورهای اسلامی با یک میلیارد و 300 میلیون مسلمان مانند کمربندی در حدفاصل اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام و بین نیمکره شمالی و جنوبی قرار دارند. غنی ترین منابع طبیعی جهان در این کمربند است و غربی ها از این مساله هراس دارند. علاوه بر این، دنیای اسلام تعداد قابل توجهی نسل جوان دارد و در آنجا نیز انقلاب الکترونیک رخ داده است.
** ساختارشکنان به خود اصلاح طلبی ضربه زدند
سوال- در حوادث پس از انتخابات ، افرادی پیدا شدند که در خیابان های تهران، شعار نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران را سر دادند. فکر می کنید که خاستگاه این شعار چیست؟
یزدی: مساله غزه فقط یک مساله عربی-اسلامی نیست بلکه یک مساله انسانی است و هیچ انسانی نمی تواند نسبت به این جنایات بی تفاوت باشد. در آن زمان نقدی به موسوی کردم که شما یا نباید مردم را به حضور در خیابان ها دعوت می کردید، یا اگر اعلام می کنید مردم بیایند ، بدیهی است همه آنان که می آیند هوادار شما نیستند و شعارهای خود را می دهند و ساختار شکنی می کنند.
می گویند معترضان انتخابات به خیابان ها آمده اند در حالی که عده دیگری هم آمدند که شعارهای خودشان را دادند. آنها به خود اصلاح طلبی لطمه زدند. من در آن نقد، گفتم که ساختار شکنی نکنید و با این کار دست به کارهای خشونت آمیز نزنید. ملایم و قانونی باشید. باید بررسی کرد چه طور نخست وزیرچند ساله مملکت به اینجا کشیده شد؟ باید بحث کرد و موضوع را ریشه یابی کرد زیرا این یک حادثه کوچک نیست.
** اگر موسوی انتخاب می شد برای کشور فاجعه بود
سوال- برخی از صاحبنظران معتقدند که ورود موسوی به صحنه انتخابات ریاست جمهوری از ابتدا کار اشتباهی بود. نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: موسوی چندین سال سابقه مدیریت دارد منتها من با کاندیداتوری او مخالف بودم. پذیرفتنی نیست که کسی رییس جمهور شود و با رهبری مشکل داشته باشد.اگر موسوی انتخاب می شد برای کشور فاجعه بود، زیرا رهبری و رییس‌جمهور باید با هم هماهنگ باشند.
** در زمان موسوی به سیاست هایش اعتراض داشتم
سوال: به نظر شما چرا موسوی بعد از 20 سال کناره گیری از سیاست ، باردیگر وارد این عرصه شد؟
یزدی: من هیچ گاه با او صحبت نکردم ببینم چه تحلیلی برای آمدن دارد. در زمان موسوی به سیاست‌هایش اعتراض داشتم و می گفتم چرا کارخانه های ایرانی را مصادره و دولتی کردید و پول نفت می دهید و یخچال از خارج وارد می‌کنید؟ موسوی می گفت از سیر تا پیاز همه چیز باید دولتی بشود.
در آن زمان بنده عضو کمیسیون ویژه بازرگانی خارجی در مجلس بودم. آنها می گفتند اگر منابع را به دست بازار بدهیم این‌ها سودجویی می کنند. اما سووال این بود که چگونه ممکن است کسی پشت میز اداره بازرگانی بنشیند، سودجو نباشد اما اگر در بازار باشد سودجو محسوب شود؟ من به سیاست های دوران موسوی اعتراض دارم.
سوال- آیا شما در جریان انتخابات با موسوی دیدار کردید؟
یزدی: نه، دیداری نداشتیم نه با موسوی نه با کروبی و نه با خاتمی.
** حرف هایم را در جلسات زیرزمینی جبهه مشارکت زدم
سوال- در جبهه مشارکت چه طور؟
یزدی: در جبهه مشارکت جلساتی در زیرزمین این حزب برگزار می شد که بنده را هم دعوت کردند که خیلی از حرف ها را آن جا زدم.
** به جمهوری اسلامی رای دادم، به آن وفادار بوده و به قانون اساسی التزام دارم
سوال- در جریان تحولات پس از انتخابات، جزوه ای کشف شد که در آن به تئوریهای غرب در ارتباط با این تحولات، اشاره شده بود، شما در خصوص این تئوری ها چه نظری دارید؟
یزدی: من با رسانه های داخلی و خارجی بارها مصاحبه کردم و گفتم که انقلاب اسلامی را انقلاب اصلی مردم این سرزمین و این تاریخ می دانم. بعد اینکه، به جمهوری اسلامی رای دادم و به آن وفادار هستم. به قانون اساسی التزام دارم اما به برخی از سیاست ها و رفتارهای مسوولین معترضم، ولی با نظام مساله ای ندارم و من برای هر عمل سیاسی باید یک تحلیل سیاسی داشته باشم.
یزدی در این مصاحبه از دلایل استعفای خود سخن گفت و دیدگاه خود درباره تحولات سیاسی داخل و خارج کشور، از جمله خیزش‌های مردمی منطقه را بیان و از رفتار دوگانه آمریکا به ویژه در قبال تحولات در لیبی و بحرین انتقاد کرد.
** به لحاظ جسمی قادر به ادامه دبیرکلی نهضت آزادی نبودم
سئوال - از علت استعفای خود از دبیرکلی نهضت آزادی بگویید.
یزدی: بنده از دبیر کلی نهضت آزادی استعفا دادم زیرا نمی توانستم وظایفی را که طبق اساسنامه برعهده من نهاده شده بود انجام دهم، این یک اخلاق دینی است که اگر کسی مسوولیتی را نمی تواند در چارچوب قانون انجام دهد آن را واگذار کند.
بنده طی سال گذشته با مشکلات جسمی خاصی رو به رو بودم و مجبور به عمل جراحی قلب شدم و با توجه به عوارض آن، پزشکان معالج توصیه کردند که باید به دور از استرس باشم و حتی گفتند که خبرها چه خوب و یا چه بد برای من اثر منفی دارد.
خبرهایی که در این چند روزه در مورد بحرین، لیبی، یمن و دیگر کشورها از تلویزیون می بینم، ناراحتم می کند و فشار خونم از دیدن این صحنه ها بالا می رود و بنابر تجویز پزشک حتی نباید این تصاویر را نگاه کنم. با این شرایط جسمانی، طبیعتا نمی توانستم وظایفم را به عنوان دبیر کل انجام دهم لذا استعفا دادم.
**توصیه به احزاب
سوال- با توجه به اینکه شما دارای سابقه فعالیت حزبی هستید، اینک می توان از شما در باره دیدگاهتان در این زمینه سووال کرد.
یزدی: پیشنهاد بنده این است که باید یک خط قاطع میان دشمن و مخالف کشیده شود. هر کس نقدی کرد، مخالف نیست. فکر غالب نباید این باشد که یا با من یا بر من. اگر از شما نقدی شد؛ نباید منتقد را دشمن تلقی کنید. من با نظام هیچ مساله‌ای ندارم فقط با برخی از رفتارها، که خلاف قانون اساسی است، مشکل دارم.
توصیه مقام رهبری این بوده که خلاف قانون عمل نکنید و من نیز چیزی بیشتر یا کمتر از قانون نمی خواهم.
**هر کس خلاف قانون عمل کند، محکوم است
سوال- احزاب با کارکرد خود در چارچوب قانون اساسی، می توانند راهنمای خوبی برای ترویج مردمسالاری باشند، نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: همه باید قانون را محترم بشمارند و هرکس که خلاف قانون عمل کند، محکوم است.
** راهپیمایی نباید مخل نظم عمومی باشد
سوال: به نظر شما تحولات ناخوشایند پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 ، تحت تاثیر چه رویکردی بوقوع پیوست؟
یزدی: در ابتدا تاکید می کنم که هیچ تغییری از بیرون برای ایران پایدار نیست. راهپیمایی آزاد است به شرطی که مخل نظم عمومی نباشد. اگر چه قانون اساسی می گوید مشکلی برای راهپپیمایی نیست اما مصلحت ایجاب می کند قبلا هماهنگی‌های لازم با مبادی ذیربط انجام شود زیرا وقتی بدون هماهنگی راهپیمایی انجام شود، تنها هواداران شما به خیابان نمی آیند، بلکه گروه های معاند هم می آیند.
** معیارهای دوگانه غرب در حمایت از دمکراسی
سوال- دولت آمریکا در ارتباط با تحولات منطقه بویژه در خصوص حوادث لیبی و بحرین، معیار دوگانه را در سیاست خارجی خود به کار گرفته است. هیلاری کلینتون در مصاحبه ای گفته است پادشاه بحرین می تواند از عربستان و دیگر کشورها برای سرکوب مردم بحرین کمک بخواهد و این در حالی است که همزمان به بهانه مقابله با دولت لیبی، مردم این کشور را هدف حملات نظامی قرار داده است. این دوگانگی در رفتار آمریکا را چگونه ارزیابی می کنید؟
یزدی: سوال شما، تعجب برانگیز است. یعنی توقع شما غیر از این است؟ آنها با اینگونه اقدامات به دنبال منافع خود هستند. نه تنها رفتار دو گانه آمریکا، بلکه رفتار دو گانه غرب به شدت محکوم است. در قانون بین المللی و دادگاه بین المللی، تیراندازی به قصد کشتن انسانها، جنایت جنگی محسوب می شود. حالم از دیدن صحنه هایی که در لیبی رخ می دهد به هم می خورد و وقتی می بینم که در بحرین از دو متری به سر یک مرد تیر می زنند، منقلب می شوم.
** با صدای آمریکا مصاحبه نخواهم کرد
سوال-غرب هم اکنون از شما حمایت می کند، آیا وقت آن نرسیده است که در این باره، موضع گیری شفافی داشته باشید؟
یزدی: من به کشور و دینم متعهد هستم. زمانی که صدای آمریکا می خواست با بنده مصاحبه کند گفتم مصاحبه نمی کنم نامه هم نوشتم و همه جا پخش کردم، بنده در آینده هم با آنان مصاحبه نخواهم کرد. من ترجیح می دهم شما به عنوان خبرنگار ایرانی با من مصاحبه و حرفم را منعکس کنید. رادیو گفت وگو و پرس تی وی با من صحبت کردند و من هم به فارسی و هم انگلیسی مصاحبه کردم.
بزرگترین مساله در روابط بین الملل بعد از فروپاشی شوروی و جنگ سرد، رابطه جهان غرب یا نیمکره شمالی با جهان اسلام است. اسلام در حال جوشش، رشد و بالندگی است و این اثری دارد که حتی یک آمریکایی نیز جذب آن می شود. فکر می کنم که دنیای غرب هم موضعش به تدریج نسبت به اسلام در حال عوض شدن است و آرام آرام نسبت به اسلام علائمی از گرایش نشان می دهند.
سوال- برخی معتقدند که غربی ها اسلام را تا جایی قبول دارند که به منافع آنان ضربه نزند؟ نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: قطعا. البته باید تفکیک کنیم. زمامداران اینگونه که شما می گویید عمل می کنند ولی متفکرانی که در مسند قدرت نیستند، وقتی در مورد اسلام حرف می زنند، مفهوم دیگری را منتقل می کنند. اسلام در حال رشد است. در یک مقطع از زمان، برای اروپایی ها، یک فرد مسلمان به منزله عرب در صحرا بود، اما امروز همسایه دیوار به دیوارش است. وقتی قانون اساسی ایالت متحده را نوشتند، پاپ فشار آورد که راجع به مسیحیت در قانون اساسی بنویسید. یکی از مسائلی که مطرح شد این بود که اگر بخواهید راجع به مسیحیت بنویسید باید راجع به اسلام هم بنویسید.
کشورهای اسلامی با یک میلیارد و 300 میلیون مسلمان مانند کمربندی در حدفاصل اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام و بین نیمکره شمالی و جنوبی قرار دارند. غنی ترین منابع طبیعی جهان در این کمربند است و غربی ها از این مساله هراس دارند. علاوه بر این، دنیای اسلام تعداد قابل توجهی نسل جوان دارد و در آنجا نیز انقلاب الکترونیک رخ داده است.
** ساختارشکنان به خود اصلاح طلبی ضربه زدند
سوال- در حوادث پس از انتخابات ، افرادی پیدا شدند که در خیابان های تهران، شعار نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران را سر دادند. فکر می کنید که خاستگاه این شعار چیست؟
یزدی: مساله غزه فقط یک مساله عربی-اسلامی نیست بلکه یک مساله انسانی است و هیچ انسانی نمی تواند نسبت به این جنایات بی تفاوت باشد. در آن زمان نقدی به موسوی کردم که شما یا نباید مردم را به حضور در خیابان ها دعوت می کردید، یا اگر اعلام می کنید مردم بیایند ، بدیهی است همه آنان که می آیند هوادار شما نیستند و شعارهای خود را می دهند و ساختار شکنی می کنند.
می گویند معترضان انتخابات به خیابان ها آمده اند در حالی که عده دیگری هم آمدند که شعارهای خودشان را دادند. آنها به خود اصلاح طلبی لطمه زدند. من در آن نقد، گفتم که ساختار شکنی نکنید و با این کار دست به کارهای خشونت آمیز نزنید. ملایم و قانونی باشید. باید بررسی کرد چه طور نخست وزیرچند ساله مملکت به اینجا کشیده شد؟ باید بحث کرد و موضوع را ریشه یابی کرد زیرا این یک حادثه کوچک نیست.
** اگر موسوی انتخاب می شد برای کشور فاجعه بود
سوال- برخی از صاحبنظران معتقدند که ورود موسوی به صحنه انتخابات ریاست جمهوری از ابتدا کار اشتباهی بود. نظر شما در این زمینه چیست؟
یزدی: موسوی چندین سال سابقه مدیریت دارد منتها من با کاندیداتوری او مخالف بودم. پذیرفتنی نیست که کسی رییس جمهور شود و با رهبری مشکل داشته باشد.اگر موسوی انتخاب می شد برای کشور فاجعه بود، زیرا رهبری و رییس‌جمهور باید با هم هماهنگ باشند.
** در زمان موسوی به سیاست هایش اعتراض داشتم
سوال: به نظر شما چرا موسوی بعد از 20 سال کناره گیری از سیاست ، باردیگر وارد این عرصه شد؟
یزدی: من هیچ گاه با او صحبت نکردم ببینم چه تحلیلی برای آمدن دارد. در زمان موسوی به سیاست‌هایش اعتراض داشتم و می گفتم چرا کارخانه های ایرانی را مصادره و دولتی کردید و پول نفت می دهید و یخچال از خارج وارد می‌کنید؟ موسوی می گفت از سیر تا پیاز همه چیز باید دولتی بشود.
در آن زمان بنده عضو کمیسیون ویژه بازرگانی خارجی در مجلس بودم. آنها می گفتند اگر منابع را به دست بازار بدهیم این‌ها سودجویی می کنند. اما سووال این بود که چگونه ممکن است کسی پشت میز اداره بازرگانی بنشیند، سودجو نباشد اما اگر در بازار باشد سودجو محسوب شود؟ من به سیاست های دوران موسوی اعتراض دارم.
سوال- آیا شما در جریان انتخابات با موسوی دیدار کردید؟
یزدی: نه، دیداری نداشتیم نه با موسوی نه با کروبی و نه با خاتمی.
** حرف هایم را در جلسات زیرزمینی جبهه مشارکت زدم
سوال- در جبهه مشارکت چه طور؟
یزدی: در جبهه مشارکت جلساتی در زیرزمین این حزب برگزار می شد که بنده را هم دعوت کردند که خیلی از حرف ها را آن جا زدم.
** به جمهوری اسلامی رای دادم، به آن وفادار بوده و به قانون اساسی التزام دارم
سوال- در جریان تحولات پس از انتخابات، جزوه ای کشف شد که در آن به تئوریهای غرب در ارتباط با این تحولات، اشاره شده بود، شما در خصوص این تئوری ها چه نظری دارید؟
یزدی: من با رسانه های داخلی و خارجی بارها مصاحبه کردم و گفتم که انقلاب اسلامی را انقلاب اصلی مردم این سرزمین و این تاریخ می دانم. بعد اینکه، به جمهوری اسلامی رای دادم و به آن وفادار هستم. به قانون اساسی التزام دارم اما به برخی از سیاست ها و رفتارهای مسوولین معترضم، ولی با نظام مساله ای ندارم و من برای هر عمل سیاسی باید یک تحلیل سیاسی داشته باشم.
