کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.
اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
برایان هوک:
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز سهشنبه مدعی شد که پیشنهاد تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران، آزمایشی برای شورای امنیت بود که در آن ناکام ماند.
کد خبر: ۹۹۷۵۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
وزیرامورخارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: اشتباه محاسباتی نشان داد که دوران ابرقدرتی امریکا تمام شده است و جنازه برجام امریکا را شکست داد.
کد خبر: ۹۹۷۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۸
نماینده روسیه در سازمانهای بین المللی در وین در پیامی توییتری واکنشی طعنهآمیز به عدم برخورداری پیشنویس قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از حمایت حداکثری مطرح کرد.
کد خبر: ۹۹۷۳۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۸
مرور روزنامههای سه شنبه ۲۸ مرداد
گمانهزنیها درباره نامزدی محمدجواد ظریف در انتخابات ۱۴۰۰، همسران زنان سیاستمدار ایرانی به چه کاری مشغولند؟ شکایت از سازوکار شورای اقتصادی سران قوا، توصیه روحانی به صدا وسیما: دولتها را مقایسه کنید، جا خالی دادن مالکان خانههای خالی از مالیاتستانی! اصلاحات مجلس در طرح نفتی دولت، آخرین وضعیت بورس و ویژه گزارشهایی درباره کودتای ۲۸ مرداد به مناسبت سالگرد این اتفاق از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۹۷۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۸
مرور روزنامههای دوشنبه ۲۷ مرداد
توقف سلف نفتی، کنایه معنادار ظریف به مخالفان داخلی برجام، بیکاری ٣ تا ٦ میلیون ایرانی به خاطر کرونا، دعوت شریعتمداری از مسئولان برای پیوستن به پویش ملی شفافیت، دست رد سوریه به درخواست ترامپ برای مذاکره، اما و اگرهای واکسن کرونا!، امیدواران و ناامیدان به بورس، رشد ۳۵۰ درصدی قیمت اجاره مسکن در هفت سال و دست ترامپ روی ماشه، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۹۷۰۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
وزرای امور خارجه روسیه و آمریکا در تماس تلفنی درخصوص طرح پیشنهادی ولادیمیر پوتین برای برگزاری نشست فوق العاده شورای امنیت به صورت وبینار با حضور ایران و آلمان تبادل نظر کردند.
کد خبر: ۹۹۷۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
مشاور امنیت ملی ترامپ گفت: پیشنهاد رئیس جمهوری روسیه برای تشکیل جلسه سران اعضای دائم شورای امنیت همراه با ایران و آلمان را رد کردیم چرا که میخواهند ما را به بازگشت به این توافق وحشتناک وادار سازند.
کد خبر: ۹۹۷۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
رئیسجمهور آمریکا از تلاش برای احیای تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در هفته آینده خبر داد.
کد خبر: ۹۹۶۸۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
سناتور مورفی:
سناتور آمریکایی در توییتی اذعان کرد که آمریکا با شکست خوردن در تمدید تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران نشان داده که واشنگتن تا چه حد ضعیف شده است.
کد خبر: ۹۹۶۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد که شکست مفتضحانه آمریکا در تصویب قطعنامه علیه ایران، کشوری بنام دومینیکن که زیر پونز بود را سر زبانها انداخت.
کد خبر: ۹۹۶۷۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
پس از شکست آمریکا در شورای امنیت
بامداد شنبه به وقت تهران، قطعنامه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل به رای گذاشته شد و در رویدادی کم سابقه، آمریکا علاوه بر رای مثبت خود، تنها توانست جمهوری دومینیکن را با خود همراه کند و بدین ترتیب، شکستی تاریخی و کم سابقه را در شورای امنیت متحمل شد. با این حال، دو رای مثبت در مقابل دو رای منفی و یازده رای ممتنع باعث نمیشود آمریکا از هدف خود برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران عقب نشینی کند و به نظر میرسد، واشنگتن به دنبال فعال سازی مکانیزم ماشه و بازگشت خودکار تحریمها Snapback است.
کد خبر: ۹۹۶۷۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
سفیر ایران در انگلیس، به شکست پیش نویس قطعنامه ضدایرانی آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل واکنش نشان داد.
کد خبر: ۹۹۶۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
انگلیس اعلام کرد، به پیشنویس قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران که از سوی آمریکا پیشنهاد شده بود، رأی ممتنع داد زیرا مشخص بود که این پیشنویس حمایت شورا را به خود جلب نخواهد کرد.
کد خبر: ۹۹۶۷۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
با شکست تحقیرآمیز تلاشهای آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت ، انزوای این کشور در صحنه جهانی نشان داده شد.
کد خبر: ۹۹۶۷۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
سخنگوی وزارت خارجه گفت : در تاریخ ۷۵ ساله سازمان ملل سابقه نداشته آمریکا تا این حد منزوی باشد.
کد خبر: ۹۹۶۶۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
دفتر نمایندگی چین در سازمان ملل پس از شکست پیش نویس قطعنامه آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تاکید کرد که رد قطعنامه ضد ایرانی شکست بزرگی برای آمریکا و یکجانبه گرایی این کشور است.
کد خبر: ۹۹۶۶۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
دولت روسیه در خصوص چرایی رأی منفی خود به قطعنامه ضد ایرانی آمریکا در شورای امنیت به صراحت اعلام کرد که «اقدام آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ است».
کد خبر: ۹۹۶۶۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
ادامه ناکامیهای سیاست خارجی ترامپ
منابع خبری گزارش دادند، قطعنامه آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران رأی نیاورده است. آمریکا تنها توانسته یک عضو شورای امنیت را با خود همراه کند و تنها جمهوری دومینیکن به تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران رای مثبت داده است؛ چین و روسیه رای منفی و ۱۱ عضو دیگر نیز ممتنع رای دادند.
کد خبر: ۹۹۶۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد که این سازمان از پیشنهاد رئیسجمهور روسیه مبنی بر برگزاری یک نشست مجازی میان سران اعضای دائم شورای امنیت با مشارکت سران ایران و آلمان بهمنظور کاهش اختلافات بر سر مسئله تحریم تسلیحاتی علیه ایران استقبال میکند.
کد خبر: ۹۹۶۶۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۵
رییس جمهوری فرانسه برای شرکت در نشست فوقالعاده شورای امنیت به پیشنهاد رییس جمهوری روسیه با حضور ایران و آلمان اعلام آمادگی کرد.
کد خبر: ۹۹۶۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۴