برای دسترسی‌ها به مراکز هسته‌ای، تیم اسکورت حرفه‌ای تربیت کرده‌ایم؟

دسترسی‌های مدیریت شده بر اساس پروتکل الحاقی در صورت توافق جامع احتمالی در آخرین دور مذاکرات هسته ای، به یکی از پیچیده ترین موضوعات مذاکرات تبدیل شده است. در حالی به ضرب الاجل 10 ژوئن نزدیک می‌شویم که بر پایه گزارش‌ها، همچنان موضوع بازرسی، یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی مذاکره کنندگان قرار دارد.

به گزارش «تابناک»، در همین زمینه، امروز مجلس شورای اسلامی کلیات طرحی را تصویب کرد که یکی از بندهای آن به شرح زیر است:

«‌آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چهارچوب توافقنامه پادمان، مجاز به انجام نظارت‌های متعارف از سایت‌های هسته‌ای است و دسترسی به اماکن نظامی، امنیتی و حساس غیرهسته‌ای، اسناد و دانشمندان ممنوع است؛ باید مصوبات شورایعالی امنیت ملی رعایت شود‌».

این مصوبه مجلس نشان می‌دهد، بدون شک یکی از پارامترهای اساسی در توافق جامع احتمالی، موضوع دسترسی‌ها به مراکز و سایت‌های هسته ای خواهد بود. به این ترتیب، به نظر می‌رسد مسئولان امر باید از ابتدا شرایط و مکانیزم‌های این نوع دسترسی‌ها را برای جلوگیری از سوء‌استفاده‌های احتمالی فراهم کنند.

چندی پیش، آقای عراقچی در توضیح مکانیزم دسترسی با بیان اینکه دسترسی مدیریت شده به سایت‌های غیر هسته ای در پروتکل پیش بینی شده است، گفت : دسترسی مدیریت شده یعنی اینکه اگر مأموری از آژانس مأموریت پیدا کند که در مرکزی غیر مراکز هسته ای حضور یابد، نوع رفتن و خروج وی از مرکز به شکلی خواهد بود که هیچ اطلاعاتی غیر از آنچه مورد نیازش است به وی داده نخواهد شد و کسب نخواهد کرد؛ بنابراین، آنچه در ذهن ماست که بیایند عکس بگیرند و همه جا را ببینند و اطلاعات به دست بیاورند، اینطور نیست.

این موارد نشان می‌دهد ‌برای اعمال چنین محدودیت‌هایی برای بازرسی، نیاز به تیم اسکورت حرفه ای است که مجاری هر گونه سوء استفاده احتمالی بازرسان را محدود کند و اجازه بهره برداری و سوء‌استفاده از دسترسی‌ها را ندهند.

در همه قراردادهای بازرسی و معاهدات بین المللی، دو اصل حفظ اطلاعات محرمانه و دسترسی مدیریت شده پیش بینی شده ‌و از حقوق کشور بازرسی شونده است تا نه تنها اطلاعات سری آن، بلکه هر اطلاعاتی که از نظر آن کشور دارای اهمیت تجاری، اقتصادی، فنی و نظامی است، حفظ شود. با توجه به تجارب تلخی که از بازرسی‌ها در کشورمان وجود دارد، بهتر است تلاش شود ‌از تکرار حوادث تلخ گذشته جلوگیری‌ شود تا اینکه از اساس صورت مسأله پاک شود.

برای این کار باید بیشترین اقدامات حفاظتی هنگام بازرسی‌ها معمول شود. تیم اسکورت قوی آشنا به حقوق کشور هنگام بازرسی تیم را همراهی کند. با بازرسی‌ حرفه ای برخورد شود و سعی کنیم، برخوردهای احساسی با آن را کنار بگذاریم. اجازه ندهیم افراد غیر حرفه ای مسئول اسکورت تیم بازرسی شوند و یا فرهنگ مهمانپذیر ایرانی ما سبب شود با بازرس مثل مهمان برخورد کنیم.

این موارد نشان می‌دهد که مسئولان امر به منظور حفظ دستاوردها‌ و اطلاعات محرمانه نظامی و اقتصادی کشور از هم اکنون باید خود را برای آموزش یکسری گروه اسکورت حرفه آماده کنند که این گروه بتواند در زمانی که لازم است وارد عمل شود.

در واقع پیش‌بینی و آماده‌سازی و آموزش گروه اسکورت باعث می‌شود، فرایند دسترسی به سایت‌های هسته‌ای با کمترین هزینه به پایان برسد که هم صلح‌آمیز بودن برنامه هسته ای کشورمان تأیید ‌و هم جلوی هر گونه سوء‌استفاده طرف مقابل گرفته شود. در این زمان، مسئولان امر باید از همین الان به جای ورود به چالش‌های محتوایی در این موضوع، آموزش گروه اسکورت را آغاز کنند تا در آینده با شرایط اضطراری بدون آمادگی قبلی روبه‌رو نشود.