مرور روزنامه‌های پنجشنبه هجدهم مهرماه
چه کسانی در عید غدیر آزاد خواهند شد؟
تحلیل‌ها در مورد نقل غیردقیق سخنان وزیر خارجه در روزنامه‌ها همچنان ادامه دارد. تقریبا دو هفته مانده به عید غدیر، سخنان مسئولان دولتی در مورد زندانیانی که در این روز آزاد خواهند شد و گمانه‌زنی در مورد این افراد و چند خبر اقتصادی مطالب مهم امروز هستند.
تحلیل‌ها در مورد نقل غیردقیق سخنان وزیر خارجه در روزنامه‌ها همچنان ادامه دارد. تقریبا دو هفته مانده به عید غدیر، سخنان مسئولان دولتی در مورد زندانیانی که در این روز آزاد خواهند شد و گمانه‌زنی در مورد این افراد و چند خبر اقتصادی مطالب مهم امروز هستند.
چه کسانی در عید غدیر آزاد می‌شوند؟
سخنان وزیر دادگستری درباره آزادی برخی زندانیان در روزهای آتی، مورد توجه روزنامه‌ها قرار گرفته، به گونه‌ای که اعتماد در این باره نوشته است: وزیر دادگستری از آزادی برخی از زندانیان در عید غدیر خبر داد و گفت: در عید غدیر زندانیانی از گروه‌های مختلف مورد عفو قرار می‌گیرند. مصطفی پورمحمدی دیروز در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر اینکه شما اعلام کرده‌اید، پرونده آقایان موسوی و کروبی و زهرا رهنورد در شورای عالی امنیت ملی در حال رسیدگی است، اکنون این پرونده در چه مرحله یی است، گفت: این پرونده از قبل در شورا بوده است و درباره روند کنونی نیز از خودشان بپرسید. پورمحمدی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه گفته می‌شود آقایان موسوی، کروبی و خانم زهرا رهنورد در روز عیدغدیرخم آزاد می‌شوند، گفت: ما در عید غدیر خم حتما عفو خواهیم داشت و زندانیانی از گروه‌های مختلف شامل عفو قرار می‌گیرند.
خبرنگاری در ادامه سؤال کرد که آیا این عفو شامل زندانیان امنیتی نیز می‌شود، که وی با تأیید این موضوع گفت: زندانیانی از گروه‌های مختلف شامل عفو قرار می‌گیرند. وی درباره پرونده برخی از زندانیان سیاسی از جمله مجید توکلی که گفته می‌شود تاکنون از مرخصی برخوردار نبوده است، گفت: درباره پرونده خاصی نظر نمی‌دهم. پورمحمدی در ادامه با اشاره به چگونگی فرآیند عفو زندانیان و برخورداری آن‌ها از مرخصی گفت: ارائه مرخصی و عفو به زندانیان درباره تعدادی از زندانیان از گروه‌های مختلف اعمال شده و قوه قضاییه با جدیت این موضوع را پیگیری می‌کند.
وزیر دادگستری درباره وضعیت زندانیان ایرانی در خارج از کشور، گفت: دولت تأکید دارد که از حقوق اتباع خود دفاع کند، حتی اگر مجرم باشند و ما تلاش داریم که زمینه یی فراهم شود که آن‌ها دوران زندان خود را در داخل کشور طی کنند. وی با اشاره به مزیت‌های این موضوع گفت: ما با کشورهای زیادی قرارداد استرداد زندانیان را داریم و دولت بر حقوق اتباع خود در کشورهای مختلف تأکید دارد. پورمحمدی درباره وضعیت دو زن زندانی در مالزی که به اعدام محکوم شده‌اند، گفت: پرونده آن‌ها در حال پیگیری است، وکیل برای آن‌ها گرفته شده و تلاش داریم به خانواده آن‌ها کمک کنیم.
خط سازش یا نرمش قهرمانانه؟
در ادامه ماجرای وزیر خارجه و چند نماینده مجلس که متهم هستند محتوای جلسه‌ای محرمانه را به طور غیر دقیق در اختیار رسانه‌ها قرار داده‌اند، سنایی از اعضای کمیسیون امنیت ملی به روزنامه آرمان گفته است: صحبت‌های آقای ظریف در کمیسیون بسیار شفاف و صادقانه بود، قید هم کردند این صحبت‌ها در این جلسه بماند. انتظار هم می‌رفت نه‌تن‌ها این صحبت‌ها نقل نشود بلکه تغییر هم پیدا نکند، چون که صحبت‌های عنوان شده از جانب ایشان با مقداری تغییر نقل شده بود.
در همین حال، کیهان برای چندمین روز پیاپی بخشی از اصلی‌ترین مطالب خود را به این ماجرا اختصاص داده است. این روزنامه در انتهای یادداشت روز خو با عنوان «ساختمان سازش چگونه فرو ریخت؟» به قلم محمد ایمانی آورده است: ماحصل اتفاقات این ۲۰ روز ـ یا ۵۰ روز ـ مانند ضربه کاری و دقیقی است که وسط خال و به گیجگاه جبهه سازش خورده است. صرف نظر از نقدهایی که به برخی رفتارهای دولتمردان وارد است، اینجا موضع آن است که بگوییم آقایان ظریف و روحانی، متشکریم! و البته می‌دانیم که چه فشارهایی را از سوی افراطیون تحمل کردند.
در همین حال جاوید قربان اوغلی از سفرای پیشین ایران در مطلبی با عنوان «خط سازش یا نرمش قهرمانانه؟» در روزنامه بهار به طور مفصل به این موضوع پرداخته است که خلاصه آن به قرار زیر است: گزارش ظریف به کمیسیون امنیت ملی درباره سفر نیویورک و گزارش سیدحسین نقوی سخنگوی این کمیسیون که با سوءاستفاده جناحی یکی از روزنامه‌ها جنجالی را دامن زده است و ظاهرا همچنان ادامه دارد، امری ناخوشایند در حوزه منافع ملی بود که بی‌تردید سایه آن بر مذاکرات هفته آینده ژنو سنگینی خواهد کرد.
شرایط کشور و حساسیت مذاکرات هفته آینده هسته‌ای از هر زاویه‌ای که به آن نگریسته شود، هر عقل حکیمی را بر آن وامی‌دارد که از تضعیف روحیه جبهه خودی که عازم این کارزار دیپلماتیک است پرهیز کند. اگر این اصل عقلانی را بپذیریم لاجرم سوالات ذیل مطرح می‌شود:
۱. نماینده‌ای که سخنگویی کمیسیون امنیت ملی را نیز بر عهده دارد با کدام مجوز مطالبی را که تردیدی در طبقه‌بندی بودن آن نیست، در اختیار رسانه‌ها قرار داده است.
۲. حتی در صورت پذیرش خطای سهوی سخنگوی محترم نمی‌توان تیتر روزنامه کیهان را تنها ناشی از کار رسانه‌ای دانست. تیتر جنجالی این روزنامه غوغاسالار که ظاهرا از حاشیه امنیتی بی‌حد و مرز برخوردار است، هم از جانب منبع خبر (سخنگوی کمیسیون امنیت ملی) و هم سرکار خانم مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه تکذیب شد، با این وجود این روزنامه با اصرار بر اقدام غیراخلاقی خود که یقینا منافع کلان کشور را هدف قرار داده است، تیتر اول روزنامه را به همین موضوع اختصاص داده.
اگر قول کیهان، صداقت ظریف را که مبنای خبر است ملاک قرار دهیم وی به صراحت بر چند نکته تأکید کرده است.
اول: محرمانه و غیرقابل نقل بودن مطالب مطرح در کمیسیون
دوم: درز آن به مطبوعات
سوم: مطابقت نداشتن تیتری که به‌عنوان نقل‌قول مستقیم از ایشان منتشر شده است. ظریف به روشنی هم اقدام آن نماینده محترم را کاری خلاف دانسته و هم اتهام کیهان را، که مدعی شده «صداقت ظریف» خط سازش را برهم زده است.
۳. بر این باورم که خطای بزرگ‌تر کیهان نه در نقل مطالب عاری از صحت به وزیر خارجه، بلکه قلب دیدگاه رهبری است. رهبری نظام با طرح «نرمش قهرمانانه» رویکرد جدیدی را در حوزه سیاست‌های کلان نظام و دریچه‌ای نو برای برون رفت از شرایطی که حاصل سیاست‌های دولت‌های نهم و دهم در حوزه‌های استراتژیک و خصوصا مذاکرات هسته‌ای است، گشودند. کاری که روحانی و به تبع او تیم دیپلماسی دولت در نیویورک انجام داد، کاملا در راستای استراتژی مقام معظم رهبری در پیشبرد این استراتژی بود که اجماع نخبگان نظام در ارکان مختلف اداره کشور بر صحت آن تأکید دارد. از همه این‌ها مهم‌تر، تأیید و حمایت از دیپلماسی دولت پس از سفر نیویورک نیز کافی بود تا به قول ظریف «کسانی که ادعای ولایتمداری دارند جلو‌تر از رهبری حرکت می‌کنند و هیچ از خود نمی‌پرسند که اگر ایشان مصلحت می‌دیدند خودشان مصادیق را روشن می‌فرمودند.» آقای شریعتمداری که خود را ذوب در ولایت می‌داند و «صداقت ظریف» را عامل برهم زدن خط سازش می‌داند، چگونه می‌تواند به این پارادوکس پاسخ دهد که مجموعه نظام بر رویکرد دولت در سیاست خارجی مهر تأیید می‌زند، روزنامه تحت امر او این سیاست‌ها را «خط سازش» می‌نامد و طرفه آن‌که همان فرد صادق مورد ادعای شریعتمداری با خواندن تیتر کیهان راهی بیمارستان می‌شود؟ آقای ظریف باید با چه زبانی بگوید که مطالب منتشره از سوی کیهان را تأیید نمی‌کند. فرار به جلوی آقای شریعتمداری پس از انتشار جواب علنی ظریف به ادعاهای کیهان چگونه قابل تفسیر است؟
دلالان تحریم چه کسانی هستند؟
ابتکار از جمله روزنامه‌هایی است که سخنانی را مورد توجه قرار داده که چون برای نخستین بار از زبان مقامات دولتی نیز بیان شده، دارای اهمیت است. این روزنامه نوشته: بعد از ارائه رویکردهای جدید از سوی دولت یازدهم در حوزه دیپلماسی عمومی و تلاش جدی دولت برای بهبود روابط ایران با سایر کشور‌ها امید‌ها به رفع تدریجی تحریم‌ها نیز بیشتر شده است. این شرایط در حالی به وجود آمده که رئیس دفتر رئیس جمهوری به تازگی عنوان کرده است که عده‌ای در داخل از برطرف شدن تحریم‌ها خوشحال نیستند. عده‌ای که نهاوندیان آن‌ها را دلالان تحریم نامیده است. اما دلالان تحریم چه کسانی هستند؟
ابتکار ادامه داده که این تقریبا برای نخستین بار است که یک مقام ارشد دولتی به این صراحت از مخالفت عده‌ای در داخل کشور با لغو تحریم‌ها سخن گفته است. به طور کلی مخالفان تحریم‌ها شامل آن دسته از افرادی می‌شود که با خروج شرکت‌های غربی از فضای اقتصادی ایران فضای انحصاری برای آن‌ها به وجود آمده و حالا اگر قرار باشد شرکت‌های غربی دوباره به اقتصاد ایران بازگردند منافع این دسته از افراد نیز به شدت به خطر خواهد افتاد. در همین زمینه عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس هیأت مدیره شورای مرکزی خانه‌های صنعت، معدن و تجارت ایران در پاسخ به این سؤال که منظور از دلالان تحریم چه کسانی هستند، توضیح داد: در چند سال گذشته و به ویژه پس از تشدید تحریم‌ها شواهد نشان می‌دهد که عده‌ای منافع اقتصادی زیادی در این مقطع بدست آورده‌اند. این افراد کسانی هستند که به هر دلیل با راه‌های انتقال پول، واردات و صادرات و تامین مواد اولیه از خارج آشنا بوده و به دلیل سخت شدن شرایط در دوران تحریم توانسته‌اند منافع کلانی به دست آورند. وی افزود: درصدهایی که این عده از بابت نقل و انتقال پول در شرایط تحریم می‌گیرند بسیار بالاست. این را هم باید گفت که همه تولیدکنندگان قادر به انجام امورات خود در دوران تحریم مانند واردات مواد اولیه نیستند و به همین دلیل به ناچار به استفاده از دلالان تحریم رو می‌آورند.
وی تأکید کرد: دلالان و واسطه‌ها در حال بازی کردن با تولیدکنندگان هستند و از ادامه تحریم‌ها نیز نفع کلانی می‌برند و بی‌تمایل نیستند تا شرایط کنونی تحریم ادامه یابد و آن‌ها بتوانند از شرایط به وجود آمده حداکثر منافع را نصیب خود کنند.
خبرنگاری در ادامه سؤال کرد که آیا این عفو شامل زندانیان امنیتی نیز می‌شود، که وی با تأیید این موضوع گفت: زندانیانی از گروه‌های مختلف شامل عفو قرار می‌گیرند. وی درباره پرونده برخی از زندانیان سیاسی از جمله مجید توکلی که گفته می‌شود تاکنون از مرخصی برخوردار نبوده است، گفت: درباره پرونده خاصی نظر نمی‌دهم. پورمحمدی در ادامه با اشاره به چگونگی فرآیند عفو زندانیان و برخورداری آن‌ها از مرخصی گفت: ارائه مرخصی و عفو به زندانیان درباره تعدادی از زندانیان از گروه‌های مختلف اعمال شده و قوه قضاییه با جدیت این موضوع را پیگیری می‌کند.
وزیر دادگستری درباره وضعیت زندانیان ایرانی در خارج از کشور، گفت: دولت تأکید دارد که از حقوق اتباع خود دفاع کند، حتی اگر مجرم باشند و ما تلاش داریم که زمینه یی فراهم شود که آن‌ها دوران زندان خود را در داخل کشور طی کنند. وی با اشاره به مزیت‌های این موضوع گفت: ما با کشورهای زیادی قرارداد استرداد زندانیان را داریم و دولت بر حقوق اتباع خود در کشورهای مختلف تأکید دارد. پورمحمدی درباره وضعیت دو زن زندانی در مالزی که به اعدام محکوم شده‌اند، گفت: پرونده آن‌ها در حال پیگیری است، وکیل برای آن‌ها گرفته شده و تلاش داریم به خانواده آن‌ها کمک کنیم.
خط سازش یا نرمش قهرمانانه؟
در ادامه ماجرای وزیر خارجه و چند نماینده مجلس که متهم هستند محتوای جلسه‌ای محرمانه را به طور غیر دقیق در اختیار رسانه‌ها قرار داده‌اند، سنایی از اعضای کمیسیون امنیت ملی به روزنامه آرمان گفته است: صحبت‌های آقای ظریف در کمیسیون بسیار شفاف و صادقانه بود، قید هم کردند این صحبت‌ها در این جلسه بماند. انتظار هم می‌رفت نه‌تن‌ها این صحبت‌ها نقل نشود بلکه تغییر هم پیدا نکند، چون که صحبت‌های عنوان شده از جانب ایشان با مقداری تغییر نقل شده بود.
در همین حال، کیهان برای چندمین روز پیاپی بخشی از اصلی‌ترین مطالب خود را به این ماجرا اختصاص داده است. این روزنامه در انتهای یادداشت روز خو با عنوان «ساختمان سازش چگونه فرو ریخت؟» به قلم محمد ایمانی آورده است: ماحصل اتفاقات این ۲۰ روز ـ یا ۵۰ روز ـ مانند ضربه کاری و دقیقی است که وسط خال و به گیجگاه جبهه سازش خورده است. صرف نظر از نقدهایی که به برخی رفتارهای دولتمردان وارد است، اینجا موضع آن است که بگوییم آقایان ظریف و روحانی، متشکریم! و البته می‌دانیم که چه فشارهایی را از سوی افراطیون تحمل کردند.
در همین حال جاوید قربان اوغلی از سفرای پیشین ایران در مطلبی با عنوان «خط سازش یا نرمش قهرمانانه؟» در روزنامه بهار به طور مفصل به این موضوع پرداخته است که خلاصه آن به قرار زیر است: گزارش ظریف به کمیسیون امنیت ملی درباره سفر نیویورک و گزارش سیدحسین نقوی سخنگوی این کمیسیون که با سوءاستفاده جناحی یکی از روزنامه‌ها جنجالی را دامن زده است و ظاهرا همچنان ادامه دارد، امری ناخوشایند در حوزه منافع ملی بود که بی‌تردید سایه آن بر مذاکرات هفته آینده ژنو سنگینی خواهد کرد.
شرایط کشور و حساسیت مذاکرات هفته آینده هسته‌ای از هر زاویه‌ای که به آن نگریسته شود، هر عقل حکیمی را بر آن وامی‌دارد که از تضعیف روحیه جبهه خودی که عازم این کارزار دیپلماتیک است پرهیز کند. اگر این اصل عقلانی را بپذیریم لاجرم سوالات ذیل مطرح می‌شود:
۱. نماینده‌ای که سخنگویی کمیسیون امنیت ملی را نیز بر عهده دارد با کدام مجوز مطالبی را که تردیدی در طبقه‌بندی بودن آن نیست، در اختیار رسانه‌ها قرار داده است.
۲. حتی در صورت پذیرش خطای سهوی سخنگوی محترم نمی‌توان تیتر روزنامه کیهان را تنها ناشی از کار رسانه‌ای دانست. تیتر جنجالی این روزنامه غوغاسالار که ظاهرا از حاشیه امنیتی بی‌حد و مرز برخوردار است، هم از جانب منبع خبر (سخنگوی کمیسیون امنیت ملی) و هم سرکار خانم مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه تکذیب شد، با این وجود این روزنامه با اصرار بر اقدام غیراخلاقی خود که یقینا منافع کلان کشور را هدف قرار داده است، تیتر اول روزنامه را به همین موضوع اختصاص داده.
اگر قول کیهان، صداقت ظریف را که مبنای خبر است ملاک قرار دهیم وی به صراحت بر چند نکته تأکید کرده است.
اول: محرمانه و غیرقابل نقل بودن مطالب مطرح در کمیسیون
دوم: درز آن به مطبوعات
سوم: مطابقت نداشتن تیتری که به‌عنوان نقل‌قول مستقیم از ایشان منتشر شده است. ظریف به روشنی هم اقدام آن نماینده محترم را کاری خلاف دانسته و هم اتهام کیهان را، که مدعی شده «صداقت ظریف» خط سازش را برهم زده است.
۳. بر این باورم که خطای بزرگ‌تر کیهان نه در نقل مطالب عاری از صحت به وزیر خارجه، بلکه قلب دیدگاه رهبری است. رهبری نظام با طرح «نرمش قهرمانانه» رویکرد جدیدی را در حوزه سیاست‌های کلان نظام و دریچه‌ای نو برای برون رفت از شرایطی که حاصل سیاست‌های دولت‌های نهم و دهم در حوزه‌های استراتژیک و خصوصا مذاکرات هسته‌ای است، گشودند. کاری که روحانی و به تبع او تیم دیپلماسی دولت در نیویورک انجام داد، کاملا در راستای استراتژی مقام معظم رهبری در پیشبرد این استراتژی بود که اجماع نخبگان نظام در ارکان مختلف اداره کشور بر صحت آن تأکید دارد. از همه این‌ها مهم‌تر، تأیید و حمایت از دیپلماسی دولت پس از سفر نیویورک نیز کافی بود تا به قول ظریف «کسانی که ادعای ولایتمداری دارند جلو‌تر از رهبری حرکت می‌کنند و هیچ از خود نمی‌پرسند که اگر ایشان مصلحت می‌دیدند خودشان مصادیق را روشن می‌فرمودند.» آقای شریعتمداری که خود را ذوب در ولایت می‌داند و «صداقت ظریف» را عامل برهم زدن خط سازش می‌داند، چگونه می‌تواند به این پارادوکس پاسخ دهد که مجموعه نظام بر رویکرد دولت در سیاست خارجی مهر تأیید می‌زند، روزنامه تحت امر او این سیاست‌ها را «خط سازش» می‌نامد و طرفه آن‌که همان فرد صادق مورد ادعای شریعتمداری با خواندن تیتر کیهان راهی بیمارستان می‌شود؟ آقای ظریف باید با چه زبانی بگوید که مطالب منتشره از سوی کیهان را تأیید نمی‌کند. فرار به جلوی آقای شریعتمداری پس از انتشار جواب علنی ظریف به ادعاهای کیهان چگونه قابل تفسیر است؟
دلالان تحریم چه کسانی هستند؟
ابتکار از جمله روزنامه‌هایی است که سخنانی را مورد توجه قرار داده که چون برای نخستین بار از زبان مقامات دولتی نیز بیان شده، دارای اهمیت است. این روزنامه نوشته: بعد از ارائه رویکردهای جدید از سوی دولت یازدهم در حوزه دیپلماسی عمومی و تلاش جدی دولت برای بهبود روابط ایران با سایر کشور‌ها امید‌ها به رفع تدریجی تحریم‌ها نیز بیشتر شده است. این شرایط در حالی به وجود آمده که رئیس دفتر رئیس جمهوری به تازگی عنوان کرده است که عده‌ای در داخل از برطرف شدن تحریم‌ها خوشحال نیستند. عده‌ای که نهاوندیان آن‌ها را دلالان تحریم نامیده است. اما دلالان تحریم چه کسانی هستند؟
ابتکار ادامه داده که این تقریبا برای نخستین بار است که یک مقام ارشد دولتی به این صراحت از مخالفت عده‌ای در داخل کشور با لغو تحریم‌ها سخن گفته است. به طور کلی مخالفان تحریم‌ها شامل آن دسته از افرادی می‌شود که با خروج شرکت‌های غربی از فضای اقتصادی ایران فضای انحصاری برای آن‌ها به وجود آمده و حالا اگر قرار باشد شرکت‌های غربی دوباره به اقتصاد ایران بازگردند منافع این دسته از افراد نیز به شدت به خطر خواهد افتاد. در همین زمینه عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس هیأت مدیره شورای مرکزی خانه‌های صنعت، معدن و تجارت ایران در پاسخ به این سؤال که منظور از دلالان تحریم چه کسانی هستند، توضیح داد: در چند سال گذشته و به ویژه پس از تشدید تحریم‌ها شواهد نشان می‌دهد که عده‌ای منافع اقتصادی زیادی در این مقطع بدست آورده‌اند. این افراد کسانی هستند که به هر دلیل با راه‌های انتقال پول، واردات و صادرات و تامین مواد اولیه از خارج آشنا بوده و به دلیل سخت شدن شرایط در دوران تحریم توانسته‌اند منافع کلانی به دست آورند. وی افزود: درصدهایی که این عده از بابت نقل و انتقال پول در شرایط تحریم می‌گیرند بسیار بالاست. این را هم باید گفت که همه تولیدکنندگان قادر به انجام امورات خود در دوران تحریم مانند واردات مواد اولیه نیستند و به همین دلیل به ناچار به استفاده از دلالان تحریم رو می‌آورند.
وی تأکید کرد: دلالان و واسطه‌ها در حال بازی کردن با تولیدکنندگان هستند و از ادامه تحریم‌ها نیز نفع کلانی می‌برند و بی‌تمایل نیستند تا شرایط کنونی تحریم ادامه یابد و آن‌ها بتوانند از شرایط به وجود آمده حداکثر منافع را نصیب خود کنند.
گزارش خطا
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۷۶
انتشار یافته: ۱
تفسیر عالی بود نظرسنجی
مهم‌ترین اولویت دولت چه باید باشد؟