گزارش بسیج مهم‌ترین نقض حقوق بشر توسط آمریکا را نادیده گرفت؟!
معاونت امور بین‌الملل سازمان بسیج مستضعفین در اقدامی ارزشمند، نخستین گزارش سالانه خود از نقض حقوق بشر در ایالات متحده را منتشر کرد؛ اولین اقدام بسیج در این راستا تا رسیدن به گزارشی در کلاس بین‌المللی، فاصله دارد.
معاونت امور بین‌الملل سازمان بسیج مستضعفین در اقدامی ارزشمند، نخستین گزارش سالانه خود از نقض حقوق بشر در ایالات متحده را منتشر کرد؛ البته اولین اقدام بسیج در این راستا تا رسیدن به گزارشی در کلاس بین‌المللی، فاصله دارد.
نوشتن گزارش از وضعیت حقوق بشر در دیگر کشورها از سال ۱۹۷۷ توسط دولت ایالات متحده باب شده است. وزارت خارجه این کشور گزارش‌هایی از کشورهای گوناگون تهیه کرده و به کنگره این کشور می‌دهد. چنین گزارش‌هایی همواره بر مقابله با دیگر کشورها مورد استفاده مقامات آمریکایی قرار گرفته است.
این حقیقت روشن است که دولت ایالات متحده به ویژه به دلیل دخالت‌های خود در امور دیگر کشورها و نقض حقوق بشر در آن‌ها و نیز حمایت از ناقضان حقوق بشر، یکی از بزرگ‌ترین ناقضان حقوق بشر در سطح جهان است.
اقدام ایالات متحده در استفاده از گزارش‌های حقوق بشری برای مقابله با دیگر کشورها، باعث شده که از دهه‌های پیش، برخی دولت‌ها گزارش‌های متقابلی منتشر کنند. دولت چین از سال ۱۹۹۸ به این سو، گزارش‌هایی در این حوزه منتشر کرده است.
ضرورت‌هایی مانند دفاع از حقوق مستضعفین، ابراز نظریه ایرانی ـ اسلامی در مورد حقوق بشر و پیش‌بینی استفاده آتی از مفهوم حقوق بشر توسط دولت‌های غربی برای فشار بر ایران، از جمله عواملی است که احتمالا سبب شده سازمان بسیج به این نتیجه برسد که باید گزارش سالانه خود را از وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده تهیه کند.
این اقدام سازمان بسیج از حیث نو بودن قابل تقدیر است و جای امیدواری است که دیگر سازمان‌ها، نهادهای دولتی و محیط‌های دانشگاهی و پژوهشی در ادامه راه، در کمک به تهیه گزارش‌های بهتر همراه شوند. توجه به برخی نقایص و غفلت‌ها در متن آن می‌تواند به بهتر شدن آن در آینده کمک کند.
گزارش تهیه شده بسیج به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی، که متن فارسی آن از اینجا قابل دریافت است، در بخش‌های زیر تهیه شده است:
۱ ـ ۱ تعریف حقوق بشر
۱ ـ ۲ تعریف نقض حقوق بشر
۱ ـ ۳ مجازت اعدام
۱ ـ ۴ نقض حقوق زندانیان
۱ ـ ۵ بازداشت خودسرانه و نقض عدالت کیفری
۱ ـ ۶ نقض حریم خصوصی
۱ ـ ۷ نقض حقوق اقلیت‌ها
۱ ـ ۸ تبعیض نژادی
۱ ـ ۹ نقض حقوق کودکان در آمریکا
۱ ـ ۱۰ نقض آزادی بیان
۱ ـ ۱۱ افزایش تجاوز جنسی به زنان در ارتش
۱ ـ ۱۲ تداوم خشونت جنسی علیه زنان در جامعه آمریکا
با توجه به این محتوا نکات زیر قابل توجه است:
گزارش تهیه شده از نظر مبانی نظری دقیق نیست و توجه به موارد دوازده‌گانه، نشان می‌دهد که حتی گزارش تهیه شده توسط بسیج نیز از تعریف حقوق بشر در قالب صرف سیاسی رنج می‌برد از پرداختن به حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بشر که هم بیشتر مورد توجه اسلام و هم کشورهای در حال توسعه است، غفلت شده است.
از سوی دیگر، گزارش تهیه شده صرف‌نظر از موارد فراوان اشتباهات املایی و نگارشی حتی در نسخه فارسی و برخی بی‌دقتی‌های آماری، از قالب رسمی نیز دور است. کمتر گزارش رسمی جهانی وجود دارد که به شیوه گزارش تهیه شده، در آن از تصویر استفاده شده باشد.
گزارش مشکل سازمان‌دهی نیز دارد. یک پرسش مهم پیش از انتشار چنین گزارشی این خواهد بود که نسخه بعدی آن باید در چه قالبی نوشته شود. معمولا گزارش‌های بین‌المللی قالب مشخصی دارند که تکرار شدنی است. پرسش این است که آیا گزارش بعدی را می‌توان مشابه گزارش منتشره نوشت یا خیر؟!
جدای از این موارد، اصلی‌ترین غفلت گزارش، بی‌توجهی آن به نقض حقوق بشر از سوی دولت آمریکا و یا با حمایت دولت این کشور در بیرون از مرزهای آمریکاست. حمایت این دولت از رژیم‌های ناقض حقوق بشر در گزارش مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. رژیم اسرائیل تا اندازه بسیاری با توجه به حمایت‌های آمریکا در نقش حقوق مردم فلسطین و دیگر کشورهای منطقه و از جمله از راه تروریسم دولتی قدم برداشته است. بسیاری از رژیم‌های مستبد منطقه و دیگر مناطق جهان در سال‌های اخیر بقای خود را مدیون حمایت‌های آمریکا هستند.
مورد دیگری که در گزارش منتشره به توجهی نشده، نقض حقوق بشر توسط دولت آمریکا در کشورهایی است که دولت ایالات متحده همچنان حاکمیت ملی آن‌ها را نقض می‌کند؛ برای نمونه، حجم گسترده حملات پهپادهای آمریکایی در یک دهه گذشته به بهای جان هزاران تن و یا دست‌کم صد‌ها غیرنظامی تمام شده است.
شاید بهتر باشد، گزارش سالانه بعدی در مورد نقض حقوق بشر آمریکا، به نقض حقوق بشر توسط دولت آمریکا بیشتر از نقض حقوق بشر در آمریکا توجه کند.
