لبنیات به‌دلیل عدم حمایت دولت از تولید گران شد
گزارش‌های میدانی حاکی است اکثر برندهای لبنی، قیمت فرآورده‌های خود را در روزهای اخیر حدود ١٠ درصد افزایش داده‌اند. هنوز دولت و سازمان‌های نظارتی درباره گرانی‌های اخیر واکنشی نشان نداده‌اند، اما آنچه معلوم است اینکه خود دولت نیز خیلی مخالف افزایش قیمت‌های اخیر نیست.
در همین زمینه یکی از مغازه‌داران می‌گوید: «کمتر از دو هفته است که سه شرکت لبنی حدود ١٠ درصد به قیمت محصولات خود افزوده‌اند.» مغازه‌دار دیگری هم معتقد است: «یکی از برندهای لبنی حدود یک هفته است ١٠٠ تومان به نرخ محصولات تولیدی خود افزوده است.»
یک مغازه‌دار دیگر هم می‌گوید: «قیمت بطری شیر یک لیتری یکی از برندها دو هفته است ٢٠٠ تومان گران شده و حدود ٥٠٠ تومان به نرخ پنیر ٤٠٠ گرمی یکی دیگر از برندهای مشهور افزوده شده است؛ ضمن اینکه حدود سه هفته قبل برند دیگری قیمت شیر خود را ٢٠٠ تومان گران کرده بود و نرخ آن را از ٢٥٠٠ تومان به ٢٧٠٠ تومان افزایش داده بود.» یکی از مغازه‌داران هم در این زمینه ادامه می‌دهد: «قیمت ماست سنتی یکی از برندهای مشهور طی هفته‌های اخیر ٥٠٠ تومان گران شده و از ٥٥٠٠ به ٦ هزار تومان رسیده است.»
قیمت گران نشده، اصلاح شده!
رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی در واکنش به گرانی‌های اخیر گفت که قیمت فرآورده‌های لبنی در بازار گران نشده بلکه به نرخ‌های واقعی خود نزدیک شده است. وی درباره اینکه اکثر برندهای لبنی قیمت محصولات خود را در بازار گران کرده‌اند، گفت: «این گران کردن نیست؛ قیمت‌های جدید منطبق با اسناد و مدارک و بهای تمام شده تولید این محصولات هستند.»
وی با اشاره به عدم موافقت سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار با افزایش قیمت و تاکید آنها بر نرخ‌های 1393 و اینکه از سال 1393 تاکنون قیمت داده نشده است، افزود: «تورم عادی سالانه کشور را اگر ۹ درصد هم در نظر بگیریم، به هرحال از 1393 تا 1396 این تغییرات تورمی، در قیمت تمام شده محصولات لبنی هم تاثیرگذار بوده است.»
دبیر انجمن صنایع لبنی کشور افزود: «درحالی که دولت برای کارخانه‌ها ۱۷ درصد سود قانونی لحاظ می‌کند، در بررسی‌هایی که انجام شد حتی یک کارخانه را نتوانستند پیدا کنند که پنج درصد سود برده باشد و اکثر شرکت‌های کوچک همه زیان‌ده هستند؛ کارخانه‌های بزرگ و متوسط هم در این مدت توانسته‌اند با میانگین سود 1.8 درصدی، خود را سرپا نگه‌دارند. بنابراین قیمت‌های فعلی موجود در بازار، قیمت‌های واقعی است نه «قیمت گران»!»
باکری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه هنوز قیمت‌های جدید محصولات لبنی از سوی ستاد تنظیم بازار
ابلاغ نشده است، گفت: «گویا دامداران نیز معتقدند قیمت شیرخام باید افزایش یابد و اسناد و مدارک لازم را برای سازمان حمایت جهت بررسی ارسال کرده‌اند، ستاد تنظیم بازار نیز منتظر نتیجه بررسی سازمان حمایت است تا همزمان درباره این دو موضوع تصمیم بگیرد.»
وی تصریح کرد: «به هرحال مسائل در حال رسیدگی است، امیدواریم زودتر بررسی نرخ شیرخام نیز به اتمام برسد و ستاد تنظیم بازار همزمان درباره شیرخام و محصولات لبنی تصمیم‌گیری کند.»
افزایش قیمت باعث کاهش مصرف می‌شود
حسین چمنی، مشاور سابق انجمن صنایع لبنی ایران اصرار دارد که چند ماهی است از صنعت لبنیات دور است و فقط به‌عنوان فعال سابق صنعت شیر نظراتش را بیان می‌کند. چمنی درباره دلایل افزایش قیمت لبنیات به «فرهیختگان» گفت: «طبیعتا افزایش قیمت همیشه باعث کاهش مصرف می‌شود. در یک بازه سه ساله قیمت لبنیات افزایش نیافته است. در این شرایط صنایع لبنی و دامداران حق دارند قیمت محصولات خود را افزایش دهند. اگر تورم سالانه را 10 درصد لحاظ کنیم، می‌توانند تا 30 درصد قیمت‌ها را بالا ببرند. در این مدت همه نهاده‌های تولید افزایش قیمت داشته‌اند؛ دستمزدها، قیمت برق و گاز، بسته‌بندی، نرخ ارز و... تورم را تجربه کرده‌اند.»
سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مقصر است
وی همچنین سازمان حمایت را مقصر این اوضاع می‌داند و معتقد است: «از ماه‌ها پیش تولیدکنندگان به سازمان حمایت پیشنهاد افزایش قیمت را داده بودند ولی این سازمان سکوت کرده است. وقتی مسئولان امر کاری نمی‌کنند تولیدکنندگان هم حق دارند برای بقای خود تلاش کنند. بعد از سه سال و قبل از این پیشامدها باید دستگاه‌های دست‌اندرکار خودشان اقدام می‌کردند. اینکه بخواهند هزینه‌های تولید را محاسبه و قیمت محصولات را تعیین کنند کار سختی نیست.»
سود صنعت لبنیات کمتر از 2 درصد است
فعال سابق صنعت شیر با بیان اینکه در 12 سال اخیر حاشیه سود در صنعت لبنیات نزدیک به سود مشروع خود نیز نبوده است، ادامه داد: «زمانی حاشیه سود در این صنعت بین 10 و 11 درصد بود که خود مشوقی می‌شد برای ایجاد گاوداری‌های شیری و صنایع لبنیاتی. سود این صنعت در سال‌های اخیر همواره نزولی بوده و بالای دو درصد نرفته است. این هشداری است که باید فکری به حال این صنعت کرد.»
وی با تاکید بر اینکه وجود صنعت لبنیات به دلیل کارکردی که در سلامت جامعه و افزایش بهره‌وری دارد، لازم و ضروری است، افزود: «باید به‌گونه‌ای از صنعت لبنیات دفاع شود که بتواند روی پای خود بایستد. از افزایش قیمت دفاع نمی‌کنم، چون باعث کاهش مصرف می‌شود، ولی باید توجه کرد که با سود دو درصدی هیچ‌کس برای ورود به این صنعت ترغیب نمی‌شود. آنهایی که دوام آورده‌اند با زحمت و محنت مانده‌اند.»
دولت باید به این صنعت کمک کند
عباس چمنی معتقد است که اگر قرار است به مردم کمک شود نباید دست در جیب تولیدکنندگان کرد. دولت می‌تواند با اقداماتی به این صنعت کمک کند تا قیمت افزایش نیابد و مصرف مردم کم نشود. وی همچنین سه راهکار کمک دولت به این صنعت و کاهش قیمت تمام‌شده محصولات را این گونه بیان می‌کند:
الف) بخشی از تولیدات لبنی شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شود، دولت می‌تواند همه محصولات لبنی را از این مالیات معاف کند.
ب) بین 10 تا 12 درصد هزینه تولید محصولات لبنی، مربوط به بسته‌بندی است و بخشی از مواد اولیه آنها تولید پتروشیمی‌های دولتی است. می‌توان این مواد را با قیمت کمتر به این صنایع اختصاص داد. ج) بخشی از نهاده‌های تولید در صنایع لبنی وارداتی است. اگر به آنها ارز مبادله‌ای اختصاص یابد، این هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
افزایش سرانه مصرف مهم‌ترین اقدام دولت است
چمنی درباره مهم‌ترین اقدام دولت گفت: «مهم‌ترین اقدام دولت این است که از طریق رسانه‌ها روی افزایش سرانه مصرف کار کند. سرانه مصرف به‌شدت پایین است. یکی از دلایل بالا بودن قیمت محصولات لبنی، کم بودن تولید است. به اندازه کل ظرفیت کارخانه‌ها تولید صورت نمی‌گیرد و سرمایه‌ها در حال استهلاک است. مثلا یک مجموعه 100 واحدی با نصف ظرفیت در حال تولید است و 50 درصد سرمایه در حال خواب است.»
وی تصریح کرد: «قیمت تمام‌شده شیر خام در کشور ما بالاتر از اروپاست. این لزوما به علت سوءمدیریت نیست. وقتی علوفه وارداتی گران به دام می‌دهیم، قیمت تمام شده از اروپای غربی نیز بالاتر می‌رود. این قیمت رقابتی نیست و توان صادر شدن را ندارد.»
بهتر است برای لبنیات هزینه شود تا برای درمان
این فعال سابق صنعت شیر کشور تاکید کرد: «وقتی سرانه مصرف افزایش یابد و لبنیات در سبد مردم قرار گیرد هم به نفع مردم است و هم به نفع دولت. بهتر است برای لبنیات هزینه پرداخت شود تا هزینه‌های درمان کاهش یابد. کمک به فعال شدن این صنعت هزینه نیست و می‌تواند باعث بالا رفتن بهره‌وری و صرفه‌جویی شود.»
دولت باید وسط گود بیاید
حسین صالحی، رئیس اسبق اتحادیه فروشندگان لبنیات تهران نیز در واکنش به گرانی‌های اخیر به «فرهیختگان» گفت: «وقتی نهاده‌های تولید در این صنعت گران است، تولیدکنندگان چاره‌ای ندارند جز اینکه قیمت را افزایش دهند. دولت باید کمک کند، وسط گود بیاید و کارخانه‌های لبنیات را یاری کند. دولت در این باره هیچ یارانه‌ای به تولیدکنندگان نداده است.»
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
