ادامه گفت‌وگوها در مسکو + تکمیلی

به گزارش «تابناک»، دور سوم گفت‌و‌گوهای طرفین که از ساعت ۱۹: ۳۰ دقیقه به وقت تهران آغاز شده بود، نزدیک ساعت ۲۱ به پایان رسید و دقایقی بعد، سعید جلیلی و کا‌ترین اشتون، رؤسای هیأت‌های نمایندگی ایران و ۱+۵، در کنفرانس خبری حضور پیدا کردند.

بنا بر این گزارش، کا‌ترین اشتون ضمن تشکر از دولت عراق، اظهار داشت: ۱+۵ بر حل سریع نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران مصمم بوده و به دنبال اعمال کامل قطعنامه‌های سازمان ملل و آژانس هستند.

وی گفت: ما از ایران انتظار داریم گام‌های مشخصی برای عمل به تعهداتش بردارد.

اشتون ادامه داد: ما با ایران گفت‌وگوهای جدی داشتیم و بنا بر توافقات استانبول درباره برنامه هسته‌ای و به ویژه غنی‌سازی ۲۰ درصدی در مورد گام‌های متقابل صحبت کردیم. ایران نیز طرح پنج ماده‌ای به ما ارائه و بر حق غنی‌سازی خود تأکید کرد.

پس از گفت‌وگوهای این دو روز، مشخص شد که با وجود اختلاف‌نظرهای قابل توجه، ما هر دو مایل به پیشرفت گفت‌وگو‌ها هستیم. هر دو بر ضرورت ادامه گفت‌وگو‌ها تأکید داریم. ما تماس‌های سطح عالی خود را حفط می‌کنیم و نشست‌هایی در مسکو از هفدهم تا نوزدهم ژوئن برگزار خواهد شد. این گفت‌وگو‌ها بر رویکرد گام به گام مبتنی خواهد بود و هر تلاشی لازم باشد، به این منظور انجام خواهیم داد.

خبرنگار «کریستین ساینس مانیتور» از اشتون پرسید: «۱+۵ بسته‌ای ارائه داده بود که شامل چند پیشنهاد مهم بود. انتظارتان از این پیشنهاد‌ها چه بود و گمان می‌کنید آیا ایران حاضر شد گام نخست را بردارد و تحریم‌ها لغو شود؟»

کا‌ترین اشتون نیز در پاسخ گفت: «ما تلاش کردیم روشن کنیم چه چیزهایی انجام شدنی است و اینکه حاضریم چه چیزهایی در ازای آن به ایران بدهیم. آنها پذیرفتند در مورد این موضوع سخن بگویند و اهمیت موضوع را درک کردند. در مجموع ما توانستیم به زمینه‌های مشترکی دست پیدا کنیم».

هم‌اکنون خبرنگاران منتظر حضور آقای جلیلی در کنفرانس خبری و شنیدن سخنان وی هستند.

تکمیلی

آقای جلیلی نیز ضمن تشکر از دولت عراق، ابراز رضایت و قدردانی خود را از مردم و دولت عراق اعلام کرد.

مهمترین بخش‌های سخنان آقای جلیلی در پی می‌آید:

بسیار خوشحالیم که امروز عراق شرایطی پیدا کرده که با موفق عمل کردن در موضوع وحدت و انسجام داخلی خود، امروزه در یک جایگاه ارزشمند منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گرفته است. برگزاری اجلاس‌های این گونه در عراق، نشانگر اهمیت عراق و نقشی است که این کشور می‌تواند در میدان جهانی ایفا کند.

وی سپس درباره گفت‌وگو‌ها اظهار داشت: گفت‌وگو‌ها فشرده و طولانی بود. از دیروز تا کنون در بیشتر ساعات این گفت‌وگو‌ها در جریان بود. این گفت‌وگو‌ها بسیار مفصل بود؛ اما ناتمام ماند. هر دو طرف دیدگاه‌ها و پیشنهادهایی داشتند.

در این گفت‌وگو‌ها، فضای خوبی بود، برای اینکه دو طرف مسائل خود را شفاف و صریح بیان کنند. گمان می‌کنیم نتیجه این بود که توانستیم با دیدگاه‌های هم بهتر و بیشتر آسنا شویم. همان گونه که ایران سه سال پیش یک بسته پیشنهادی ارائه و موضوعاتی را بیان کرده بود، ما همچنان بر این باوریم، ظرفیت این گفت‌وگو‌ها، فرصتی است برای اینکه در عرصه‌های گوناگونی که کمک به صلح و امنیت بین‌المللی می‌کند، به هم کمک کنیم.

در استانبول توافق این بود که در دو محور موضوعاتی را مشخص کنیم: مباحث هسته‌ای و مباحث غیرهسته‌ای که مورد علاقه دو طرف است و می‌تواند مورد گفت‌وگو قرار گیرد. ما در بسته پیشنهادی سه سال پیش گفته بودیم که با استفاده از مفهوم مردم سالاری و احترام به حقوق ملت‌ها، می‌توان درباره بسیاری از مسائل گفت‌وگو کرد.

یکی از پیشنهادهای ما درباره بحرین بود و لزوم دمکراسی و برخورداری مردم از حق رأی. آنها هم در زمینه غیر هسته‌ای پیشنهاد داشند. یکی در مورد مبارزه با دزدی دریایی و دیگری مبارزه با مواد مخدر که ما هم در این موارد پیشنهادهایی ارائه دادیم.

در مورد موضوع هسته‌ای، بحث‌های جدی و اساسی داشتیم. در موضوع همکاری برای برنامه هسته‌ای ایران، پیشنهادی جدی مطرح کردیم، ولی آنچه در این نوع گفت‌وگو‌ها اهمیت دارد و ما به آن اشاره کردیم، این است که به حقوق ملت‌ها توجه شود. ما بر این باوریم، انرژی صلح آمیز هسته‌ای حق همه اعضای «ان‌.پی‌.تی» است.

ایران هم یک استثنا نیست. ایران‌‌ همان گونه که بنا بر «ان‌.پی‌.تی» به تکالیف خود رفتار می‌کند و عضو فعال «ان‌.پی‌.تی» است، بر بحث حقوق خود و حقوق همه اعضای «ان‌.پی‌.تی» تأکید دارد. ما می‌گوییم انرژی صلح‌آمیز باید برای همه اعضای «ان‌.پی‌.تی» محترم باشد. شعار ما، انرژی هسته‌ای برای همه و سلاح هسته‌ای برای هیچ کس است.

یکی از بحث‌های مهم در تولید انرژی هسته‌ای، بحث چرخه سوخت و غنی‌سازی است و ما بر آن تأکید داریم و حق مردم ایران است و ما باید از این حق برخوردار باشیم. بر همین مبنا، ما هر نوع همکاری در زمینه هسته‌ای را پذیرفته می‌دانیم.

یکی از بحث‌های مهم دیگر، جلب اعتماد ملت ایران است. ما بر این باوریم که راه گفت‌وگو، وقتی می‌تواند موفق باشد که مسیرهای تخریبی به موازات آن نباشد. این یک بحث جدی برای موفقیت گفت‌وگو‌هاست. ما در مذاکرات درباره جزییات این مسائل صحبت کردیم.

این گفت‌وگو‌ها تمام نشد و قرار شد در مسکو اجلاس دیگری داشته باشیم و در این مدت کار‌شناسان دو طرف، زمینه گفت‌وگو‌ها را آماده کنند. ما امیدواریم با مسیر گفت‌وگو برای همکاری ـ که تنها مسیر برای این گونه مباحث است ـ گفت‌وگوهایی موفق‌تر از پیش داشته باشیم.