بيل‌زنی، رسم 100 ساله خوسفی‌ها در محرم
افراد، بيل در دست دايره وار در کنار هم، بيل‌هايشان را به طرف آسمان مي‌برند و هر فرد در حال حرکت به هوا پريده و تيغه‌ي بيل‌ها را به هم مي‌زنند و همه يک صدا و با آهنگي مخصوص مي‌گويند "حيدرعلي" و هم زمان بيل‌ها نامنظم و با شتاب به يکديگر مي‌خورند
بيل‌زني يکي از آيين‌هاي ويژه مراسم سوگواري امام حسين(ع) است که در هيچ يک از شهرهاي ديگر ايران به چشم نمي‌خورد و تنها سالي يک بار در ظهر عاشورا در شهرستان خوسف خراسان جنوبي برگزار مي‌شود.
براي برپايي اين مراسم در هر يک از دو هيئت شهر خوسف دو دسته 15 نفري که در مجموع چهار دسته هستند، تشکيل مي‌شود.
افراد، بيل در دست دايره وار در کنار هم، بيل‌هايشان را به طرف آسمان مي‌برند و هر فرد در حال حرکت به هوا پريده و تيغه‌ي بيل‌ها را به هم مي‌زنند و همه يک صدا و با آهنگي مخصوص مي‌گويند "حيدرعلي" و هم زمان بيل‌ها نامنظم و با شتاب به يکديگر مي‌خورند.
وقتي هر دو هيئت وارد قتلگاه مي‌شوند، نخل را دور قتلگاه مي‌چرخانند و دسته‌هاي بيل‌زني با شدت بيشتري بيل مي‌زنند و سعي مي‌کنند خود را به دسته بيل‌زني ديگر برسانند.
مهدي مظهري، استاد دانشگاه پيام نور بيرجند و يکي از اهالي شهرستان، با اشاره به مراسم بيل‌زني، گفت: مراسم بيل‌زني نوعي شبيه‌سازي از طايفه كار "بني‌اسد" در صحراي كربلا است كه پس از سه روز و سه شب پيكر شهدا را با بيل يا ابزاري ديگر به خاك سپردند.
مظهري تصريح کرد: در مراسم بيل‌زني، عزاداران علاوه بر تجسم دفن شهدا مي‌خواهند به اين طريق چكاچك و سر و صداي به هم خوردن شمشير و اسلحه در آن زمان را با برخورد سر بيل‌ها مجسم سازند.
وي ادامه داد: علاوه بر آن، زارعان و كشاورزان خوسف معتقدند اگر در روز دهم محرم هر سال مراسم بيل‌زني را انجام ندهند، محصول پنبه آنان در آن سال دچار آفت شده و از بين خواهد رفت يا به طور کلي کشاورزي در آن سال پر رونق نخواهد بود.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند با اشاره به اينکه اين مراسم قدمتي بيش از 100 سال دارد، گفت: اين مراسم توسط "ملا علي‌اکبر خوسفي" بنيانگذارحوزه علميه خوسف نهادينه شده و کشاورزان و مردم شهرستان خوسف به اين رسم بهاي زيادي مي‌دهند.
مظهري با بيان اينکه کشاورزان با شرکت در اين مراسم خلوص نيت خود را نشان مي‌دهند، افزود: کشاورزان با در دست داشتن بيل ارادت و اعتقاد خود را به ماه محرم و عزاداري نشان داده و در عزاداري با توجه خاص شرکت مي‌کنند.
وي تصريح کرد: در گذشته اين مراسم باشکوه خاص فقط در شهرستان خوسف برگزار مي‌شده و هر ساله نسل به نسل اين مراسم باشکوه و خاص با عظمت بيشتري برگزار مي‌شود.
اين استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: كشاورزان منطقه اين امر را تجربه كرده و بر اساس عقيده خود و كراماتي كه از ائمه اطهار ديده‌اند، براي دفع آفات از محصولات كشاورزي خود به اين طريق به معصومين (ع) متوسل مي‌شوند.
مظهري تاکيد کرد: علاوه بر نوحه‌خواني، سينه‌زني و برپايي مراسم عزاداري روز عاشورا در بخش خوسف بيرجند، تعزيه و شبيه‌خواني متعددي نيز در اغلب روستاهاي اين بخش در اين روز برپا مي‌شود.
وي تصريح کرد: در اين مراسم، شبيه‌گردانان با آموخته‌هايي كه نسل به نسل از پيشينيان خود كسب كرده‌اند، همراه با ذوق و ابتكارات خاص خود صحنه‌هايي از نبرد حماسه‌سازان و تشنه لبان فرات عشق رابه نمايش گذاشته و با اعلام دلبستگي به مكتب انسان ساز اسلام و خاندان اهل بيت عصمت و طهارت از دليري و وفاداري ياران حضرت امام حسين(ع) تجليل مي‌كنند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند با بيان اينکه مردم اين شهرستان اعتقادي به طبل و سنج ندارند، گفت: مردم شهرستان خوسف فقط با دسته‌اي سينه‌زني به عزاداري امام حسين(ع) پرداخته و طبل و سنج زدن را رها کرده‌اند.
مظهري در ادامه افزود: همه مردم براي آماده کردن نخل‌ها کمک مي‌کنند و وقتي نخل‌ها آماده شود، طي مراسم و عزاداري باشکوهي به خانه‌هاي خانواده شهدا و تازه درگذشتگان سر زده و براي آنها از خداوند متعال طلب مغفرت و آمورزش مي‌كنند.
وي، نظم و ترتيب هيئت‌ها را در شهرستان خوسف بسيارعالي دانست و تصريح کرد: همه هيئت‌ها عزاداري باشکوهي را داشته و با ترتيب خاص مسير کوچه‌ها را طي مي‌کنند و در آخر همه هيئت‌ها به مسجد جامع خوسف مي‌روند و به عزاداري مي‌پردازند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند ادامه داد: روز عاشورا هيئت‌ها با عزاداري کردن حال و هواي عزاي حسين(ع) را در کوچه‌ها طنين‌انداز کرده و موقع نماز همه هيئت‌ها با نظمي خاص به اقامه نماز مي‌پردازند.
مظهري، حضور افراد خارج شهرستان و شهرهاي کشور براي شركت در اين مراسم را بسيار جالب دانست و گفت: اين مراسم بيل‌زني در کشور فقط در شهرستان خوسف برگزار مي‌شود و قدمتي ديرينه دارد که ضرباتي که توسط بيل زدن اجرا مي‌شود،ف صحنه جنگ را در روز عاشورا به تصوير مي‌کشد.
وي، مراسم علم‌بندان را يکي ديگر از مراسم ويژه خوسف در عزاي امام حسين(ع) دانست و تصريح کرد: مردم شهرستان خوسف با بستن علم‌ها و دور زدن در کوچه‌هاي اين شهرستان ياد و بوي عزاي حسين(ع) را در کوچه‌ها پخش کرده و گريه‌کنان به عزاي امام خود مي‌پردازند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند ادامه داد: اين مراسم در روستاي سرپرچ شهرستان خوسف برگزار مي‌شود و در اين روستا بر روي اين رسم تاکيد فراواني داشته و در روز عاشورا با عزاداري و حرکت نمادين و "حيدر علي" گويان به سمت خوسف راه مي‌افتند.
مظهري تصريح کرد: مردم در روزعاشورا تمام علم‌ها را باز کرده و دور اين علم‌ها به حرکاتي نمادين پرداخته و گريه‌کنان به عزاداري مي‌پردازند.
وي خاطرنشان کرد: در اين مراسم مداحي به نام سيفي که نزديک به 40 سال است به مداحي مي‌پردازد، با نوحه‌اي که هميشه آن را مي‌خواند، مداحي کرده و به عزاداري مي‌پردازد.
منبع: ایسنا
براي برپايي اين مراسم در هر يک از دو هيئت شهر خوسف دو دسته 15 نفري که در مجموع چهار دسته هستند، تشکيل مي‌شود.
افراد، بيل در دست دايره وار در کنار هم، بيل‌هايشان را به طرف آسمان مي‌برند و هر فرد در حال حرکت به هوا پريده و تيغه‌ي بيل‌ها را به هم مي‌زنند و همه يک صدا و با آهنگي مخصوص مي‌گويند "حيدرعلي" و هم زمان بيل‌ها نامنظم و با شتاب به يکديگر مي‌خورند.
وقتي هر دو هيئت وارد قتلگاه مي‌شوند، نخل را دور قتلگاه مي‌چرخانند و دسته‌هاي بيل‌زني با شدت بيشتري بيل مي‌زنند و سعي مي‌کنند خود را به دسته بيل‌زني ديگر برسانند.
مهدي مظهري، استاد دانشگاه پيام نور بيرجند و يکي از اهالي شهرستان، با اشاره به مراسم بيل‌زني، گفت: مراسم بيل‌زني نوعي شبيه‌سازي از طايفه كار "بني‌اسد" در صحراي كربلا است كه پس از سه روز و سه شب پيكر شهدا را با بيل يا ابزاري ديگر به خاك سپردند.
مظهري تصريح کرد: در مراسم بيل‌زني، عزاداران علاوه بر تجسم دفن شهدا مي‌خواهند به اين طريق چكاچك و سر و صداي به هم خوردن شمشير و اسلحه در آن زمان را با برخورد سر بيل‌ها مجسم سازند.
وي ادامه داد: علاوه بر آن، زارعان و كشاورزان خوسف معتقدند اگر در روز دهم محرم هر سال مراسم بيل‌زني را انجام ندهند، محصول پنبه آنان در آن سال دچار آفت شده و از بين خواهد رفت يا به طور کلي کشاورزي در آن سال پر رونق نخواهد بود.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند با اشاره به اينکه اين مراسم قدمتي بيش از 100 سال دارد، گفت: اين مراسم توسط "ملا علي‌اکبر خوسفي" بنيانگذارحوزه علميه خوسف نهادينه شده و کشاورزان و مردم شهرستان خوسف به اين رسم بهاي زيادي مي‌دهند.
مظهري با بيان اينکه کشاورزان با شرکت در اين مراسم خلوص نيت خود را نشان مي‌دهند، افزود: کشاورزان با در دست داشتن بيل ارادت و اعتقاد خود را به ماه محرم و عزاداري نشان داده و در عزاداري با توجه خاص شرکت مي‌کنند.
وي تصريح کرد: در گذشته اين مراسم باشکوه خاص فقط در شهرستان خوسف برگزار مي‌شده و هر ساله نسل به نسل اين مراسم باشکوه و خاص با عظمت بيشتري برگزار مي‌شود.
اين استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: كشاورزان منطقه اين امر را تجربه كرده و بر اساس عقيده خود و كراماتي كه از ائمه اطهار ديده‌اند، براي دفع آفات از محصولات كشاورزي خود به اين طريق به معصومين (ع) متوسل مي‌شوند.
مظهري تاکيد کرد: علاوه بر نوحه‌خواني، سينه‌زني و برپايي مراسم عزاداري روز عاشورا در بخش خوسف بيرجند، تعزيه و شبيه‌خواني متعددي نيز در اغلب روستاهاي اين بخش در اين روز برپا مي‌شود.
وي تصريح کرد: در اين مراسم، شبيه‌گردانان با آموخته‌هايي كه نسل به نسل از پيشينيان خود كسب كرده‌اند، همراه با ذوق و ابتكارات خاص خود صحنه‌هايي از نبرد حماسه‌سازان و تشنه لبان فرات عشق رابه نمايش گذاشته و با اعلام دلبستگي به مكتب انسان ساز اسلام و خاندان اهل بيت عصمت و طهارت از دليري و وفاداري ياران حضرت امام حسين(ع) تجليل مي‌كنند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند با بيان اينکه مردم اين شهرستان اعتقادي به طبل و سنج ندارند، گفت: مردم شهرستان خوسف فقط با دسته‌اي سينه‌زني به عزاداري امام حسين(ع) پرداخته و طبل و سنج زدن را رها کرده‌اند.
مظهري در ادامه افزود: همه مردم براي آماده کردن نخل‌ها کمک مي‌کنند و وقتي نخل‌ها آماده شود، طي مراسم و عزاداري باشکوهي به خانه‌هاي خانواده شهدا و تازه درگذشتگان سر زده و براي آنها از خداوند متعال طلب مغفرت و آمورزش مي‌كنند.
وي، نظم و ترتيب هيئت‌ها را در شهرستان خوسف بسيارعالي دانست و تصريح کرد: همه هيئت‌ها عزاداري باشکوهي را داشته و با ترتيب خاص مسير کوچه‌ها را طي مي‌کنند و در آخر همه هيئت‌ها به مسجد جامع خوسف مي‌روند و به عزاداري مي‌پردازند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند ادامه داد: روز عاشورا هيئت‌ها با عزاداري کردن حال و هواي عزاي حسين(ع) را در کوچه‌ها طنين‌انداز کرده و موقع نماز همه هيئت‌ها با نظمي خاص به اقامه نماز مي‌پردازند.
مظهري، حضور افراد خارج شهرستان و شهرهاي کشور براي شركت در اين مراسم را بسيار جالب دانست و گفت: اين مراسم بيل‌زني در کشور فقط در شهرستان خوسف برگزار مي‌شود و قدمتي ديرينه دارد که ضرباتي که توسط بيل زدن اجرا مي‌شود،ف صحنه جنگ را در روز عاشورا به تصوير مي‌کشد.
وي، مراسم علم‌بندان را يکي ديگر از مراسم ويژه خوسف در عزاي امام حسين(ع) دانست و تصريح کرد: مردم شهرستان خوسف با بستن علم‌ها و دور زدن در کوچه‌هاي اين شهرستان ياد و بوي عزاي حسين(ع) را در کوچه‌ها پخش کرده و گريه‌کنان به عزاي امام خود مي‌پردازند.
استاد دانشگاه پيام نور بيرجند ادامه داد: اين مراسم در روستاي سرپرچ شهرستان خوسف برگزار مي‌شود و در اين روستا بر روي اين رسم تاکيد فراواني داشته و در روز عاشورا با عزاداري و حرکت نمادين و "حيدر علي" گويان به سمت خوسف راه مي‌افتند.
مظهري تصريح کرد: مردم در روزعاشورا تمام علم‌ها را باز کرده و دور اين علم‌ها به حرکاتي نمادين پرداخته و گريه‌کنان به عزاداري مي‌پردازند.
وي خاطرنشان کرد: در اين مراسم مداحي به نام سيفي که نزديک به 40 سال است به مداحي مي‌پردازد، با نوحه‌اي که هميشه آن را مي‌خواند، مداحي کرده و به عزاداري مي‌پردازد.
منبع: ایسنا
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۳
دست مریزاد امام حسین به اهالی خوسف توفیق بیشتر دهد. سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.
نظرسنجی
آیا موافق ساخت بمب اتم هستید؟