در طول دو برنامه توسعه چهارم و پنجم، كسري تراز تجاري كشاوري دو برابر شده است.بر اساس مطالعات انجام شده در كشور افزايش نرخ ارز و كاهش ارزش پول ملي موجب افزايش صادرات، كاهش واردات و بهبود تراز تجاري بخش كشاورزي مي‌شود، اين در حالي است كه عليرغم افزايش نرخ ارز طي سال‌هاي اخير، تراز تجاري بخش كشاورزي طي دو برنامه چهارم و پنجم توسعه نه تنها بهبود نيافته بلكه بنا به الزامات و دلايلي مانند رشد جمعيت و افزايش تقاضا براي مواد غذايي، ناتواني بخش كشاورزي براي افزايش توليد داخلي متناسب با رشد تقاضا، صادرات محصولات خام با ارزش افزوده پايين، اعمال سياست حمايت از مصرف كننده و تنظيم بازار كالاهاي اساسي و افزايش واردات، ضرورت حفظ و بهبود ذخاير استراتژيك كالاهاي اساسي، بي‌ثباتي و نوسانات شديد نرخ ارز و افزايش جهاني قيمت كالاهاي كشاورزي وارداتي، حجم و ارزش واردات محصولات كشاورزي افزايش و كسري تراز تجاري آن با رشد فزاينده روبرو بوده است.
نرخ رشد متوسط قيمت فروش دلار در بازار آزاد در برنامه چهارم 3 درصد و متوسط نرخ رشد حجم واردات بخش كشاورزي طي اين دوره 15 درصد و حجم صادرات 20 درصد بوده است، اين درحالي است كه طي سال‌هاي برنامه پنجم توسعه نرخ فروش دلار آزاد سالانه 146 درصد رشد داشته، حجم واردات بخش كشاورزي 29 درصد رشد يافته و حجم صادرات اين بخش تنها 7 درصد بوده است.
