سیستم ILS مخفف کلمات Instrument Landing System است که به فارسی میشود " سامانه تقرب و نشستن اتوماتیک (با دستگاه). بنابر این خلبان کیلومتر ها قبل از تقرب به باند به کمک سیستم آی آل اس مسیر خود را پیدا میکند و میتواند روی در راستای باند هم مسیر شود. ربطی هم به تابستان و زمستان ندارد. پس معلوم میشود که هواپیما به باند رسیده است و اگر نرسیده پس آی ال اسی در کار نبوده.
چرا این بحث مطرح نمیشود که آیا کسی در برج مراقبت بوده در آن ساعت یا نه؟ مگر ممکن است هواپیمای پهن پیکر از تهران راه بیافتند و با هر دو تا برج در ارتباط نباشد؟
آقایان برج مراقبت بعد از فهمیدن کنسلی پرواز شاید منزل تشریف برده بوده اند؟
آیا فقط خلبان با برج تماس میگیرد؟ یا برج هم موظف به منترل ترافیک باند خود و تماس با هواپیمای در راه خود هست؟
شرایط بغرنجی برای این سقوط درست کرده اند، با خواندن ابن مصاحبه آدم فکر میکند که خلبان اصلا" دلش نمیخواسته به ارومیه برود و تهران کاری پیش آمده بوده و دل به خواهی قصد برگشت کرده...
یکی از عواملی که مسکوت مانده سرعت باد در فرودگاه ارومیه است. میدانید که جهت حرکت هواپیما به جلو برآیند نیروی جلو برنده موتورها و باد در حال حرکت مقابل است. به عبارت دیگر اگر باد مقابل شدید باشد محور طولی هواپیما با جهت حرکت زاویه پیدا میکند و از بیرون به نظر میرسد که هواپیما با پهلو به جلو حرکت میکند. تا وقتی هواپیما در آسمان پرواز میکند تنها اشکال این مسئله افزایش سوخت است. اما وقتی با همین زاویه هواپیما باند نزدیک شود آنگاه علاوه بر نیروهای ذکر شده در فوق برآیند برخورد لاستیک ها به زمین نیز باعث خروج از تعادل نیروهای باد و انرژی جنبشی جرم هواپیما شده و نتیجه این خواهد شد که به محض بر خورد چرخها به زمین هواپیما به شدت در جهت راستای تنطیم شده فلاپ عمودی روی دم از مسیر باند خارج شود (توضیحات بیشتر از حوصله خارج است) پس در این هنگام خلبان دو راه دارد 1- موتورها را با 100 درصد قدرت دوباره به کار اندازد تا روی باند فرود نییاید و دوباره اوج گیری کند 2- اگر شرایط مساعد بود تن به نشستن روی باند بدهد و سعی در کنترل جهت حرکت و جلوگیری از خروج از پهلوی باند کند.
با توجه به سابقه و مهارت خلبان به نظر من میرسد که خلبان ابتدا سعی کرده تقرب را کامل کند و بعد با کنترل هواپیما جلوی فرار هواپیما از باند را بگیرد، اما وفتی چرخها به باند میخورد متوجه میشود که شرایط قابل کنترل نیست (تکانهایی که مسافران از لحظه نشستن به خاطر دارند) و دوباره اقدام به ازیاد ناگهانی گاز میکند تا از باند کنده شود اما چون هنگام فرود فلاپ ها و (ترمز های هوایی) کاملا" باز شده اند لذا قدرت موتور به زودی توانایی بلند شدن دوباره را با توجه (باد مخالف و توربولانس) نمیدهد و نهایتا" هواپیما دچار واماندگی "Stall" که منجر به سقوط میشود. خلبان در این لحطات وقت تماس با برج را هم نمیتواند پیدا کند، و میبایست جلوی سقوط را بگیرد. شاید این فرود اضطراری واقعا" در اثر استال بوده است!
راستی این جعبه سیاه رمز گشایی نشد که این همه حدس و گمان نزنیم؟