src="/files/t-align:justify;">
کلیات
شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی، حماسهای منظوم، بر حسب دست نوشتههای موجود دربرگیرنده نزدیک به ۵۰٬۰۰۰ بیت تا نزدیک به ۶۱٬۰۰۰ بیت و یکی از بزرگترین و برجستهترین سرودههای حماسی جهان است که سرایش آن دستآوردِ دستکم سی سال کارِ پیوستهٔ این سخنسرای نامدار ایرانی است. موضوع این شاهکار ادبی، افسانهها و تاریخ ایران از آغاز تا حملهٔ عربها به ایران در سدهٔ هفتم میلادی است (شاهنامه از سه بخش اسطورهای، پهلوانی و تاریخی تشکیل شدهاست) که در چهار دودمان پادشاهیِ پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان گنجانده میشود. شاهنامه بر وزن «فَعولُن فعولن فعولن فَعَلْ»، در بحرِ مُتَقارِبِ مثمَّنِ محذوف نگاشته شدهاست.
ویژگی های شاهنامه
هنگامی که زبان دانش و ادبیات در ایران زبان عربی بود، فردوسی، با سرودن شاهنامه با ویژگیهای هدفمندی که داشت، زبان پارسی را زنده و پایدار کرد. یکی از بنمایههای مهمی که فردوسی برای سرودن شاهنامه از آن استفاده کرد، شاهنامهٔ ابومنصوری بود. شاهنامه نفوذ بسیاری در جهتگیری فرهنگ فارسی و نیز بازتابهای شکوهمندی در ادبیات جهان داشتهاست و شاعران بزرگی مانند گوته و ویکتور هوگو از آن به نیکی یاد کردهاند.
شاهنامه بزرگترین کتاب به زبان پارسی است که در همه جای جهان مورد توجه قرار گرفته و به بسیاری از زبانهای زندهٔ جهان برگردان شدهاست. نخستین بار در سال ۶۰۱ خورشیدی، بُنداری اصفهانی شاهنامه را به زبان عربی برگرداند و پس از آن برگردانهای دیگری از این اثر، ازجمله برگردانِ ژول مُل به فرانسوی، انجام گرفت.
نقش شاهنامه در حفظ ادب پارسی
فردوسی هنگامی شاهنامه را سرود که زبان پارسی دچار آشفتگی بود، و او از ماندگار شدن این آشفتگی و افزونی آن جلوگیری کرد. فردوسی در سرودن شاهنامه بیشتر از پارسی سره بهره برده و شمار واژههای عربی در شاهنامه تنها ۸۶۵ واژه است.
۲ اسفندماه ۱۳۸۸ پایان هزارهٔ سرایش شاهنامه بود. جشن جهانی هزارهٔ شاهنامه، با بودن نمایندهٔ ۱۹۲ کشور وابسته به یونسکو در پاریس، فرانسه در بنای این نهاد جهانی با همکاری بنیاد فردوسی برگزار شد. همچنین، آیین بزرگداشت هزارهٔ شاهنامه در کشورهای گوناگون به بهانهٔ ثبت آن در یونسکو ازجمله برلین، آلمان برگزار شد. اکنون کهنترین شاهنامه دستنویس موجود شاهنامه فلورانس ۶۱۴ هجری میباشد.
نام
فردوسی سرودهٔ خود و منبع آن را چندین بار «نامه»، «نامهٔ باستان»، «نامهٔ خسروان»، «نامهٔ شهریار» و از این دست نامیده، اما در هیچجای، آن را «شاهنامه» یا در تنگنای وزن، «شهنامه» نام ندادهاست. تنها در یک بیت از هجونامه «شهنامه» آمدهاست. اما همهٔ آثار منظوم و منثور در آن روزگار را — که دربردارندهٔ پادشاهی ایران از کیومرث تا یزدگرد بود — بیشتر «شاهنامه» خواندهاند و نام منبع فردوسی هم «شاهنامهٔ ابومنصوری» بود. گذشته از اینها، منابع پس از فردوسی، اثر او را «شاهنامه» نامیدهاند و در همهٔ دستنویسهای آن و برگردان عربی بنداری نیز، نام آن «شاهنامه» آمدهاست. با نگرش به این نشانهها و اینکه «شاهنامه» برگردان پارسی «خداینامگ» در پهلوی بوده، گمانی برجای نمیماند که نام این کتاب «شاهنامه» بودهاست.
همین فرهنگ ریشه دار بود که با سیرابشدن از سرچشمه وجود اسطورههای دینی و ملی در جنگ ۱۲ روزه و تجاوز نابکاران روزگار مردم ایران زمین را با هر زبان و گویش و تیره وظیفه ای بی هیچ برتری خود نژاد پنداری، از فارس و آذری و کرد و عرب وبلوچ در یک صف برای دفاع از ایران و خاک مقدس آن قرارداد.
کد خبر: ۱۳۲۶۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۶
نبض خبر
عبدالله عبدالعزیز النفیسی نماینده پیشین مجلس کویت و استاد علوم سیاسی در دانشگاه کویت در گفت و گویی با اشاره به کتاب شاهنامه مدعی شد ایران و اعراب به شکل تاریخی همدیگر را تهدیدی برای هم قلمداد کردهاند و با استناد به صحبتهای محمدجواد لاریجانی مدعی شد ایران به دنبال جایگزینی قم به جای مکه به عنوام ام القرای اسلام است و برای آن برنامه پنجاه ساله دارد! اظهارات این سیاستمدار کویتی را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۳۲۵۶۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۹
بازخوانی تاریخ
به گزارش روزنامه اطلاعات، شیخ صادق خلخالی در دی ۱۳۵۸ در جمع دانشجویان مشهدی گفت: شاهنامه فردوسی شاهنامه نیرنگ و دروغ و سرگرمکننده مردم بدبخت ماست
کد خبر: ۱۳۲۵۳۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۷
نبض خبر
ویدیویی از محمود دولتآبادی، نویسنده نامدار و خالق «کلیدر»، که شاهنامه اثر فردوسی شاعر ایرانی را میخواند را میبینید.
کد خبر: ۱۳۲۴۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۵
به تازگی به بهانه سخنان فردی که در فضای مجازی به عنوان طنزپرداز شناخته میشود بار دیگر شاهنامه فردوسی به بحث روز بدل شده است.
کد خبر: ۱۳۲۴۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۴
نبض خبر
المیرا شریفیمقدم به توهین و تمسخر جنسی فردوسی توسط زینب موسوی واکنش نشان داد. زینب موسوی(امپراطور کوزکو) در یک ویدئو با بهکارگیری الفاظ عجیب، ابیاتی را به فردوسی شاعر نامدار نسبت و آن را دستمایه شوخی قرار داد. بخشی از تمسخر زینب موسوی که قابل پخش است و عکس العمل شریفی مقدم را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۳۲۴۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۴
مقصر توهین به شاهنامه کیست؟ اگر بخواهیم سطحی نگاه کنیم، شاید بخشی از ما بخواهیم این اتفاق را طنز یا لودگی بنامیم، اما واقعا این توهین نه طنز است و نه لودگی؛ بلکه محصول خلاهای رسانهای است.
کد خبر: ۱۳۲۴۶۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۳
نبض خبر
کارشناس برنامه شبکه افق صدا و سیما مدعی شد رستم، شخصیت اسطورهای شاهنامه ، در اصل نیمی ایرانی و نیمی یمنی بوده است. ادعای جنجالی این شخص را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۳۲۲۵۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۲
هدیه محمود احمدی نژاد در سفر به مجارستان به رئیس دانشگاه مجارستان.
کد خبر: ۱۳۰۹۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
وی در آغاز شاهنامه ، زبان به ستایش خرد باز کرده و آن را برترین شاهکار آفرینش می داند. تاثیر این سخن خالق شاهنامه را بر سرایندگانِ پس از وی نیز می توان به روشنی مشاهده کرد؛ از جمله استاد سخن سعدی شیرازی که او نیز به پیروی از شاهنامه ، بوستانش را با ستایش خداوند "جان آفرین" آغاز می کند.
کد خبر: ۱۳۰۵۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۵
به مناسبت بزرگداشت روز حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، شامگاه (چهارشنبه) ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ مراسمی باعنوان «زبان فارسی جان من است» با اجرای برنامه نقالی و شاهنامه خوانی در کاروانسرای گنجعلیخان کرمان برگزار شد.
کد خبر: ۱۳۰۵۶۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۴
طراح تصویری از یک نسخه خطی شاهنامه را استفاده کرده که ربطی به خلیجفارس ندارد؛ کافی بود یک بیت از ابیات را بخواند یا جستجو کند تا بداند این ابیات مربوط به گذر کیخسرو بر دریای آب زره است.
کد خبر: ۱۳۰۴۸۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۱
نبض خبر
ویدیویی زیبا از شاهنامه خوانی یک دختر ده ساله در تخت جمشید شیراز که به شدت پربیننده شده را میبینید.
کد خبر: ۱۲۹۶۹۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۱۲
دکتر جلال خالقی مطلق، ایرانشناس و شاهنامه پژوه کشورمان قرار دادن اول بهمن به عنوان روز تولد فردوسی را فاقد اعتبار عتوان کرد.
کد خبر: ۱۲۸۴۴۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۲
یک شاهنامه پژوه با این تاکید که شاهنامه قصه و افسانه و اسطوره نیست، گفت: بخشی از تاریخ که در شاهنامه بیان میشود، مربوط به دورانهای خیلی قدیم و کهن است که رنگ افسانه و اسطوره به خود گرفته است.
کد خبر: ۱۲۶۰۸۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۳۱
نبض خبر
ویدیویی از صحبتهای یک پسربچه دهه نودی در فضای مجازی وایرال شده که در آن از قصد خود برای ساخت فیلمی درباره ضحاک میگوید. سخنان این کودک به باور مخاطبان فضای مجازی پختهتر از سنش است و نشان میدهد دستکم گروهی از دهه نودیها عمیقتر از آنچه هستند که تصور میشود را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۵۹۴۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۴
کد خبر: ۱۲۳۹۲۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۵
رئیس جمهور شاهنامه حکیم فرزانه طوس را نماد آزادگی، دادگری، پایمردی جوانمردانه و خردورزی عجین شده با ولایت دوستی افتخارآفرین مردمان این سرزمین دانست و تصریح کرد: فردوسی تنها یک شاعر نبود که او را باید جانمایه و چکیده فرهنگ ایران اسلامی دانست که هویت ایرانی را بر دو بال ایراندوستی و ولایتپذیری خاندان عصمت و طهارت(ع)، در مسیر کمال به پرواز درآورد.
کد خبر: ۱۲۳۷۳۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۵
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتواهای آموزشی پیرامون «ببینید این خانم معلم خوش ذوق چه جوری تو ۳ دقیقه شاهنامه رو آموزش میده»، «فیلم؛ دلبری راننده سرویس مدرسه از دانش آموزان با بوق»، «تفأل به حافظ در 18 اردیبهشت؛ هزار شُکر که دیدم به کامِ خویشت باز»، «مکتب خانه ای در تهران که مدیر آن زنان بودند»، «اگه مغز اینشتینی داری، چهرهی مخفی مرد رو تشخیص بده؛ فقط 10 درصد موفق میشن»، «معلمی که از سختترین راههای برفی عبور میکنه تا به مدرسه برسه؛ بغض خانم معلم در برنامهی تلویزیون + فیلم»، «آیا امسال شهریه مدارس غیردولتی کاهش میابد؟»، «پنکیک موزی رو اینطوری درست کن که بچهها عاشقش میشن»، «کارنامه نوستالژیک یک دانش آموز در دهه ۳۰ شمسی؛ عجب نمرههایی!»، «واکنش محسن افشانی به برخورد پلیس آمریکا با زن معترض» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۲۳۶۰۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۹
کد خبر: ۱۲۳۵۵۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶