در مورد حرم امام حسین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
حرم امام حسین(ع) محل دفن امام حسین(ع) و شماری از بنیهاشم و شهدای کربلا است. اولین بنا بر مرقد امام حسین(ع)، توسط مختار ثقفی ساخته شد. در دورههای بعد شیعیان و محبان اهل بیت(ع) به ویژه پادشاهان و حاکمان، اهتمام ویژهای بر بازسازی، ترمیم و توسعه این حرم داشتهاند. حرم امام حسین بارها از سوی مخالفان از جمله خلفای عباسی و وهابیان تخریب شده است. مهمترین تخریب حرم امام حسین (ع) در زمان متوکل و آخرین آنها در سال ۱۴۱۱ق توسط حکومت بعث عراق در پی انتفاضه شعبانیه صورت گرفت.
زیارت حرم امام حسین(ع) مورد تأکید احادیث امامان شیعه و یکی از اعمال مورد توجه شیعیان است. بیشترین زیارت کنندگان در روزهای عاشورا، اربعین و نیمه شعبان در حرم امام حسین(ع) گردهم میآیند. در فقه شیعه، حرم و تربت امام حسین(ع) احکام خاصی دارد.
افزون بر شهدای کربلا، بسیاری از علما و حاکمان و افراد مشهور در حرم امام حسین(ع) به خاک سپرده شدهاند.
امام حسین (ع)
حسین بن علی بن ابی طالب (علیه السلام)(۴-۶۱ق)، امام سوم شیعیان، از اصحاب کساء، فرزند دوم امام علی(ع) و حضرت زهرا(س)، نوه پیامبر(ص) و مشهور به اباعبدالله است. او در ۱۰ محرم سال ۶۱ قمری، به همراه یارانش به دستور یزید بن معاویه به شهادت رسید.
تاریخچه
گاهشمار مرقد امام حسین(ع)[۱] |
|
۶۱ق. |
(۱۲ محرم) دفن امام حسین(ع) به دست بنی اسد |
۶۵ق. |
ساخت بنایی بر روی قبر همراه با گنبدی از آجر و گچ و دو در توسط مختار |
۱۳۲ق. |
ساخت بنای سرپوشیدهای در کنار مرقد توسط ابوالعباس سفاح |
۱۴۶ق. |
ویران شدن بنای سرپوشیده توسط ابوجعفر منصور |
۱۵۸ق. |
نوسازی بنا توسط مهدی عباسی |
۱۷۱ق. |
ویران شدن بنا در عصر هارون الرشید |
۱۹۳ق. |
نوسازی حرم توسط امین |
۲۳۶ق. |
ویران شدن بنای حرم توسط متوکل عباسی و شخم زدن زمین آن |
۲۴۷ق. |
نوسازی بنای حرم توسط منتصر عباسی |
۲۷۳ق. |
تجدید بنا به دست محمد بن محمد بن زید، رهبر قیام طبرستان. |
۲۸۰ق. |
ساخت گنبد بر فراز قبر توسط داعی علوی گنبدی |
۳۶۷ق. |
ساخت گنبد و چهار رواق و ضریحی از عاج توسط عضد الدوله دیلمی |
۳۹۷ق. |
ساخت مسجد متصل به حرم توسط عمران بن شاهین |
۴۰۷ق. |
آتشسوزی در حرم بر اثر سقوط دو شمع و بازسازی حرم توسط حسن بن سهل وزیر |
۴۷۹ق. |
نوسازی دیوار پیرامون حرم توسط ملکشاه سلجوقی |
۶۲۰ق. |
ساخت ضریح توسط الناصر لدین الله عباسی |
۷۶۷ق. |
ساخت گنبد داخلی و صحن توسط سلطان اویس جلایری |
۷8۶ق. |
توسعه صحن و ساخت دو گلدسته طلا توسط سلطان احمد اویس |
۹۱۴ق. |
تذهیب حاشیههای حرم و اهدای ۱۲ چراغدان طلا از سوی شاه اسماعیل صفوی |
۹۲۰ق. |
ساخت صندوقی از چوب ساج برای ضریح توسط شاه اسماعیل صفوی |
۹۳۲ق. |
ساخت ضریح مشبک از نقره توسط شاه اسماعیل صفوی دوم |
۹۸۳ق. |
بازسازی گنبد توسط علی پاشا، ملقب به وندزاده |
۱۰۳۲ق. |
ساخت ضریح مسی و کاشیکاری گنبد توسط شاه عباس صفوی |
۱۰۴۸ق. |
گچ کردن گنبد از بیرون به دستور سلطان مراد چهارم (عثمانی) |
۱۱۵۵ق. |
تزیین بناهای موجود توسط نادرشاه افشار |
۱۲۱۱ق. |
طلاکاری گنبد به دستور آقا محمدخان قاجار |
۱۲۱۶ق. |
ویران شدن ضریح و رواق در پی یورش وهابیها به کربلا |
۱۲۲۷ق. |
نوسازی حرم و تعویض طلاهای گنبد به دستور فتحعلیشاه قاجار |
۱۲۳۲ق. |
ساخت ضریح نقرهای و طلاکاری ایوان به دستور فتحعلیشاه قاجار |
۱۲۵۰ق. |
نوسازی گنبد و بارگاه به دستور فتحعلیشاه قاجار |
۱۲۷۳ق. |
بازسازی گنبد و بخشی از طلاکاری آن توسط ناصر الدین شاه |
۱۴۱۸ق. |
تخریب بخشی از طلاکاری گنبد در پی قیام مردم عراق به دستور صدام |
۱۴۲۸ق. |
مسقف شدن صحن با سبک جدید. |
پس از شهادت امام حسین(ع) و یاران او، طایفهای از بنیاسد پیکر امام و یارانش را در همانجایی که به شهادت رسیده بودند، به خاک سپردند. در آن دوره، بنایی که آرامگاه امام حسین(ع) را به مردم مینمایاند، برآمدگیهایی از خاک بود.
اولین بنا
زمانی که مختار ثقفی در شعبان سال ۶۵ قمری در قیام خونخواهی امام حسین(ع) به پیروزی رسید، بر آرامگاه امام(ع) بنایی ساخت و بر آن گنبدی از آجر و گچ قرار داد. مختار در روزگار فرمانروایی خود نخستین کسی بود که بر آن مضجع، بنایی ساخت. این بنا شامل یک سرپوشیده و یک مسجد بود و مسجد هم دو در داشت؛ دری به سمت مشرق و دری دیگر به سمت مغرب.
به خاطر اینکه شیعیان زیادی به زیارت امام حسین(ع) میرفتند، هارون عباسی عدهای را روانه کرد تا مرقد امام را ویران سازند. فرستادگان هارون مسجدی را که بر مرقد امام بنا شده و همچنین مسجدی را که بر مرقد ابوالفضل(ع) برپا شده بود، ویران کردند. هارون همچنین از آنان خواسته بود درخت سدری را که در کنار مرقد امام(ع) روییده بود، قطع کنند و جای قبر را نیز با خاک یکسان سازند و آنان نیز چنین کردند.
دومین بنا
هنگامی که مأمون عباسی خلافت را در اختیار گرفت، همه عبّاسیان در برابر او ایستادند و او نیز برای آن که حکومت خود را ثبات دهد و خود را از مخالفت عبّاسیان برهاند، به فرزندان علی(ع) و شیعیان او توسّل جست و خواهان نزدیکی بیشتر به آنان شد و به همین خاطر امام رضا(ع) را به ولایتعهدی گماشت.
مأمون در سال ۱۹۳ق. دستور داد قبر امام حسین(ع) بازسازی شود و به شیعیان اجازه داده شود به زیارت مرقد امامان شیعه بروند.
در دوره مأمون بنایی بر مضجع امام حسین(ع) ساخته شد و این بنا تا سال ۲۳۲ق یعنی دوران زمامداری متوکل برجای ماند. چون متوکل به قدرت رسید بر شیعه سخت گرفت و آنان را در تنگنا قرار داد، فرمان تعقیب علویان را صادر کرد و آنان را از زیارت مرقد امام حسین(ع) باز داشت. او به گذاشتن پاسگاههای منع و تعقیب زائران که در همه پانزده سال فرمانرواییاش به سختی دست به کار این تعقیب و منع بودند بسنده نکرد، بلکه به نابود کردن، با خاک یکسان ساختن و آب بستن به مرقد امام حسین(ع) فرمان داد. طبری این واقعه را در ذیل حوادث سال ۲۳۶ ق آورده است.
سوّمین بنا
منتصر در اواخر سال ۲۴۷ق بر کرسی خلافت عباسی نشست و فرمان داد گنبدی بر مرقد امام حسین(ع) بسازند. خلیفه، همچنین اموالی در اختیار علویان قرار داد و آنان را به زیارت امام حسین(ع) فراخواند. در پی این گشایش، گروهی به کربلا هجرت کردند. بنایی که منتصر ساخت، تا سال ۲۷۳ ق. یعنی دوره خلافت معتضد عباسی بر جای ماند.
چهارمین بنا
در ۹ ذیالحجه سال ۲۷۳ق و در حالی که زائران در روز عرفه در مرقد امام حسین(ع) گرد آمده بودند، بنایی که منتصر بر آن آرامگاه ساخته بود، بر سر آنان خراب شد و عدهای کشته شدند.
پس از آن مرقد امام به مدّت ده سال همچنان بدون بنا باقی ماند، تا آن که داعی صغیر به حکومت رسید. او به ساختن بنایی مناسب برای مرقد امام علی(ع) و مرقد امام حسین(ع) فرمان داد. تاریخ این بنا به سالهای میان ۲۷۹ و ۲۸۹ قمری مربوط میشود. داعی صغیر حرمی که در کربلا ساخته بود گنبدی بلند و دو درب داشت و در هر یک از دو سوی آن نیز یک سرپوشیده قرار داشت. وی همچنین بارویی را که بر پیرامون حرم امام حسین(ع) و خانههای مجاور بود را بازسازی کرد.
پنجمین بنا
در دوران خلافت طائع پسر مطیع عبّاسی، عضد الدوله بویهی حکمرانی بغداد را در دست گرفت. او در پنج سال دوره حکمرانیاش یک بار در جمادی الاول در سال ۳۷۱ق کربلا را زیارت کرد، اوقافی به مرقد امام(ع) اختصاص داد و فرمان داد تا آن را نوسازی کنند. همچنین در زیارت خود به مردمان و زائران امام(ع) عطایایی بخشید و مبالغی هم به صندوق حرم اهدا کرد. عضد الدوله افزون بر نوسازی بنا، به تزیین آن نیز پرداخت، رواقهایی بر اطراف ضریح امام ساخت. ضریح را به ساج و دیبا تزیین کرد و روکشی از چوب برایش ساخت و چراغدانها و شمعدانهایی برای روشن کردن حرم اهدا نمود. این توجّهِ عضد الدوله، رونق و شکوفایی و پیشرفت کربلا در زمینههای دینی، اجتماعی و تجاری را در پی آورد. رواق معروف به رواق عمران بن شاهین در مرقد امام علی(ع) در نجف و همچنین مسجدی که در سمت غرب حائر حسینی بنا شده، در همین دوران ساخته شده است.
معزالدوله بویهی در سال ۳۶۹ق فرمانروایی بطیح جایی در نزدیکی واسط را به عمران بن شاهین واگذاشت و عمران دست به کار ساختن مسجد و رواقی در نجف و همچنین مسجد و رواقی دیگر در کربلا و کاظمین شد. رواقی که ابن شاهین بنا کرد، به رواق «سید ابراهیم مجاب» مشهور شد، و مسجدی که در جوار رواق ساخته بود تا دوران حکومت شاهان صفوی برپا ماند و در این دوره بنا به فتوایی که ضمیمه کردن مسجد به صحن حرم امام حسین(ع) را مجاز اعلام میکرد، در توسعه و نوسازی حرم، آن را جزو صحن قرار دادند. البته قسمتی از این مسجد همچنان جزو بناهای حرم امام(ع) مانده و امروزه مخزن فرشهای حرم و در پشت ایوانِ معروف به ایوان ناصری واقع است.
آتش سوزی در حرم امام حسین(ع)
در سال ۴۰۷ه. ق. یکی از شبها دو شمع بزرگ از شمعهایی که حرم را روشن میساخت بر فرشها افتاد و آتش نخست پردهها و روکشها را به کام خود فرو برد و سپس به رواقها و گنبد سرایت کرد، به گونهای که تنها دیوارها، بخشی از حرم و مسجد عمران بن شاهین از آسیب این آتش ایمن ماند.
ششمین بنا
حسن بن مفضل بن سهلان پس از در دست گرفتن قدرت به بازسازی حرم امام حسین(ع)، که بخشهایی از آن؛ شامل حرم و گنبد و رواقها در آتش سوخته بود، پرداخت. او در سال ۴۱۲ق گنبدِ حرم امام حسین(ع) را بازسازی و قسمتهای سوخته در آتش را ترمیم کرد و فرمان داد دیواری بر پیرامون حرم بسازند.
بنای هفتم
در سال ۶۲۰ه. ق. محمد بن عبدالکریم کندی وزارت ناصرلدین الله را به عهده گرفت. او در دوران وزارت خود به ترمیم حرم و نوسازی و بازسازی قسمتهای ویران شده آن پرداخت، دیوارها و چار رواق حرم را پوششی از چوب ساج پوشاند، صندوقی چوبی که با دیبا و پارچههای حریر زینت یافته بود، بر روی قبر نهاد.
بنای هشتم
اویس بن حسن جلائری در سال ۷۶۷ق بنای مسجد و حرم را نوسازی کرد و بر فراز ضریح گنبدی نیم دایرهای بنا نهاد. این گنبد بر چهار طاق در چهار سمت مضجع امام استوار بود و سمت بیرونی هر یک از این طاقها رواقی از رواقهای حرم را تشکیل میداد. گنبدی بلند بر این چهار طاق ساخته شد و شکل هندسی بدیعی را تشکیل داد. این بنا که یکی از پسران اویس به نام احمد آن را در سال ۷۸۶ق تکمیل کرد؛ به گونهای بود که اگر کسی بیرون از آن و در سمت درِ قبله میایستاد تمام حرم و مضجع و ضریح امام را به طور کامل میدید و افزون بر این، امکان گردش زائران بر گرد ضریح وجود داشت.
احمد جلائری ایوان روبروی صحن را که به ایوان طلا مشهور است و همچنین مسجد صحن را، که به شکل مربعی برگرد حرم قرار گرفته است ساخت و به آراستن رواقها و داخل حرم به وسیله آینهکاری و خاتم کاری و نیز کاشیهای کاشانی که بر آنها منظرههایی طبیعی نقش بسته اهتمام ورزید. بنا به فرمان احمد جلایری، دو گلدسته حرم را نیز به آجرهای زرد کاشانی آراستند.
منبع: تاریخچه
در مورد حرم امام حسین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
مراسم تعویض پرچم در کربلا
پرچم عزا بر فراز گنبد حرم مطهر امام حسین(ع) و حضرت ابالفضل(ع) به اهتزاز درآمد.
کد خبر: ۱۱۳۲۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۸
در آستانه فرا رسیدن ماه محرم الحرام ۱۴۴۴ هجری قمری خادمان آستان حسینی ضریح مطهر اباعبدالله الحسین علیه السلام را تطهیر کردند.
کد خبر: ۱۱۳۲۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۷
تصاویری از گلآرایی زیبای ضریح اباعبدالله الحسین(ع) در سالروز ولادتشان را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۱۱۰۸۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷
به مناسبت آغاز هفته وحدت و سالروز میلاد باسعادت پیامبر اسلام(ص) گنبد مطهر حرم امام حسین (ع) توسط خادمان شستشو شد.
کد خبر: ۱۰۸۳۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۸
چند نما از حرم امام حسین (ع) و حرم حضرت عباس(ع) در شب های محرم
کد خبر: ۱۰۷۰۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۵
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۰۴۲۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۷
مسلمانان، شیعیان و حتی کسانی که ادیان دیگری دارند از عشاق کربلا و حرم امام حسین (ع) هستند. مردم حاجات و درد دلهای مگوی خود را با ایشان در میان میگذارند و دل سبک میکنند.به علت شیوع ویروس کرونا، یک سالی است که عاشقان زیارت سیدالشهدا (ع) از دیدار حرم ایشان محروم هستند و فقط ویدئوها و تصاویر کربلا را میبینند و دعا میکنند. به امید اینکه هرچه زودتر بتوانند از نزدیک مشبکهای حرم را در دست گرفته و با امامشان صحبت کنند.به تازگی تصویری قدیمی از صحن حرم امام حسین (ع) در فضای مجازی منتشر شده، این تصویر مربوط به سال ۱۲۸۳ شمسی، یعنی ۱۱۶ سال پیش است. در این تصویر مردم در صف نماز جماعت دیده میشوند. در ادامه این تصویر قدیمی را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۱۰۳۰۹۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۱۰
یکی از اماکن کربلای معلا در نزدیکی حرم مطهر امام حسین (ع) امروز دچار حریق شد. طبق گزارش خبرگزاری الفرات این آتشسوزی هیچگونه تلفات جانی نداشته است.
کد خبر: ۱۰۲۷۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۲
کربلای معلی؛
عزاداری شب اربعین حسینی(ع) با حضور انبوه زائران حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، شامگاه چهارشنبه ۱۶ مهر در کربلای معلی برگزار شد.
کد خبر: ۱۰۰۷۷۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۷
پرچم سیاه عزا امسال به دلیل جلوگیری از شیوع کرونا در شب اول ماه محرم بدون حضور زائر تعویض میشود.
کد خبر: ۹۹۵۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۱
تولیت حرمهای امام حسین و حضرت ابوالفضل (علیهما السلام) اخبار مربوط به بسته شدن این اماکن به دلیل شیوع کرونا را تکذیب کرد.
کد خبر: ۹۸۶۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۵
اصولا فلز در چنین بازهای از زمان سالم باقی نمیماند و تجزیه و فسفات میشود. آنچه یافت شده آثار و نشانههای رگههای فسفات و اكسید است. رگههایی كه به احتمال زیاد بقایای سلاح و ابزارهای فلزی بوده كه در 1335 سال قبل (شمسی) در نبرد روز عاشورا مورد استفاده طرفین قرار گرفته است از شمشیر گرفته تا نیزه و سپر و امثالهم.
کد خبر: ۹۲۳۲۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۱
همزمان با فرارسیدن ماه محرمالحرام، آئین تعویض پرچم گنبد حرم مطهر حضرت امام حسین (ع) در شب اول ماه محرم و با حضور هزاران زائر در بین الحرمین و با سردادن شعار«لبیک یا حسین» برگزار شد. هر ساله در این شب، پرچم سرخ گنبد و بارگاه حرم مطهر سید و سالارشهیدان(ع) با پرچمی به رنگ سیاه تعویض میشود تا بیانگر آغاز موسم اندوه و ایام عزای امام عشق و اصحاب عاشوراییاش در سال ۶۱ هجری قمری باشد.
کد خبر: ۹۲۱۲۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۰
نمایی زیبا از حرم امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) در شب میلاد سیدالشهداء
کد خبر: ۸۹۰۳۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
کد خبر: ۸۴۷۶۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۹
حسینیه تابناک؛
همزمان با دهه نخست محرم، شور حسینی در حرم امام حسین (ع) به اوج خود میرسد. طنین انداز شدن نوای «لبیک یا حسین» را در کربلای معلی در روز اول محرم میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۳۳۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۱
حسینیه تابناک؛
هر ساله در شب اول ماه محرم و پس از نماز مغرب عشاء پرچم های حرمین شریف امام حسین (ع) و حضرت عباس(ع) طی مراسم خاصی تعویض میگردد. در این فیلم لحظه تعویض پرچم حرم حضرت امام حسین (ع) را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۸۳۲۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۰
در تصویر زیر قدیمیترین عکس موجود از حرم امام حسین (ع) در کربلا را مشاهده می کنید.
کد خبر: ۷۹۲۰۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۰۱
کد خبر: ۷۸۱۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۸
در آستانه روز اربعین - چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) و یاران باوفایش - هزاران نفر از زایران به کربلا رسیده اند. این تصاویر نمای هوایی از حضور زایران اربعین در کربلای معلی و بین الحرمین - حرم امام حسین (ع) و حرم حضرت ابوالفضل العباس (ع
کد خبر: ۷۴۵۷۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۱۸