«نگاه شما»: سوسن چلچراغ، كمياب‌ترين گل دنيا

در سال 1354 گیاه شناسی به نام «لدربوری» در بخش ديلمي نشين عمارلو و حوزه آبریز خورگام، روستای داماش موفق به شناسایی این گونه نادر شد و پس از آن، سوسن چلچراغ کانون توجهات داخلی شد. پس از معرفی این گل به دولت ایران در همان زمان از سوی شورای عالی محیط زیست در زمره آثار زیست محیطی ملی کشور به ثبت رسید و در این سال ها، رویشگاه سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت چهار هکتار تحت حفاظت قرار گرفته است.

قامت این گل نزدیک یک متر است و از آنجا که گل‌های آن به طرز خاصی به پایین برگشته‌اند، نام سوسن چلچراغی به خود گرفته است. گل ملی سوسن چلچراغ، تنها گلی است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

گل سوسن چلچراغ از تیره لی لیوم بوده و تنها در دهكده داماش واقع در قلب كوه‌هاي ديلمستان و جمهوری آذربایجان رشد می‌کند.

زمان رویش این گل در ماه‌های خرداد و اوایل تیر است که به صورت گلی با قامت بلند به شکل واژگون شکفته می‌شود. شکوفه‌های این گل با رنگ سفید به صورت واژگون باز شده و انتهای گلبرگهای آن، پوشیده از دانه‌های برجسته و پرچم‌های بسیار بلند است.

سوسن چلچراغ به دلیل این همه زیبایی و ارزش، از سال 1355 رسماً از سوی سازمان حفاظت محیط زیست مورد حفاظت قرار گرفت و در فهرست آثار ملی طبیعی کشور ثبت شده، از آن زمان تاکنون 32 سال می گذرد.

سوسن چلچراغ هنوز هم کامل توسط سازمان حفاظت محیط زیست گیلان نگهداری می شود و با توجه به نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، سازمان محیط زیست پیرامون این زمین را حصارکشی کرده و از آنجا که این منطقه، جزو مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور است، هر گونه بهره‌برداری از آن تنها با مجوز رسمی از دفتر وزارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور ممکن خواهد بود.

البته بسیاری از شهروندان بره سر، مرکز بخش خورگام موفق به پرورش این گل زیبا و کمیاب در باغچه منازل خود شده اند و این فرصت خوبی است تا شهرداری بره سر و بخشداری هاي عمارلو و خورگام و در رأس همه آنها اداره کشاورزی بره سر اقدام به گسترش آن نمایند.
 
سوسن چلراغ در بره سر رودبار هم شكوفه داد

سوسن چلچراغ، ناياب‌ترين گل در دنيا در حياط خانه هاي شهر بره سر مركز بخش خورگام به گل نشست. اين گل در بره سر به دلیل واقع شدن اين شهر در ارتفاعي پايين تر از دهكده توريستي داماش، زودتر شكوفه مي دهد.
 
بر خلاف ادعاي برخي كارشناسان مبني بر خطر نابودی اين گل، شهر بره سر و چند روستاي اطراف آن محلي امن براي تكثير اين گل كمياب شده و لازم بذكر است اين گل، تنها در دو نقطه از دنيا مي رويد: داماش در منطقه ديلم نشين استان گيلان و لنكران در منطقه تالش نشين جمهوري آذربايجان.

بنابراین، از مسئولين مربوطه درخواست مي‌شود در زمینه ساماندهي اين گل در شهر بره سر اقدام کنند.

---