هشتمین دور مذاکرات هستهای در راستای نگارش پیشنویس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از روز چهارشنبه 27 خرداد ماه در وین در جریان است. با ورود ظریف به لوگزامبورگ دور جدیدی از رایزنی های هسته ای میان ایران و گروه 5+1 آغاز شده است.
به گزارش «تابناک»، سفر یک روزه ظریف به لوگزامبورگ برای پی گیری روند پیشرفت مذاکرات هسته ای دیروز در حالی پی گیری شد که همچنان سایه اختلافات در موضوعات مختلف وجود دارد.
روز دوشنبه در جلسه مشترک محمد جواد ظریف با وزیران خارجه سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس و نماینده عالی اتحادیه اروپایی آخرین روند مذاکرات هسته ای مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. وزیر خارجه کشورمان با وزیران خارجه سه کشور اروپایی و نماینده عالی اتحادیه اروپا به طور جداگانه نیز ملاقات کرد. در این ملاقات ها درباره موضوع هسته ای، مسائل دو جانبه و منطقه ای گفت و گو شد.
ظریف پس از این دیدارها به تهران بازگشت. این دیدارها در حالی انجام شد که تا ضرب الاجل ۱۰ تیر ۱۰ روز باقی مانده است و مذاکره کنندگان ایران از کندی کار خبر می دهند و دو طرف تمدید سه الی چهار روزه را محتمل می دانند.
ظریف: نمی دانم چند روز برای پایان دادن به این( مذاکرات) زمان لازم است
محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران درباره نتایج دیدارها با همتایان اروپائی خود گفت: ما چند دور گفتگو داشتیم که یک دور با هر یک از وزیران خارجه و یک دور با حضور همه نمایندگان ارشد 1+5 بوده است.
ظریف با بیان اینکه در این دیدارها درباره نحوه تسریع گفتگوها در چند روز دشوار پیش رو گفتگو کردیم، افزود: ما توافق کردیم به تهیه پیش نویس در سطح روسا ادامه دهیم و در صورت لزوم برای کمک به روند گفتگوها وزرای خارجه هم در جمع مذاکرات حاضر خواهند شد.
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به اینکه چند روز آینده بسیار دشوار خواهد بود گفت: من نمی دانم چند روز برای پایان دادن به این( مذاکرات) زمان لازم است. همه تعهد سیاسی دارند تا به سمت جلو پیش بروند اما همانطور که بارها گفته ام اگر اراده سیاسی برای پذیرش واقعیت ها و حرکت به سمت جلو براساس آنچه که در لوزان موافقت کرده ایم، وجود داشته باشد امکان خوبی برای پایان دادن به این مذاکرات تا مهلت تعیین شده یا چند روز پس از آن وجود خواهد داشت.
هاموند: ما نمی توانیم درباره خطوط قرمز مطلقی که ترسیم کرده ایم، مصالحه کنیم
در همین ارتباط فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس دوشنبه پس از دیدار با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود در لوکزامبورگ، خاطر نشان کرد: «مذاکرات ( تهران و قدرتهای بزرگ بر سر برنامه هسته ای ایران) با سرعت بالا ادامه دارد. ما ( در این مذاکرات) پیشرفت هایی داریم و قرار است در زمانی مشخص ظرف روزهای آینده( اوایل یا اواسط هفته آینده) وزرای امور خارجه بار دیگر برای وارد شدن به مذاکرات گردهم آیند.»
وی روز دوشنبه تاکید کرد مصالحه بر سر بازرسی از مراکز هسته ای ایران در صورت توافق با ایران در خصوص برنامه هسته ای بحث برانگیز این کشور امکان پذیر نیست. هاموند گفت، « ما نمی توانیم درباره خطوط قرمز مطلقی که ترسیم کرده ایم، مصالحه کنیم. اگر ما ( درباره برنامه هسته ای ایران) به توافق دست پیدا کنیم، این توافق باید قابل راستی آزمایی باشد چرا که در هر دو طرف بی اعتمادی وجود دارد. »
وزیر امور خارجه انگلیس تصریح کرد: « تنها یک راستی آزمایی کامل و امکان حصول اطمینان ( توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی) در خصوص این که دو طرف تعهدات خود را رعایت می کنند، می تواند این اعتماد را در آینده دوباره به وجود آورد.»
فابیوس: در پی رسیدن به توافق هستیم اما توافقی محکم و نه توافقی بد
همچنین «لوران فابیوس» وزیر خارجه فرانسه پس از نشست دوجانبه با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود گفت: «در پی رسیدن به توافق هستیم اما توافقی محکم و نه توافقی بد.» بر اساس اعلام دفتر سفیر فرانسه در اتحادیه اروپا، فابیوس افزود: «محدودیتهایی در خصوص دوره زمانی تحقیقات اتمی، مدت زمان فرآوری اورانیوم و برنامه راستیآزمایی از فعالیتهای هستهای ایران اعمال شد.»
احتمال تمدید مذاکرات تا 9 جولای
همچنین در حالی صحبت از اختلاف ها همچنان ادامه دارد که برخی اظهارات رسمی و غیری رسمی خبر از تمدید موقت مذاکرات می دهد. در این زمینه کاخ سفید آمریکا اعلام کرد که ضرب الاجل دست یابی به توافق اتمی با ایران ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید گفت که ضرب الاجل تعیین شده «به شدت الزام آور است» اما ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد.او ادامه داد که به منظور دست یابی به تفاهم نامه ای که چارچوب توافقنامه نهایی را مشخص کرد، مذاکره کنندگان مجبور شدند سه بار ضرب الاجل را تغییر دهند.
حتی در حالی که ضرب الاجل مذاکرات هسته ای 30 ژوئن اعلام شده بود برخی خبرهای غیر رسمی از تمدید مذاکرات تا 9 جولای خبر می دهد. یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به روزنامه صهیونیستی جروزالمپست درباره دلیل تمایل دولت اوباما برای اتمام مذاکرات هستهای در موعد مقرر یا چند روز بعد از آن گفت: «چند هفته یا چند ماه بیشتر باعث نخواهد شد تصمیمهای سیاسی، سادهتر شوند.»
او گفته البته برخی ملاحظات سیاسی هم در عدم تمایل آمریکا برای کشدار شدن مذاکرات دخیل هستند. گفتوگوها احتمالاً -با توافق یا بدون آن - تا 9 جولای به اتمام میرسند، یعنی زمانی که اعضای کنگره از تعطیلات «روز استقلال» باز میگردند.
14:30 محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با نشریه «نیویورکر» گفت شکست مذاکرات هستهای، پایان دنیا نخواهد بود و ایرانیها به فداکاری در صورت نیاز برای حفظ حقوقشان عادت دارند. وی افزود: «اما برای ما، مردم ما به اینکه در صورت نیاز برای حفظ شأن و حقوقشان فداکاری کنند، خو گرفتهاند.»وزیر امور خارجه ادامه داد: «صحبت ملیگرایی یا وطنپرستی نیست. بلکه صحبت از داشتن پشتوانه تاریخی است. برای کشوری با پشتوانه تاریخی چند هزار ساله، چند سال دورهای کوتاه است.»
15:30 اتحادیه روابط عمومی آمریکاییهای ایرانیتبار (PAAIA) گزارش خود را درباره نگرش آمریکاییها به مذاکرات هستهای و همچنین روابط ایران و آمریکا منتشر کرد.به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در این گزارش آمده است: نتایج بررسیها نشان میدهد هم آمریکاییهای ایرانی تبار و هم خود رأی دهندگان آمریکایی از دستیابی به توافقنامه هستهای با ایران حمایت میکنند.بر اساس این گزارش، حدود دو سوم (64 درصد) آمریکاییهای ایرانیتبار از دستیابی به چارچوب توافقنامه هستهای با ایران با هدف محدود کردن برنامه هستهای ایران حمایت کردند. هشت نفر از هر 10 نفر نیز اعلام کردند باراک اوباما، رییسجمهور آمریکا در برگزاری مذاکرات هستهای با ایران اقدامات تأثیرگذاری انجام داده است.در مجموع، این نظرسنجی از حمایت جمعی اکثر شهروندان آمریکایی از دستیابی به توافق نامه هستهای با ایران حکایت دارد. با این حال، 49 درصد از آمریکاییهای ایرانیتبار و 52 درصد از خود آمریکاییها بر این باورند که توافقنامه هستهای باید به تصویب کنگره آمریکا برسد.بیش از دو سوم آمریکاییهای ایرانیتبار (68 درصد) میگویند تحریمهای اقتصادی اعمال شده بر ایران مشکلات بسیاری برای خانوادهها و دوستانشان در ایران به وجود آورده است. از این منظر، هفت نفر از هر 10 نفر از اقدام دولت آمریکا به استثنا قرار دادن ارسال وجوه، ارسال مواد غذایی و دارو و ابزارهای ارتباطات شخصی برای خانوادهها در ایران حمایت کردند. سه چهارم شرکت کنندگان در این نظرسنجی نیز از تسهیل در انتقال وجوه از طریق بانکی بین آمریکا و ایران حمایت کردند.
18:00 وزیر خارجه فرانسه بار دیگر بر درج محدودیتها و نظارتهای شدید و همچنین امکان بازگشت سریع و خودکار تحریمها در توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران اصرار دارد.رویترز در گزارشی در مورد مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 نوشت: لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه روز دوشنبه عنوان داشت که کشورش خواستار یک موافقتنامه هستهای محکم با ایران است و این موافقتنامه باید شامل یک سازوکار راستیآزمایی محکم برای بررسی پایبندی ایران به هرگونه موافقتنامه باشد.فابیوس این اظهارات را پس از نشست با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران مطرح کرد که برای مذاکرات با وزیران امور خارجه اروپایی در لوکزامبورگ به سر میبرد.بهنوشته رویترز، فرانسه یکی از سرسختانهترین مواضع را در قبال ایران در پیش گرفته است و با جدیت در تلاش است با اعمال محدودیتهای شدید علیه این کشور، از دستیابی تهران به توانایی «ساخت سلاح هستهای» جلوگیری شود.فابیوس پس از مذاکرات یکساعته با ظریف در مصاحبه با خبرنگاران گفت کشورش خواستار موافقتنامه است اما معتقد است این موافقتنامه باید محکم باشد و موافقتنامهای بد نباشد.بهگفته وی، چنین موافقتنامهای شامل محدودیتی زمانی برای تحقیقات هستهای ایران و تواناییهای این کشور در زمینه تولید و همچنین شامل سازوکاری بهمنظور راستیآزمایی پایبندی ایران به موافقتنامه خواهد بود.فابیوس تصریح کرد این موافقتنامه همچنین باید شامل بخشی در ارتباط با بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران در صورت عدم پایبندی این کشور به تعهدات خود باشد.