شاید بد نباشد گاهگاهی با مراجعه به آمار و اطلاعات منتشره از نهادهای بینالمللی ـ و نه داخلی ـ نگاهی مقایسهای به وضعیت اقتصادی کشور بیندازیم و وضعیت عملکرد اقتصادی کشور را در مقایسه با کشورهایی گذاریم که هم به لحاظ موقعیت جغرافیایی، هم ساخت اقتصادی و هم شرایط عملیاتی تفاوت چندانی با ایران ندارند. این امر کمک شایانی میکند که درباره آنچه به دست نیاوردهایم، گزافه نگوییم.
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای صادر کننده نفت منطقه از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ و پیش بینی ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳
از سویی بسیاری از صادرکنندگان نفت در این منطقه، میزان نرخ تورمی کمتر از ۵ درصد را در سال ۲۰۱۱ به ثبت رساندهاند، ولی در کشورهایی مانند یمن، لیبی و سودان به نظر مسائلی همچون کاهش ارزش پول علت اساسی نرخ تورم بالا بوده و تا مرز ۲۰ درصد هم رسیده است.
بنا به گزارش صندوق بینالمللی پول در آوریل سال جاری، نرخ تورم ایران در سال ۲۰۱۱ به دلیل افزایش بهای ناشی از اجرای طرح هدفمندی یارانهها به بیش از ۲۱ درصد رسیده است.
میزان نرخ تورم (بهای مصرفی کالاها) در کشورهای صادر کننده نفت منطقه
مقایسه میانگین نرخ تورم کشورهای ایران، لیبی، سودان و یمن با دیگر صادر کنندگان نفت در منطقه
در این میان، تشدید خواستهای معطوف به خدمات اجتماعی به همراه افزایش بهای نفت، منجر به بالا رفتن هزینههای دولت در کشورهای منطقه شده است. این امر خود منجر به آن شد که به رغم بهای نفت بیش از صد دلاری، هزینه جاری دولت در این کشورها به طور میانگین یک سوم افزایش پیدا کرده و کسری بودجه به اندازه ۱ درصد از تولید ناخالص داخلی در این کشورها افزایش پیدا کند.
مقایسه عملکرد بودجهای کشورهای صادر کننده نفت منطقه به درصد از تولید ناخالص داخلی (ارقام منفی، حاکی از کسری بودجه و ارقام مثبت به معنی مازاد بودجه است.)
جزییات عملکرد بودجه ایران از ۲۰۰۸ -سمت چپ - تا ۲۰۱۲ - سمت راست - (به سهم نفت و مالیات و مقایسه آن در درآمدهای بودجه توجه کنید)
چنانچه دیده میشود و در بسیاری از گزارشهای نهادهای اقتصادی بینالملل نیز آمده، کشورهای منطقه خاورمیانه در سالهای گذشته در شرایط یکسان و ساختارهای اقتصادی یکسان، عملکردهای متفاوتی در حوزه اقتصاد داشتهاند.
در این میان، نگاهی به وضعیت اقتصادی کشور، نشان میدهد که در سالهای اخیر، متأسفانه عملکرد اقتصادی کشور در مقایسه با بسیاری از کشورهای منطقه، پذیرفته نیست. این امر حاکی از آن است که منابع درآمدی کشور با یک مدیریت کارامد اقتصادی همراه نبوده و میزان نرخ تورم و کسری بودجه دولت در چهار سال گذشته، منجر به کاهش رتبه اقتصادی ایران در منطقه خاورمیانه شده است