کلیات
امروزه بسیاری از افراد هنگام استفاده از واژه «فضای مجازی» مقصود واژه «اینترنت» را در ذهن بازنمایی میکنند. این در حالی است که واژه فضای مجازی مدتها پیش از آنکه اینترنت در جهان رواج پیدا کند وجود داشت. هر چند اکنون منظور از فضای مجازی فضایی تئوری و علمی است که ارتباطات کامپیوتری در آن رخ میدهد، اما این واژه در دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات علمی – تخیلی شد و شاغلان در زمینه کامپیوتر پس از مدتی این واژه را در حوزه فعالیتهای خود بکار گرفتند. لفظ مادرِ فضای سایبر، سایبرنتیک است که از یونانی باستان به معنای فرماندار یا راننده مشتق شده است؛ واژهای که کهنوربرت وینر برای کار پیشگامانه اش در مخابرات الکترونیک و علم کنترل به کار برد.
تفاوت میان فضای مجازی با اینترنت
به رغم تلفیق بیش از حد دو واژه اینترنت و فضای مجازی در دوران کنونی، به نظر میرسد نباید فضای مجازی را با اینترنت اشتباه گرفت. این لفظ غالباً در اشاره به اشیا و شخصیتهایی که تا حد زیادی در خود شبکه مخابراتی وجود دارد به کار میرود تا جایی که برای مثال ممکن است به طور استعاری گفته شود یک وبگاه، «در فضای مجازی وجود دارد». بنابر این و بر اساس این تعبیر، اتفاقاتی که در اینترنت رخ میدهد در «فضای مجازی» به وقوع میپیوندند نه جاهایی که شرکت کنندگان یا سرورها به طور فیزیکی واقع شدهاند. میشل فوکو فیلسوف از لفظ هتروتوپیا در توصیف چنان فضاهایی که به طور همزمان فیزیکی و ذهنی هستند استفاده کرد.
کاربرد روز افزون انسانها از فضای مجازی
امروزه به دلیل گستردگی و فراگیری فضای مجازی و اینترنتی در دنیا و قرار گرفتن بسیاری از مباحث و مطالب در حوزههای مختلف مورد نیاز انسانها در درون این شبکه جهانی، ضرورت استفاده از قابلیتها و امکانات آن، برای همه افراد و سازمانها ضروری و لازم بنظر میرسد. به گونهای که امروزه دیگر انجام بسیاری از فعالیت روزمره انسان، بدون کمک از قابلیتهای این شبکه عملاً با مشکل مواجه خواهد شد؛ فضایی که گفته میشود به اندازه هزار میلیارد کتاب در آن مطلب وجود دارد.
تفاوت بین فضای مجازی و رسانه
همانطور که اشاره شد بر خلاف معانی قدیمی فضای مجازی، امروزه این واژه به صورت گسترده تری استفاده میشود که در اغلب موارد صحیح نیست. یکی از این موارد بکارگیری لفظ فضای مجازی به جای رسانه است که «دکتر سعید رضا عاملی» دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تفاوت این دو لفظ به رسانهها گفته است: میخواهند بگویند که رسانههای جدید برابر با اینترنت است. میتوان گفت: رسانههای جدید و اینترنت به لحاظ ماهیت یک پدیده است، چون هر دو آنها دیجیتال و تعاملی هستند و هر دو از خصیصه هایپرلینک بودن برخور دارند، ظرفیت شبکه ای، ماهیت ماژولار و غیر مرکزی دارند، ولی بین فضای مجازی و رسانههای جدید تفاوت وجود دارد. لزوما اینترنت مساوی با رسانههای جدید نیست. اینترنت و فضای مجازی در دل خود نیز رسانههای جدید را دارد. فضای مجازی در واقع یک فضای دومی است که بسیاری از قابلیتهای جهان اول را که جهان فیزیکی است در درون خود هضم کرده است؛ لذا شبکه ارتباطی، شبکه تراکنش و شبکه ماژولار است. اقدامات اداری و مالی در آن صورت میگیرد، که به صورت هوشمند محیطهای مختلف را کنترل میکند. حمل و نقل هواپیمایی، ماشینهای اتوماتیک، ترافیک، همگی از این مسیر مدیریت میشوند. امروز بحث اینترنت همه چیزها، بحث از این میکند که دیوایسهای ارتباط با محیط مجازی به اشیا، به اطلاعات، به فرایندها، به آدمها متصل میشود و در واقع هر چیزی که در جهان واقعی بروز دارد موضوع اتصال به دیوایس است. در واقع آن ارتباطی که در گذشته از طریق موبایل، کامپیوتر و ... صورت میگرفت، امروز فراگیر شده و آن انحصار شکسته شده است. عملا ما با یک جهان، یک نظام کامپیوتری فراگیر مواجه شده ایم. در این نظام همه پدیدهها وصل به این محیط میشوند و دیوایس یک ظرفیتی است که لایههای حجیم اطلاعات و اقدامات در آن جمع میشود.
مسئله جی آی اس شهر را در نظر بگیرید، که در واقعه سامانه نظام جغرافیا است. بارگذاری دادههای گستردهای روی جغرافیا صورت میگیرد. همین جایی که ما قرار داریم شبکه برق، شبکه گاز، شبکه فاضلاب وجود دارد، اکوسیستم محیطی هست که شامل محیط زیست، هوا و دیگر عناصر در محیط زیست است. اینها همه لایههای اطلاعات هستند. مثلاً در جی آی اس شهر حدود ۱۲۰ لایه اطلاعاتی وجود دارد. اینها همه موضوعات فضای دوم هستند و به نوعی این اطلاعات تبدیل به داده شده، برای مدیریت شهری و کشوری، ظرفیتی میشود. رابطه هر یک از این دیوایسها با دیوایسهای دیگر، جهان ماژولار را خلق میکند. از این نگاه مثل جهان واقعی، که رسانه، بخشی از جهان واقعی است، در جهانی دوم یعنی فضای مجازی نیز، بخشی از این فضا، فضای رسانهای است. ممکن است آن کسانی که میگویند رسانه مساوی با فضای مجازی است، واژه بازنمایی را مد نظر قرار میدهند. بله جهان دوم جهان بازنمایی شده است، جهان صنعتی است، ولی لزوماً هر بازنمایی، بازنمایی رسانهای نیست هر بازتولید، بازتولید رسانهای نیست.
در مورد فضای مجازی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
رضا عطاران که در حال ترخیص از بیمارستان است، بابت پیگیری احوالش از مردم قدردانی کرد.
کد خبر: ۱۳۴۴۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
حضور خداداد عزیزی در برنامه زنده قرعهکشی شبکه ۳ سیما اینبار با به کار بردن الفاظ رکیک، زشت و ناپسند مقابل چشم میلیونها بیننده ایرانی، همراه بود!
کد خبر: ۱۳۴۴۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
آقای پزشکیان در سخنرانی اخیر خود به نکات مهمی درباره انگیزههای شخصی خود اشاره کرد.
کد خبر: ۱۳۴۴۱۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره شایعات فضای مجازی مبنی بر استفاده سارقان از «طلایاب» اعلام کرد: چنین ادعایی کاملاً کذب است.
کد خبر: ۱۳۴۴۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۴
فرمانده پایگاه پنجم پلیس آگاهی فاتب از کشف سریع پرونده سرقت سنگین طلاجات به ارزش بیش از ۲۰ میلیارد ریال در محدوده اکباتان و دستگیری عامل اصلی این سرقت خبر داد.
کد خبر: ۱۳۴۳۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۳
در پی انتقادهای اخیر از «بازمانده»، سازنده این برنامه با انتشار ویدئویی در فضای مجازی اشتباه خود را پذیرفت و از مردم ایران عذرخواهی کرد.
کد خبر: ۱۳۴۳۶۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۲
فعالیت مدارس استان سمنان در روز چهارشنبه غیرحضوری شد
کد خبر: ۱۳۴۳۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۱
مشاور فرمانده کل سپاه گفت: انتشار برخی ویدئوها، برای تخریب چهره انسانهای خدومی که تمام عمرشان را در دفاع از این ملت گذاشتند، حسابشده و توسط دشمن برنامهریزیشده است.
کد خبر: ۱۳۴۳۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۰
اسماعیل امینی شاعر و پژوهشگر ادبی گفت: امروز حتی دانشجویان دکتری کمسؤالاند و گمان میکنند پاسخ همه چیز را میدانند. این وضع تا حد زیادی نتیجه فضایی است که شبکههای اجتماعی ایجاد کردهاند.
کد خبر: ۱۳۴۳۰۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۹
رییس فدراسیون ووشو گفت: استعفای الهه منصوریان بررسی میشود و در مورد آن تصمیم گیری خواهیم کرد.
کد خبر: ۱۳۴۲۹۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۸
۷ نفر از عوامل برنامه غیر اخلاقی نصف شب که در بستر فضای مجازی و با حضور تماشاگران در استودیو تولید و پخش میشود با دستور مقام قضایی بازداشت شدند و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شد. مجری این برنامه که در برگیرنده محتوای خلاف شئون اخلاقی و اجتماعی است و خود را سازنده و میزبان معرفی میکند در پی این اتفاق با دستور مقام قضایی بازداشت شد.
کد خبر: ۱۳۴۲۸۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۸
ماجرای خطوط سفید در توییتر هم خیلی چیزها را روشن کرد؛ از جمله اینکه برخلاف ادعاهای رسمی در دفاع از فیلترینگ دهها و صدها هزار خط فیلتر نیستند در حالی که اکثریت مردم نااهل دانسته شدهاند.
کد خبر: ۱۳۴۲۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۸
پیشگیری از طعمهگذاری آنلاین، نیازمند یک رویکرد جامع چندسطحی است: در سطح کلان، دولت باید با تدوین «قانون جامع حمایت از کودکان در فضای مجازی » و ایجاد نهادهای تخصصی برای رصد و مقابله با جرایم سایبری علیه کودکان، بستر پاسخگویی مؤثر را فراهم آورد.
کد خبر: ۱۳۴۲۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۶
عباس عبدی در مورد حق برخورداری عده ای از سیمکارت سفید گفت: اگر زمانی که من زندان بودم آیا باید ناراحت باشم که چرا دیگرانی که مثل من هستند زندان نیستند و این تبعیض است؟ باید خوشحال باشم که حداقل دیگری آزاد است. من باید دنبال رفع زندان از خودم باشم، او هم همراهی کامل کند.
کد خبر: ۱۳۴۲۴۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
نماینده سابق و اصولگرای مجلس، فیلترینگ را «ظلم» و عامل نابودی کسبوکارهای آنلاین و رنج مضاعف اقشار آسیبپذیر میداند و میگوید اینترنت طبقاتی اعتماد عمومی را بهشدت تخریب کرده است.
کد خبر: ۱۳۴۲۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
علی مطهری، نماینده ادوار مجلس نوشت: رئیس جمهور میتوانست به جای آنکه رفع فیلتر تلگرام را به بحث و گفتگو بگذارد آن را با یک فرمان انجام دهد و خسارت مالی فیلترشکنها را که از جیب مردم پرداخت میشود متوقف کند.
کد خبر: ۱۳۴۲۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
سخنگوی پلیس، در آستانه روز جهانی حراجهای بزرگ موسوم به جمعه سیاه (Black Friday) نسبت به افزایش فعالیت مجرمان سایبری هشدار داد و از شهروندان خواست با هوشیاری و دقت، از اطلاعات مالی و شخصی خود در فضای مجازی محافظت کنند.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
داستان جدید درباره یافتن موقعیت کاربران و لو رفتن ادمینهای اصلی و محل فعالیتشان چیست؟
کد خبر: ۱۳۴۲۱۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
کاربر دیجیکالا با انتشار تصویری از سبد خرید خود پیش و پس از شروع بلکفرایدی، افشا کرده قیمت برخی کالاها همزمان با شروع «تخفیف ویژه» بالا رفته است.
کد خبر: ۱۳۴۲۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۳
سلفی بهنوش بختیاری با دیگر بازیگران در پشت صحنه سریال بامداد خمار در فضای مجازی پربازدید شد.
کد خبر: ۱۳۴۲۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۳