وعده سهام عدالت 5 تا 10 میلیون تومانی به اقشار خاص!

در مناظره اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری که در روز جمعه انجام شد، یکی از کاندیداها با اشاره به اینکه از شهریور سال 1396 سهام عدالت واقعی خواهد شد بیان نمود که هر فرد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مالک 10 میلیون تومان سهام عدالت از بهترین کارخانه ها خواهد شد و بقیه 5 میلیون جمعیت بین 5 تا 10 میلیون تومان سهام بهترین کارخانه ها را خواهند داشت. این در حالی است که به گفته رئیس کل سازمان خصوصی سازی سهم هر نفر از سهام عدالت 550 هزار تومان می باشد و همچنین با مصوبه دولت در اسفند ماه 1395 برخی شرکت های سودده از لیست سهام عدالت خارج شده اند.

به گزارش تابناک اقتصادی، مناظره اقتصادی کاندیداهای دوازدهمین دوره ریاست جمهوری  در حالی در روز جمعه مورخه 22 اردیبهشت 1396 برگزار شد که یکی از کاندیداها وعده هایی را پیرامون سهام عدالت به مردم داد. اسحاق جهانگیری کاندیدای دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در جمع بندی صحبت های خود به سهام عدالت نیز اشاره نمود و بیان کرد: ما سهام عدالت را واقعی خواهیم کرد. من به شما اطمینان می دهم شما 50 میلیون مردم ایران در کارخانه ها سهام دار خواهید شد،  سه سال روی این طرح کار شد که سهام عدالت طوری ساماندهی شود که مردم مزه سهام دارشدن کارخانه را بچشند. جهانگیری افزود: از شهریور 1396 هر تحت پوشش کمیته امداد مالک 10 میلیون تومان در کارخانه های کشور خواهد بود و بقیه 5 میلیون نفر جمعیت بین 5 تا 10 میلیون تومان سهام بهترین کارخانه ها را خواهند داشت و در سود کارخانه ها مشارکت خواهند کرد.

چند سئوال پیرامون این وعده ها مطرح می باشد که باید به آن ها پاسخ داده شود. اول اینکه مگر سهام عدالت هر نفر چقدر است که افراد تحت پوشش کمیته امداد و بقیه افراد ذکر شده در صحبت های آقای جهانگیری بین 5 تا 10 میلیون تومان سهام عدالت دریافت خواهند نمود؟ و دومین سئوال اینکه مقصود از بهترین کارخانه های ایران، سهام متعلق به کدام کارخانه ها می باشد؟

پیرامون پاسخ سئوال اول به صحبت های رئیس کل سازمان خصوصی سازی در نشست خبری مورخه 21 آذر ماه 1395 اشاره می کنیم. میر علی اشرف عبدالله پوری حسینی در این نشست خبری به خبرنگاران گفت: برای ٤٧ میلیون نفر باید سهام عدالت توزیع شود که به هر فرد ٥٥٠ هزار تومان سهم خواهد رسید. ولی افرادی که قبلا پولی گرفته باشند، باید از عدد ٥٥٠ هزار تومان کم کنند ولی به کمیته امدادی ها، بهزیستی ها و روستاییان فاقد شغل دو برابر این رقم سهام تعلق می‌گیرد. همچنین خود جناب جهانگیری هم که در برنامه گفتگوی ویژه خبری در مورخه 10 اردیبهشت 1396 حاضر شده بود پیرامون سهام عدالت گفت: همه خانواده های تحت پوشش که در مجوز رهبری گفته شد که اینها از 50 درصد قیمت معاف هستند و تخفیف 50 درصدی به آنها داده شد مالک سهام عدالتشان خواهند شد؛ ارزش هر سهام 2 میلیون تومان است یعنی یک خانواده 5 نفره، 10 میلیون تومان ارزش سهامشان است که از ابتدای سال 96 در اختیارشان قرار می گیرد؛ یک خانواده 5 نفره هر سال حداقل 500 هزار تومان در سال سود سهامشان است که به آنها تعلق می گیرد. نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: آنهایی که تخفیف ندارند، بخش عمده ای از پول سهامشان در طول این 10 سال از محل سود 60 شرکت واگذار شده به سهام عدالت پرداخت شده است؛ ارزش امروز سهام آنها یک میلیون تومان است و به آنها فرصت داده شده است که ما به التفاوت را پرداخت کنند که ارزش سهام آنها 2 میلیون تومان می شود؛ آنها هم قادر هستند از امسال حساب باز کنند و سود سهام خود را دریافت کنند. 

حال باید دید با این صحبت هایی که به آن ها اشاره شد، مقصود اسحاق جهانگیری از پرداخت سهام عدالت 5 تا 10 میلیون تومانی به اقشار خاص چه بوده است.  

در مورد سئوال دوم هم باید گفت که سبد سهام عدالت متشکل از سهام متعلق به 60 شرکت می باشد. از این 60 شرکت، 34 شرکت بورسی و 26 شرکت غیربورسی می باشند. هیئت وزیران در مورخه 1 اسفند 1395 مصوبه ای را به تصویب رساند که در آن برخی شرکت های سودده از سبد سهام عدالت خارج شدند و سهام شرکت های دیگر جایگزین شد. شرکت های سودده خارج شده از سبد سهام عدالت عبارت بودند از: خروج 20 درصدی سهام شرکت های پالایش نفت اصفهان، تبریز، لاوان، تهران، شیراز، کرمانشاه و بندرعباس و جایگزینی 36 درصدی سهام پالایشگاه امام خمینی (ره) و 9 درصدی سهام پالایشگاه آبادان. این مصوبه دولت، انتقادهای فراوانی را با خود به همراه داشت. محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نسبت به این مصوبه هیات وزیران انتقاد و تأکید کرد: نمایندگان مجلس در نامه ‌ای به آقای لاریجانی از وی خواسته‌ اند که مصوبه هیئت وزیران پیرامون خارج کردن 7 شرکت پتروشیمی و پالایشگاهی بورسی سودده از سبد سهام عدالت را در هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین، ملغی کند. همچنین در پی این اقدام، مرکز پژوهش های مجلس، در گزارشی ضمن انتقاد از تصمیم دولت، سهام مذکور را سودده و اقدام دولت را غیرقانونی و موجب تضییع حقوق سهامداران سهام عدالت دانست. این مصوبه از سال 86، 4 بار دیگر نیز دستخوش تغییرات شده و سهم مربوط به سهام عدالت از سبد مذکور با کاهش و یا افزایش مواجه شده بود. مرکز پژوهش های مجلس در گزارش خود ضمن انتقاد از مغایرت این اقدام با قانون تاکید کرد: این گونه مصوبات دارای تبعات منفی بسیاری است. اول آن که یک رویه نادرست مستقر خواهد شد تا هر یک از وزارتخانه ها بتوانند شرکت های خود را از سبد سهام عدالت خارج کنند. دوم آن که خروج این شرکت ها که بعضا سودده و بورسی هستند، ارزش سهام عدالت را تضعیف خواهد کرد و از این جهت تهدیدی برای منافع سهامداران تلقی می شود.

با خروج این هفت شرکت بورسی سودده از سبد سهام عدالت باید دید که مقصود اسحاق جهانگیری از بهترین کارخانه ها چه بوده است و اینکه چه تضمینی وجود خواهد داشت که این عمل تکرار نشود و ارزش سهام عدالت روز به روز کمتر نشود؟