مروری بر مهمترین تحولات سیاسی اردیبهشت ماه سال گذشته

سال ۱۴۰۲ با همه فراز و فرودهایش ، تلخی ها و شیرینهایش پایان یافت و آخرالامر هم در ماه پایانی آن انتخابات مهم مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان برگزار شد. در این سال حوزه سیاست تحولاتی مهی را به خود دید که قصد داریم نگاهی بر تحولات سیاسی اردیبهشت ماه در سال ۱۴۰۲ داشته باشیم. شاید بیان همه اخبار این حوزه مهم مقدور نباشد، اما با این حال تلاش شده خبرسازترین رویداد‌های ماهانه در حوزه سیاسی در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲ در این مجموعه گردآوری شود.

رهامی: برای برگزاری انتخابات مشارکتی، مجلس به جایگاه اصلی خود بازگردد
یک فعال سیاسی گفت: برای جذب مشارکت مردم در انتخابات، مجلس باید به جایگاه اصلی خود بازگردد و قانون انتخابات اصلاح و شورا‌های موازی حذف و شده و شورای نگهبان تغییر رویه بدهد.محسن رهامی با اشاره به اهمیت برگزرای انتخاباتی با مشارکت بالا در سال جاری اظهار کرد: برای برگزاری انتخاباتی که در گردش نخبگان سیاسی موثر باشد باید قانون انتخابات اصلاح شود. کشور‌هایی که دموکراسی نهادینه شده دارند، انتخابات را حزبی برگزار می‌کنند و احزاب مسئولیت اصلی در معرفی نامزد‌های انتخابات و تبلیغات را دارند. مسئولیت تحقق برنامه‌های وعده داده شده هم با احزاب بوده و مردم می‌توانند بر عملکرد احزاب نظارت داشته باشند. وقتی انتخابات حزبی نباشد، هیچ تشکیلات رسمی مسئولیت معرفی نامزد‌ها و ودعده‌های داده شده را نمی‌پذیرد و با تغییر مجلس هیچ تغییری در شدرایط کشور و مشکلات مردم ایجاد نمی‌شود.

تحریم هشت فرد و یک نهاد ایرانی از سوی شورای اروپا
4 اردیبهشت شورای اروپا اعلام کرد که چند فرد و یک نهاد ایرانی را به دلایل حقوق بشری تحریم کرده است.شورای اروپا با تداوم اتخاذ رویکرد مداخله‌جویانه درباره امور داخلی ایران که در چند ماه گذشته با اعمال تحریم‌ها علیه مقامات و نهادهای ایرانی به بهانه‌های حقوق بشری همراه بود، امروز اعلام کرد که هشت فرد و یک نهاد ایرانی را تحریم کرده و دلیل آن را مسئول بودن در قبال آن‌چه «نقض جدی حقوق بشر در ایران» خواند، عنوان کرد.

نامه «قالیباف» به «رئیسی» برای ارائه لایحه دو فوریتی تشکیل وزارت بازرگانی داخلی
5 اردیبهشت سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی از نامه رئیس مجلس به رئیس جمهور برای تدوین لایحه دو فوریتی تشکیل «وزارت بازرگانی داخلی و تنظیم بازار» خبر داد.‌سیدنظام الدین موسوی در جمع خبرنگاران با تاکید بر ضرورت هم افزایی مجلس و دولت برای حل مسائل مردم و با اشاره به دیدگاه مثبت رئیس جمهور برای تشکیل وزارت بازرگانی داخلی که در دیدار مشترک دولت و مجلس مطرح شد، گفت: اخیرا رئیس مجلس شورای اسلامی نامه ای به آیت الله رئیسی ارسال کرده که در آن با اشاره به تشخیص دولت برای تشکیل ساختاری مستقل برای بازرگانی داخلی و تنظیم بازار و دیدگاه رئیس جمهور مبنی بر نبود تفاوت بین تشکیل سازمان یا وزارت در این زمینه، از دولت خواسته شده تا لایحه تشکیل وزارت بازرگانی داخلی و تنظیم بازار به صورت دو فوریتی به مجلس ارائه شود.

ترامپ ادعا کرد: ایران می‌مرد که با ما توافق کند!
رییس‌جمهور پیشین آمریکا در گفت‌وگویی مدعی شد که در پایان دوره ریاست جمهوری‌اش ایران را در موقعیتی قرار داده بود که حاضر بود یک هفته پس از انتخابات آمریکا با آن بر سر موضوع هسته‌ای توافق کند!دونالد ترامپ در بخشی از گفت‌وگو با این شبکه درباره توافق با ایران بر سر موضوع برنامه هسته‌ای آن مدعی شد: من ایران را در موقعیتی قرار داده بودم که در مدت یک هفته پس از انتخابات (ریاست جمهوری آمریکا) توافق می‌کردند.

سلیمی:ادعای تحویل خودرو به نمایندگان در استیضاح قبلی وزیر صمت کذب است
6 اردیبهشت یک عضو هیات رییسه مجلس با رد ادعای تحویل خودروی شاسی بلند به نمایندگان در جریان استیضاح قبلی فاطمی امین، وزیر صمت گفت: کسانی که این خبرهای خلاف را به بعضی از افراد داده‌اند، سند آن را ارائه کنند تا ما این موضوع را پیگیری کنیم و ببینیم منبع این خبر کذب چه کسی بوده تا مشخص شود چرا با اعتماد مردم بازی می‌کنند؟علیرضا سلیمی با اشاره به شایعه‌ای که اخیراً در خصوص علت رای نیاوردن استیضاح سال گذشته وزیر صمت منتشر شده بود، اظهار کرد: واقعیت این است که چنین موضوعی به هیچ وجه صحت ندارد و کسانی که این خبر را دادند دلسوز نمایندگان مجلس نیستند.عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مطلب خلافی در خصوص علت رای نیاوردن استیضاح وزیر صمت در سال گذشته مطرح شده است، بیان کرد: این خبر چه در خصوص نمایندگانی که استیضاح را امضا کرده‌اند و موافق آن بوده‌اند و چه درباره نمایندگانی که مخالف استبضاح بوده اند، یک اتهام است.

عسکری آزاد دستیار رئیس‌جمهور شد
سید ابراهیم رئیسی در حکمی محمود عسکری آزاد را به عنوان دستیار رئیس جمهور منصوب کرد.عسکری آزاد دارای مدرک دکترای مدیریت سیستم‌ها بوده و علاوه بر تدریس در دانشگاه علامه، معاونت وزارت رفاه و تامین اجتماعی، معاونت سازمان مدیریت و برنامه ریزی و قائم مقامی سازمان امور اداری و استخدامی را در کارنامه خود دارد.

لایحه تشکیل وزارت بازرگانی در دولت تصویب شد
معاون پارلمانی رییس جمهوری از تصویب لایحه تشکیل وزارت بازرگانی در دولت خبر داد.محمد حسینی در حاشیه جلسه 6 اردیبهشت هیئت دولت در جمع خبرنگاران با اعلام این خبر اظهار کرد: ما بر این باور بودیم که چون طرح وزارت بازرگانی وجود دارد و لایحه دوفوریتی سازمان بازرگانی ارائه شده شاید نیازی نباشد، اما وقتی هیئت رئیسه و شخص رئیس مجلس این موضوع را مطرح کردند، امروز در دولت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی تصویب شد.

توقیف کشتی متخلف و متواری توسط نیروی دریایی ارتش در دریای عمان
بر اثر تصادم یک فروند کشتی ناشناس با یک شناور ایرانی در آب‌های خلیج فارس که منجر به مفقود شدن دو نفر و زخمی شدن چند تن دیگر از خدمه این شناور شد، کشتی ناشناس بر خلاف مقررات بین‌المللی مبنی بر کمک به شناور و مصدومان، اقدام به فرار از خلیج فارس نمود که بلافاصله پس از درخواست از سوی مرکز تجسس و نجات دریایی (MRCC)، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران اقدام به رهگیری، شناسایی و توقیف کشتی ناشناس در دریای عمان کرد.

هیات نظارت اظهارات علیرضابیگی را کذب تشخیص داد
9 اردیبهشت سخنگوی هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس گفت که هیات نظارت بعد از بررسی اظهارات آقای علیرضابیگی، ادعای او درباره تحویل خودرو به نمایندگان را کذب تشخیص داد و پرونده او در دستگاه قضایی مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.  موسی غضنفرآبادی با اشاره به جلسه امروز هیات نظارت بر رفتار نمایندگان برای بررسی ادعای تحویل  خودروی شاسی بلند به نمایندگان در زمان استیضاح اول سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: دراین جلسه آقای علیرضابیگی بیان کرد که نگفته  تحویل ادعایی خودروها برای پس گرفتن امضای استیضاح بوده است.

«فاطمی‌امین» از وزارت صمت رفت
10اردیبهشت نمایندگان مجلس شورای اسلامی رای اعتماد خود را از سیدرضا فاطمی‌امین پس گرفتند.طرح استیضاح سیدرضا فاطمی امین؛ وزیر صنعت،‌ معدن و تجارت در جلسه علنی امروز (یکشنبه) مجلس مطرح شد و پس از توضیحات متقاضیان استیضاح و دفاعیات وزیر، این استیضاح به رای مجلس گذاشته شد.نمایندگان مجلس با ۱۶۲ رای موافق، ۱۰۲ رای مخالف، ۲ رای ممتنع و ۶ رای باطله از مجموع ۲۷۲ رای مأخوذه به استیضاح سیدرضا فاطمی امین رای دادند.

لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب به دولت ارسال شد
11 اردیبهشت رئیس قوه قضائیه از تدوین لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب خبر داد گفت: نقطه‌نظرات سایر سران قوا نیز در این خصوص اخذ و هفته گذشته به هیات دولت ارسال شد.محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه در نشست شورای عالی قوه قضاییه، با اشاره به اقدامات دستگاه قضایی و معاونت حقوقی قوه قضائیه در راستای تدوین لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب، اظهار کرد: با تلاش‌ها و اقدامات مجدانه صورت گرفته در معاونت حقوقی قوه قضائیه، لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب تدوین شد و نقطه‌نظرات سایر سران قوا نیز در این خصوص اخذ و هفته گذشته به هیات دولت ارسال شد.

ضربه وزارت اطلاعات به ۲۳ شبکه از عوامل اخلالگر بازار ارز
15 اردیبهشت وزارات اطلاعات با صدور اطاعیه‌ای اعلام کرد: با اقدامات گسترده‌ اطلاعاتی سربازان گمنام امام زمان (عج)، ۷۱ نفر از اخلالگران کلان ارزی در قالب ۲۳ گروه و تعدادی شبکه‌ سازمان یافته بازداشت شدند. عوامل این شبکه‌ها با انجام فعالیت‌های غیرقانونی و اقدامات مجرمانه‌ی گوناگون در استان‌های کردستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، البرز، مازندران، ایلام و کرمان، به بی‌ثباتی بازار ارز، ایجاد نوسانات غیرعادی قیمتی و هدر رفت منابع ارزی کشور دامن می‌زدند.

تشکیل کمیته ویژه بررسی ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱
در 17 اردیبهشت رئیس جمهور به دنبال گزارش وزیر کشور از عملکرد کارگروه پیگیری ناآرامی‌های سال گذشته، با صدور حکمی هیئتی را مسئول بررسی ابعاد این حوادث و ناآرامی‌ها و بررسی‌های فنی و کارشناسی توسط سایر دستگاه‌ها و جهات ذیربط و تکمیل تحقیقات به عمل آمده، کرد.

محمدرضا غلامرضا رئیس ستاد انتخابات کشور شد
وزیر کشور در حکمی معاون سیاسی این وزارتخانه را به عنوان رئیس ستاد انتخابات کشور برای برگزاری انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری منصوب کرد.

احمد علیرضا بیگی احضار شد
در 19 اردیبهشت دادستان عمومی و انقلاب تهران از احضار احمد علیرضا بیگی خبر داد.علی صالحی در این باره اظهار کرد: پرونده مربوط به ادعای نماینده مجلس شورای اسلامی مبنی بر واگذاری خودرو به برخی از نمایندگان مجلس، به محض ارجاع به دادستانی تهران ظرف روز جاری، به شعبه بازپرسی جهت رسیدگی و تحقیقات ارجاع و نماینده مذکور احضار شد.

انتقاد خضریان از مدیران شستا برای همکاری نکردن با هیات تفحص
در 24 اردیبهشت رییس هیات تحقیق و تفحص از شستا ‌با انتقاد از همکاری نکردن مسئولان فعلی با این هیات گفت: متاسفانه علی‌رغم مکاتبات متعدد ارسالی از طرف این هیات و عدم وصول پاسخ‌های قانع کننده پیرامون تخلفات مذکور، مدیران ارشد حاضر در شرکت شستا تمایلی به ارسال اطلاعات دقیق و کامل پیرامون موضوعات مورد درخواستی این هیات را نداشته و به نوعی موجب طولانی شدن زمان بررسی‌ها شده‌اند.

علی خضریان با اشاره به عملکرد هیأت تحقیق و تفحص از شستا گفت: با توجه به اینکه هیأت تحقیق و تفحص از شستا طی ماه‌های گذشته در این شرکت مستقر شده و اقدام به اخذ گزارش‌های مربوطه از عملکرد شرکت‌های تابعه شستا کرده، انتظار می رفت تا مسئولان فعلی این مجموعه در شناسایی دقیق تخلفات و مفاسد همکاری بهتری داشته باشند.

ارسال لایحه پیشنهادی قوه قضائیه درباره عفاف و حجاب به مجلس
سخنگوی دولت از ارسال لایحه پیشنهادی قوه قضائیه درباره عفاف و حجاب به مجلس خبر داد. علی بهادری جهرمی در حاشیه جلسه 27 اردیبهشت هیئت دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: امروز در هیئت دولت لایحه پیشنهادی قوه قضائیه درباره عفاف و حجاب مورد بررسی و موافقت قرار گرفت و به مجلس ارسال شد.

ارسال پرونده شکایت «حسن روحانی» از «رحیم‌پور ازغدی» به دادگاه ویژه روحانیت
طبق اعلام قوه قضاییه، پرونده شکایت حسن روحانی از رحیم پور ازغدی به دلیل روحانی بودن وی به دادگاه ویژه روحانیت ارسال شد.

کناره‌گیری شمخانی قطعی است
در 31 اردیبهشت رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی کناره‌گیری دریابان علی شمخانی از سمتش را تایید کرد.نورنیوز با اشاره به شعر منتشرشده در توییتر دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، نوشت: در حالی که در هفته‌های اخیر در محافل مختلف شایعات زیادی در خصوص قصد دریابان شمخانی برای کناره‌گیری از دبیری شورای عالی امنیت ملی بر سر زبان‌ها بود، انتشار شعری از محتشم کاشانی در صفحه شخصی او در توییتر نشان می‌دهد کناره‌گیری شمخانی پس از ۱۰ سال از این سمت قطعی است.