یک سورپرایز آخر هفته دیگر ترامپ برای ایران / دو نکته در مورد تصمیم ترامپ برای وارد کردن سپاه به لیست سیاه تروریسم

در حالی که به نظر می رسد تلاش‌های دولت جدید آمریکا برای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران به قصد مهار آن تازه شروع شده و ادامه خواهد داشت، رویترز به نقل از منابعی در دولت آمریکا بیان کرده که کاخ سفید مشغول بررسی طرحی است که می تواند به جای دادن سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در لیست سیاه تروریستی آمریکا، منجر شود. این مسأله دو نکته اساسی را در دل خود دارد.

به گزارش «تابناک»؛ به گفته مقام های رسمی که نامی از آنها برده نمی شود، چندین نهاد دولتی آمریکا برای تصمیم گیری در خصوص جای دادن سپاه پاسداران در لیست سیاه، مورد مشاوره قرار گرفته اند؛ حال آنکه واشنگتن پیشتر نیز چندین شخص حقیقی و حقوقی وابسته به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی را تحریم کرده است.

رویترز مستقیم کپی از طرح مورد بررسی از سوی دولت واشنگتن را رؤیت نکرده و هنوز معلوم نیست، چنین طرح چالش برانگیزی در قالب یک فرمان اجرایی به امضای «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری تازه کار آمریکا، خواهد رسید یا خیر! این درحالی است که کاخ سفید نیز تاکنون در این خصوص پاسخی به رویترز نداده است.

هرچند این مسأله هنوز رسما از سوی مقامات کاخ سفید مطرح نشده است، بنا بر سوابق گزارش های مشابه پیش از اینکه همگی آن‌ها در ابتدا از سوی رویترز مطرح شده بود، بیان می کند که احتمالاً ظرف هفته آینده یا آخر این هفته (روز جمعه) باید منتظر تصمیم نهایی کاخ سفید برای قرار دادن سپاه پاسداران در لیست سیاه تروریسم آمریکا از سوی دولت ترامپ باشیم.

ترامپ طی هفته‌های اخیر به خوبی نشان داده که قصد دارد در هر آخر هفته، شگفتی جدید برای ایران رو کند و احتمالاً برنامه این هفته دونالد ترامپ، قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست سیاه است.

دو نکته در مورد تصمیم کاخ سفید

آنچه به نظر می رسد اینکه فشارهای دولت جدید آمریکا بر ایران که اکنون به تدریج از ابعاد متفاوتی برخوردار شده است، به شکلی شفاف استراتژی دولت جدید آمریکا برای برخورد و مهار ایران را نشان می دهد. دولت ایالات متحده آمریکا در تلاش است با استفاده از محدود کردن قدرت مانور ایران در حوزه نظامی و دفاعی به ویژه در مواردی که ایران اساساً از دست برتر در آن‌ها برخوردار است، دوره ای جدید از مهار ایران را شروع کند.

 

دو حوزه ای که در ابتدا مورد توجه دولت ترامپ قرار گرفته است ـ که احتمالاً می توان سر نخ هایی از مشاوره های بنیامین نتانیاهو و احتمالا مقامات عربستان سعودی را پیدا کرد ـ اول حوزه موشکی است که طی سال های اخیر ایران پیشرفت چشمگیری در آن داشته و بعد از آن هدف قرار دادن مستقیم سپاه پاسداران ـ و غیر مستقیم سپاه قدس و شاخه‌های وابسته به آن ـ به عنوان اصلی‌ترین فاکتور اثرگذار در نفوذ منطقه ای ایران است.

بی گمان، قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست سیاه تروریسم به معنی فشارهای بیش از پیش آمریکا بر بازوی اصلی نفوذ ایران در منطقه است. قرار گرفتن این نهاد در این فهرست به معنی اعمال تحریم های اقتصادی بر نهادهای وابسته و همکار آن ـ از جمله بانک ها، شرکت ها و … ـ و همچنین محدودیت‌های اساسی در سفرهای خارجی برای اعضای مشخص شده خواهد بود.

به این ترتیب، ایالات متحده دوباره بازی را آغاز خواهد کرد که پیش از این تحریم های بین‌المللی قبل از توافق هسته ای تا حدی همان نقش را ایفا می کردند: محروم شدن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از دسترسی مستقیم به منابع و تحریم بانک ها و شرکت هایی که مستقیم با سپاه پاسداران فعالیت دارند.

این مسأله البته چالش های زیادی را پیش پای دولت ترامپ قرار می دهد که از تبعات اصلی آن در خطر افتادن جدی برجام و توافق هسته ای است. این تصمیم می تواند غیر مستقیم بسیاری از جنبه‌های حقوقی برجام را نقض کرده و منجر به تضعیف اساسی آن شود. از همین روی است که به گفته رویترز، اکنون مقامات آمریکایی قبل از تصمیم نهایی برای این کار مشغول بررسی ابعاد مختلف و احتمالی آن هستند.

نکته مهم دیگری که در مورد این تصمیم باید به آن اشاره کرد آن است که تحریم سپاه پاسداران و وارد کردن آن به لیست سیاه، اساساً به معنی آن است که ایران در آینده مبارزه با داعش در سوریه هیچ نقش مستقیمی بر عهده نخواهد داشت. به عبارت دیگر، ترامپ می خواهد با این حربه به شکلی اساسی پای ایران را از معادلات آتی سوریه قطع کند، زیرا اکنون مهمترین بازوی عملیاتی ایران در سوریه چه به شکل مشاوره ای و غیر از آن سپاه قدس پاسداران انقلاب اسلامی است.

واضح است که ترامپ به این نتیجه رسیده است که تلاش برای جدا کردن روسیه از ایران و مجاب کردن روس ها به رها کردن ایران، هدفی نیست که زود عملیاتی شود و از آنجایی که ایران نقش پررنگی در مذاکرات صلح سوریه و مبارزه با داعش بر عهده گرفته است، بهترین راه بیرون راندن ایران از آینده سوریه، قطع کردن بازوی اجرایی و عملیاتی ایران در این کشور است. بدون حضور عملیاتی در مبارزه با داعش، قطعاً دلیلی برای حضور ایران در مناسبات آینده سیاسی سوریه نیز وجود ندارد و به همین ترتیب، مبارزه با داعش نیز به احتمال بسیار بدون حضور ایران انجام خواهد شد.

این دقیقاً هدفی است که اسرائیل و عربستان سعودی آرزوی آن را داشته اند. قطع شدن پای ایران از سوریه می تواند خیال اسرائیل را از عدم شکل‌گیری یک حزب الله دیگر در سوریه راحت کرده و قدرت عربستان برای مانور سیاسی گسترده‌تر در این کشور را بیشتر کند. دونالد ترامپ در راستای تقویت متحدان منطقه ای خود به نظر قصد دارد نقطه‌ای مطمئن را هدف بگیرد: سپاه پاسداران، بازوی نفوذ منطقه ای ایران.

این تصمیم اگر اجرایی شود، تصمیمی بسیار مهم است. اهمیت آن به هیچ عنوان کمتر از فشارهای آمریکا بر برنامه موشکی و یا منع مسلمانان از ورود به آمریکا یا تحریم محدود ایران نیست، زیرا همه این‌ها در یک راستا قرار دارند و آن استراتژی جدید برای شروع دوره ای تازه از مهار ایران در منطقه است. ذهن‌های نظامی آمریکا یعنی مایکل فلین و جیمز ماتیس گویا مشاوره های جدی به ترامپ در این زمینه داده اند.

این تصمیم بسیار خطرناک است و به نظر می رسد که ایران باید به شدت برای مقابله با آن آماده باشد. نکته خوب ماجرا آنجاست که تحریم سپاه پاسداران احتمال نقض مستقیم با غیر مستقیم برجام را افزایش می دهد، مگر آنکه وزارت خزانه داری آمریکا سعی کند این تحریم ها را بسیار محدود و کنترل شده اعمال کند. در هر صورت در صورت اجرایی شدن این‌ تصمیم، ایران باید به سرعت با مطرح کردن موضوع در محافل دیپلماتیک و مسیرهای تعیین شده، به مقابله با این سورپرایز جدید آخر هفته‌ای ترامپ بپردازد.