پشت پرده امحای سیب زمینی‌های خبرساز
حسن محمدی در گفتگو با مهر با بیان اینکه وضعیت تولیدکنندگان سیب زمینی مطلوب نیست، اظهارداشت: به دلیل اینکه دولت نسبت به این قشر از تولیدکنندگان بی تفاوت است، ما در چنین شرایطی به سر می‌بریم.
وی با بیان اینکه در این شرایط نه صنایع تبدیلی به کمک ما آمده و نه بازار کشش مصرف دارد، ادامه داد: در کنار این مسائل کاهش قدرت خرید مردم و رکود حاکم بر بازار سبب زیان کشاورزان شده است.
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران با اشاره به اینکه در شهرهای بزرگ از جمله تهران، اصفهان و مشهد مردم این محصول را گران می‌خرند، تصریح کرد: عموما سود محصولات به جیب دلالان و واسطه‌ها می‌رود و کشاورزان در این میان زیان می کنند.
محمدی با بیان اینکه اگر دولت برنامه ریزی کوچکی کند، می‌توان تولید سیب زمینی را به شکل صحیح انجام داد، تاکید کرد: سیب زمینی باید به اندازه نیاز کشور تولید شود و با توجه به محدودیت منابع آبی نباید محصولات آب‌بر کشاورزی از جمله سیب زمینی با هدف صادرات و ارزآوری تولید شوند.
وی با اشاره به اینکه ما محصول جایگزینی نداریم و مجبور هستیم در رعایت تناوب زراعی و الگوی کشت، سیب زمینی بکاریم، گفت: حداقل میزان سطح زیر کشت این محصول در کشور بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار هکتار و حداکثر میزان آن ۱۸۰ هزار هکتار است.
به گفته محمدی، مازاد تولید سیب زمینی کشور در شرایط ایده آل (سطح زیر کشت ۱۸۰ هزارهکتار) حدود ۵۰۰ هزار تن است و در سالیانی هم که سطح زیر کشت کاهش پیدا میکند با ۵۰۰ هزار تن کسری در این زمینه مواجه هستیم.
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران تصریح کرد: بنابراین اگر سطح زیر کشت این محصول به ۱۵۰ هزار هکتار با متوسط تولید ۳۰ تن سیب زمینی در هر هکتار برسد، حدود ۴ میلیون تن تولید خواهیم داشت که هم رضایت تولیدکننده و هم رضایت مصرف کننده را در پی دارد و نیاز کشور را پاسخگو است.
محمدی، متوسط تولید در هر هکتار را در شرایط فعلی بین ۲۲.۵ تا ۲۵ تن عنوان کرد و ادامه داد: همیشه محصول مازاد برای ما مساله ایجاد میکند و دولت حاضر نیست این مشکل را حل کند.
وی با بیان اینکه در سال ۸۷ تولید سیب زمینی به اندازه‌ای انجام شد که این محصول را کنار خیابان‌ها رها کردند، افزود: دو تا سه سال بعد به علت اینکه کشاورزان مورد حمایت قرار نگرفتند، قیمت هرکیلوگرم سیب زمینی به ۳۰۰۰ تومان رسید و اعتراض همه را برانگیخت.
محمدی اضافه کرد: زمانی‌که دولت یازدهم روی کار آمد قیمت سیب زمینی ۳ هزار تومان بود و تمام تلاش و تمرکز وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های مربوطه این بود که قیمت را بشکنند، ضمن اینکه در حال حاضر حالا قیمت این محصول به حدود ۲۰ سال قبل برگشته و سیب زمینی از کشاورزان بسته به کیفیت محصول، بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومان خریداری می‌شود.
مخالف قیمت خرید تضمینی هستیم
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران با بیان اینکه دولت هنوز وارد بحث خرید تضمینی این محصول نشده است، تصریح کرد: ما مخالف قیمت خرید تضمینی هستیم، چراکه شورای اقتصاد هیچ توجهی به هزینه‌های تولید نداشته است و اصلا در شورای اقتصاد نماینده تولیدکننده حضور ندارد که بخواهد از ما دفاع کند.
محمدی با بیان اینکه به نظر می‌رسد امسال حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تن مازاد تولید داشته باشیم، گفت: انتظار داریم دولت در این زمینه از کشاورزان حمایت کند و این محصولات در اختیار صنایع تبدیلی قرار بگیرد و فرآوری شود.
وی با بیان اینکه دولت باید برای سیب زمینی‌هایی که خارج از سایز هستند و یا قابلیت مصرف در خانوار را ندارند، فکری کند و این محصولات را ساماندهی نماید، تصریح کرد: درست مانند اقدامی که درباره خودرو انجام دادند و خودروهای دپو شده را طی یک هفته باقیمت بسیار عالی به مردم فروختند، ضمن اینکه هیچ نماینده‌ای هم در واکنش به این امر استعفا نداد.
محمدی با بیان اینکه کشاورزان چند هزار هکتار کشت سیب زمینی در کشور دارند، افزود: متاسفانه دولتمردان ما و نمایندگان مجلس کشاورز را درک نمی‌کنند و اگر هر کدام از آنها ۴ هکتار سیب زمینی داشتند، الان شرایط به گونه دیگری بود.
قیمت تمام شده تولید سیب زمینی؛ ۱۰۰۰ تومان
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران، قیمت تمام شده هرکیلوگرم تولید این محصول را در شرایط فعلی، ۱۰۰۰ تومان اعلام کرد و ادامه داد: ما آنالیز قیمت را داریم و هر دولتمرد یا مسئولی بخواهد حاضر هستیم با او مناظره و این مساله را ثابت کنیم.
محمدی با بیان اینکه در کشور توسعه یافته‌ای که متوسط تولید سیب زمینی ۷۰ تن در هکتار است، زیرساخت‌ها فراهم شده و ضریب بهره‌وری بالاست، گفت: مسائلی که در زمینه تولید وجود دارد، مشکل از کشاورز ما نیست بلکه چون زیرساخت آماده نیست و کشاورز حمایت نمی‌شود این شرایط وجود دارد.
وی، شرایط کشاورزان را دشوار توصیف کرد و ادامه داد: در کشور ما کودها و نهاده هایی در اختیار کشاورز قرار می‌گیرد که نسبت به کیفیت‌شان خیلی گران هستند. به عنوان مثال، یک کیسه کود فسفات آمونیوم ۵۰ هزار تومان (کیلویی ۱۰۰۰ تومان) و هر کیلوگرم کود مرغی ۳۰۰ تومان به کشاورز داده می‌شود، این درحالی است که سیب زمینی او را سر زمین ۳۰۰ تومان نمی‌خرند.
محمدی ضمن انتقاد از عملکرد دولت در زمینه حمایت از کشاورزان، افزود: متاسفانه دولت امور تصدی‌گری را به مردم و بخش خصوصی واگذار نمی‌کند و در هیچ دولتی حمایتی از اتحادیه‌ها و تشکل‌های بخش خصوصی نمی‌شود.
پشت پرده امحای سیب زمینی‌های خبرساز
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران کشور بحث امحای ۱۷۰۰ تن سیب زمینی را مورد اشاره قرار داد و گفت: این سیب زمینی‌ها که خرید تابستانه بودند، به دلیل نگهداری در انباری غیراستاندارد فاسد شدند.
محمدی در واکنش با سخنان مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی مبنی بر اینکه سیب زمینی های بهاره و تابستانه قابلیت نگهداری زیادی ندارند، اضافه کرد: به دلیل اینکه سردخانه و انبار فنی مناسب برای نگهداری این محصولات نبوده، آنها را در سوله‌ای قرار دادند و چون سوله گرم بوده، این محصولات فاسد شدند.
وی تصریح کرد: مسئولان مربوطه می‌توانستند این موضوع را مدیریت کنند و سیب زمینی ها را به سردخانه‌ای مناسب بفرستند یا آنها را به واحدهای فرآوری بدهند که فرآوری شوند.
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران در واکنش به صحبت دیگری از مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی مبنی بر اینکه هر نوع سیب زمینی مناسب این نیست که در اختیار واحدهای فرآوری قرار بگیرد و محصولات امحا شده نیز چنین قابلیتی نداشتند، گفت: متاسفانه مسئولان اظهارات ضد و نقیضی دارند. از طرفی وزارت جهاد به کشاورزان اعلام میکند سیب زمینی هایی را بکارید که آب کمی مصرف کنند (یعنی در طول ۸۰ تا ۹۰ روز برسند) که قطعا چون چنین محصولاتی میزان ماده خشک‌شان پایین است، قابلیت فرآوری و تبدیل شدن به چیپس را ندارند اما برای مصارف دام می‌شد این سیب زمینی ها را مورد استفاده قرار داد.
محمدی با بیان اینکه مسئولان برای حل مسائل دریاچه ارومیه از کشورهای خارجی کمک می‌گیرند، تصریح کرد: باید در زمینه تولیدات کشاورزی هم این اتفاق رخ دهد و مسئولان باید با کشورهایی که در این زمینه موفق عمل کرده‌اند و مشکل شان حل شده، ارتباط داشته باشند و از آنها کمک بگیرند تا آب و انرژی مملکت به این شکل هدر نشود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال در شرایط این چنینی، کشور ترکیه سیب زمینی کشاورزان را می‌خرد و آنها را به ارزان‌ترین قیمت به کشورهای همسایه می‌فروشد که این هم نوعی امحا است اما به رونق تولید منجر می‌شود.
محمدی در پاسخ به این پرسش که امحای سیب زمینی ها در استان فارس تاثیری بر قیمت این محصول داشته است یا خیر، افزود: ۱۷۰۰ تن در برابر ۳۰۰ هزار تن مازاد عددی نیست که بخواهد بر بازار تاثیرگذار باشد.
وی با اشاره به اختلافات پیش آمده بین ترکیه و روسیه در روزهای اخیر، اضافه کرد: این فرصت خوبی است که سیب زمینی‌های ایران روانه روسیه شود و مسئولان باید در این زمینه مذاکره کنند.
محمدی درباره وضعیت صادرات سیب زمینی با بیان اینکه مشوق‌های صادراتی که دولت در نظر می‌گیرد، سودی برای تولیدکنندگان ندارد، اظهارداشت: حدود ۵۰ تا ۶۰ نفر در زمینه صادرات این محصول فعالیت می‌کنند و همواره به دنبال این هستند که مشوق‌هایی به آنان برسد.
زور صادرکنندگان از تولیدکنندگان بیشتر است
وی افزود: سالیان گذشته در جلساتی که به عنوان میز کار سیب زمینی برگزار می‌شد، این مجموعه زورشان از حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تولیدکننده مستقیم بیشتر بود و موفق‌تر عمل می‌کردند، ضمن اینکه دولت باید در سیاست‌های خود تجدید نظر کند. به عنوان مثال، سالی که ما بازار عراق را به دست گرفته بودیم، ناگهان اقدام به وضع تعرفه برای صادرات کرد.
محمدی تصریح کرد: دولت باید در قیمت خرید تضمینی تجدیدنظر کند و برای جبران خسارت تولیدکنندگان این جایزه صادراتی را به قیمت خرید تضمینی بیفزاید.
وی با بیان اینکه شرایط خرید تضمینی در حال حاضر بسیار دشوار و عملا نخریدن است، گفت: مسئولان اعلام کردند سیب زمینی نباید کمتر از ۴۰ گرم و بیشتر از ۴۰۰ گرم باشد، عروسکی نباشد، محصول خاک و خاشاک نداشته و کیسه‌ها حتما نو باشند و خرید مقابل انبار تعاون روستایی انجام بگیرد، ضمن اینکه برای دریافت پول آن نیز اعتراضی نکنید و هر زمان که داشتیم می‌دهیم.
محمدی ضمن انتقاد شدید از این شرایط، گفت: این شرایط باید تعدیل شود، چون به ازای هر هکتار تولید ۱۰۰ نفر کارگر مستقیم کار میکند. اگر قرار باشد این بازار کار از دست برود، مشکلات اقتصادی و معیشتی زیادی برای روستاییان و کارگران پیش می‌آید.
وی تاکید کرد: به همین دلیل دولت باید فکری اساسی در این زمینه کند و تشکل‌های واقعی را در امور مشارکت دهد.
