صادرات، موتور محرکه توسعه کشور است

به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، علی اکبر کریمی، رئیس فراکسیون صادرات مجلس شورای اسلامی، صدرالدین نیاورانی، نائب رئیس صادرات اتاق ایران و امیر شهریاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شنبه ۲۹ مهر و آقای حسین هرورانی کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ارتباط تصویری با این برنامه درباره نقش و جایگاه مجلس در توسعه تجارت خارجی، گفتگو و تبادل نظر کردند و به پرسش‌ها در این زمینه پاسخ دادند.

متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

مقدمه مجری: در کنار اقداماتی که دولت انجام می‌دهد قوانینی وجود دارد که می‌تواند به تسهیل تجارت در کشور کمک کند، مثلا نمایندگان مجلس در ادامه برنامه بررسی لایحه برنامه هفتم در جدیدترین مصوبه خودشان وزارت امور اقتصادی و دارایی را مکلف کردند نسبت به شبانه رزوی کردن فعالیت‌های گمرکات در مرز‌های زمینی و بنادر بزرگ و پر تردد کشور که حداکثر شش ماه بعد از تصویب قانون اقدام کنند.

این تنها قانون مصوب مجلس در حوزه تجارت خارجی نبوده و قوانینی از جمله اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز یا قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار از دیگر قوانین مصوب مجلس در سال‌های اخیر بوده، قوانین دیگری هم حتما بوده، در خصوص نقش مجلس در توسعه تجارت خارجی و کمک به تسهیل صادرات غیرنفتی کشور، در گفت و گوی ویژه خبری بیشتر موضوع را با میهمانان برنامه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

سوال: آقای نیاورانی با شما شروع کنیم، با همین قانونی که به تازگی نمایندگان مجلس تصویب کردند شبانه روزی شدن گمرکات کشور حالا تو مرز‌هایی که پر تردد هستند این چقدر می‌تواند کمک کند به بحث تجارت ما؟

نیاورانی: روز ملی صادرات را به صادرکنندگان و تمامی دست اندرکاران اقتصادی کشور تبریک می‌گویم و امیدوار هستم این روز باعث تداوم صادرات مان و افزایش بهبود وضع اقتصاد کشورمان باشد، ما در رابطه با مسئله گمرک بسیار کار شایسته و خوبی انجام شده در مجلس و این شبانه روزی کردن گمرکات در تمام کشور‌های دنیا رسم است خصوصا برای محصولات فسادپذیرمثل میوه، تره بار و محصولاتی که باید به خارج از کشور صادر بشود، زمان چند ساعت هم برایشان خیلی مهم هست، ماندگاریشان در مرزها، نظرما این هست که به طور موازی با تصویب این قانون باید نهاد‌های دیگری هم که دست اندرکار امر صادرات هستند همگی مکلف بشوند به اجرای این قانون، مثلا سازمان حفظ نباتات اگر که کالایی بعد از ظهر یا شب برسد به گمرک و گمرک هم باز باشد، همه باشند، ولی سازمان حفظ نباتات نباشد که برگه قرنطینه را صادر بکند به هرصورت این کار نمی‌تواند انجام بشود برای صادرات و مشکل بعدی سازمان بنادرکشور هستند، فرودگاه‌های بین المللی کشور هست، سیستم‌های شبانه روزی باید باشند که در تمام مقاطع صادرات، تمام گروه‌های ذیربطی که کارآن‌ها صادرات هست باید مشغول کار باشند تا امر صادرات متوقف نشود.

سوال: این قانون به صورت کامل اجرایی می‌شود حتما در آیین نامه هایش هم خواهد آمد، آقای کریمی چطور شد این قانون در مجلس به تصویب رسید؟

کریمی: با عنایت به اینکه صادرات می‌تواند موتور محرکه توسعه کشور تلقی بشود و عاملی است برای رشد بسیاری از صنایع و فعالیت ها، افزایش سطح فناوری، بهبود آن در کشور، کیفیت کالا‌ها با عنایت به این که ارتباط اقتصاد ما با اقتصاد جهان می‌تواند این امر را محقق کند و همچنین بحث تامین ارز که یک مقوله بسیار مهم هست به هرحال ما برای تامین نیاز‌های کشور، نیاز به ارز داریم و این صادرکنندگان هستند که با تلاش و مجاهدت خودشان در این عرصه این ارز را فراهم می‌کنند که جا دارد من این روز را خدمت همه عزیزان صادرکننده‌ای که علی رغم همه کاستی ها، مشکلات این راه را می‌روند و این ارز را برای کشور تامین می‌کنند و این امکان را فراهم می‌کنند خداقوت بگویم و این روز را تبریک عرض کنم، خب موانعی که پیش روی صادرات هست قطعا یکی از آن موانع که اشاره فرمودید، حوزه گمرکی است به هرحال کالا باید در گمرکات کشور برده بشود و از آن طریق فرآیندی که در گمرک هست طی بشود، الان ما متاسفانه مشکلاتی در گمرک داریم گمرکاتمان، یکی از آن‌ها این هست که به هرحال فرآیند ارزیابی و اقداماتی که در گمرک صورت می‌گیرد بعضا طولانی می‌شود این به چند عامل بستگی دارد که یکی از آن‌ها نبود تجهیزات است به فرض الان ما بسیاری از گمرکاتمان به دستگاه‌های ایکس ری مجهر نیستند، خب صادرکننده وقتی کالایش را می‌برد آنجا، ارزیابی گمرک مجبورند تک تک کانتینر‌های این‌ها را باز کنند، بسته هایشان را باز کنند، بازبینی کنند، در حالی که با دستگاه ایکس ری، امروز کامیونی که دارد حرکت می‌کند همان جا بازبینی صورت می‌گیرد.

سوال: البته خطر آن هم بسیار بالاست، البته به صورت تصادفی این کار را انجام می‌دهند، ولی آن هم خطر قاچاقش بسیار بالاست.

کریمی: هم فرآیند را طولانی می‌کند و هم مشکلات را زیاد می‌کند و هزینه به هرحال زیادتری هم برای دولت و گمرک ایجاد می‌کند و هم برای صاحب کالا، چه صادرکننده، چه واردکننده کالا، اینجا بحث ما صادرات هست، بحث فرآیند ارزیابی هست که اشاره کردند الان یکی از اتهاماتی که به صادرکنندگان عزیز ما می‌زنند می‌گویند شما دنبال کم اظهاری کالا هستید، قبلا که قبل از سال ۹۷ که ما جهش عرضه نداشتیم، آن موقع همه اتهام می‌زدند که آقا دنبال بیش اظهار هستید الان اتهام کم اظهاری زده می‌شود به صادرکننده، خب این جا به هرحال این مقوله ارزیابی کالا یک بحث تخصصی است که یکی از بحث‌هایی که ما داریم این که این موضوع می‌تواند واقعا به جایگاه‌های تخصصی تری که حالا از جمله سازمان توسعه تجارت این‌ها هست و ضوابط و دستورالعمل‌هایی که کمیته ها، کمیسیون‌های تخصصی شورای عالی صادرات و تشکل‌های صادراتی کشور برای این منظور، چون به هرحال ببینید نوع کالا متفاوت هست، ارزیابی هر کالا بسیار، ما جلسه‌ای داشتیم در مجلس در کمیسیون اصل ۹۰ که مسئولیت این کار را به من سپردند، مقوله بحث صادرات سنگ‌های قیمتی و حالا زیورآلات و این‌ها بود این خودش یک کار اصلا ویژه هست که الان با هماهنگی گمرک و فرودگاه‌ها و بانک مرکزی یک واحد خاص در فرودگاه مستقل شده که این کار را انجام بدهد، چه در مورد واردات این‌ها و چه صادرات، خب ببینید هرکالایی پس یک شرایطی دارد، الزامات و نیاز‌های آن کالا را ما باید فراهم کنیم، حالا ایشان اشاره کردند و، چون سبقه کارشان هم آقای نیاورانی حوزه کشاورزی هست، خب کالا‌های کشاورزی فسادپذیرند بخواهد یک کالایی چند روز مثلا آنجا بماند و معطل بشود دیگر اصلا فایده‌ای ندارد.

سوال: این نیازمند این هست که ارتباط با این تشکل‌ها هم به هرحال وجود داشته باشد دیگر؟ و چالش‌هایی که دوستان مطرح می‌کنند حالا شما به مساله تبدیل می‌شود و شما راه حلش را، حالا در قالب لایحه دوستان دولت و حالا مجلس، می‌تواند به یک قانونی تبدیل بشود که این قانون می‌تواند موثر باشد و مشکل را برطرف کند.

کریمی: قطعا به هرحال البته موانع و مشکلات پیش روی صادرات، خب شقوق مختلف دارد بخشی از آن‌ها به قانون و قوانین بر می‌گردد، بخش دیگریش الزاما نیاز به قانون ندارد یا قانون هست، بعد اجرا می‌شود یا اینکه قانون نیاز ندارد یک آیین نامه‌ای، دستورالعملی و هماهنگی نیاز دارد از جمله همین بحثی که در خصوص بهداشت، استاندارد و این‌ها گفتند، الان یک کالایی که می‌رود در گمرک باید از آن نمونه بگیرند، برای آزمایش، خب خود این یک داستانی هست که این را کدام آزمایشگاه بگیرد، با چه کیفیتی بگیرد، چه زمان بندی داشته باشد، این‌ها مسائلی است که برای یک صادرکننده می‌تواند سرنوشت ساز باشد، چون واقعا مشکلاتی هست، حالا تو بحث لجستیک و حمل و نقل خودش یک وادی بسیاربزرگتر است.

سوال: آقای شهریاری، شما بگویید مجلس چقدر می‌تواند به تسهیل تجارت خارجی کشور کمک بکند، آیا به هرحال مواردی داشتید که با مشکلاتی مواجه شدید، اما به هرحال قانون کمک کرده و اجرای قانون باعث رفع آن چالش‌های شما شده؟

شهریاری: حالا، چون شما با این تیتر سه شیفته کردن گمرکات کشور برنامه را شروع کردید من یک خواهش دارم از جنابعالی که محدود نکنید بحث گفتگو را به این که تنها اقدامی شاید مثبتی که مجلس می‌توانسته در برنامه هفتم انجام بدهد بحث سه شیفته کردن گمرکات پرتردد کشور باشد، به نظرم مجلس با نگاه توسعه‌ای به بخش تولید و تسهیل در حوزه صادرات می‌تواند نقش بسیار بی بدیل و ارزشمندی در حوزه توسعه صادرات کشور ایفا بکند.

سوال: حتما همین طور هست آقای شهریاری، به حالا قوانین دیگر هم اشاره شده، حالا، چون نزدیکترینش همین بررسی لایحه برنامه هفتم بوده به هرحال جزء مواردی هم بود که اتفاقا خیلی از صادرکنندگان به این موضوع اشاره کردند و استقبال هم کردند از این قضیه، ولی شما بگویید موارد دیگر را؟

شهریاری: ما خیلی خوشحال هستیم از این اقدام و همانجوری که شما فرمودید و امیدوارم که به درستی قانون اجرا بشود و بتوانیم یکی از سنگ‌هایی که جلوی توسعه صادرات کشور هست را برداریم، به نظر می‌رسد مجلس، خب اگر برگردم به فرمایشات مقام معظم رهبری در دو جهت وظیفه اصلی دارد، یک ریل گذاری و یکی هم نظارت بر مسیر دولت، یعنی ریل گذاری برای دولت و کشور و نظارت بر پیمودن این راه، ما درحوزه صادرات با قوانین متعددی مواجه هستیم که واقعا ما بخش عمده‌ای از صادرکنندگان را درگیر خودش کرده، تسهیل در حوزه صادرات نیازمند به این است که بخش‌های مختلف مجلس با نگاه تخصصی به مسئله صادرات و استحصال مشکلات دقیق و به روز مسائل صادرات بتوانند وضع قوانین کنند و این امورات را تسهیل کنند، به نظر می‌رسد که ما در حوزه تنقیح قوانین، در حوزه مسائل مرتبط با تکثر قوانین و بخشنامه ها، اقدام موثری در این حوزه انجام ندادیم، شاید لازم باشد ما انشاالله به لطف نمایندگان مجلس بتوانیم ما به یک مجموعه از قوانین مشخص و مدونی در حوزه صادرات برسیم که اینقدر صادرکننده یعنی در اصل صادرکننده را از سردرگمی و از بلاتکلیفی بیرون ببرد و بتواند بیشتر به آن بحث تخصصیش که صادراتش هست رسیدگی کند.

سوال: البته دو تا موضوع هست دیگرآن بحث بخشنامه‌ها را که بیشتر وظیفه مجلس نیست که آن که بحث دولتی هست، ولی این موضوع شما درست است، حالا آقای کریمی در مورد همین بحث تنقیح قوانین هم به هرحال موضوعی هست که مطرح می‌کنند و قوانینی که به هرحال نیاز دارد که اصلاح بشود یا به روز بشود، در این بخش مجلس چطور می‌تواند کمک بکند به صادرکننده؟

کریمی: خوشبختانه دربرنامه هفتم چه در لایحه و چه در احکامی که در کمیسیون تلفیق صحن مجلس نهایی شد و در حال نهایی شدن بعضا هنوز نرسیده مجلس به آن، من اجمالا شمردم شاید بیش از ۲۰ مورد احکامی هست که مربوط به صادرات هست، برخی از این احکام به نوعی شاید تنبیهی باشد که ما خیلی با آن موافق نیستیم از جمله بحث محدود کردن معافیت صادراتی صادرکنندگان، معافیت مالیاتی شان، ناشی از صادرات مواد خام و نیمه خام، این فی نفسه چیز خوبی است، ولی تشخیص مصداقهایش و تعیین اش بعضا دقیق انجام نمی‌شود و حق صادرکنندگان تضییع می‌شود.

سوال: مصداقش را هم بزنید دیگر، مثلا توی بحث حالا فولاد اگر نگاه بکنیم اگر سنگ آهن ماده خام بدانیم، آیا مرحله بعدیش کنسانتره، مرحله بعدیش حالا بیاید به آهن اسفنجی این‌ها هر کدام یک ارزش افزوده‌ای روی این قضیه دارد انجام می‌شود، این‌ها خام به حساب می‌آیند؟

کریمی: هم صنایع فلزی مصداق‌های زیادی دارد، که حالا، چون عمده رقم صادرات ما صنایع پتروشیمی و فلزی هست من از این‌ها مثال می‌زنم، فرض کنید الان تو صنایع پتروشیمی ما گاز را می‌بریم در یک پتروشیمی و تبدیل می‌کنیم مثلا محصول اوره، خب اوره نهایتا می‌رود به عنوان کود در کشاورزی استفاده می‌شود، ولی بعضا مصارف دیگری هم ممکن است تو این چرخه داشته باشد یا مثلا گاز می‌رود تبدیل به متانول می‌شود، خب این تبدیل شده به یک محصول، ولی الان می‌گویند متانول مثلا نیمه خام تلقی می‌شود یا خام هست، در اصلش هم صادراتش مشمول عوارض می‌شود یا کسرمعافیت مالیاتی، این موضوعات در تشخیص مصادیقش عرض کردم اگر دقت لازم بشود، به هرحال تولیدکننده و صادرکننده از این بابت نباید ضربه بخورند، اگر اجازه بدهید یک اشارتی بعضی از مواردی که در قانون برنامه هفتم ما الان داریم و پیگیرش هستیم، یکی از موضوعات مهم که در ماده ۴۸ که ناظربر صنعت و تولید بود آنجا احکامی آمد که یکی از موارد مهم بحث تاکید بر ساختارمند کردن صادرات هست، ببینید ما صادرکنندگان مان خیلی هایشان افراد منفرد و ضعیفی هستند به لحاظ توان مالی، مدیریتی، حقوقی و این فرد نهایتش یک کامیون محصول کشاورزی می‌برد درمرز عراق به تاجار عراقی می‌دهد، یا یک حجمی را، ولی این توان این را ندارد که برود در خارج از کشور یک دفتر بزند، بازاریابی کند، نیاز هست که یک تشکلی متشکل از این افراد، سهام دار بشوند جمع بشوند، شکل بگیرد که در هم قوانین و هم ضوابطی که سازمان توسعه تجارت گذاشته شرکت‌های خدمات مدیریت صادراتی برای این منظور تعریف شده که در استان‌ها بعضا شکل گرفته، ولی هنوز ناقص هست در بند پ ماده ۴ ما حکمی آوردیم که وزارت صنعت، معدن و تجارت که سازمان توسعه تجارت باشد مکلف شد تا پایان سال دوم برنامه بستر‌های لازم را برای ایجاد، توسعه و حمایت از شرکت‌های خصوصی، عمومی و غیردولتی و تعاونی واسطه صادراتی، از جمله شرکت‌های مدیریت صادرات، مشارکت، کنسرسیوم‌ها با طرف‌های خارجی و شتاب دهنده‌های صادراتی را ایجاد کند، خب ببینید ما اگر چنین شرکت‌هایی در صحنه صادرات داشته باشیم می‌توانیم به فرض الان خیلی از کشور‌ها تاکید دارند که محصولات ما به صورت نهایی نرود آنجا، بیاید بخشی از فرآیندش در داخل آن کشور انجام می‌شود خب این نیازمند این است که ما یک شرکت مشترکی به فرض با آن کشور داشته باشیم، محصول با پایه و اساس ایرانی برود آنجا و آنجا بسته بندی بشود.

سوال: چقدر این موثر هست، چقدر این قانون می‌تواند موثر باشد؟

نیاورانی: در رابطه با شرکت‌های مدیریت صادرات، ما سالهاست داریم صحبت می‌کنیم ببینید شرکت مدیریت صادرات به تنهایی نمی‌تواند این کار را بکند باید آن مدیر آن توانایی چرخاندن یک همچنین تشکیلاتی را درخارج از کشور و داخل کشور داشته باشد و این مدیر کی می‌تواند یک همچنین توانایی را داشته باشد تا زمانی که خودش صادرات نکرده باشد، خودش کار نکرده باشد و خودش در این بازار‌ها حضور نداشته باشد، ما الان هم شرکت‌های صادراتی بزرگی را داریم، ولی ما مشکلی که داریم در بخش‌های صادرات، باید آن زیرساخت‌های صادراتی درست بشود، ما فقط بیاییم برای اینکه مثلا مشکلمان را حل کنیم بگوییم ما چرا به کشور بزرگی مثل روسیه صادرات مان کم هست، به میزان حدانتظار نیست، ما بیاییم صورت مساله را پاک کنیم بگوییم مثلا صادرکننده‌های بزرگ نداریم، ما اعتبارات و فاینانس‌هایی که باید داشته باشیم برای صادرات در اختیار صادرکننده هایمان به راحتی قرار نمی‌گیرد، فردا همان شرکت‌های صادراتی هم بیایند اگر برایشان بودجه دیده نشود اگر برایشان آن اعتبارات لازم دیده نشود، هیچکدام شان نمی‌توانند فعالیت لازم را داشته باشند، ما اگر کانتینر یخچال دار نداشته باشیم، گمرک مان بخواهد تو مرز روسیه ۱۰ روز، پنج روز، هشت روز همانطوری که دیدیم، برنامه‌های خودتان پخش می‌کند کانتینر‌های یخچال دار بخواهد بخوابد تو نوبت، بارهایشان خراب بشود بعد از مرز عبور کنند، چون گمرک تسهیلاتی ندارد یک واحد شماره گذاری و نمره دهی ندارد که مثلا کانتینر‌ها بتوانند به نوبت بدانند چه موقع کی باید وارد گمرک شوند، ما این کار‌ها را انجام ندهیم، بزرگترین شرکت صادراتی را هم در ایران ایجاد بکنیم، این‌ها موفق نخواهند بود، ما اول باید زیرساخت‌های کلی مان را بسازیم، شرکت‌های بزرگ صادراتی داریم، ما الان شرکت‌های داریم که در هفته چهارهزار تن موز وارد می‌کنند، درهفته بیش از دو هزار تن میوه و تره بار صادر می‌کنند، این‌ها شرکت‌های کوچکی نیستند، در بخش کشاورزی من دارم می‌گویم، در بخش صنایع، در بخش فلزات، صنایع دستی، فرش، شرکت‌های بسیاربزرگی داریم، این فکر بسیارگروهی کار کردن، تعاونی داشتن، تعاونی درست کردن، شرکت مدیریت صادرات درست کردن، همه خوب هست، ولی اول باید آن زیرساخت‌های اصلی آماده بشود.

سوال: آقای هرورانی خوش آمد می‌گویم به شما، موضوعاتی که مطرح می‌شود چقدر در حیطه وظایف مجلس هست و مجلس می‌تواند در این زمینه کمک بکند به بحث تجارت خارجی و رشد صادرات کشور؟

هرورانی: ضمن تایید تمام نکاتی که عرض و بحث شد، اگر بخواهم یک راست بروم سراغ اصل مطلب، در حال حاضر اغلب صادرکنندگان مشکل اصلی شان بحث ارزش گذاری گمرک و رفع تعهد ارزی هست، و حالا درست است گمرک این اقداماتی که دولت انجام داده این‌ها موثر هست، ولی چالش اصلی بحث ارزش گذاری است، اگر گمرک ارزش گذاری را نادرست انجام بدهد، چه کم ارزش گذاری بکند و چه ارزش گذاریش بالاتر از آن قیمتی باشد که صادرکننده کالایش را فروخته، منجر به ایجاد چالش برای صادرکننده می‌شود به این صورت که اگر ارزش گذاریش بالاتر از قیمت ارزش گذاری است گمرک بالاتر از قیمت فروش کالا توسط صادرکننده باشد، خب صادرکننده مجبور است آن مابه التفاوت را برود از بازار آزاد ارزش را تهیه کند و این فشار می‌آورد به نرخ ارز و طبیعتا قیمت نرخ ارز می‌رود بالا.

سوال: حالا وظیفه مجلس اینجا چی هست؟

هرورانی: اتفاقا دقیقا وظیفه مجلس به خاطر این جا به این صورت است که قوانین را به درستی وضع کند، الان ببینید این مشکل ناشی از چی می‌شود، ناشی از اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز است، ماده دو اش که سال ۱۴۰۰ آن اصلاح صورت گرفت که تمام صادرکنندگان را ملزم کرد که پیمان سپاری ارزی انجام بدهند، خب این پیمان سپاری ارزی یک مرحله قبلش بحث ارزش گذاری هست که الان پرونده‌های متعددی تو گمرک تشکیل شده مبنی بر این که صادرکنندگان کم اظهاری می‌کنند و این ارز و مابه التفاوت را می‌خواهند توی بازار آزاد به نرخ بازار آزاد بفروشند، از آن طرف خود این آیین نامه‌ای که متاسفانه بسیار ضعیف و بسیار جنبه تنبیهی اش پررنگ هست و جنبه تشویقی اش بسیار کمرنگ هست، این آیین نامه خیلی از صادرکنندگان ما را الان به نوعی قاچاقچی محسوب می‌کند و حالا فارغ از این نقاط ضعفی که دارد برای همه صادرکننده آمده یک مدت چهارماهه در نظرگرفته برای رفع تعهدشان که تا سه ماه هم می‌تواند به تشخیص حالا کارگروهی که تعیین شده، تمدید بشود، اما آیا صادرات محصولات کشاورزی، صنایع دستی با صادرات محصولات پتروشیمی یک سان هست؟ محصولات پتروشیمی خب به هرحال به محض این که صادر می‌کنند ظرف یک ماه، کمتر در واقع آن ارزشان را دریافت می‌کنند، ولی صنایع دستی شما باید حساب کنید صادرکننده ما.

مجری: درست می‌گویید حالا، چون شما به قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم اشاره کردید قوانین دیگری هم وجود دارد بحث قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار و حالا قوانین دیگری که توی این بخش هست، چون نگاه ما به این هست که مجلس چگونه می‌تواند کمک بکند به موضوع تجارت، ممنونم از شما.

آقای کریمی از شما حالا بیشتر سوال خواهم کرد درمورد بحث وظایف مجلس توی این بخش شاید شما بیشتر بتوانید حالا توی این قصه به ما کمک کنید.

آقای شهریاری شما هم انتظارتان را بگویید از مجلس، مجلس چگونه می‌تواند کمک بکند به تسهیل تجارت، شاید اگر مصداق برای ما بیاورید خیلی بتوانید به بحث ما کمک بکنید؟

شهریاری: مجلس با نگاه تخصصی موضوع صادرات می‌تواند خیلی کمک بکند، مثلا من اگر بخواهم مصداق بیاورم در همین قانون بودجه سال ۱۴۰۱ ما قانونی داشتیم که به واسطه صادرات محصولات آب بر و جبران خسارت ناشی از آب مجازی که از این طریق صادر می‌شود، یک مالیاتی را اخذ بکنند از صادرکنندگان، خب این در صورتی که ما اصلا در حوزه آبزیان، بار‌ها هم تاکید کردیم که آبزیان مصرف کننده آب نیستند، در اصل استفاده کننده ازجریان آب هست، یعنی آبزیان آب را اصلا مصرف نمی‌کنند مثل سایر محصولات کشاورزی، ولی جالب این جا بود که بیشترین ارزش محصولات کشاورزی من یک نکته آماری خدمت شما عرض بکنم ما از منظر وزنی در حوزه محصولات کشاورزی آبزیان یک درصد وزنی تولیدات کشاورزی کشور را دارد و ۱۰ درصد صادراتش را دارد، می‌خواهم این را عرض بکنم که سهم ما از لحاظ وزنی یک درصد است، ولی از لحاظ ارزآوری در اقتصاد کشور ۱۰ درصد است، این بخش بخش مهمی است از عرایضم که واقعا ظرفیت بزرگ و باالقوه‌ای در حوزه آبزیان کشور وجود دارد که وقتی می‌نشینیم به این ظرفیت‌ها نگاه می‌کنیم، عوض این که برویم دنبال توسعه این ظرفیت‌ها، بعد می‌بینیم یک دفعه با قانونی هم مواجه می‌شویم که می‌آییم نیم در هزار مثلا می‌گویم ارزش میگوی پرورشی ما که یک کالای صادراتی هست این را که آب شور مصرف کرده و در زمین‌های لم یزرع کشور تولید شده این را باییم پرداخت بکنیم به عنوان عوارض مثلا صادرات آب مجازی، این تیپ مسائل، یعنی ما هر زمانی می‌نشینیم مسائل صادرات را مطرح می‌کنیم تا می‌خواهیم حلش کنیم یک دفعه یک موضوع جدید می‌آید روی میز که اصلا همه موضوعات قبلی را باید بگذاریم کنار، تازه برویم درخصوص این قانون جدید یا این مساله جدید بحث بکنیم با مجلس با دولت و جا‌های مختلف.

سوال: این نکته به موضوع مهمی است.

شهریاری: اصلا نگاه تخصصی تو حوزه‌های مختلف، اینی است که من خواهش می‌کنم حالا عرض بنده را این طور، من اینی که معتمدین مردم در مجلس حاضر بشوند، این که افراد با سابقه اجتماعی وارد مجلس بشوند بسیار خوب است، ولی به نظرم ما باید برسیم به مجلس متخصصین، افرادی که واقعا در حوزه اقتصاد کشور تخصص دارند، قابلیت اظهارنظر دارند، اگر ما می‌گوییم حوزه آب را، مثلا در کشور بررسی بکنیم، چالش‌های مربوط به آب را بررسی بکنیم، حتما باید چند نفر در حوزه اقتصاد آب، در حوزه موضوعات مختلف آب در مجلس داشته باشیم.

سوال: شما پاسخ سوال بعدی منم دادید به هرحال مجلس بعدی چگونه مجلسی باید باشد و به هرحال به تخصص اشاره کردید.

سوال: آقای نیاورانی شما بگویید صادرکنندگان به چه نوع از وعده‌های نامزد‌های انتخابات مجلس آینده توجه خواهند کرد در مورد تجارت خارجی؟

نیاورانی: ما برای مان خیلی مهم است که شخصی که در مجلس می‌خواهد بیاید خیلی کلان‌تر و بزرگ‌تر ببیند، ما امروز دوست عزیزمان هم از مجلس فرمودند، واقعا مشکلات اقتصادی و مشکلاتی که برای برگشت ارز برای صادرکنندگان هست، بیش از سه هزار و ۵۰۰ کارت تعلیق شده که حتما باید لطف کنند، قوانین بگذارند که این کارت‌ها به بدنه اقتصاد کشور برگردند، این‌ها اکثرشان صادرکننده‌های خوب ما هستند، کسانی هستند که درست کارند و به نام خودشان کالا صادر کردند و امروز با مشکلات برگشت ارز به خاطر تحریم‌ها مواجه اند، ولی یک موضوع خیلی مهم است، این موضوع مهم است که افرادی که می‌خواهند بیایند خیلی کلان‌تر باید ببینند ما می‌خواهیم مثلا بندر چابهارو بندرعباس به هاب منطقه تبدیل بشود چرا ما باید کشتی هایمان بیاید در یکی از کشور‌های کوچک منطقه مثل عمان، برود آنجا و به صورت کانتینری بار‌های ما به کشور بیاید، این ما ۸۰ میلیون نفریم، ۲۰۰ میلیون نفر هم پشت مان راه ترانزیت برای روسیه داریم، کشتی‌ها باید به صورت مرکزی وارد کشور ما بشوند و از این جا پخش بشوند کانتینرهایشان و برای این کار باید مجلس قوانینی بگذارد که باید به آن‌ها تشویق و تخفیف‌هایی را برای بنادر و اسکله‌ها بدهند.

سوال: آقای کریمی جمع بندی شما را بشنویم.

کریمی: مجلس شورای اسلامی قاعدتا در حوزه قوانین ورود می‌کند و امور اجرایی را به دولت و سایر دستگاه‌های دولتی، به عنوان نمونه من عرض کنم در ماده ۱۰۱ که همین برنامه هفتم ما دیپلماسی اقتصادی را در خدمت صادرات احکامش را آوردیم دولت را مکلف کردیم موافقت نامه‌های تجاری و با نرخ‌های ترجیحی این‌ها را انجام دهد.