فتاوای آیت الله مکارم شیرازی در مورد احکام مرتد
احکام مرتد
١ – آثار حقوقی ارتداد
سؤال: حکم فقها مبنی بر ارتداد کسی، اثر حقوقی ندارد؟
جواب:ارتداد آثار مختلفی دارد که بعضی از آنها جنبه حقوقی دارد مانند جدا شدن از همسر و به ارث رفتن اموال شخص مرتدّ.
٢ – تفاوت مرتد ملی با مرتد فطری
سؤال: مرتد ملی چه تفاوتی با مرتد فطری دارد؟
جواب:مرتد ملی چند حکم متفاوت با مرتد فطری دارد. نخست اینکه اول او را توبه می دهند اگر توبه نکرد حکم قتل اجرا می شود دیگر اینکه اموال او میان ورثه تقسیم نمی شود مگر زمانی که بمیرد یا کشته شود سوم اینکه زوجه اش عده طلاق نگه می دارد از همان زمان که ارتداد حاصل شد در حالیکه زوجه مرتد فطری عده وفات نگه می دارد.
٣ – مرتد بودن شیطان پرستان
سؤال: حکم کسی که رو به آیین شیطان پرستی آورده است چیست؟ آیا مانند مرتدین با آنها باید رفتار شود؟
جواب:این افراد مختلف هستند. اگر اعتقادات آنها را به طور کامل قبول کنند که یکی از آنها نفی وجود پروردگار و یا صفات مسلم اوست مرتد محسوب می شوند و اگر تنها مسائل بی بند و باری و شهوانی آنها را بپذیرند همچون حیوان هستند.
٤ – حکم توبه مرتد ملی و مرتد فطری
سؤال: تفاوت حکم مرتد ملی با مرتد فطری در چیست؟
جواب:مرتد فطری توبه اش به حسب ظاهر قبول نیست (هرچند در واقع در نزد خدا قبول می شود) ولی مرتد ملی توبه اش پذیرفته است.
٥ – رابطه با ارحامی که مرتد شده است
سؤال: خاله من مسیحی شده است و مبلغ مسیحیت است. حال رفت و آمد با ایشان چه حکمی دارد؟
جواب:مرتد محسوب می شود و رفت و آمد با او جایز نیست.
٦ – اثرات توبه مرتد
سؤال: آیا جایی که شرعا توبه مرتد پذیرفته نیست فقط حد ساقط نمی شود یا سایر احکام مسلمانان نیز مانند پاک بودن و کفن و دفن و نماز نیز با یقین به توبه حقیقی وی ساقط است؟
جواب:بقیه احکام ثابت می شود و مانند مسلمانان عمل کنند.
٧ – مردی که زنش مسیحی شده
سؤال: خانمی مسلمان بوده و مسیحی شده وظیفه شوهر او چیست؟
جواب:از زمان مسیحی شدن زن، مرد به اندازه عده وفات صبر می کند و اگر توبه نکرد از او جدا می شود.
٨ – وظیفه شخصی در مقابل کسی که قصد ارتداد دارد
سؤال: یکی از دوستان من قصد جدی برای تغییر دین خود از اسلام به مسیحیت دارد.
آیا با این کار او مرتد می شود؟
آیا ریختن خون این شحص مباح است؟
وظیفه شرعی من نسبت به او چیست؟
جواب:در صورتی که عقیده خود را ابراز و اعلان نکند مجازاتی نمی شود ولی از اسلام خارج خواهد شد و همسر او نیز باید از او جدا شود و وظیفه شما آن است که ایشان را با زبان خوش توأم با ادب و احترام نهی از منکر کنید و اگر مؤثر نشد با ایشان قطع رابطه نمایید.
٩ – مسلمانی که مسیحی شود
سؤال: با سلام. اگر یک جوان مسلمان زاده خداوند را در مسیحیت پیدا کند و مسیحی شود.تکلیفش چیست؟ آیا مرتد است و خونش حلال است؟ با تشکر
جواب:چنین کسی مرتد است ولی مادام که تظاهر و تبلیغ نکند جان و مالش محفوظ است.
١٠ – مسلمانی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید
سؤال: شخص مسلمانى به طور مکرّر و در حال عصبانیّت به رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) و ائمّه معصومین(علیهم السلام) (نعوذ بالله) توهین مى کند در حالى که به خیال خودش به حضرت ابوالفضل (سلام اللّه علیه) اعتقاد و علاقه دارد وظیفه همسر، فرزندان و بستگان او را بیان فرمایید؟
جواب:اگر حال او حال عادى باشد، از اسلام بیرون رفته است و همسرش باید از او جدا بشود ولى اگر از حال طبیعى خارج شده و یا مشکوک است که از حال طبیعى خارج شده یا نه، محکوم به اسلام است و در صورت اوّل اگر توبه کند و دوباره آن زن به عقد آن مرد درآید عقدش صحیح است.
١١ – مسلمانی که به پیامبر(ص) ناسزا بگوید
سؤال: شخص مسلمانى به طور مکرّر و در حال عصبانیّت به رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) و ائمّه معصومین(علیهم السلام) (نعوذ بالله) توهین مى کند در حالى که به خیال خودش به حضرت ابوالفضل (سلام اللّه علیه) اعتقاد و علاقه دارد وظیفه همسر، فرزندان و بستگان او را بیان فرمایید؟
جواب:اگر حال او حال عادى باشد، از اسلام بیرون رفته است و همسرش باید از او جدا بشود ولى اگر از حال طبیعى خارج شده و یا مشکوک است که از حال طبیعى خارج شده یا نه، محکوم به اسلام است و در صورت اوّل اگر توبه کند و دوباره آن زن به عقد آن مرد درآید عقدش صحیح است.
١٢ – جداشدن همسر از شوهر مرتد
سؤال: اگر شوهر مرتد شود و نه فقط به دین اعتقادى نداشته باشد بلکه علیه آن نیز صحبت کند، حکم زندگى کردن همسرش با او چیست، لازم به ذکر است که امر به معروف و نهى از منکر نیز در او اثرى نداشته است؟
جواب:همسرش باید از او جدا شود و بر او حرام است و نیازى به طلاق ندارد.
١٣ – انتخاب دینی غیر از اسلام پس از تحقیق
سؤال: جنابعالى در ابتداى رساله مرقوم فرموده اید: «عقیده مسلمان به اصول دین، باید از روى دلیل باشد.» اگر مسلمانى به دنبال تحقیق رفت، و در نتیجه دینى غیر از اسلام را برگزید، آیا حق دارد پیرو آن دین شود؟ آیا حکم مرتد بر او جارى نمى شود؟ اگر جارى مى شود، چرا؟ آیا این فتوا با فتواى به لزوم تحقیق در اصول دین، و عدم جواز تقلید در آن سازگار است؟ اصولا کسى که مى داند، اگر به نتیجه اى غیر از دین پدر و مادرش برسد کشته خواهد شد، چگونه مى تواند با فکرى آزاد در اصل دین تحقیق کند؟
جواب:تحقیق در دین و اعتقاد به یکى از مذاهب، غیر از تظاهر به آن است. توضیح این که: بر همه واجب است در اصول دین به اندازه توانایى خود تحقیق کنند، و اگر واقعاً بعد از تحقیق کامل و کمک گرفتن از آگاهان، به آیینى غیر از آیین اسلام معتقد شوند، معذور هستند; زیرا وظیفه عقلى و شرعى خود را انجام داده، ولى به خطا رفته اند. امّا کسى که قبلا مسلمان بوده، و به عللى دین جدید اختیار کرده، اگر تظاهر کند محکوم به احکام مرتد است; و احکام مرتد در واقع از جمله احکام سیاسى اسلام، براى جلوگیرى از نفوذ دشمنان در محیط اسلام، و اغفال و اغواى مردم است.
١٤ – محرمیت شخصی که مرتد شده
سؤال: آیا زن یا مرد مسلمان، با مرتد شدن به محارم خود نامحرم مى شود؟
جواب:نامحرم نمى شود; جز زن و شوهر که باید از هم جدا شوند.
١٥ – وصیت برای سوزاندن جسد
سؤال: آیات وصیت مرد مسلمان برای سوزاندن جسدش بعد از مرگ موجب ارتداد است؟
جواب:چنین حقی ندارد و این بر خلاف شرع و سزاوار عذاب است ولی مرتد نمی شود.
١٦ – مسلمان زاده ای که به محض بلوغ مسیحی شده
سؤال: مسلمان زاده ای که به محض بلوغ مسیحیت را پذیرفته (بدون اقرار به اسلام بعد از بلوغ) آیا مرتد فطری است؟
جواب:اگر هرگز اسلام را نپذیرفته بوده مرتد نیست ولی کافر محسوب می شود.
ایا شخصی می تواند دو دین( اسلام- زرتشت) داشته باشد؟