کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.
اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
قطعنامه پیشنهادی روسیه برای ارسال کمکهای انسانی از یک مرز مشخص سوریه با مخالفت غربیهای عضو شورای امنیت به تصویب نرسید.
کد خبر: ۹۸۹۳۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۹
روسیه قطعنامه شورای امنیت برای ارسال کمک به سوریه بدون هماهنگی با دولت مرکزی این کشور را وتو کرد.
کد خبر: ۹۸۹۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۸
وزیر امور خارجه آمریکا با لحنی تحکمآمیز از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواسته تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند.
کد خبر: ۹۸۸۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۷
سید عباس عراقچی، عصر امروز دوشنبه در نشست مدیران ارشد وزارت امور خارجه که با حضور اسحاق جهانگیری برگزار شد، از احتمال ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت خبر داد.
کد خبر: ۹۸۸۸۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۶
مشاور ظریف:
مشاور وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد: نشست سهشنبه شب شورای امنیت در مورد روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل متحد بستر و فرصت مغتنمی بود که ایران از آن برای بیان صریح و شفاف مواضع خود و اثبات حقانیتش در مورد برجام استفاده کرد.
کد خبر: ۹۸۸۲۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۴
رئیس دفتر رئیسجمهوری با اشاره به انزوای ایالات متحده آمریکا در جلسه روز سه شنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد اظهار کرد: تکرار تجربه انزوای دو سال پیش ترامپ برای پمپئو نشانهای بزرگ برای معارضان برجام است، اگر انصاف پیشه کنند.
کد خبر: ۹۸۷۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۲
شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامهای را به تصویب رساند که خواستار توقف درگیریها در بحبوحه شیوع بیماری کرونا است.
کد خبر: ۹۸۷۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
وزیر امور خارجه آمریکا در توییتی بار دیگر تاکید کرد که تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران نباید لغو شوند.
کد خبر: ۹۸۷۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
نبض خبر؛
نشست شورای امنیت سازمان ملل که شب پیشین (دهم تیرماه) با هدف متقاعد کردن کشورهای دنیا توسط آمریکا برای عدم اجرای بخشی از برجام و جلوگیری از لغو تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، برگزار شد، با مخالفت همه اعضای این شورا و انتقاد یکپارچه جامعه جهانی از آمریکا به دلیل خروج از برجام همراه بود. در همین راستا محمدجواد ظریف در نشست مجازی شورای امنیت عنوان کرد: «برای نخستینبار در تاریخ سازمان ملل، یکی از اعضای دائمی شورای امنیت به رویه خطرناکی دست زده و اقدام به مجازات دولتهای قانونمدار و اشخاصی خصوصی کرده که قانون را رعایت میکنند. با این حال حتی یک جلسه شورا برای نکوهش دولت آمریکا تشکیل نشد.» بخشهای مهم سخنرانی ظریف را با زیرنویس فارسی میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۸۷۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
در نامهای ضد ایرانی به شورای امنیت
امارات متحده عربی در نامهای به شورای امنیت از عدم تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی کرده است.
کد خبر: ۹۸۷۷۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، پس از نشست شورای امنیت که با موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار شد، گفت: اعضای شورا نشان دادند از حرکت آمریکا برای تمدید ممنوعیت تسلیحاتی حمایت نمیکنند.
کد خبر: ۹۸۷۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
مرور روزنامههای چهارشنبه یازدهم تیر
صدور حکم اعدام برای روح الله زم، زنگ خطر کرونا در تهران، انفجار و آتشسوزی در شمال تهران، پیشنهاد تشکیل فراکسیون عدس در مجلس، شناسایی ویروس جدید در چین، امتحان اروپا با قطعنامه ۲۲۳۱، هشدار شدید ظریف؛ شورای امنیت اشتباه نکند، جدی شدن کنارهگیری ترامپ از انتخابات و خبرهای خوش وزیر اقتصاد در روز تاریخی بورس از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۸۷۶۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
عربستان سعودی در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل مدعی شد که ایران نه تنها ثبات منطقه بلکه ثبات جهان را تهدید میکند.
کد خبر: ۹۸۷۶۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
اظهارات ظریف در نشست مجازی شورای امنیت
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ سخنرانی کرد و به انتقاد از سیاستهای آمریکا و اروپا در قبال برجام و ایران پرداخت.
کد خبر: ۹۸۷۶۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۱
نشست مجازی شورای امنیت سازمان ملل برای ارائه گزارش شش ماهه درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ آغاز شد.
کد خبر: ۹۸۷۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
نشست مهم شورای امنیت در مورد ایران
ایران از همه جهات تحت فشار قرار گرفته است. هدف، تغییر نظام این کشور یا ایجاد وضعیتی است که ایران به معنای واقعی کلمه قادر به نفس کشیدن نباشد. این مثل گذاشتن زانو روی گردن کسی است. این بحران را ایالات متحده ایجاد کرده است.
کد خبر: ۹۸۷۶۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
سخنگوی وزارت امور خارجه چین با تأکید بر اینکه کشورش مخالف تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران است، خاطرنشان کرد که برچیده شدن تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران در موعد تعیینشده، یکی از بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ است و باید اجرا شود.
کد خبر: ۹۸۷۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
آمریکا در حال فشار به شورای امنیت است تا تحریم تسلیحاتی علیه ایران را به مدت نامحدود تمدید کند.
کد خبر: ۹۸۷۴۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به زورگوییهای آمریکا در قضیه برجام تأکید کرد که در تاریخ سازمان ملل متحد، آمریکا اولین کشوری است که کشورهای دیگر را به دلیل تابعیت از قانون و نقض نکردن قطعنامههای شورای امنیت ، مجازات میکند.
کد خبر: ۹۸۷۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، طرح الحاق بخشهای اشغالی فلسطین به رژیم اشغالگر قدس را مغایر قوانین بینالمللی و ناپذیرفتنی دانست و گفت آمریکا با حمایت مداوم خود از این رژیم، شورای امنیت را نسبت به این جنایات، ناکارآمد کرده است.
کد خبر: ۹۸۶۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۴