کلیات
فوتبال به عنوان یکی از ورزش‌های مفرح همچنین پرطرفدارترین ورزش و بازی جهانی محسوب میشود که همه سال میلیون‌ها شهروند را در نقاط مختلف جهان متوجه خود میکند و در اکثر کشور‌های جهان به صورت جدی مسابقات این ورزش دنبال میشود.
تاریخچه
در چین نوعی بازی شبیه به فوتبال در ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشت. عکس‌های مصریان نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال را نشان میدهد، ولی در یونان یک بازی به نام اسپیشکیروز به طرز جالبی به فوتبال امروزی شبیه است. فوتبال از سال ۱۸۹۴ در کشور برزیل شروع شد. این ورزش به وسیله چارلز میلر برزیلی که اجداد او انگلیسی بودند به مردم برزیل معرفی شد.
در ابتدا اختلافات بسیاری میان علاقه مندان راگبی و فوتبال وجود داشت. زیرا راگبی با دست و فوتبال با پا اجرا میشد. این مسئله در سال۱۸۶۳زمانی که طرفداران فوتبال شروع به اجرای این ورزش توسط پا‌ها کردند اتفاق افتاد. فدراسیون بینالمللی فوتبال در سال ۱۹۰۴ تاسیس شد. در سال ۱۹۲۰ بازیکنان فوتبال در مسابقات المپیک بلژیک شرکت کردند و در سال ۱۹۳۰ اولین جامجهانی در کشور اوروگوئه برگزار شد.
در تاریخ آمده است، سربازان چینی در حدود ۲۰۰۰ سال پیش ورزشی میکردند که آن را تسوچو مینامیدند. تسو یعنی ضربهزدن با پا و چو یعنی توپ یا هر شیء گوی مانند آن. ۶۰۰ سال بعد هم ژاپنی‌ها یک ورزشی شبیه به فوتبال داشتند که آن را کماری مینامیدند.
حتی قبل از چینی ها، یونانی‌ها ورزشی اختراع کرده بودند که آن را هارپاستون مینامیدند. البته بازی آن با توپی بود که درونش ماسه و یا شن وجود داشت. وقتی انگلیسی‌ها به یونان رفتند ورزشی آوردند به نام هارپاستیوم که آن هم با توپ اجرا میشد و این زمین‌های بود تا فوتبال در انگلیس به شکل امروزی برسد.
هیچکس دقیقا زمان شروع فوتبال را نمیداند. تا آنجاییکه مورخان نوشته اند، در روستا‌های انگلیس حدود ۱۰۰۰ سال قبل بازی با توپ وجود داشته است و بعد از مدتی تیم‌های مختلف روستایی شروع به مسابقه با هم کردند و ظاهرا شیوه بازی طوری بوده است که تیم‌ها سعی بر این داشتند توپ را به منطقه دفاعی حریف برسانند.
در قرن ۱۴ این بازی به قدری محبوب شد که پادشاه انگلیس آن را غیرقانونی خواند، ولی مردم هیچ توجهی به آن نکردند. ۲۵۰سال بعد طبقه اشراف رفته رفته به این ورزش روی آوردند و از دیدن و بازی کردن فوتبال لذت میبردند و بالاخره به خاطر نفوذی که در طبقه حاکم داشتند و علاقه و تمایلشان به فوتبال باعث شد که تصمیمی برای پیاده کردن یک شیوه کلاسیک در قوانین فوتبال اتخاذ نمایند.
در دهه ۱۸۰۰ میلادی مدرسه‌های معروف انگلیس این ورزش را به عنوان تفریح محصلین در برنامه درسی گنجاندند. هر مدرسه، قانون مخصوص به خود را داشت. سپس در سال ۱۸۲۳ فوتبال به صورت معمول رسمیت یافت و از سال ۱۸۴۸ تا ۱۸۶۲ فوتبال در سطح انگلستان یکپارچه شد و حتی کتابی به نام سادهترین ورزش نوشته شد که مشتمل بر قوانین اصولی فوتبال آن زمان بود.
فوتبال مدرن از کشور انگلستان سرچشمه گرفته است. در سال ۱۸۵۰ فوتبال به دوردستترین شهر‌های دنیا از قبیل: مانیلا در فیلیپین و سایر کشور‌ها رسید.
در جام جهانی۱۹۷۰ مسابقه ای بین ایتالیا و برزیل برگزار شد که ۸۰۰ میلیون نفر از مردم سراسر جهان ناظر بر اجرای مسابقه بودند. امروزه اکثر مردم جهان به فوتبال بیشتر از سایر ورزش‌ها علاقه نشان میدهند.
فوتبال در ایران
گسترش و توجه کشور‌ها به تیم‌های پایه و اشتیاق کودکان به این ورزش، موجب تاسیس مدارس فوتبال متعددی شده است. مدارس فوتبال در ایران هم جایگاه خود را خانواده‌ها و کودکان پیدا کرده و بخش زیادی از خردسالان اوقات فراغت خود را در این مدارس سپری میکنند. انتخاب یک مدرسه فوتبال نزدیک به استاندارد‌های روز دنیا یکی از معضلات موجود است.
اقتصاد فوتبال
در بعد اقتصادی نیز فوتبال به یکی از بنگاه‌ها کسب درآمد بزرگ جهان تبدیل شده و اقتصاددانان این ورزش را ماشین چاپ پول میدانند که ناخودآگاه پای دلالان و سودجیان را هم به این ورزش باز کرده است؛ به طوریکه فوتبال برای عاشقان این رشته و طرفداران تا حدودی ماهیت ورزشی خود را حفظ کرده، اما برای مدیران، مربیان، بازیکنان و تمامی کسانی که از کنار این ورزش درآمدزایی میکنند، چیزی فرارتر از یک رشته ورزشی است.
با وجود تمامی این دیدگاهها، فوتبال هنوز رویای شب و روز کودکان بسیاری است؛ در گرمای آفریقا، سرمای سیبری، مدارس فوق پیشرفته اروپا، در سرزمین‌های کمتر شناخته شده و در بحبوحه جنگ‌های داخلی و خارجی هم کودکان یک رویا را در سر میپرورانند؛ فوتبالیست شدن و گل زدن خواب شیرین هر کودکی است.
معرفی فوتبال
بازی فوتبال ورزشی است تیمی که در آن دو گروه یازده نفره در مقابل هم بازی میکنند و در دو زمان ۴۵ دقیق‌های به میدان میروند و برد، باخت و تساوی بستگی به تعداد گل‌های زده دو تیم دارد و هدف اصلی هر تیمی گلزنی است.
هر تیم فوتبال متشکل از دروازهبان، مدافع، هافبک و مهاجم است که همگی زیر نظر سرمربی تیم به میدان میروند. همه بازیکنان فوتبال به جز دروازهبان برای کنترل توپ و ضربه زدن نمیتوانند از دست استفاده کنند.
دروازهبان مسوولیت حضانت از دروازه را بر عهده دارد و سعی و تلاش او بر گل نخوردن و عبور نکردن توپ از چارچوب دروازه است. مدافعان هم در این کار به دروازهبان کمک میکنند. برخی از مدافعان در حملات هم حضور دارند. هافبک‌ها بخش زیادی از زمین را در بر میگیرند. از هافبک دفاعی که به مدافعان کمک میکند تا هافبک هجومی که در حملات به مهاجمان کمک میکنند، همگی وظیفه ایجاد ارتباط بین دفاع و حمله را دارند. در نهایت نوبت به مهاجمان میرسد که کمترین سهم را در دفاع و بیشترین سهم را در گلزنی دارند. هدایت همه این بازیکنان بر عهده مربی تیم است که با اتخاذ سیستم‌های مختلف که معروفترین آن ۲-۴-۴، ۳-۴-۴، ۲-۵-۳ و ۱-۳-۲-۴ هستند، به دنبال گرفتن بهترین نتایج است.
قوانین فوتبال
فوتبال دارای ۱۷ قانون کلی است که هر قانون در نحوه اجرا جزییاتی هم دارد که مهمترین آن‌ها به این شرح است:
زمین بازی: بازی باید روی چمن طبیعی یا مصنوعی به رنگ سبز انجام گیرد. از چمن مصنوعی در بازی‌های جام کنفدراسیونها و یا مسابقات بینالمللی باشگاهی استفاده میشود. زمین‌ها باید حداقل کیفیت بینالمللی تعیین شده توسط فیفا را داشته باشند. زمین فوتبال در مسابقات بینالمللی دارای ۱۰۰ تا ۱۱۰ متر و عرض ۶۴ تا ۷۵ متر است.
توپ: توپ بازی باید از چرم یا مواد مناسب دیگر ساخته شده باشد و محیط آن بیش از ۷۰ سانتیمتر یا کمتر از ۶۸ سانتیمتر نباشد.تعداد بازیکنان: هرتیم در هر بازی باید ۱۱ بازیکن درون زمین داشته باشد که یکی از آن‌ها دروازهبان است. تیمی که افراد درون زمینش کمتر از ۷ بازیکن باشد، حق ادامه بازی را ندارد.
تجهیزات بازیکنان: بازیکن حق استفاده یا پوشیدن هرگونه چیز خطرناکی مانند جواهرات را ندارد.
داور: هر بازی توسط یک داور که اقتدار کامل بر اجرای قوانین بازی را داشته باشد، کنترل میشود.
کمک داوران: دو کمک داور در زمین وجود دارند که میتوانند در این موارد به تصمیم داور کمک کنند.
مدت زمان بازی: بازی فوتبال در دو نیمه ۴۵ دقیق‌های انجام میگیرد، مگر اینکه داور و دو تیم بر تغییر مدت زمان بازی توافق کرده باشند.
رقابت‌های بین المللی
جام جهانی: جام جهانی فوتبال بزرگترین رویداد ورزشی جهان است و تیم‌های ملی از کنفدراسیون‌های فوتبال برگزیده میشوند و در این جام شرکت میکنند. این مسابقات هر چهار سال یکبار انجام میگیرد. نخستین مسابقات جام جهانی فوتبال مردان در سال ۱۹۳۰ برگزار شد و در سال ۲۰۱۸ در روسیه برگزار خواهد شد.
جام ملت‌های قارهها: جام‌های ملت‌های قارهها مهمترین مسابقات بینالمللی فوتبال هستند که توسط کنفدراسیون‌های هر قاره میان تیم‌های ملی آن قاره برگزار میشود. این مسابقات شامل: جام ملت‌های اروپا، جام آمریکای شمالی و مرکزی، جام ملت‌های آفریقا، جام ملت‌های آسیا و جام آمریکای جنوبی است.
جام کنفدراسیونها: جام کنفدراسیونها یکی دیگر از جام‌های بینالمللی است که قهرمانان هر قاره با میزبان جام جهانی فوتبال آینده و قهرمان جام جهانی گذشته در دو گروه تقسیمبندی میشوند و به رقابت با یکدیگر میپردازند.
شکل گیری فوتبال در ایران
فوتبال برای اولین بار توسط انگلیسی‌ها به ایران آمد. کارگران و مهندسان انگلیسی که برای حفر چاه و استخراج به ایران آمده بودند، بازی فوتبال را انجام دادند تا این که رفته رفته در بین مردم مسجدسلیمان شایع شد. اولین استادیوم در این شهر به دست مهندسین انگلیسی به بهرهبرداری رسید و اولین مسابقه فوتبال در آنجا بین مردم بومی مسجدسلیمان و انگلیسی‌ها برگزار شد.
نخستین ایرانی که در یک تیم فوتبال بهطور رسمی بازی کرد، شخصی به نام کریم زندی بود که در سال‌های ۱۲۸۷ تا ۱۲۹۷ هجری خورشیدی در بین انگلیسی‌ها و در تیم‌هایی که آن‌ها در ایران ترتیب داده بودند بازی کرد.
برای نخستینبار یک انجمن با نام انجمن ترقی و ترویج فوتبال در سال ۱۳۰۰ در تهران تشکیل شد. در راستای این فعالیت‌ها برای اولینبار مدرسه آمریکایی یا دبیرستان البرز فعلی آموزش فوتبال را بهصورت رسمی آغاز کرد.
در سال ۱۳۰۸ اولین مسابقه رسمی در ایران با تیم بادکوبه شوروی برگزار شد. در سال‌های ۱۳۱۲ و ۱۳۱۳ تغییرات زیادی در فوتبال و ورزش ایران اتفاق افتاد و انجمن ملی تربیت بدنی و پیشآهنگی تأسیس شد تا این که در سال ۱۳۱۴ و ۱۳۱۵ به ترتیب تعداد ۱۵۲ و ۳۶۷ تیم در ایران موجود بود. در سال ۱۳۱۶ حسین صدقیانی پس از بازگشت از اروپا مسوول گسترش فوتبال در ایران شد.
در سال‌های ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ تیم ملی فوتبال ایران تشکیل شد و برای نخستین مسابقه با افغانستان دیدار کرد. ورزشگاه امجدیه در این سال راه اندازی شد.
در سال ۱۳۲۵ فدراسیون فوتبال ایران تأسیس و یک سال بعد به عضویت فیفا پذیرفته شد.
نخستین رییس فدراسیون فوتبال ایران علی کنی نام داشت.
تیم ملی ایران برای نخستینبار در سال ۱۳۵۷ به جام جهانی راه یافت و در همان سال‌ها در اوج فوتبال آسیا قرار گرفت.
در مورد فوتبال در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
سوت
دیدار رئال اورو و بولمینگ در جام حذفی بولیوی با برتری بولمینگ در ضربات پنالتی پایان یافت، اما حاشیه‌های آن خبرساز شد؛ درگیری گسترده میان بازیکنان دو تیم به اخراج 17 نفر و مجروح شدن 5 نفر انجامید و فدراسیون فوتبال بولیوی وعده محرومیت‌های سنگین برای متخلفان داد.
کد خبر: ۱۳۴۲۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۷
مراسم قرعه‌کشی مرحله یک هشتم نهایی مسابقات فوتبال جام حذفی باشگاه‌های کشور برگزار شد و 16 تیم حاضر در این مرحله حریفان خود را شناختند.
کد خبر: ۱۳۴۲۴۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
بهروز رهبری‌فرد ادعا میکند شکست ایران مقابل بحرین از قبل برنامه‌ریزی شده بود. او از اتفاقاتی گفت که خودش شخصا مشاهده و لمس کرده است.
کد خبر: ۱۳۴۲۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
سینما در چشم ورزشکاران/
بازیکنان تیم فوتبال پرسپولیس پس از تماشای فیلم سینمای «شاه‌نقش» به بیان نظرات خود درباره این‌فیلم پرداختند.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
هیئت فوتبال استان تهران اعلام کرد به دلیل آلودگی هوا، تمامی مسابقات فوتبال استان تهران تا پایان هفته لغو خواهد شد.
کد خبر: ۱۳۴۲۰۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۳
لیونل مسی با درخشش در دیدار برابر سینسیناتی توانست یک رکورد جدید را در تاریخ فوتبال جهان به نام خود به ثبت رساند.
کد خبر: ۱۳۴۱۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۳
سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال ایران گفت: مشکل تیم ملی امیر قلعه نویی نیست چرا که اکثر بازیکنان تیم ملی را بازیکنان شاغل در لیگ برتر تشکیل می دهند و لیگ ایران کیفیت لازم را ندارد.
کد خبر: ۱۳۴۱۷۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۲
روسیه برای قدرت‌نمایی مقابل تحریم‌های فیفا در فوتبال به دنبال برگزاری جام جهانی کوچک است.
کد خبر: ۱۳۴۱۶۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۱
علی خضریان، نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: همه ما باید کمک کنیم تا تیم ملی ایران بهترین نتایج ممکن را در رویداد‌های پیش‌رو کسب کند و باید تلاش شود بهترین دیدار‌های تدارکاتی پیش از جام جهانی فراهم شود.
کد خبر: ۱۳۴۱۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۱
تیم فوتبال استقلال در مرحله یک شانزدهم نهایی رقابت‌های فوتبال جام حذفی باشگاه‌های کشور به سختی از سد تیم دسته دومی پادیاب خلخال گذشت.
کد خبر: ۱۳۴۱۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۳۰
بازی پرسپولیس و تراکتور پیش از پایان نیم فصل برگزار خواهد شد.
کد خبر: ۱۳۴۱۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۳۰
مرحله یک شانزدهم نهایی مسابقات فوتبال جام حذفی باشگاه‌های کشور با پیروزی سپاهان اصفهان در خانه مس کرمان ادامه یافت.
کد خبر: ۱۳۴۱۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۳۰
در شرایطی که قرار بود مهدی طارمی زننده پنالتی پنجم ایران مقابل ازبکستان باشد، او تصمیم گرفت که خلاف تصمیم کادر فنی میلاد محمدی را به جای خود بفرستد تا با از دست رفتن این پنالتی، تیم‌ملی در فینال تورنمنت العین شکست بخورد.
کد خبر: ۱۳۴۱۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۸
در فاصله کمتر از هفت ماه مانده به جام جهانی ۲۰۲۶ وضعیت تیم ملی فوتبال کشورمان بدتر از چیزی است که تصور میشد.
کد خبر: ۱۳۴۱۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۸
تیم فوتبال هائیتی در رقابت‌های مقدماتی جام جهانی با نتیجه ۲-۰ نیکاراگوئه را شکست دهد و به جام جهانی ۲۰۲۶ صعود کرد.
کد خبر: ۱۳۴۱۰۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۸
بی‌اخلاقی در فوتبال ایران نهادینه شده است و کاری هم از دست کسی بر نمی‌آید. ساختار فوتبال ایران با آدم‌های مشغول در آن به بی‌اخلاقی عادت کرده است و اگر کسی بخواهد بی‌اخلاقی را ریشه‌کن کند باید کل بنای فوتبال را بکوبد و دوباره و از نو آن را بسازد.
کد خبر: ۱۳۴۱۰۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۸
مدیرعامل سابق باشگاه‌های تراکتور و فولادخوزستان گفت: امیدوارم موضوع حق پخش با تفاهم و همدلی حل شود. این مسئله در کشور‌های دیگر جا افتاده، اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم در حالی که حل مسئله خیلی دشوار نیست. / نصیرزاده کارشناس باسابقه ورزش کشور تصریح کرد: با یک حساب سرانگشتی صدا و سیما تنها از یک فصل بازی استقلال و پرسپولیس، رقمی معادل ۱۷ هزار میلیارد درآمد داشته و از کل فوتبال نیز ۳۱۷۵۲ میلیارد آگهی جذب کرده است.
کد خبر: ۱۳۴۰۹۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
پوستر فدراسیون فوتبال برای دیدار امروز تیم ملی فوتبال ایران مقابل ازبکستان در تورنمنت العین
کد خبر: ۱۳۴۰۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
سوت
رضا عطاران، اسطوره طنز سینما و تلویزیون ایران در حاشیه یک جشنواره از تیم ملی علاقه‌اش رونمایی کرد و از فوتبال گفت.
کد خبر: ۱۳۴۰۸۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
اینجا، مُد در زمین فوتبال شکل میگیرد و ما به یک سفر نوستالژیک در فشن ورزشی قدم می‌گذاریم.
کد خبر: ۱۳۴۰۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶