کلیات

ویروس‌های کرونا (یا آن گونه که برخی از انگلیسی به فارسی برگردانش کرده‌اند، کروناویروس‌ها) خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل می‌شود. کرونا ویروس‌ها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند و مطالعه بر روی آن‌ها به‌طور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. ساختار کروناویروس‌ها نیز دارای یک ژنوم RNA معمولی است.

افرادی که هم‌زمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند. معمولاً شدت سرماخوردگی که کرونا عامل آن باشد بیشتر است. این ویروس‌ که پس از راینو ویروس‌ها بزرگترین عامل ابتلا به سرماخوردگی هستند، بیشتر در زمستان و بهار باعث سرماخوردگی می‌شوند.

اگرچه کرونا بیشتر در حیوانات دیده می‌شوند، اما پنج نوع از آن‌ها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تشخیص اینکه علت بیماری ویروس کرونا باشد یا خیر کمی مشکل است، چرا که برخلاف ویروس‌های راینو به سختی در آزمایشگاه رشد و نمو می‌کنند.

کرونا خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که بیماری‌های مختلفی را از سرماخوردگی معمولی گرفته تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان سارس ایجاد می‌کنند. این بیماری به نام سندرم نارسایی تنفسی خاورمیانه شناخته شده‌است که مرس (MERS-CoV) خوانده می‌شود. کروناویروس‌ها دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را در انسان‌ها درگیر می‌کند و عامل یک سوم سرماخوردگی‌های شایع هستند.

سارس

اولین مورد بیماری سارس در سپتامبر ۲۰۱۲ در مردی ۶۰ ساله در عربستان سعودی کشف شد که به مرگ بیمار انجامید. این مرد چند روز قبل از آن به دبی سفر کرده بود و دومین مورد در مردی ۴۹ ساله در قطر که او نیز در گذشت و کشف بیماری اولین بار در آزمایشگاه Health Protection Agency's در لندن به تأیید رسید. یک گونه شدیدتر این ویروس که تصور می‌شود از خفاش ناشی شده باشد در سال ۲۰۰۲ اپیدمی جهانی سارس را موجب شد که حدود ۸۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند.

این خانواده ویروسی اولین بار در سال ۱۹۶۰ کشف شده‌است که موجب بروز بیماری‌هایی از خانواده سرما خوردگی در انسان و حیوانات می‌گردد و از ویژگی آن‌ها زوائد تاج مانند بر روی سطوح دیواره ویروس‌ها می‌باشد.

علائم اصلی بیماری ناشی کرونا

بیماری ناشی از ابتلا به کرونا، کووید19 نام دارد و از علایم اصلی آن می‌توان به تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی اشاره کرد. همچنین بیمار ممکن است سرفه‌های چند روزه ظاهراً بدون دلیل نیز داشته باشد. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شده‌است که این مورد می‌تواند بیمار را به همودیالیز نیازمند کند.

درمان

گروهی از دانشمندان به رهبری «ادوارد تریبالا» از دانشگاه گوتنبرگ سوئد و «ولکر تیل» از دانشگاه برن آلمان ماده‌ای به نام «K۲۲» کشف کردند که به نظر می‌رسد توانایی این ویروس‌ها را برای گسترش در انسان‌ها مسدود می‌کند. «K۲۲» تکثیر کرونا را در سلول‌های پوششی دستگاه تنفسی انسان مهار می‌کند. «K۲۲» در مقابله با کروناهای بی‌ضرری که در انسان علائم سرماخوردگی ایجاد می‌کنند و کروناهای عامل بیماری سارس و مرس مؤثر است. ویروس‌ها برای تولیدمثل باید غشای سلول‌های انسانی جداگانه‌ای در اختیار بگیرند تا در آن نوعی پایه نگهدارنده درست کنند و ماشین تولید ویروس خود را در آن مستقر کنند و ماده «K۲۲» این روند را غیرممکن می‌کند.

منشأ ویروس

هنوز منشأ این ویروس مشخص نیست، اما پژوهشگران احتمال می‌دهند، این ویروس در اثر جهش در بدن جانوران یا پرندگان ایجاد شده باشد. عوامل مختلفی به عنوان منشأ این بیماری مطرح شده‌است که میمون و شتر از جمله آن‌ها هستند.

شیوع بیماری در چین

از اواخر دسامبر ۲۰۱۹ ویروس تازه‌ای در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرده که جان بیش از هفتاد نفر را گرفته‌است. این نوع کرونا قبل از این همه‌گیری در انسان دیده نشده بود. ابتلای بیش از سه هزار نفر به این ویروس تأیید شده و مواردی از ابتلا در تایلند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، استرالیا، فیجی، فرانسه، ترکیه و آمریکا مشاهده شده‌است.

علایم بیماری شامل تب و گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، تندنفسی و گلودرد و آبریزش بینی است. اولین مبتلایان این بیماری در ووهان در بازار خوراک دریایی کار می‌کردند یا در آنجا حضور داشتند؛ ولی با توجه به گسترش بیماری در افرادی که با حیوانات در تماس نبودند سازمان بهداشت جهانی انتقال انسان به انسان را نیز مد نظر قرار داده‌است.

اکثر کشورهای جهان برنامه های پیشگیرانه جدی را برای مقابله با ورود این بیماری به کشورشان آغاز کردند. به طور مثال دولت استرالیا ۶۰۰ نفر از شهروندان که به چین سفر کرده بودند و در حال بازگشت به استرالیا بودن. را در جزیره خارج از خاک استرالیا قرنطینه کرد تا از ورود ویروس به کشور جلوگیری کند. همچنین اکثر کشور‌های دنیا مسافرانی که این اواخر به چین سفر داشتن را مورد ارزیابی یا قرنطینه انجام داده و اکثر پرواز‌های دنیا به چین لغو است.

نحوه انتقال بیماری کرونا

بسته به نوع کروناویروس، روش‌های انتقال آن متفاوت است. در برخی از موارد روش‌های انتقال بیماری از انسان به انسان شبیه بیماری آنفلوآنزا از طریق سرفه و عطسه است. با این حال احتمال انتقال بیماری در فضای باز بسیار محدود بوده و موارد انتقال انسان به انسان در مواردی رخ داده‌است که افراد به مدت طولانی در فضای بسته در کنار فرد بیمار بوده‌اند مانند افرادی که در بیمارستان‌ها با بیماران در ارتباط هستند. هنوز مشخص نیست که این بیماری نخستین بار از طریق جانوران به انسان منتقل شده‌است یا از طریق سطوح آلوده به ویروس.

واکسن

اگرچه تلاش‌های بسیاری برای تولید واکسن این ویروس انجام شده‌است، اما هنوز واکسن یا داروی مخصوصِ ضدِ ویروسی برای ریشه‌کن کردن؛ درمان قطعی، جلوگیری یا مقابله با عفونت‌های ناشی از کرونا به‌طور عام وجود ندارد.

کرونا در ایران

در پی دنیاگیری ۲۰–۲۰۱۹ کرونا بحران دنیاگیری بیماری کووید19 در نقاط مختلف جهان، دنیاگیری کروناویروس در ایران رسماً در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ تأیید شد. روز چهارشنبه ۱۴ اسفند حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران گفت، شیوع ویروس جدید کرونا تقریباً تمامی استان‌های کشور را دربرگرفته است. به گفته روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران تا ظهر سه‌شنبه ۵ فروردین ۱۳۹۹، تعداد ۲۴۸۱۱ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شده که از این تعداد ۱۹۳۴ نفر جان باخته‌اند و همچنین ۸۹۳۱ نفر از مبتلایان به این ویروس تاکنون بهبود یافته‌اند.

کرونا در ایتالیا

دنیاگیری کرونا در ایتالیا به عنوان بخشی از فرایند دنیاگیری ۲۰–۲۰۱۹ کرونا، در روز ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ در ایتالیا مورد تأیید قرار گرفت. منشأ این شیوع دو جهانگرد چینی بودند که تست آن‌ها در شهر رم مثبت اعلام شد. یک هفته بعد، مردی ایتالیایی که از شهر ووهان چین به ایتالیا بازگشته بود، در بیمارستان بستری شده و به عنوان سومین مورد در ایتالیا تأیید شد.

به دنبال این ماجرا خوشه‌ای از موارد ابتلا به کووید ۱۹ شناسایی شد. با تأیید ۱۶ مورد ابتلا در ۲۱ فوریه و سپس ۶۰ مورد ابتلای دیگر در ۲۲ فوریه و همچنین اولین مورد فوت در لمباردی این خوشه آغاز شد. در ابتدای ماه مارس، ویروس در تمام مناطق ایتالیا گسترش یافته‌بود. در ۱ مارس، شورای وزیران به منظور ساماندهی مهار شیوع بیماری، حکمی را تصویب کرد. در این حکم قلمرو ملی ایتالیا به سه منطقه تقسیم شد: منطقه قرمز (متشکل از شهرداری‌های برتونیکو، کاسالپوسترلنگو، کاستلگروندو، کاستیلیونه دآدا، کودونیو، فومبیو، مالئو، سن فیورانو، سومالیا و ترانووا دی پاسرینی در لومباردی، و شهرداری وُ در ونتو)، که در آن‌ها کل جمعیت در قرنطینه قرار گرفته‌اند.

منطقه زرد (متشکل از مناطقی از لومباردی، ونتو، و امیلیا-رومانا) که در آن‌ها رویداد‌های اجتماعی و ورزشی به حالت تعلیق درآمده، و مدارس، تئاترها، کلوپ‌ها و سینما‌ها تعطیل شده‌اند.

بقیه قلمرو ملی، که اقدامات ایمنی و پیشگیری در مکان‌های عمومی تبلیغ می‌شود و ضد عفونی به شکل ویژه در حمل و نقل عمومی انجام می‌گیرد.

در ۴ مارس، دولت ایتالیا تعطیلی کلیه مدارس و دانشگاه‌ها را در قلمرو ملی به مدت دو هفته وضع کرد. شامگاه ۹ مارس، قرنطینه به تمام ایتالیا گسترش یافت. در ۱۹ مارس، درگذشتگان ایتالیا به ۳٬۴۰۵ نفر رسید و با گذر از چین، به نخستین کشور از لحاظ تعداد مرگ تأیید شده در جهان تبدیل شد. در ۲۳ مارس، ایتالیا با ۵۰٬۴۱۸ مورد در جریان (بیش از دو برابر تعداد موارد در جریان هر کشور دیگر)، مرکز جهانی موارد در جریان کرونا است.

کرونا در ایالات متحده آمریکا

اولین مورد تأیید شده از همه‌گیری کرونا (COVID-۱۹) در ایالات متحده در ۲۱ ژانویه سال ۲۰۲۰ اعلام شد. تا تاریخ ۹ مارس ۲۰۲۰ حداقل ۷۵۴ مورد تأیید شده و مشکوک در ایالات متحده وجود داشته‌است که شامل ۲۶ مرگ است که ۱۸ نفر از کشته شدگان در ایالت واشینگتن بودند که ۱۳ نفر از آن‌ها در خانه سالمندان بودند.

در تاریخ ۲۵ فوریه، مقامات بهداشتی آمریکا از جمله مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) گزارش دادند که آن‌ها انتظار همه‌گیری ویروس را در ایالات متحده داشتند و از دولت‌های محلی، مدارس و مشاغل خواسته‌اند تا برنامه‌هایی از قبیل: لغو تجمعات گسترده را اجرا کنند.

در تاریخ ۲ مارس، CDC انتشار تعداد آزمایش‌های انجام شده را متوقف کرد. در بیشتر مناطق ایالات متحده، آزمایش تا امروز فقط بر روی افراد علامت دار با سابقه سفر به ووهان و سایر نقاط مهم آسیا انجام شده‌است.در ۷ مارس، مقامات CDC تأیید کردند که ویروس در جامعه رواج دارد - یعنی از فرد به شخص دیگری با منبع ناشناخته منتقل می‌شود. آن‌ها گفتند که انتقال گسترده ممکن است تعداد زیادی از افراد را به دنبال بستری شدن در بیمارستان و سایر مراقبت‌های بهداشتی وادار کند، که ممکن است سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی را تحت تأثیر قرار دهد.