حجتالاسلام حسن روحانی، رئیسجمهور اسلامی ایران با حضور در دانشگاه تهران در جمع دانشجویان این دانشگاه سخنرانی کرد.
به گزارش «تابناک»، وی در آغاز سخنان خود اظهار داشت: دانشگاه تهران، مرکزی است که نه تنها تولید علم کرد، بلکه احساس مسئولیت سیاسی و اجتماعی را نیز در جامعه دیروز و امروز نشر داده و خواهد داد.
روحانی ادامه داد: حضور در این جمع برای من افتخارآمیز است. امید دارم مراسم آغاز سال تحصیلی ـ که امسال کمی با تأخیر برگزار شد ـ در سالهای آینده در زمان مناسبترش برگزار شود، چرا که این کار میتواند به معنای آغاز پر برکت برای مسیر علم و دانش باشد.
رئیس جمهور گفت: دو بیانیهای که دو گروه دانشجویی خواندند، بسیار زیبا بود، زیرا هر دو دیدگاههای خود را در آزادی بیان کردند.
نقد دانشجویان همانقدر زیباست که حمایت آنان؛ که مگر نقد حمایت نیست؟ نقد از دولت و دولتمردان نعمت بزرگی است که باید در برابر آن با کمال تواضع سر فرود آوریم و بدانیم نقد دلسوزانه و سازنده نه تنها برای دولت که برای کشور میتواند بسیار ثمرات ارزشمندی داشته باشد. درست است که دانشگاه مرکز حزب نیست و فعالیت یک دانشجو در دانشگاه ولو فعالیت سیاسی و اجتماعی که حق او هست، به عنوان عضو یک حزب نخواهد بود. همان گونه که در یکی از نوشتارها آمد، دانشجو از دید یک سیاستمدار نمیخواهد به مسائل بنگرد. دانشگاه و دانشجو به مثابه یک روشنفکر و دانشمند به مسائل سیاسی و اجتماعی نگاه میکند.
البته نه تنها آشنایی دانشجویان به مسائل سیاسی کشور برای منطقه و جهان مفید است، بلکه ضروری و لازم است. اما یادمان نرود که دانشگاه رسالت اصلی او، تولید علم و فناوری است. البته همان طور که دانشگاه شهروند متخصص را میسازد و تحویل جامعه میدهد، شهروند مشارکت جوی آگاه را نیز تحویل جامعه میدهد و از این منظر است که باید دانشجویان عزیزمان، به مسائل سیاسی و اجتماعی به معنای عام کلمه، آگاه و آشنا باشند. مقصود از سیاست، تنها بحثهای مهم سیاست داخلی یا خارجی نیست. مقصود من از حضور دانشگاه و دانشجو و اساتید در مسائل سیاسی و اجتماعی به معنای اعم یعنی حتی حضور و فعالیت در بخش محیط زیست، حضور و فعالیت در مسائل فرهنگی جامعه و البته در زمینه سیاست داخلی و خارجی و به ویژه در شرایط حاضر در مسائل اقتصادی است.
همان طور که ما میگوییم، اقتصاد دانشبنیان و رهبری معظم بر این ترم (اصطلاح) تأکید و اصرار دارد، چه این که امروز مرکب پیشرفت جهان، علم و دانش است؛ که توانا بود، هر که دانا بود. به همان تعبیر که knowledge is power بیتردید دانشگاه و دانشجو باید مدیریت آینده ما را بر دوش گیرد.
سیاست و فرهنگ و نیز سیاست داخلی ما باید دانشبنیان باشد. دولت مدرن یعنی دولت دانشبنیان. در تمام رشتهها و در تمام بخشها، علم و دانش باید حاکم باشد. این وضعیت وقتی میتواند باشد که دانشگاه ما محیط نقد و اندیشه و اظهارنظر باشد. این باعث سرشکستی یک دولت است که دانشجو و یا استادش به خاطر بهانهجوییهای عدهای دم فروبندد و نتواند اظهارنظر کند. در دانشگاه جای بیان اظهارنظر است. در دانشگاه یک زبان را ما بیشتر نمیپذیریم و آن زبان علم و خرد و عقلانیت است.
در دانشگاه باید آزادی آکادمیک در کنار اجرای قانون آکادمیک باشد و بتوانیم به تولید علم و دانش و حکمت بپردازیم و البته تنها علم و دانش برای کاربرد و ساختوساز نیست. علم و دانش باید بتواند خلاقیت، تحلیل و فکر علمی را در جامعه به ارمغان بیاورد. آثار تحلیل علمی و فکر علمی برای آینده کشور حتی گاه از فناوری نیز بیشتر است. گفته شد که دانشگاه و مراکز علمی و پژوهشی در کشورمان در مسیر پیشرفت است که البته این موجب افتخار همه ماست؛ اما میخواهم بر این نکته تأکید کنم که چرخه علم و دانش و تولید و فناوری فقط مقاله ISI نیست. حتی اگر همه این مقالات را نویسنده با خون دل و بیدار ماندن شب نوشته باشد تا چه رسد به آن که دلار و پولی و مسائلی به مقالهای منتهی گردد. حتی اگر همه مقالات دقیق باشد، که انشاءالله این طور است، بدانید مقاله علمی یک حلقه کوچک از حلقه علم و فناوری است. ما باید همه حلقات علم و فناوری را تکمیل و خودمان را با دیگر کشورها مقایسه کنیم.
از حاشیههای این مراسم، ممانعت از ورود افرادی بود که دعوتنامه نداشتند؛ حتی اساتید باسابقه این دانشگاه!
روحانی افزود: حلقه علم و فناوری از ایده شروع و به تحقیق منتهی و تحقیقات به نمونه فناوری منتهی و آن نمونه به توسعه فناوری منتهی میشود. توسعه فناوری به سمت صنعتی شدن حرکت میکند. بازار مییابد و بالاخره تبدیل به ثروت ملی یا قدرت ملی میشود. دل خوش نکنیم، به مقالاتی که گاهی برخی از آن مقالات مشکل فناوری و دانش کشور ما را نیز حل نمیکند و تنها مشکل دیگران را حل میکند. البته این سخنان به این معنا نیست که بخواهم بگویم مقاله نوشتن بیارزش است یا بگویم همین زنجیره واحدی را که به آن افتخار میکنیم کنار بگذاریم. من میگویم در همه حوزهها باید دانش ما به استاندارد جهانی برسد.
دانشگاههای ما از لحاظ کمیت رشد بسیار خوبی داشته است. بگذریم از اینکه ترکیب رشتهها آیا با نیاز کشور متناسب است یا خیر؟ بگذریم از اینکه دانشجویی با خون دل وارد دانشگاه شده و با زحمت صاحب مدرک میشود اما متأسفانه صاحب شغل و گاهی صاحب منزلت اجتماعی هم نمیشود. ما باید رشتههای تحصیلی و شمار دانشجویان و برنامهریزی دانشگاههایمان با نیاز جامعه منطبق باشد. ما جامعه استوانه نمیخواهیم. ما نیاز به هرم داریم و برای این کار باید ببینیم در قله و قاعده چه کسانی باید باشند.
باید در دانشگاههایمان زبان علم و تحقیق به عنوان زبان رسمی باشد. در دانشگاه در کنار این زبان، فقط قانون باید حکمفرما باشد. این دولت فشارهای محفلی را بر دانشگاه نخواهد پذیرفت.
در دانشگاه اسلامی یک گروه و آن کسانی که در تولید علم و دانش و فناوری کاهلی کردهاند، باید ملامت شوند. ما نباید در روند معیوب نابجای بازنشستگی زودهنگام اساتید گرفتار شویم.
امیرالمومنین میفرمایند، با تضارب آرا و نقد و انتقاد و مباحثه میتوانیم به صواب و رأی درست و واقعی برسیم.
روحانی افزود: مگر دانشگاهی میتواند به مراتب والای علمی خود دست یابد، اما استاد کلاس در بیان عقاید خود آزاد نباشد؟ برخی تلاش میکنند ۷۵ یا ۷۶ میلیون جمعیت کشور را ضرب در دو کنند؛ یعنی همه دو چهره داشته باشند. یک جا که بحث نمره و ارتقا و شغل است با یک چهره. آنجا که زندگی آزاد است با چهره دیگر. این را ما نمیخواهیم.
عزیزان من، دانشجویان عزیز و بزرگوار، اساتید، مسئولان، وزرا، نمایندگان مجلس، فرهیختگان؛ شما بدانید اگر جو را امنیتی کردید، نفاق را توسعه دادید. دولت تدبیر و امید به دانشگاه آزاد و منتقد و فرهنگدوست و اندیشهورز و تعلیمدهنده شهروند متخصص و مشارکتجوی آگاه افتخار میکند و از دانشگاه میخواهد در همهٔ زمینهها به کمک دولت بشتابد. شما بودید که ۲۴ خرداد ۹۲ را آفریدید. شما بودید که تدبیر و امید و اعتدال را بر ناامیدی و افراط و تفریط پیروز ساختید. این ندای دانشگاهیان و فرهیختگان بود که ملت عزیز ما به گوش جان آن را خرید و در انتخاباتی شکوهمند شرکت کرد و آن حماسه سیاسی مورد نظر رهبری معظم انقلاب را آفرید و انشاءالله همین مردم، دانشگاه و فرهیختگان حماسه اقتصادی را نیز میآفرینند.
یک نکته بگویم و بر آن تأکید کنم، راست و درست است که باید تکیه ما بر ملت خودمان باشد. درست است که سرمایه انسانی و اجتماعی خود ما هست که افتخارات را خواهد آفرید. راست و درست است که در برابر بیگانگان این ملت ماست که استوار خواهد ایستاد، اما یک نکته را از یاد نبرید و آن اینکه در دنیایی زندگی میکنیم که دروازهها، دیوارها و مرزبندیها به صورت سابق وجود ندارد. ما جهانی شدن را باور کنیم. بر خود تکیه کنیم. هیچ گاه بر دیگری تکیه نکنیم اما یادمان باشد ما باید همبستگی و همزیستی مسالمتآمیز با همهٔ کشورهای دوست و یا حتی با همهٔ کشورهای جهان به صورتی داشته باشیم.
شما میگویید روی پای خود بایستیم و خود و خود؛ قبول. شما در اولین درآمد بودجهای متکی به نفت و درآمد گازی هستید که باید به دیگران بفروشید. در دنیای امروز دروننگر و درونگرا بودن به آن مفهوم گذشته، دیگر معنایی دارد؟ مشکل در سالهای گذشته این بود که در اقتصاد و سیاست خارجی دانش بنیان نبودیم. از متخصصین و صاحبنظران بهره نبردیم.
دولت تدبیر و امید همان طور که از آغاز گفته، در پی تعامل سازنده با جهان است. در این شعار استوار میایستد. دولت میداند با دنیای سیاست بسیار پیچیدهای روبهروست اما در عین حال باورمان شود که دنیا و جهان سیاست، در برابر ۲۴ خرداد سر فرود آورده است. من در سفر نیویورک این عظمت ملت ایران را از دید جهانیان بهتر لمس کردم. من به شما میگویم تمام کشورهای پیشرفته بدون استثنا خواهان دیدار با رئیس جمهور منتخب ملت بزرگ ایران بودند. رؤسای جمهور و مقامات عالیرتبه در ملاقات با مسئولین شما مثل گذشته نصیحت نمیکردند. بیشتر از مسئولین کشور شما میپرسیدند. برای همکاری در مسائل منطقهای و جهانی اعلام آمادگی برای تعامل و گفتگو داشتند. هیچ کس نبود در این دیدارها که به عظمت انتخابات ۷۳ درصدی ملت بزرگ ایران در ۲۴ خرداد ۹۲ به صراحت اشاره نکند.
دولت از این فضا برای حل معضلات کشور بهره خواهد برد. دولت در شرایطی کار خود را آغاز کرده که با یک خزانه خالی با انبوهی از بدهکاری روبهرو بوده است.