برای سومین بار در تاریخ؛ آغاز برداشت از ذخایر استراتژیک نفت جهان

سرویس اقتصادی «تابناک» ـ بهای جهانی نفت پس از اعلام آژانس بین المللی انرژی درباره استفاده برخی از اعضای این سازمان از ذخایر راهبردی برای جبران قطع صادرات نفت لیبی، کاهش چشمگیری یافت.

به گزارش «تابناک»، پيش از اين، آژانس بین المللی انرژی از اوپك خواسته بود براي جلوگيري از افزايش بهای نفت و كاهش رشد اقتصادي جهان، ميزان توليد نفت خود را در نشست هشتم ژوئن در وين افزايش دهد، ولي با توجه به مخالفت اوپك با اين مسأله، سازمان بين المللي انرژي، تصميم به استفاده از ذخاير استراتژيك و راهبردي خود گرفت.

بنا بر این گزارش، هنگام اعلام این خبر، بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال با هفت و چهار دهم درصد کاهش به یکصد و پنج دلار و هفتاد و دو سنت رسید، ولی پس از آن، بهای نفت دوباره سیر صعودی را پشت سر گذارد. اعلام خبر توسل به ذخایر استراتژیک نفت اضطراب هایی در بازارها ایجاد کرد که منجر به افزایش دوباره بهای نفت به صورت نوسانی شد، ولی سرانجام بار دیگر اثر اصلی خود یعنی کاهش قیمت نفت را در بر داشت.

آمریکا سی میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک خود را به بازار تزریق خواهد کرد

بنا بر این گزارش، قرار است در سی روز آینده، شصت میلیون بشکه نفت از این ذخایر مورد استفاده قرار گیرد که از این میزان، کشورهای آسیایی به میزان 20 درصد، کشورهای اروپایی به میزان 30 درصد و آمریکا به تنهایی به میزان 50 درصد در این کار مشارکت خواهند کرد.

شماری از نمایندگان پارلمان در واشنگتن از چندین روز پیش فشارهایی وارد می کردند تا این تصمیم هر چه سریعتر به اجرا گذاشته شود. این فشارها پس از نا امیدی آمریکا و کشورهای بزرگ صنعتی از اقدام اوپک به رهبری ایران در راستای افزایش تولید صورت گرفت.

پس از آغاز بحران لیبی و قطع صادرات، روزانه یک و نیم میلیون بشکه ای نفت این کشور، بهای نفت مدام افزایش یافته است و تداوم این روند برای کشورهای بزرگ صنعتی که کمابیش همه درگیر بحران اقتصادی نیز هستند، بسیار مشکل ساز خواهد بود.

احتمال درگیری بین اوپک و سازمان‌ بين‌المللي ‌انرژي

بر پایه برآورد سازمان بين المللي انرژي، بحران ليبي بازار انرژي را تا پايان ماه مي از ۱۳۲ ميليون بشكه نفت محروم كرده است. اين نگراني بود كه با آغاز فصل سفر در آمريكا، بهای نفت نيز افزايش يابد. هدف از عرضه اين ذخاير استراتژيك، كاهش قيمت انرژي و جلوگيري از كاهش رشد اقتصادي جهان بوده است.

البته اين کار سازمان بين المللي انرژي نشان داد که كشورهاي صنعتي اعتماد زيادي به اوپك و اعضاي آن ندارند، زیرا در حالي اين سازمان اقدام به آزاد كردن ذخاير نفتي خود كرده كه قيمت نفت در هفته هاي اخير روندي كاهشي داشته است.

همچنین داوجونز به نقل از يك مقام آگاه ايران اعلام كرد، اين كشور به عنوان رئيس دوره اي اوپك ممكن است پيشنهاد خود براي تشكيل نشست فوق العاده اوپك را پيگيري كند.

وال استریت ژورنال نیز در تحلیلی به احتمال ایجاد تنش بین اوپک و سازمان بین المللی انرژی اشاره کرد.

این سومین بار در تاریخ است که آژانس بین المللی انرژی تصمیم گرفته، از ذخایر استراتژیک استفاده کند و همین مسأله خود نشان دهنده عمق بحران نفتی در کشورهای صنعتی است.

نخستین بار این تصمیم در جنگ اول خلیج فارس در سال 1991 و دومین بار در سال 2005 پس از توفان کاترینا به اجرا گذاشته شده بود.

آیا آمریکا و عربستان تبانی کرده اند؟

عربستان همواره در نشست های اخیر اوپک، حامی افزایش تولید بوده است و همه تلاش خود را برای مخالفت با ایران در ثابت نگه داشتن عرضه نفت به کار بسته و حتی در اقدامی تندروانه، رسما اعلام کرد که به رغم مصوبه اوپک تولید خود را یک میلیون بشکه افزایش می دهد؛ اما هیچ یک از این اقدامات تأثیری در روند بهای نفت نداشت.

این در حالی است که پيشتر رسانه هاي غربي از تباني آمريكا و عربستان براي كاهش قميت نفت خبر داده بودند.

بنا بر این توافق طرفين، آمريكا نفت سبك خود را كه بازار به آن نياز دارد، روانه بازار مي كند و معادل آن، نفت سنگين از عربستان دريافت خواهد كرد. با این کار، آمریکا علاوه بر کنترل بازار و خنثی سازی روند افزایشی قیمت نفت، سود سرشاری را نیز نصیب خود می سازد.

باید دید که نخست اثر قیمتی عرضه شصت میلیون بشکه ای نفت توسط این کشورها تا چه میزان اثر کسری 132 میلیون بشکه ای ماه های اخیر لیبی و تداوم آن را جبران می کند و دوم آن که اوپک که این روزها به رهبری ایران به سدی در برابر خواسته های غرب تبدیل شده، چه واکنشی در برابر استفاده از ذخایر استراتژیک خواهد داشت؟