بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: آرایش نظامی ارتش ترکیه برای حمله به شمال سوریه، گفت و گوی بایدن با رهبران فرانسه، انگلیس و آلمان درباره ایران، توافق سه گانه لبنان، اردن و سوریه برای صادرات برق به لبنان، دفاع تمام قد حزب الله از وزیر لبنانی در پی حملات ریاض و متحدانش و حملات خمپارهای ترکیه به شمال سوریه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
آرایش نظامی ارتش ترکیه برای حمله به شمال سوریه
وزیر خارجه ترکیه، بار دیگر آمریکا و روسیه را به عدم وفاداری به تعهداتشان متهم و اشاره کرد، آنکارا برای آغاز عملیات نظامی جدید در شمال سوریه آماده است.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در گفتوگو با شبکه "سیانان ترک" به تشدید حملات حزب کارگران کردستان ترکیه(پ.ک.ک)، یگانهای کرد مدافع خلق که آنکارا هر دو را تشکیلات تروریستی میداند، افزایش یافته و آن دو خطری برای همه هستند.
وی گفت، متاسفانه آمریکا و روسیه به وعدههای خود درباره عقب نشینی نظامیان کرد از مرزهای ترکیه عمل نکردند و در چنین وضعیتی، آنکارا باید اقدامات لازم را انجام دهد.
چاووش اوغلو افزود، براساس توافقی که آنکارا با مسکو و واشنگتن در پایان عملیات "چشمه صلح" ترکیه سال ۲۰۱۹ در شمال سوریه به دست آورد، باید نظامیان کرد دستکم ۳۰ کیلومتر از مرزهای ترکیه عقب نشینی کنند؛ اما این وعده هنوز اجرایی نشده و برعکس آمریکا به حمایتش از یگان های کرد ادامه داده است.
وی تاکید کرد، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه این مساله را با همتای سعودی خود در شهر سوچی بررسی کرد و در دیدار آتی خود با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا هم این موضوع را بررسی میکند. در عین حال چاووش اوغلو اعلام کرد، ترکیه به تمامیت ارضی سوریه پایبند است.
وی با بیان اینکه انفجار در مسیر اتوبوس ارتش سوریه در دمشق و عملیات نیروهای دولتی در استان ادلب تاثیر منفی بر مذاکرات کمیته قانون اساسی سوریه در ژنو داشت، مدعی شد، دولت دمشق "به راه حل نظامی متوسل میشود و باید این اشتباه را اصلاح کند"، باید گروههای مخالف و نظام سوریه متحد شده و به مذاکره ادامه دهند.
وزیر خارجه ترکیه گفت، آنکارا بر این باور است که باید نشستی با آمریکا و کشورهای هم رای با ترکیه پیرامون سوریه برگزار شود یا اینکه گروه بین المللی حمایت از سوریه نشستی داشته باشد.
از سوی دیگر، خبرگزاری روسی «نووستی» به نقل از یک منبع در مخالفان سوریه گزارش داد که ترکیه خود را آماده عملیات نظامی تازه در دو محور در خاک سوریه کرده و این عملیات «هر لحظه ممکن است آغاز شود.»
بر اساس این گزارش، گروههای شبهنظامی وابسته به ترکیه به خواست این کشور در وضعیت آمادهباش جنگی کامل برای آغاز یک حمله نظامی هستند و گردانهای آنها برای عملیات نظامی در استان ادلب و شهرهای مارع و اعزاز و اطراف فرودگاه نظامی منبج و نیز قامشلی و حسکه آماده شدهاند.
به گفته این منبع، ترکیه در صدد اجرای دو عملیات همزمان، یکی در استاد ادلب و دیگری در شمال شرق سوریه علیه نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) است.
این منبع درباره زمان آغاز عملیات گفته که این عملیات ممکن است هر لحظه ناگهانی آغاز شود و افزود، بعید نیست که اجرای آن تا دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در گلاسکو در اول نوامبر آتی به تعویق افتد.
همزمان با این تحولات، فعالان شبکههای اجتماعی و ناظران سیاسی از اعزام جنگندههای روسیه در منطقه حسکه در شمال شرق سوریه خبر دادهاند.
به گزارش «روسیا الیوم»، کاربران تصاویری از یک جنگنده «سو ـ ۳۵ اس» ارتش روسیه منتشر کردهاند که روز چهارشنبه در فرودگاه نظامی قامشلی که در کنترل نیروهای ارتش سوریه است فرود آمده است.
این اولین بار است که جنگندههای ارتش روسیه به این منطقه اعزام میشوند. تاکنون روسیه و سوریه به این موضوع واکنشی نشان ندادهاند.
گفت و گوی بایدن با رهبران فرانسه، انگلیس و آلمان درباره ایران
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا که روز پنجشنبه به وقت محلی عازم اروپا شده است، روز شنبه با رهبران فرانسه، انگلیس و آلمان درباره ایران دیدار و گفت و گو خواهد کرد.
رئیس جمهوری آمریکا روز پنجشنبه به وقت محلی برای شرکت در دو اجلاس سران گروه ۲۰ در شهر رم ایتالیا و تغییرات اقلیمی در شهر گلاسکو در اسکاتلند، راهی اروپا شد.
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید به خبرنگارانی که بایدن را در این سفر همراهی می کنند، با اعلام این مطلب گفت که هدف از این دیدار بایدن با رهبران سه کشور اروپایی، رسیدن به موضع مشترک مذاکرهای درباره نحوه رسیدگی به موضوع برنامه هستهای ایران است.
به گزارش برخی رسانه ها، سالیوان به خبرنگاران گفت که آمریکا آماده ازسرگیری مذاکرات با حسن نیت با ایران درباره بازگشت به برجام است.
وی افزود، سیگنالهای مثبتی درمورد آمادگی ایران برای بازگشت به مذاکرات دریافت کردیم، باید منتظر بمانیم تا ببینیم ایران چه زمانی پای میز مذاکرات خواهد نشست.
مشاور امنیت ملی دولت بایدن روز سه شنبه نیز در یک نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه فرصت دیپلماسی با ایران تا چه زمانی خواهد بود و نقشه دوم چیست، گفت: یکی از دلایلی که رییس جمهوری می خواهد با متحدان اروپایی به خصوص سه کشور اروپایی که بخشی از مذاکرات هستند، هماهنگی نزدیک داشته باشد، این است که پس از انحراف سیاست آمریکا در مقابل ایران در چهار سال گذشته، یک جبهه متحد در مقابل ایران داشته باشیم.
این مقام کاخ سفید همچون دیگر مقامات آمریکایی بدون اشاره به نقض برجام از سوی آمریکا و بی عملی واشنگتن در شش دور مذاکرات وین ادعا کرد: ما مانند چند ماه گذشته پیام های آشکاری به ایرانی ها خواهیم فرستاد، مبنی بر اینکه این فرصت نامحدود نخواهد بود و ما باید شاهد یک بازگشت به دیپلماسی و پیشرفت در میز دیپلماسی باشیم.
وی در عین حال با بیان این ادعا که البته ما تمام گزینه های لازم را برای رسیدگی به این موضوع حفظ خواهیم کرد، افزود: ما معتقدیم هنوز هم فرصت برای حل این مساله به صورت دیپلماتیک وجود دارد.
این مقام ارشد کاخ سفید ادامه داد: جو بایدن و رهبران کشورهای اروپایی در این دو نشست مهم (گروه ۲۰ و گلاسکو کاپ ۲۶) دور هم جمع خواهند شد تا سیاست های خود در مورد ایران، زنجیره تامین غذا و زیرساخت های بین المللی هماهنگ کنند.
سالیوان همچنین اعلام کرد، بایدن در شهر رم ایتالیا در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ یک دیدار دوجانبه با امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه خواهد داشت.
پیش از دیدار بایدن و مکرون، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، امروز پنجشنبه به وقت محلی اعلام کرد، تماس مهمی با ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه در مورد ادامه همکاری در منطقه هند و اقیانوسیه و نیز گفت و گو درباره تلاش های جاری برای مقابله با تروریسم در ساحل و همکاری ناتو و اتحادیه اروپا داشته است.
نشست سران گروه ۲۰ قرار است روز ۳۰ اکتبر در شهر رم ایتالیا برگزار شود.
گروه ۲۰ یک مجمع بینالمللی است که اعضای آن ۸۰ درصد اقتصاد جهان را در دست دارند. این گروه از سال ۱۹۹۹ به این سو هر ساله تشکیل جلسه داده و از سیزده سال پیش هم سران کشورها سالانه دیدار میکنند.
توافق سه گانه لبنان، اردن و سوریه برای صادرات برق به لبنان
«صالح الخرابشه» وزیر انرژی اردن روز پنجشنبه در کنفرانس خبری مشترک با همتایان لبنانی و سوری خود در شهر «امان» از توافق سه جانبه بر سر ساز و کار نهایی صادرات برق از اردن به لبنان از طریق خاک سوریه خبر داد.
به نوشته وبگاه الغد، او همچنین گفت که بر سر مسائل فنی نیز تا قبل پایان سال جاری میلادی توافق خواهد شد.
«ولید فیاض» وزیر انرژی و آب لبنان نیز گفت که همکاری سه کشور سهم بالایی در امنیت و ثبات انرژی در لبنان خواهد داشت. به گفته او این توافق به نفع لبنان است و شرایط خوبی در خصوص قیمت برق صادراتی به لبنان در نظر گرفته شده است.فیاض همچنین گفت که دولت آمریکا برای انتقال برق اردن به لبنان از طریق خاک سوریه چراغ سبز نشان داده است، در حالی که دولت دمشق تحت تحریمهای «سزار» از سوی واشنگتن قرار دارد. او همچنین خبر داد که بانک جهانی قرار است سرمایه این پروژه را تأمین کند.
«غسان الزامل» وزیر برق سوریه نیز در سخنانی گفت که دمشق برای به راه افتادن دوباره خطوط ارتباط برق با اردن جدیت کامل دارد و سرمایهای به میزان پنج میلیون دلار برای ازسرگیری این خط انتقالی هزینه کرده است.
طبق این توافق قرار است، روزانه از بامداد تا شش صبح ۱۵۰ مگاوات و پس از آن ۲۵۰ مگاوات برق از اردن به لبنان صادر شود. خطوط برق در اردن تکمیل شده و تا پایان سال جاری نیز خطوط انتقال برق سوریه نیز به مدار باز خواهد گشت.
کشور لبنان یک سالی است که با بحران شدید اقتصادی و سیاسی دست و پنجه نرم میکند. لبنان در در چهارم اوت سال ۲۰۲۰ (۱۴ مرداد) صحنه انفجار در بندر بیروت بود که بیش از ۱۹۰ کشته و ۶۵۰۰ مجروح به جای گذاشت. این انفجار کشور لبنان را وارد یک بحران سیاسی-اقتصادی-اجتماعی کرد.
نبود سوخت و افزایش قیمت دلار به خصوص پس از انفجار مهیب بندر بیروت در سال گذشته، موجب عدم تولید برق در نیروگاه ها و ژنراتورهای تولید برق در لبنان شد، تا جایی که حزبالله لبنان ناچار به ورود به صحنه و واردات سوخت از ایران شد تا نانواییها بتوانند نان بپزند و موتورهای پمپاژ آب دوباره کار کنند.
به عقیده ناظران، ورود مقاومت به عرصه سوخترسانی به لبنان و بیم افزایش بیش از پیش محبوبیت جنبش حزبالله یکی از دلایل اصلی چراغ سبز آمریکا به اردن برای صادرات برق به لبنان از طریق خاک سوریه به شمار میرود.
چراغ سبز آمریکا برای انجام این توافق در حالی است که واشنگتن سالهاست دولت و ملت سوریه را تحت تحریمهای شدید و ظالمانه قرار داده و این توافق اولین نقض صریح تحریمهای آمریکا به شمار میرود و می تواند سهم بالایی در باز شدن درهای اقتصادی دیگر کشورها به سوی سوریه داشته باشد.
علاوه بر انتقال برق اردن به لبنان، وزرای انرژی مصر، سوریه، لبنان و اردن در شهریور ماه در نشستی در امان پایتخت اردن درباره احیای خط لوله گاز عربی و انتقال گاز از مصر به لبنان توافق کردند و قرار است برای تولید ۴۵۰ مگاوات برق، مصر به لبنان گاز صادر کند. هزینه این پروژه را نیز قرار است بانک جهانی تأمین کند.
دفاع تمام قد حزب الله از وزیر لبنانی در پی حملات ریاض و متحدانش
«جورج قرداحی» مجری، فعال رسانهای و خبرنگار مشهور لبنانی که اخیرا به عنوان وزیر اطلاعرسانی در دولت «نجیب میقاتی» انتخاب شد، هفته جاری در برنامه تلویزیونی معروف «برلمان شعب» (پارلمان مردم) به صراحت بر ضرورت توقف تجاوز به یمن تاکید کرد.
پس از انتشار اظهارات قرداحی، منابع رسانهای نزدیک به سعودی در لبنان به وی حمله کردند و مدعی شدند، این اظهارات منجر به بحران دیپلماتیک جدید میان بیروت و ریاض خواهد شد.
حزب الله لبنان شامگاه روز پنجشنبه با انتشار بیانیهای از «موضع شجاعانه و شرافتمندانه وزیر اطلاع رسانی در دفاع از ملت مظلوم یمن» قدردانی کرد.
شبکه خبری المنار ضمن نقل این بیانیه گزارش داد: «به صورت قاطع هر گونه درخواست برای برکنار قرداحی یا مجبور کردن وی به استعفا را رد میکنیم.»
این جنبش تأکید کرد، چنین درخواست هایی، تجاوزی آشکار به کرامت و حاکمیت لبنان است.
حزب الله تصریح کرد: «کمپین ظالمانهای را که عربستان، امارات و شورای همکاری خلیج [فارس] علیه قرداحی رهبری میکنند، محکوم میکنیم.»
این در حالی است که برخی رسانههای لبنانی، اظهارات قرداحی را به شدت مورد انتقاد قرار دادند. قرداحی در واکنش به این حملات رسانهای گفت، به هیچ وجه قصد اهانت به سعودی و امارات را نداشته است.
وی تصریح کرد: این مصاحبه در پنجم آگوست گذشته، یعنی یک ماه قبل از تعیین من به عنوان وزیر در دولت نخستوزیر نجیب میقاتی انجام شده است.
قرداحی افزود: طرفهایی که در پشتپرده این موضوع هستند، شناخته شدهاند؛ همان کسانی که از زمان تشکیل دولت مرا متهم میکنند که برای سرکوب رسانه آمدهام.
نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان نیز در پی این موضوع گفت، قرداحی این مصاحبه را چند هفته قبل از آنکه وزیر شود، انجام داده است. این صحبت مردود است و نشان دهنده موضع دولت لبنان نیست.
ائتلاف متجاوز به یمن به فرماندهی سعودی از مارس ۲۰۱۵ حمله علیه یمن را آغاز کرد. تاکنون هزاران تن در این جنگ کشته یا زخمی شدهاند و زیرساختهای یمن نابود شده است.
حملات خمپاره ای ترکیه به شمال سوریه
منابع خبری پنجشنبه شب گزارش دادند، ارتش ترکیه مناطقی در حومه شمالی حلب سوریه را با گلولههای خمپاره هدف قرار داده است.
به گزارش المیادین، ارتش ترکیه دو روستای عین دقنه و بیلونیه واقع در حومه شمالی حلب هدف حملات شدید خمپاره قرار داده است.
بر اساس این گزارش، نیروهای مسلح محلی با شبه نظامیان مورد حمایت ترکیه در حومه شمالی حلب درگیر شدند.
این حملات در حالی صورت گرفته که منابع خبری پیشتر از آماده سازی ارتش ترکیه برای انجام دو عملیات در خاک سوریه خبر دادند.