کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکت‌های دولتی مشخص، به قشر‌های کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشر‌ها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمار‌ها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تاز‌های که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاری‌ها شرکت‌های دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمد‌های از شرکتها به سازمان‌ها و نهاد‌های شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکت‌های دولتی به شبه دولتی‌ها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولتهای یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکتها و مجموعه‌های دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهاد‌های نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیو‌های که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکتها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالت
علی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکت‌های سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروه‌هایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکت‌های مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عد‌های از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصیسازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
او در عین حال تأکید کرده که هنوز «ابهام‌های مختصری درباره شناسایی مشمولان، سبد سهام، سازو کار‌های ساماندهی آن برای آزادسازی سهام عدالت وجود دارد.» برای حل این مشکل، دولت لایحه تهیه کردهاست و قرار است آن را به مجلس بفرستد و پس از آن «تکلیف سهام عدالت روشنتر میشود.»
در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکتها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکتها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بودهاست.
موافقت رهبر انقلاب با آزادسازی سهام عدالت
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور ابلاغیه‌ای ضمن موافقت با درخواست رییس‌جمهور برای آزادسازی سهام عدالت و با اشاره به نقش سهام عدالت در گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانواده‌های کم درآمد، موارد سه‌گانه‌ای را به عنوان امور لازم الرعایه در این واگذاری‌ها مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: دولت هر چه زودتر اقدامات مقتضی را به عمل آورد تا مردم سریعتر از منافع سهام خود بهره‌مند شوند.
متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درپی تصمیم واگذاری درصدی از سهام اصل ۴۴ قانون اساسی در قالب سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم درآمد، انتظار این بود که توسط مسئولین مربوط در دولتهای مختلف با اجرای دقیق مواد ۸ گانه ابلاغی ۱۳۸۵/۴/۱۲ هرچه سریعتر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت میشود:
دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازم‌الاجراست.
نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورایعالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم نماید.
با توجه به تأخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش آمده است، و به دلیل ضرورت بهره‌مندی هرچه سریعتر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بندهای سه گانه فوق را به‌عمل آورد.
سیّد علی خامنه‌ای
در مورد سهام عدالت در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
چند ماه تا بودجه ۱۴۰۳ و قانونی که روی زمین مانده است؛
تنها چند روز پس از ابلاغیه مخبر، رئیس وقت سازمان خصوصیسازی از درخواست لغو تصویب‌نامه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان خبر داد و گفت: دولت دیگر سهام ارزنده‌ای با ارزش ۳۵ هزار میلیارد تومان ندارد که به جاماندگان سهام عدالت تخصیص دهد.
کد خبر: ۱۱۹۹۷۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۹
معاون حقوقی سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار با تشریح آخرین جزئیات انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث قانونی، گفت: به زودی اعلام میشود که ورثه سهامداران عدالت به کارگزاری‌های منتخب مراجعه کنند.
کد خبر: ۱۱۹۸۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳
کد خبر: ۱۱۹۸۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۰
در حاشیه افتتاحیه بازار توافقی فرابورس امروز خبرنگار نبض بورس از مجید عشقی رئیس سازمان بورس درباره زمان واریز سود سهام عدالت پرسید. سود سهام عدالت کی واریز می شود؟
کد خبر: ۱۱۹۷۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره زمان واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ توضیحاتی ارائه داد.
کد خبر: ۱۱۹۷۲۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
اخبار و اطلاعاتی پراکنده و بعضاً نا معتبر در رابطه با زمان واریز سود سهام عدالت در فضای مجازی منتشر میشود که صحت آنها محل تردید جدی است.
کد خبر: ۱۱۹۴۸۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۳
سهام عدالت تا به امروز پستی و بلندی‌های بسیار زیادی را پشت سر گذاشته که معیشت مردم نیز به واسطه این پستی و بلندی‌ها تغییر کرده است. امروز نبض بورس، صفر تا صد سهام عدالت را بررسی می‌کند.
کد خبر: ۱۱۹۲۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۱
این روزها، زمزمه سهام عدالت بیشتر از هر زمان دیگری به گوش می‌رسد؛ به طوری که موج اخبار گوناگون پیرامون تخصیص این نوع از سهام در روزهای اخیر به نقل محافل رسمی و عمومی مبدل شده است. از این رو واکاوی و موشکافی این نوع سهام و چگونگی تخصیص آنها در کنار وضعیت حال حاضر این سهام از اهمیت زیادی برخوردار است.
کد خبر: ۱۱۹۲۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
امروز مطالبی همچون قیمت لحظه‌ای دلار و یورو در بازار، اخبار مهم بورس فردا یکشنبه ۱۹ شهریور، سهامداران تاصیکو بخوانند، گزارش بورس امروز | سه نماد با بیشترین عرضه و تقاضا، کدام زیرمجموعه های تاپیکو در آستانه عرضه اولیه هستند؟، جزییات پذیره‌نویسی اولین صندوق سرمایه‌گذاری خودرو | اطلاعیه مهم؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۹۲۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
آنطور که وزیر اقتصاد اعلام کرده، تخصیص سهام عدالت به جاماندگان مستلزم طی مراحل تایید و تصویب در هیات دولت است.
کد خبر: ۱۱۹۲۱۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
رئیس پلیس فتای تهران بزرگ با اشاره به آغاز دوره جدید ثبت نام سهام عدالت در کشور نسبت به فرصت طلبی افراد سودجو در خصوص ارسال پیامک ثبت نام سهام عدالت و کلاهبرداری از متقاضیان هشدار داد.
کد خبر: ۱۱۹۱۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه ممکن است مانند سال گذشته پرداخت سود برخی شرکتها با تاخیر مواجه شود، گفت: در این صورت پرداخت سود سهام عدالت مانند سال گذشته دو مرحله‌ای خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۸۷۹۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۴
سگر توکلی با بیان این برخی سودجویان با ارسال لینک های تقلبی بین پنج تا ۱۰۰ میلیون تومان از سهامداران کلاهبرداری کردند، گفت: آخرین حربه سودجویان این بود که سعی کردند از طریق حک کردن شماره تلفن برخی مدیران سهام عدالت و با ارسال لینک هایی در فضای مجازی برای مشمولان اقدام به کلاهبرداری کنند که شناسایی شدند.
کد خبر: ۱۱۸۷۷۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۳
مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت با تاکید بر مرجع قرار دادن اخبار رسانه های رسمی در خصوص سهام عدالت به ارائه نکاتی در خصوص زمان و میزان سود سهام عدالت پرداخت.
کد خبر: ۱۱۸۷۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتوا‌های آموزشی پیرامون «دانش آموزان سمپادی ۷۰ درصد رتبه‌های زیر هزار کنکور را درو کردند/ ماجرای شکایت از سمپاد در دیوان عدالت اداری چیست؟»، «مدارس در جزیره کیش نوسازی می شوند»، «تاکسی مهر چیست؟/ آیا دانش‌آموزان مهرماه با تاکسی به مدرسه می روند؟»، «میزان و زمان پرداخت سهام عدالت اعلام شد»، «این دانه‌ها خواص شگفت‌انگیزی دارد»، «کرایه رفت و برگشت اربعین زمینی ۱۴۰۲ چقدر است؟»، «آزمون هوش بصری؛ مغزت زنانه است یا مردانه؟»، «فیلمی از زد و خورد وحشتناک چند دانش آموز در خیابان»، «چهار بازی ورزشی که بچه‌ها هر کجا می‌توانند انجام دهند»، «با این روش به راحتی فضای گوشی اندروید خود را آزاد کنید»، «راننده وحشی مادر و نوزادش را عامدانه زیر گرفت/ فیلم» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۱۸۷۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت با تاکید بر مرجع قرار دادن اخبار رسانه های رسمی در خصوص سهام عدالت به ارائه نکاتی در خصوص زمان و میزان سود سهام عدالت پرداخت.
کد خبر: ۱۱۸۷۵۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
در نشست مسئولان اقتصادی دولت سیزدهم، خبری از سهام عدالت برای جاماندگان نبود؟!
حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار تن از افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی و سه دهک اول ایثارگران به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده بودند و دولت طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۱ موظف بود، به افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی می‌شوند، سهام عدالت اختصاص دهد.
کد خبر: ۱۱۸۷۲۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۹
درحالی که اخبار رسمی مشخص شدن زمان واریز سود و ثبت‌نام جاماندگان سهام عدالت را تایید نمی‌کند، همچنان بازار فریب مشمولان و جاماندگان سهام عدالت داغ است و برخی کلاهبرداران با روش‌های مختلف سعی در فریب مردم دارند.
کد خبر: ۱۱۸۶۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۲
معاون جدید واگذاری سهام و بنگاه‌های سازمان خصوصیسازی آخرین وضعیت واگذاری سهام عدالت به جاماندگان را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۱۸۳۴۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
عضو شورای عالی بورس جزییات مصوبه برگزاری مجامع شرکت‌های استانی سهام عدالت را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۱۸۳۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
