معرفی و برخورد با اراذل و اوباش فضای مجازی

پس از حمله به صفحات لیونل مسی، ستاره تیم ملی فوتبال آرژانتین، ادین ژکو، بازیکن خط حمله تیم ملی بوسنی و هرزگوین و فرناندا لیما، مجری و بازیگر برزیلی به فاصله اندک از قرعه‌کشی جام جهانی و بازتاب جهانی‌ این رویداد، گروهی از هموطنان در اقدامی در‌‌ همان سطح، درصدد برخورد مردمی با این هنجارشکنی‌های سایبری برآمدند؛ کاری که می‌تواند به شدت بازدارنده باشد.

به گزارش «تابناک»، حملات ‌به صفحه فرناندا لیما، مجری و بازیگر برزیلی، لیونل مسی بازیکن شاخص و کلیدی بارسلونا و تیم ملی آرژانتین و ادین ژکو، بازیکن تیم ملی بوسنی و هرزگوین در روزهای اخیر، فضای مجازی را به کلی تحت تاثیر قرار داده و آهسته آهسته عوارضش مشخص می‌شود و می‌توان دریافت چنین رفتارهایی در فیس‌بوک که یک میلیارد و چند صد میلیون انسان عضو‌ آن هستند، بی‌هزینه نخواهد بود.

در پی رفتار این گروه چندده هزار نفره از ایرانیان که بخش کوچکی از میلیون‌ها ایرانی عضو فیس‌بوک را تشکیل می‌دهند، علاوه بر خبرگزاری فرانسه و چند رسانه اسپانیایی‌زبان، از جمله روزنامه «ال موندو دپورتیوو» که به پوشش این اتفاقات پرداختند، فرنانادا لیما نیز در واکنشی جالب، ‌موقت صفحه‌اش را در فیس‌بوک بست تا از حجم حملات این جماعت کاسته شود و وجود صفحه او را به حافظه بلندمدتشان بسپارند و از لیست تفریحات روزانه‌شان بیرون آورند.

در این سو، اما برخی با تحلیل‌های عجیب ادعا کردند این حملات نه فردی بلکه سازماندهی شده و سایبری بوده، حال آنکه بررسی‌های «تابناک» درباره پروفایل شمار چشمگیری از مشارکت‌کنندگان در این حرکت تخریبی، نشان می‌داد، این کار کاملاً‌ موجی و شبیه رخدادهای درون ورزشگاهی بوده که از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود و به یکباره صدهزار نفر، رکیک‌ترین الفاظ را فریاد می‌زنند و اتفاقاً قالب این اشخاص نیز جوانان بین هفده تا سی ساله بودند که بخش اعظمشان را مردان تشکیل می‌دادند.
با این اوصاف اینکه چنین اتفاقی را حمله سایبری تعبیر کرد، ‌‌نهایت توهم توطئه است و نخستین گام فردی و جمعی برای اصلاح این وضعیت، پذیرش وجود چنین مختصات فرهنگی در بخشی از جامعه است که اتفاقاً بی‌سواد (به لحاظ آکادمیک) نیست و مهارت استفاده از رایانه، اینترنت و ابزارهای دورزدن فیلترینگ را دارد. پس از پذیرش این اتفاق و چنگ نکشیدن در آینه، می‌توان به آینده امیدوار بود و درباره تغییر این وضعیت با ابزارهای فرهنگی که مهم‌ترینشان تک تک شهروندان کشورمان هستند، راهکارهای متناسب با هر مقطع زمانی را طراحی و اجرا کرد.

در همین باره و در شرایطی که هنوز عوارض قطعی چنین حرکتی مشخص نیست و تنها بازخوردهای اولیه مشهود بوده، گروهی از حمله کنندگان به صفحات مورد اشاره، درصدد برآمدند تا به صفحه رسمی باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا در فیس بوک با ۳۷ میلیون لایک حمله کنند که عوارض این اقدام به مراتب بیش از حمله به یک بازیکن مشهور یا مدل و مجری برزیلی خواهد بود و ابعاد دیگری می‌یابد که ‌کنترل‌شدنی نیست و رسانه‌های ضدایرانی به شدت از آن بهره خواهند برد؛ امری که هم اکنون نیز با شمار محدودی پیام کلید خورده و امیدواریم بیشتر نشود.

در این حدفاصل اما کارهای جالبی ‌جز حمله به این صفحات فیس‌بوک مسی و ژکو و لیما و اوباما انجام ‌و صفحاتی پیرامون عذرخواهی از این اشخاص در فیس بوک گشوده شده که در نوع خود ‌جالب‌ است؛ هرچند منجر به دامن زدن به این ماجرا می‌شود. با این حال، از این اتفاق مهم‌تر و اساسی‌تر ‌راه‌اندازی صفحه‌ای در این زمینه با نام «کمپین مبارزه با بی‌فرهنگی مجازی» است که تا این لحظه کارآیی قابل قبولی داشته است.

در این کمپین که تاکنون بیش از چهار هزار تن به آن پیوسته‌اند، ضمن شناسایی پروفایل تک تک هتاکین، اعضای کمپین دعوت می‌شوند تا اکانت تک تک این هتاکین با استفاده از ابزار گزارش اجتماعی، نخست بلوکه شده و در صورت هتاکی در دیگر صفحات و گزارش دوباره، حتی اکانتشان تا مرحله حذف پیش برود؛ اتفاقی که برای تک تک پیام‌های توهین‌آمیز‌‌‌ ‌می‌تواند رخ دهد و با گزارش کامنت مذکور از سوی چندین کاربر فیس بوک، به کلی حذف ‌و در صورت تکرار این اتفاق، اکانت شخص برای مدت‌های متفاوتی بسته می‌شود.

معمولاً در نخستین کاهش دسترسی، برای چند روز دسترسی‌های کاربر محدود می‌‎شود، در دومین تنبیه فیس‌بوک برای یک هفته خواهد بود و این تنبیه در چند مرحله تا یک یا دو ماه نیز افزایش می‌یابد. این راهکار منطقی‌ترین و سریع‌ترین و البته هم‌سطح‌ترین روش برخورد مردمی با اشخاصی است که قائل به رعایت حداقل‌های لازم برای استفاده از ابزارهای برخط (آنلاین) ارتباطی نیستند و با آبروی یک ملت بازی می‌کنند. به نظر می‌رسد، نخستین راه کاهش چنین ناهنجاری‌هایی، مواجهه مردمی با آن است؛ امری که باید به آن اهتمام ورزید.