همه دلایل برکناری یا استعفای داود اغلو از نظر مجله اکونومیست

مجله اکونومیست در مطلب امروز خود به دلایل استعفا یا برکناری داود اوغلو، نخست وزیر ترکیه پرداخته و بر این باور است با برکناری اوغلو از نخست وزیری ترکیه، میانه روی در ترکیه نیز از بین رفته است.

به گزارش «تابناک»، در این مطلب آمده است: برای احمد داود اوغلو نخست وزیر ترکیه، چهارم می ‌با یک اتفاق خوب آغاز شد. در صبح روز چهارم می‌، کمیسیون اروپا به عنوان بازوی اجرایی اتحادیه اروپا، طرحی برای لغو محدودیت‌های ویزا برای مسافرت ترک‌ها به منطقه شنگن جهت اجرا در ماه ژوئن تصویب کرد. برای داود اوغلو، کسی که سفر بدون روادید را یک شرط کلیدی برای جلب کمک ترکیه که ریشه‌های مهاجرت غیرقانونی به اروپا را فراهم آورده بود، یک تسکین کوتاه مدت بود. اما در همین روز و شب آن، نخست وزیر کار خود را از دست داده دید.

مردی که فرش را از زیر پای داود اوغلو بیرون کشید،‌‌ همان کسی است که کمتر از دو سال پیش او را به سمت نخست وزیری منصوب کرد: این مرد کسی نیست جز رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه. تنش‌ها بین اردوغان و اوغلو ماه هاست به صورت فزاینده‌ای در حال جوشش است. این دو مقام بلندمرتبه ترک بر سر آینده مذاکرات صلح با شورشیان کرد و همچنین طرح‌های اردوغان برای تغییر قانون اساسی جهت اعطای قدرت اجرایی بیشتر به رئیس جمهور، استحکام قدرت خود و حزب عدالت و توسعه با یکدیگر اختلاف دارند.

آن‌ها همچنین بر سر مدیریت اقتصادی و سرکوب منتقدان توسط اردوغان با یکدیگر درگیر هستند (آخرین قربانیان دو روزنامه نگاری بودند که به دو سال حبس محکوم شدند). اردوغان نخست وزیر خود را به فریب افکار عمومی متهم کرده است. اردوغان گفت، در زمان نخست وزیری من اعلام شده بود که سفر شنگن در اکتبر ۲۰۱۶ اجرایی می‌شود.


او به تازگی با اشاره به مذاکرات ویزا و روادید گفت: من نمی‌توانم درک کنم، چرا با آوردن آن به چهار ماه جلو‌تر، آن را یک شاهکار و پیروزی جلوه داده‌اند (اشاره به توافق اوغلو با اتحادیه اروپا در مورد سفر شنگن که قرار است در ماه ژوئن اجرایی شود).

نشانه‌هایی که داود اوغلو در حال مبارزه برای زندگی سیاسی‌اش بود در جمعه هفته گذشته وقتی که بدنه اجرایی حزب عدالت و توسعه حق او را برای انتصاب مقامات استانی حرب نادیده گرفت، ظهور پیدا کردند. در پایان هفته، یک وبلاگ نویس نا‌شناس گفته بود، یکی از اعضای حلقه داخلی اردوغان اشاره کرد که تاریخ انقضای نخست وزیر به پایان رسیده است. این وبلاگ نویس در وب سایتی به نام «پلیکان بریف» ادعا کرد که داود اوغلو از اردوغان به دلیل دستگیری دانشگاهیان و روزنامه نگاران و خودداری از حمایت نسبت به افزایش قدرت رئیس جمهوری از اردوغان عبور کرده است.

در پنجم می‌، یک روز پس از ملاقات اوغلو و اردوغان در کاخ ۱۱۰۰ اتاق اردوغان، شورای اجرایی حزب عدالت و توسعه، برای تعیین سرنوشت نخست وزیر دور یکدیگر جمع شدند. در هفته‌های آینده انتظار می‌رود حزب عدالت و توسعه کنگره‌ای فوق العاده برای انتخاب جانشین اوغلو به عنوان رهبر جدید حزب برگزار کند. به احتمال زیاد، نامزدهای رهبری حزب «بینالی ایلدیریم» وزیر حمل و نقل یا «برات آلبایراق» وزیر انرژی ترکیه و داماد اردوغان هستند.

استعفا یا بهتر بگوییم برکناری داود اوغلو نشان داد که هیچ تساهلی از سوی رئیس جمهور در مقابل مخالفان در درون حزب عدالت و توسعه وجود ندارد. همچنین نشان می‌دهد، اردوغان حاضر به پرداخت  هزینه‌های زیاد برای پیگیری دستور کار خود است.

چند ساعت پس از دیدار او با نخست وزیر، لیر ترکیه تقریبا ۴ درصد در برابر دلار سقوط کرد که از سال ۲۰۰۸ تاکنون بالا‌ترین میزان سقوط لیر در برابر دلار بوده است. همچنین اروپایی‌ها نیز ترس گسترده‌ای را نسبت به از دست دادن اغلو به عنوان نخست وزیری معقول برای تعامل با ترکیه احساس کرده‌اند.

به نظر می‌رسد، اردوغان چندان متوجه شرایط نیست. او بدون هیچ پیش زمینه‌ای در حال کنار گذاشتن داود اغلوست. برای بسیاری از حامیان حزب عدالت و توسعه که دیدند چگونه نخست وزیرشان حزب را برای پیروزی در انتخابات پاییز گذشته هدایت کرد، برکناری ناگهانی او گیج کننده به نظر می‌رسد.

اوزر سنکار، رئیس مرکز نظرسنجی متروپل گفت: «این نشان می‌دهد که اردوغان می‌خواهد یک همه پرسی برای ریاست جمهوری اجرایی‌اش در این سال برگزار کند؛ اما با یک مانعی به نام داود اوغلو روبه روست که به نظر می‌رسد در حال رفتن و کنار گذاشته شدن است».