قاچاق دلار از عراق به ایران توسط شرکت‌های ایرانی

در هفته‌های اخیر، بهای دلار در برابر دینار عراق افزایش یافته ‌که البته دلایل متعددی برای این امر آمده است. برخی ‌سیاستمداران و اقتصاد‌دانان عراقی، ادعا کرده‌اند که این امر ناشی از ورود ایرانیان و شرکت‌های ایرانی به مزایده‌های ارزی بانک مرکزی عراق است که پس از خرید دلار از بانک مرکزی عراق، آن را به ایران منتقل می‌کنند؛ اما مقامات بانک مرکزی عراق، گفته‌اند که ‌ناشی از افزایش فروش نفت عراق و افزایش هزینه‌های دولت است.

به گزارش «تابناک»، المانیتور در گزارشی پیرامون افزایش بهای دلار در برابر دینار عراق اشاره کرده است که بنا بر‌ اعلام بانک مرکزی عراق،‌ هم‌اکنون هر دلار برابر با ۱۲۶۰ دینار عراق است، در حالی که پیش از این، بهای هر دلار آمریکا برابر با ۱۲۰۰ دینار بود‌.

بنا بر این گزارش، یکی از اعضای کمیسیون مالی مجلس عراق اعلام کرده ‌که دلیل این افزایش در بهای دلار، توقف تبدیل دینار به دلار از سوی بانک‌های عراق و فروش دلار با بهایی بالا‌تر به شرکت‌های مبادله ارز است.

وی گفته این امر باعث شده ‌که مشتریان عادی برای تهیه دلار مورد نیاز خود، به بازار آزاد بروند و همین‌ منجر به افزایش بهای دلار شده است.

از سوی دیگر، احمد الالوانی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عراق اعلام کرده است‌: ایران نیازمند ارز با ثبات است و اکنون از طریق شرکای عراقی خود، اقدام به خرید دلار از بانک مرکزی و انتقال آن به ایران می‌کند.

خالد حیدر، اقتصاد‌دان عراقی نیز گفته است که کارگزاران و واسطه‌های عراقی، اقدام به خرید دلار در مزایده‌های بانک مرکزی کرده و سپس آن‌ها را به شرکت‌های ایرانی می‌فروشند که از این راه این دلار به ایران منتقل می‌شود. این امر منجر به افزایش تقاضای دلار در بانک مرکزی شده است.

به گفته المانیتور، این امر منجر به فشار بر بانک مرکزی عراق برای اعمال کنترل بر خرید دلار و همچنین کاهش عرضه دلار از سوی این بانک می‌شود.

در سال ۲۰۱۲ بانک مرکزی عراق، مجموع دویست میلیون دلار را از ‌راه مزایده به بانک‌های خصوصی این کشور فروخته، ولی در سال جاری، این رقم به هفتاد میلیون کاهش می‌یابد. همین امر منجر به ایجاد شکاف‌ در عرضه و تقاضای دلار و در نتیجه افزایش بهای آن شده است.

اما احمد بوریحی از مقامات سابق بانک مرکزی عراق، هر گونه دخالت سیاسی در افزایش بهای دلار در عراق را غیرمحتمل دانسته ‌و‌ دلیل افزایش نرخ دلار در بازار عراق را افزایش فروش نفت عراق و در نتیجه آن افزایش هزینه‌های دولت عنوان کرده است.

وی گفته است: افزایش هزینه‌های دولت به معنای درآمد سرانه بیشتر است. در نتیجه این امر تقاضا برای مصرف و واردات کالا افزایش یافته ‌که نیاز به ارز را بیشتر می‌کند. همین امر منجر به افزایش بهای دلار در برابر دینار شده است.

وی ادامه داد: ایران دخالتی در افزایش بهای دلار در عراق ندارد. بانک مرکزی عراق، دلار را به مشتریان برای انجام پرداخت‌های تجاری در خارج از کشور می‌فروشد. من بر این باورم، این تجار عراقی هستند که با فریب بانک مرکزی، اسناد مجازی تجاری را ارائه می‌کنند. این امر به هیچ وجه سیاسی نیست.

وی افزود‌: سیاستمداران و مسئولانی که سخن از دخالت شرکت‌های ایرانی در خرید دلار و قاچاق آن به ایران می‌کنند، باید فکری به حال وضعیت مزمن بحران سیاسی در عراق کرده و سیاست‌های پولی را به دست متخصصان آن بسپارند.