کلیات
نور ۱ یک ماهواره چند منظوره ساخت ایران است که چهارشنبه ۳ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ توسط سپاه پاسداران و بوسیله ماهواره بر قاصد از کویر مرکزی ایران با موفقیت در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت.
واکنش فرمانده سپاه به ارسال ماهواره نور
سردار حسین سلامی در واکنش به پرتاب موفقیت آمیز این ماهواره در فضا در تاریخ ۳ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ گفت: امروز ما می‌توانیم جهان را از فضا رؤیت کنیم و این به معنای گسترش اطلاعات راهبردی نیروی دفاعی سپاه است.
سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پس از پرتاب و در مدار قرار گرفتن نخستین ماهواره چند منظوره جمهوری اسلامی ایران که کاربرد دفاعی هم دارد توسط سپاه با تبریک این موفقیت بزرگ به فرماندهی معظم کل قوا امام خامنه‌ای و ملت شریف ایران اسلامی گفت: پرتاب موفقیت آمیز این ماهواره ابعاد جدیدی از قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران را ارتقا بخشید و به فضل الهی سپاه امروز فضایی شد.
سرلشکر سلامی دستیابی نیروی دفاعی قدرتمندی، چون سپاه به فناوری‌های فضایی به منظور رسیدن به توانمندی‌های برتر ساز را یک ضرورت توصیف و تصریح کرد: امروز ارتش‌های قدرتمند دنیا بدون قرار گرفتن در فضا دارای نقشه دفاعی جامعی نیستند و دستیابی به این فناوری برتر ساز که ما را به فضا منتقل می‌کند و قلمرو توانایی‌هایمان را گسترش می‌دهد یک دستاورد راهبردی است.
وی خاطرنشان کرد: پس از این دستاورد مهم ما در عرصه گسترش قلمرو و توان اطلاعاتی راهبردی به یک جهش دست یافتیم.
جزئیات فنی ماهواره نظامی ایران
در تابستان سال ۱۳۹۸ ماهواره‌های غربی تصاویر متعددی از آزمایش پیشران‌های سوخت جامد در محوطه آزمایش پایگاه ثبت شده فضایی سپاه منتشر نمودند. این امر نشان می‌داد که سپاه در حال ورود به مرحله بسیار مهمی از آماده سازی پرتابگر فضایی سوخت جامد خود است که این آزمایش‌ها را به انجام می‌رساند.
با گذشت چند ماه از آزمایش‌های فوق خبر اجرای یک پرتاب عملیاتی با ماهواره‌بر سه مرحلهای "قاصد" که توسط متخصصان فضایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نیروی هوافضا ساخته شده و یکی از پرتابگر‌های فضایی توسعه یافته در این مجموعه است اعلام شد.
خبر قراردهی موفق اولین ماهواره نظامی کشور به نام "نور" در مدار با استفاده از ماهواره‌بر قاصد، در روز چهارشنبه، سوم اردیبهشت و در ایام تصویب اساسنامه و تأسیس سپاه پاسداران منتشر شد که سبب افزایش روحیه خودباوری و غرور ملی در ایران و سایر کشور‌های دوست در خواهد شد.
این پرتاب از پایگاه پرتاب فضایی سپاه در منطقه شاهرود و در کویر مرکزی ایران به انجام رسید. پایگاهی که سال‌ها پیش آماده شده بود تا پرتابگر‌های فضایی سنگین سپاه از جمله ماهواره‌بر قائم از آن به فضا پرتاب شود.
ماهواره‌بر قاصد اولین پرتابگر سه مرحلهای آزمایش شده در کشور است. هنوز جزئیاتی از ابعاد و تناژ و قابلیت‌های فنی آن اعلام نشده، اما همین تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد که سپاه مسیر توسعه پرتابگر‌های فضایی خود را با تنوع مورد نیاز پیگیری کرده است.
در دهه فجر انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۸ بود که با رونمایی از پیشران فضایی سوخت جامد سلمان که دارای نازل متحرک بود، نیروی هوافضای سپاه از توان عملیاتی خود برای هدایت بهتر و کارامدتر پیشران‌های فضایی در خارج از جو پرده برداشت. این پیشران به واسطه نازل (خروجی) متحرک با بهره وری بالاتری امکان تغییر و اصلاح مسیر را در خارج از جو دارد. احتمال دارد که از پیشران سلمان در مراحل بالایی ماهواره‌بر قاصد استفاده شده باشد.
همچنین فناوری بدنه‌های مواد مرکب غیر فلزی و بسیار سبک ساخت سپاه که همزمان با پیشران سلمان رونمایی شد نیز ممکن است در ماهواره‌بر قاصد مورد استفاده قرار گرفته باشد. این فناوری به کاهش وزن قابل توجه ماهواره‌بر و در نتیجه افزایش وزن محموله قابل حمل توسط آن کمک می‌کند.
مداری که ماهواره نور در آن قرار گرفته است، ۴۲۵ کیلومتر اعلام شده که احتمالاً مدار دایروی است یعنی در تمام مدت حرکت، ماهواره ارتفاع ثابتی نسبت به زمین خواهد داشت. پیش از این ماهواره‌های امید، رصد، نوید و فجر در مدار بیضوی ۲۵۰ در ۳۷۵ کیلومتر قرار گرفته بودند. در این نوع مدار، ماهواره روی یک مسیر بیضوی به دور زمین گردش می‌کند در نتیجه در طی حرکت خود در کمترین فاصله ۲۵۰ کیلومتر و بیشترین فاصله ۳۷۵ کیلومتر در حال جابجایی است. همین عبور از ارتفاعات کمتر سبب کاهش عمر مداری ماهواره می‌شود به طوری که تمام چهار ماهواره فوق طول عمر ۳ ماه یا کمتر داشتند.
در مورد ماهواره نور در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
