از حقابه هیرمند خبری نشد؛ راهکار جایگزین دولت برای حل مشکل آب سیستان و بلوچستان چیست؟

رضا رحیمی: به گزارش «تابناک»؛ موضوع حقابه ایران از هیرمند و خودداری طرف افغانستانی از پرداخت حقابه ایران که بر خلاف رویه حسن همجواری و معاهدات بین المللی ادامه دارد، در حالی هنوز حل نشده و روی میز مسئولان ایرانی و افغانستانی مانده که استان سیستان و بلوچستان آن هم در تابستان گرم سال جاری به شدت به منابع آب پایدار نیازمند است.

 همین چند روز پیش بود که خبری ناظر بر مشکل کاهش فشار و قطعی آب در چیزی حدود ۳۵ درصد از محلات شهر زاهدان رسانه‌ای شد و حکایت از استمرار چالش‌های آبی در این استان پهناور به ویژه مرکز استان داشت؛ استان بزرگی که تازه‌ترین داده‌های هواشناسی و نیز داده‌های مرتبط با منابع آب کشور نشان می‌دهد در بسیاری از شهر و روستا‌ها با مشکل جدی در تأمین آب پایدار رو به روست و در این میان عدم پرداخت حقابه هیرمند از سوی طرف افغانستانی نیز بر مشکلات موجود افزوده است.

جالب است بدانید اطلاعات و آمار موجود از نیاز مصرفی آب شرب شهر‌های مختلف استان سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد، در تابستان سال جاری که در واقع اوج مصرف سالانه در آن ایجاد می‌شود، تمامی پانزده شهر مهم استان با کسری جدی در تأمین آب شرب رو به رو هستند و برای نمونه شهر‌هایی مانند زاهدان، سراوان، خاش، چابهار، زابل، هیرمند و نیمروز در تابستان سال جاری به ترتیب با کسری ۵۰۰ لیتر در ثانیه، ۴۰ لیتر در ثانیه، ۵۰ لیتر در ثانیه، ۲۰۰ لیتر در ثانیه، ۲۰۰ لیتر در ثانیه، ۱۰ لیتر در ثانیه و ۱۰ لیتر در ثانیه رو به رو هستند.  

وزیر نیرو در تازه‌ترین اظهارات خود پیرامون وضعیت منابع آب در استان سیستان و بلوجستان و نیز حقابه هیرمند در آیین رونمایی از پیشخوان رصد منابع آب کشور با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایرانی، قدمی از مطالبه حقابه هیرمند کوتاه نخواهد آمد، گفت: در منطقه سیستان (استان سیستان و بلوچستان) متأثر از عدم ورود حقابه هیرمند به داخل کشور ـ که مطالبه دو ساله وزارت نیرو از طرف افغانستانی است ـ دچار مشکلاتی در حوزه تأمین آب شرب هستیم.

محرابیان در همین رابطه افزود: با وجود این، طرح‌های بزرگ آبرسانی در سه سطح برای استان سیستان و بلوچستان تعریف شده است که امیدواریم با اجرای این طرح‌ها، شاهد کاهش چشمگیر تنش آبی در این استان باشیم.

وزیر نیرو تصریح کرد: در این باره، نخست یک طرح اضطراری برای تأمین آب پایدار برای منطقه سیستان و شهر زاهدان تعریف کرده ایم که در راستای آن تعداد زیادی چاه آب حفاری شده و این طرح تا کنون ۷۰ درصد پیشرفت داشته است.

وی در رابطه با دو طرح دیگر نیز گفت: در کنار این طرح، دو طرح میان مدت و درازمدت دیگر نیز در این حوزه داریم که یکی از آن‌ها انتقال آب از آبخوان تهلاب به منطقه جنوبی زاهدان و دیگری انتقال آب دریای عمان به استان سیستان و بلوچستان و در ادامه به استان‌های خراسان جنوبی و رضوی است که تاکنون ۱۲.۵ درصد پیشرفت داشته است.

مستند به این توضیحات به نظر می‌رسد، ضمن اینکه ضرورت دارد دولت موضوع حقابه ایران از هیرمند را به صورت جدی‌تر و از مسیر‌های قانونی پیگیری کند، همچنین لازم است برای تأمین آب پایدار استان سیستان و بلوچستان، اهتمام ویژه‌ای به اجرا و تکمیل سایر طرح‌های آبرسانی داشته باشد، به ویژه به این دلیل که اجرای طرح‌های بزرگی مانند انتقال آب دریای عمان به استان سیستان و بلوچستان و تأمین آب پایدار برای شهر و روستا‌های این استان از این محل وابستگی ایران به حقابه هیرمند را نیز به مراتب کاهش خواهد داد و همین مساله نیز در تجدیدنظر طرف افغانستانی در مواضع و سیاست‌های خود در این باره موثر خواهد بود.