در مورد محرم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات

مُحَرَّمُ الحَرام اولین ماه سال هجری قمری است. دلیل نامگذاری این ماه، حرام بودن جنگ در آن ذکر شده است. واقعه کربلا که منجر به شهادت امام حسین(ع) و یارانش شد در ماه محرم سال ۶۱ق اتفاق افتاد. شیعیان هر سال از ابتدای این ماه سوگواری می‌کنند.

علت نام‌گذاری

مُحَرَّمُ الحَرام یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال، در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیدند که در آن جنگ و غارت حرام بود.

ماه عزاداری شیعیان

پس از شهادت امام حسین(ع) در محرم سال ۶۱ هجری قمری، این ماه برای شیعیان به ماه عزا تبدیل شده است. امامان معصوم(ع) و شیعیان آنها به برگزاری مراسم عزاداری در این ماه همت می‌ورزیده‌اند. درحدیثی از امام رضا(ع) آمده است:

«چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می‌شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می‌گفت: امروز روزی است که حسین(ع) شهید شده است.»

میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات در ذیل مراقبات و اعمال ماه محرم می‌نویسد:

«برای دوستداران خاندان پیامبر(ص) شایسته است که در دهه اول محرم در قلب و ظاهرشان آثار حزن و اندوه هویدا باشد و بعضی از لذت‌های حلال را به ویژه در نهم، دهم و یازدهم این ماه ترک کنند، به مانند کسی که داغدار عزیزانش است؛ و در دهه اول محرم هر روز امامشان را با زیارت عاشورا یاد کنند.»
اعمال ماه محرم
  اعمال ماه محرم
شب اول
  • خواندن صد رکعت نماز
  • خواندن دو رکعت نماز در رکعت اول سوره حمد و سوره انعام و در رکعت دوم سوره حمد و سوره یس
  • خواندن دو رکعت نماز در هر رکعت سوره حمد و یازده بار سوره توحید
روز اول
  • روزه گرفتن
  • خواندن دو رکعت نماز و پس از آن خواندن این دعا: اَللَّهُمَّ أَنْتَ الْإِلَهُ الْقَدِيمُ وَ هَذِهِ سَنَةٌ جَدِيدَةٌ فَأَسْأَلُكَ فِيهَا الْعِصْمَةَ مِنَ الشَّيْطَانِ وَ الْقُوَّةَ عَلَى هَذِهِ النَّفْسِ الْأَمَّارَةِ بِالسُّوءِ وَ الاشْتِغَالَ بِمَا يُقَرِّبُنِي إِلَيْكَ يَا كَرِيمُ يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ يَا عِمَادَ مَنْ لا عِمَادَ لَهُ يَا ذَخِيرَةَ مَنْ لا ذَخِيرَةَ لَهُ يَا حِرْزَ مَنْ لا حِرْزَ لَهُ يَا غِيَاثَ مَنْ لا غِيَاثَ لَهُ يَا سَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ يَا كَنْزَ مَنْ لا كَنْزَ لَهُ يَا حَسَنَ الْبَلاءِ يَا عَظِيمَ الرَّجَاءِ يَا عِزَّ الضُّعَفَاءِ يَا مُنْقِذَ الْغَرْقَى يَا مُنْجِيَ الْهَلْكَى يَا مُنْعِمُ يَا مُجْمِلُ يَا مُفْضِلُ يَا مُحْسِنُ، أَنْتَ الَّذِي سَجَدَ لَكَ سَوَادُ اللَّيْلِ وَ نُورُ النَّهَارِ وَ ضَوْءُ الْقَمَرِ وَ شُعَاعُ الشَّمْسِ وَ دَوِيُّ الْمَاءِ وَ حَفِيفُ الشَّجَرِ يَا اللَّهُ لا شَرِيكَ لَكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا خَيْرا مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لَنَا مَا لا يَعْلَمُونَ وَ لا تُؤَاخِذْنَا بِمَا يَقُولُونَ حَسْبِيَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَ مَا يَذَّكَّرُ إِلا أُولُوا الْأَلْبَابِ رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ
شب دهم
  • خواندن صد ركعت نماز در هر ركعت پس از سوره حمد سه مرتبه سوره توحید، و پس از صد رکعت این ذکر را بگوید: سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ
  • خواندن چهار رکعت نماز در آخر شب در هر رکعت پس از سوره حمد، هر کدام از آیة الکرسی و سوره‌های توحید، فلق و ناس را ده مرتبه بخواند و پس از اتمام نماز، صد مرتبه سوره توحید.
روز دهم (عاشورا)
  • ذکر مصیبت و عزاداری برای شهادت امام حسین (ع)
  • خواندن زیارت عاشورا
  • گفتن: أَعْظَمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلامُ وَ جَعَلَنَا وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَارِهِ مَعَ وَلِيِّهِ الْإِمَامِ الْمَهْدِيِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِمُ [عَلَيْهِ‏] السَّلامُ، به دیگر مومنان.
  • گفتن هزار مرتبه: اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلامُ
  • خواندن زیارت وارث
روز بیست و یکم
  • روزه گرفتن

 

وقایع مهم محرم

تاریخ
وقایع مهم ماه محرم الحرام
۲ ورود امام حسین(ع) و یارانش به سرزمین کربلا سال ۶۱ قمری،سرآغاز حادثه عاشورا
درگذشت حضرت آدم(ع)
۶ شهادت حضرت یحیی(ع)
۷ جلوگیری از دستیابی اهل بیت امام حسین(ع) به آب به دستور عمر بن سعد
۹ تاسوعا و شب عاشورا روزی که دشمن، حسین بن علی(ع) و یارانش را در کربلا محاصره کرد و برای جنگ با آنها اجتماع نمود. امام حسین(ع) شب را از دشمن مهلت گرفت تا به عبادت و دعا بپردازد.
۱۰ روز عاشورا روز شهادت امام حسین(ع) و یارانش سال ۶۱ قمری
شام غریبان
انفجار بمب در حرم امام رضا(ع) سال ۱۴۱۵ق
۱۱ حرکت دادن اسیران کربلا به سوی کوفه سال ۶۱ق
۱۲ شهادت امام سجاد(ع) سال ۹۴ یا ۹۵ ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵ محرم است
۱۹ حرکت اسیران کربلا به سوی شام سال ۶۱ق
۲۳ بمب‌گذاری و تخریب حرم عسکریین(ع) در سامراء سال ۱۴۲۷ق
۲۵ شهادت امام سجاد(ع) سال ۹۴ یا ۹۵ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۱۲ محرم است
۲۶ محاصره مکه و سنگ‌باران کعبه توسط سپاهیان یزید بن معاویه سال ۶۴ق
۲۸ تبعید امام جواد(ع) به بغداد سال ۲۲۰ق

در مورد محرم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

می دانم، این حرفها، بیشتر شاعرانه به نظر خواهند رسید تا واقعی. مثلا خواهند گفت شاعرانه ای است خطاب به ترامپ و سران جهان. در حالی که واژه هایش را من درد کشیدم. درد ملموس.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۵۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲

نبض خبر
نخستین شب عزاداری محرم طی ساعات اخیر در حسینیه امام خمینی بیت رهبری با حضور مسئولین ارشد کشور از جمله سران قوا برگزار شد. مجموعه تصاویر نخستین شب عزاداری در بیت رهبری را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱

حسینیه تابناک
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان علی بن الحسین (ع) نماهنگ عشق یک کلمه حسین را با نوای محمدحسین پویانفر می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۸۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱

«عَلَم پیغمبر» یکی از آیین‌های محرم در استان هرمزگان است که با قدمتی نزدیک به ۴ قرن، هرساله روز پنجم ماه محرم با حضور جمعیت گسترده‌ای در شهرستان میناب برگزار می‌شود.
کد خبر: ۱۳۱۴۷۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱

حسینیه تابناک
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع)، مداحی احساسی شور فراموش میشم با نوای کربلایی حسین ستوده را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۷۴۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰

در ایام سوگواری سید و‌ سالار شهیدان، تابلوی نقاشی «امانت» حسن روح‌الامین رونمایی شد.
کد خبر: ۱۳۱۴۷۰۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰

رأس الجالوت، برای یکی از مسلمانان نقل می‌کند در سرزمین کربلا، فرزند پیامبری کشته خواهد شد! به همین جهت، او هنگامی که با مرکب، از آن زمین گذر می کرده، با سرعت مرکب خویش را می‌تابانده تا نکند او همان شخص موعود باشد!
کد خبر: ۱۳۱۴۴۳۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰

حسینیه تابناک
نماهنگ سوار شوید به کشتی نجات حسین را با نوای کربلایی جواد مقدم می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۴۶۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

حسینیه تابناک
مداحی احساسی استودیویی شد شد نشد میرم کربلا را با نوای کربلایی محمد ابراهیمی اصل می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۳۹۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

حسینیه تابناک
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان، نماهنگ دل و دلدار یار یا اباعبدالله را با صدای سجاد محمدی می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۳۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

چشمان ماه و خورشید و کوکب/محو جمال طفلان زینب زینب تماشا می‌کند طفلان خود را/با شور و غوغا آلاله‌های گلشن سوزان خود را/ با شور و غوغا
کد خبر: ۱۳۱۴۲۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

حسینیه تابناک
همزمان با ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان نماهنگ بی حرف و حدیث دوست دارم را با نوای محمد حسین پویانفر و حاج عبدالرضا هلالی می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۳۷۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

کد خبر: ۱۳۱۴۳۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

پس از محمد بن عبدالله، عون بن عبدالله بن جعفر به میدان آمد و مادرش زینب (س) دختر المومنین (ع) بود و ۳ نفر سوار و ۱۸ نفر پیاده از آن دشمنان خدا و رسول خدا (ص) را به جهنم فرستاد و عبدالله بن قطنه طایی او را به شهادت رساند.
کد خبر: ۱۳۱۴۲۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

حسینیه تابناک
همزمان با ایام عزاداران سرور و سالار شهیدان مداحی شور آقای خوب دنیا با نوای کربلایی حسین ستوده را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۲۶۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۸

مراسم عزاداری شب سوم محرم در حسینیه عقیلة الطالبیین اهواز با مرثیه‌خوانی باسم کربلایی مداح سرشناس عراقی برگزار شد.
کد خبر: ۱۳۱۴۱۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۸

امام حسین علیه‌ السلام قیام خویش را با هدف اصلاح دین جد خویش و احیای امر به معروف و نهی از منکر آغاز کرده بود و دعوت کوفیان، حجت را بر ایشان تمام کرد.
کد خبر: ۱۳۱۴۰۱۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۸

کد خبر: ۱۳۱۳۸۶۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۶

به بهانه آغاز محرم ۱۴۴۷/
با وجود خفقان عصر خلفای اموی،‌ جان بر کف شعر سرودند که با ورود به عصر عباسیان، حرارت این‌سوزوگذار و حماسه‌اش بیشتر شد. چون شاعران دریافتند بنی‌عباس در ظلم و ستم چیزی کم از بنی‌امیه ندارد.
کد خبر: ۱۳۱۳۸۵۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۶

به گزارش جماران از کشمیر، مراسم برافراشتن پرچم‌های عزا در خیابان‌ها و حسینیه‌های مناطق شیعه‌نشین کشمیر به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم برگزار شد.
کد خبر: ۱۳۱۳۸۵۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۶