در مورد عملیات طبس در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

فرمانده آمریکایی عملیات حمله به طبس برای آزادی کارمندان لانه جاسوسی آمریکا در ایران، درگذشت.

«عملیات پنجه عقاب / Operation Eagle Claw» که در ایران با عنوان عملیات طبس مشهور شده، تلاش نافرجام نیروهای ویژه دلتای آمریکا برای نجات گروگان‌های سفارت آمریکا در ایران بود. در جریان این عملیات نیروهای آمریکایی قصد داشتند پس از فرود در صحرای طبس با کامیون به تهران رفته پس از نجات گروگان‌ها با انتقال آن‌ها به استادیوم فوتبال واقع در رو به روی سفارت و با استفاده از هلیکوپترهایی که آنجا فرود آمده‌اند آنها را فراری دهند. اما این عملیات نشان داد که حتی به بهترین نقشه‌های نظامی نیز نمی‌توان اعتماد کرد. با برخورد یکی از هلیکوپترها با یکی از هواپیماهای ترابری سی-130 جهنمی از آتش در دل طبس شکل گرفت که آمریکایی‌ها را مجبور کرد عملیات را به طور کامل لغو و به عمان بازگردند. پس از آنکه یک جاسوس اسرائیلی که به عنوان روزنامه نگار معرفی شده، مکالمات رادیویی آمریکایی‌ها را که شنود کرده بود منتشر کرد نقش مصر و بحرین در این عملیات افشا شد. در این ویدیو تصاویری از محل عملیات طبس و مکالمات رادیویی ضبط شده را همراه با توضیح و شرح عملیات توسط نظامیان آمریکایی را ببینید.

پس از تصرف سفارت آمریکا در تهران در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، آمریکا مذاکرات مستقیم و غیرمستقیمی برای رهایی کارکنانش و تبعه هایش در ایران داشت اما وقتی از آزادسازی با مذاکره ناامید شدند، یک عملیات نظامی تحت عنوان «عملیات پنجه عقاب / Operation Eagle Claw» را برنامه ریزی کردند که در ایران به عنوان عملیات طبس شناخته می شود. این عملیات در دوره رییاست جمهوری جیمز ارل کارتر معروف به جیمی کارتر طراحی و در 25 آوریل 1980 برابر با پنجم اردیبهشت 1359 مرحله اولش در صحرای طبس پیاده سازی شد. نیروهای ویژه آمریکایی با هواپیما به صحرای طبس منتقل شدند تا از آنجا با هلی کوپتر به ورزشگاه شیرودی منتقل شوند و در نهایت از آنجا به سفارت آمریکا حمله کنند و گروگان‌ها را با خود به طبس و سپس ناوهای آمریکایی در منطقه منتقل کنند. در هنگام اجرای عملیات با ورود به حریم هوایی ایران یکی از بالگردها در ۱۲۰ کیلومتری راور کرمان دچار نقص فنی شده و به اجبار فرود می‌آید و سرنشینان آن به بالگردی دیگر منتقل می‌شوند و همان بالگرد نیز دچار نقص فنی شده و به ناچار به ناو هواپیما بر بازمی‌گردد. ۶ هواپیما و ۶ بالگرد دیگر خود را به طبس رسانده و در تاریکی شب در منطقه‌ای دور افتاده بدون متوجه شدن نیروهای نظامی ایرانی فرود می‌آیند. در حین سوختگیری یکی دیگر از بالگردها دچار نقص فنی شده و در مجموع در حالیکه هنوز عملیات آغاز نشده، ۳ فروند بالگرد از دست رفته بود. پس از تماس با مرکز عملیات، کارتر دستور بازگشت نیروها را می‌دهد؛ ولی هنگام برخاستن هواپیماها و بالگردها توفان شن آغاز شده و یک هواپیمای سی۱۳۰ و یک بالگرد سی‌اچ-۵۳ به هم خورده و هر دو آتش می‌گیرند که در این حادثه ۸ نفر از نیروهای آمریکایی در آتش سوخته و باقی‌مانده نیروها خود را به ناو نیمیتز می‌رسانند و بدین‌ترتیب عملیات بطور کامل شکست می‌خورد. آنچه اکنون با زیرنویس فارسی در «تابناک» می‌بینید، نطق کارتر پس از علنی شدن این شکست است.