کلیات
صندوق توسعه ملی ایران یک نهاد حکومتی است که نقش صندوق ثروت ملی ایران را دارد. صندوق توسعه ملی، پس از تجربه ناموفق حساب ذخیره ارزی، بر اساس ماده ۸۴ قانون برنامه پنجم توسعه با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فراوردههای نفتی به ثروتهای ماندگار، مولد و سرمایههای زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسلهای آینده از منابع نفت و گاز و فراوردههای نفتی تأسیس شد.
تاریخچه
طرح ایجاد حساب ذخیره ارزی در قالب ماده ۶۰ قانون برنامه سوم توسعه کشور در سال ۱۳۷۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و به دنبال آن، آییننامه اجرایی آن نیز در آبان همان سال، از سوی هیئت وزیران به تصویب رسید. به موجب بند (ه) ماده ۶۰ قانون برنامه سوم توسعه کشور (مصوب ۱۷ فروردین ماه سال ۱۳۷۹ و ۱۹ مهرماه سال ۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی)، آئیننامه اجرایی این ماده به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامهریزی و بانک مرکزی ایران و وزارت امور اقتصادی و دارایی حداکثر ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ تصویب این قانون، به تصویب هیئت وزیران رسید.
همچنین به ماده ۶۰ اصلاحی قانون برنامه سوم توسعه، هیئتی متشکل از رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی و ۴ نماینده به انتخابرئیسجمهوری (حداقل ۲ نفر از بین وزیران) به عنوان هیئت امنای حساب ذخیره ارزی، جهت نظارت بر عملکرد صندوق و اتخاذ تصمیم در موارد تعیین شده در این آئیننامه و موارد دیگری تشکیل شد.
اهداف و قوانین
حساب ذخیره ارزی اهدافی نظیر ایجاد ثبات در میزان درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، تبدیل داراییهای حاصل از فروش نفت خام به دیگر انواع ذخایر و کاهش تلاطمهای ارزی دارد. به عنوان مثال سرمایهگذاری در میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از موارد قابل استفاده از صندوق ذخیره ارزی است.
شرایط استفاده از صندوق
بر اساس قوانین برنامه سوم و چهارم توسعه، دولت در صورتی مجاز به برداشت از این حساب است، که درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت خام نسبت به ارقام پیشبینی شده کاهش پیدا کند. همچنین برداشت از حساب ذخیره ارزی برای تأمین کسری ناشی از عواید غیرنفتی بودجه عمومی ممنوع است.
در قانون پنج ساله چهارم توسعه مقرر شدهاست به منظور سرمایهگذاری و تأمین بخشی از اعتبارات موردنیاز طرحهای تولیدی و کارآفرینی بخش غیردولتی که توجیه فنی و اقتصادی آنها به تأیید وزارتخانههای تخصصی ذیربط رسیده باشد، تا ۵۰ درصد حساب ذخیره ارزی، از طریق شبکه بانکی داخلی و بانکهای ایرانی خارج از کشور، به صورت تسهیلات با تضمین کافی تخصیص یابد.
فلسفه شکل گیری صندوق
فلسفه شکلگیری این حساب در ایران بیشتر در راستای تعدیل فشارهای ناشی از نوسان قیمت نفت بر اقتصاد ملی بوده تا ایجاد حساب پسانداز برای نسلهای آینده کشور و حاکمیت این نگرش بر دیدگاه دولتمردان و برنامهریزان کشور، نحوه عملکرد این حساب را به صورت مستقیم تحت تأثیر قرار دادهاست.
ارکان سازمان صندوق
هیئت امناء، هیئت عامل و هیئت نظارت ارکان صندوق توسعه ملی را تشکیل می دهد.
هیئت امناء بهعنوان بالاترین رکن صندوق، مطابق بندهایی رئیس و سایر اعضای هیئت عامل انتخاب میکنند.
شرایط عزل رئیس و اعضاء
عزل رئیس و اعضای هیئت عامل نیز با پیشنهاد هریک از اعضای هیئت امناء و تصویب هیئت امناء امکانپذیر است. تعیین انواع فعالیتهای موردقبول و واجد اولویت پرداخت تسهیلات در بخشها و زیر بخشهای تولیدی یا خدماتی زاینده ازجمله گردشگری و با بازده مناسب اقتصادی از وظایف و اختیارات هیئت امناء است.
هیئت عامل صندوق توسعه ملی مرکب از ۵ نفر از افراد صاحبنظر، باتجربه و خوشنام در امور اقتصادی، حقوقی، مالی، بانکی و برنامهریزی با حداقل ۱۰ سال سابقه مرتبط و مدرک تحصیلیکارشناسی ارشد، توسط هیئت امنا انتخاب و با حکم رئیسجمهور منصوب میشوند.
اعضای هیأت امناء
بر اساس اساسنامه صندوق توسعه ملی، اعضای هیئتامنای صندوق عبارتاند از رئیسجمهور، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور (دبیر هیئت امنا)، وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، وزیر نفت، رئیسکل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، رئیس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی ایران بهعنوان عضو ناظر و بدون حق رأی، رئیس اتاق تعاون جمهوری اسلامی ایران بهعنوان عضو ناظر و بدون حق رأی، ۲ نفر نماینده از کمیسیونهای اقتصادی و برنامهوبودجه و محاسبات به انتخاب مجلس شورای اسلامی و دادستان کل کشور.
هرگونه تصمیم هیئت امناء در مورد تصویب ترازنامه و صورتهای مالی صندوق و نیز انتصاب رئیس و اعضای هیئت عامل در روزنامه رسمی کشور و نیز یکی از روزنامههای کثیرالانتشار به انتخاب هیئت امناء، منتشر میشود.
شرایط انحلال صندوق
تغییر در اساسنامه و انحلال این صندوق، تنها با تصویب مجلس شورای اسلامی است.
نحوه اداره صندوق
بهمنظور اداره امور صندوق در چهارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هیئت امناء، هیئت عامل مرکب از ۵ نفر از افراد صاحبنظر، باتجربه و خوشنام در امور اقتصادی، حقوقی، مالی، بانکی و برنامهریزی با حداقل ۱۰ سال سابقه مرتبط و مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد، توسط هیئت امناء انتخاب و با حکم رئیسجمهور منصوب میشوند و دارای وظایف و اختیاراتی میباشند، ازجمله وظایف بر عهده رئیس سازمان صندوق سرمایهگذاری توسعه ملی پیشنهاد فعالیتهای موردقبول و واجد اولویت پرداخت تسهیلات در بخشها و زیر بخشهای تولیدی و خدماتی زاینده و با بازده مناسب اقتصادی به هیئت امناء، پیشنهاد موارد سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی بینالمللی و داخلی به هیئت امناء، ارائه پیشنهاد به هیئت امناء در خصوص نظامنامهها و شرایط و نحوه اعطای تسهیلات، انعقاد قرارداد با مشاور معتبر بینالمللی در امور سرمایهگذاری و مهندسی مالی برای ارزیابی، بهبود و ارتقای عملکرد صندوق میباشد.
با توجه به تلاطمی که در بازار سرمایه ایجاد و بحث سرمایهگذاری یک درصدی از منابع صندوق توسعه ملی پیش آمد، طبق محاسبات صورت گرفته بر مبنای منابع ورودی به صندوق، مقرر شد معادل ریالی ۵۱۰ میلیون دلار به صورت تدریجی در بازار سهام سرمایهگذاری شود که این مبلغ به نرخ سامانه معاملات الکترونیک (ETS) حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان است.
کد خبر: ۱۱۲۷۳۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۹
کد خبر: ۱۱۲۵۱۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۸
خط و نشان پارلمان بخش خصوصی برای صندوق توسعه
منابع ارزی صندوق توسعه ملی حق همه ایرانیان است؛ اما در این شرایط، گروهی خاص در دولتهای گذشته با نام های مختلف، حدود ۱۵ میلیارد دلار دولتی به عنوان وام ارزی دریافت کرده اند، ولی حالا برای بازپرداخت این وامها، ساز مخالف کوک کرده اند و میگویند بگذارید وامهای ارزی، ریالی تسویه شود!
کد خبر: ۱۱۲۱۵۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۹
آقای شافعی (رئیس اتاق بازرگانی ایران) آیا شما حاضرید خانه ای که ۱۰ سال پیش خریدید، با همان قیمت به ما بدهید یا کارخانه ای که ۱۰ سال پیش ایجاد کردید با همان قیمت به صندوق توسعه ملی واگذار کنید؟ چرا مثل بچه با ما حرف می زنید؟ هر چیزی منطق خود را دارد.
کد خبر: ۱۱۲۰۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۲
پیشنهاد رییس صندوق توسعه ملی به رئیس جمهور
رییس صندوق توسعه ملی گفت: نمیخواهم مطرح کنم که برخی از این افراد آمده اند و نیروگاه هم زده اند و این در حالی است که یک دینار و یک سنت هم از خودشان نیاوردند و اصلا این کاره نبودند و با پول صندوق این کارها را کردند. خب اگر قرار باشد، هر کسی با پول صندوق سرمایه دار شود، ۸۵ میلیون نفر در صف میایستند و از پول صندوق میخواهند!
کد خبر: ۱۱۱۹۳۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۷
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه برخی پروژهها امروز به مرحله بازپرداخت اقساط صندوق توسعه ملی رسیدند، گفت: همکاری صندوق و بانکهای عامل میتواند نقش مطلوبی در وصول اقساط صندوق توسعه ملی داشته باشد.
کد خبر: ۱۱۱۹۲۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۷
عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی با اعلام اینکه این صندوق در ازای سود از پیش تعیین شده نسبت به سرمایهگذاری ۱۲ هزار میلیاردی در بازار سهام اقدام کرده و در پایان دوره پنج سال می تواند پول خود را برداشت کند، گفت صندوق با مجوزی که اخیرا صادر شده، در حال آماده سازی جهت ورود مستقیم و گسترده برای سرمایهگذاری جدید در بازار سرمایه است که از قراردادهای قبلی متفاوت خواهد بود.
کد خبر: ۱۱۱۷۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۸
صندوق توسعه ملی اعلام کرد که طی توافقی که با بورس داشته، موانع واریز پول به صندوق تثبیت بازار رفع و به تازگی دو قسط با مجموع ۱۳۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده است.
کد خبر: ۱۱۱۶۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۲
عضو هیات عامل و معاون بانکی و اعتباری صندوق توسعه ملی از پرداخت ۲ هزار میلیارد تومان به صندوق تثبیت بازار سرمایه تا پایان فروردین خبر داد و افزود: این پرداخت در صورت وصول از سازمان امور عضو مالیاتی انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۱۳۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳
درحالی که صندوق توسعه ملی ادعا کرده که به تعهداتش برای واریز مبالغ تعیین شده به صندوق تثبیت بازار پایبند بوده است اما با توجه به این که صندوق تثبیت بازار هنوز قرارداد فی مابین را امضا نکرده و به لحاظ حقوقی پرداخت پول به آن خطاست، بورسی ها اعلام کردند که قرارداد یک طرفه مورد تایید صندوق تثبیت بازار نیست.
کد خبر: ۱۱۱۲۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۷
انتقاد غضنفری از بخشهای دولتی و خصوصی
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با انتقاد تند از نگاه بخشهای دولتی و خصوصی به این صندوق گفت: صندوق از نظر آنان طفیلی ماموریت های آنهاست؛ یعنی هر کسی صندوق را از ظن خود نگاه می کند و توجهی به جایگاه آن برای نسل آتی ندارد.
کد خبر: ۱۱۰۹۰۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۰
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه صندوق توسعه ملی در هیچ طرحی مالک نیست و فقط پشتیبانی کننده است، گفت: امیدواریم در دوره جدید پرتفوی خود را متنوع کنیم. هماکنون به دنبال سرمایهگذاری در حوزه سهام از طریق صندوق تثبیت بازار سرمایه هستیم.
کد خبر: ۱۱۰۵۷۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۱
رییس صندوق توسعه ملی:
رییس صندوق توسعه ملی گفت: بازپرداخت تسهیلات ارزی با نرخ ترجیحی و به صورت ریالی غیرممکن است و صندوق در این زمینه کوتاه نخواهد آمد.
کد خبر: ۱۱۰۰۵۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۲
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در نشستی خبری به بیان گزارشی از عملکرد ۱۰ ساله صندوق توسعه ملی پرداخت و از تزریق منابع مالی جدید به بورس خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۰۵۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۲
رییس دیوان محاسبات کل کشور تاکید کرد که باید حواسمان باشد سرنوشت صندوق توسعه ملی مانند حساب ذخیره ارزی نشود.
کد خبر: ۱۰۹۹۴۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۷
صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه در راستای اجرای ماده ۲۸ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقاء نظام مالی و با هدف تثبیت، کنترل و کاهش مخاطرات سامانهای در حال فعالیت است.
کد خبر: ۱۰۹۳۹۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
طبق مصوبه اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، مقرر شده مبلغی بالغ بر ۵۱۰ میلیون دلار معادل ۱۲ هزار میلیارد تومان سپرده گذاری جدید توسط صندوق توسعه ملی صورت گیرد؛ که با پیگیری های صورت گرفته و طبق هماهنگی ها و توافقات، مقرر شده این مبلغ به صورت تدریجی به حساب صندوق تثبیت واریز شود.
کد خبر: ۱۰۹۳۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
کد خبر: ۱۰۹۳۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
کارشناس بازار سرمایه باتوجه به روند نزولی شاخص در روزهای اخیر برخی از راهکارهای بازگشت اعتماد به بازار سرمایه را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۰۸۴۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۳
شاید شما هم جزء سهامدارانی باشید که معتقدید اوضاع بازار برخلاف آن چیزی است که شاخص ها نشان می دهند. به عبارت بهتر بسیاری از سهامداران معتقدند که شاخص سازی با کمک چند نماد برای نشان دادن وضعیت بهتر انجام می شود. آیا سازمان بورس واقعا اقدام به شاخص سازی می کند؟ در گفتگو با محمدرضا چراغی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه به این پرسش پاسخ داده شد.
کد خبر: ۱۰۷۷۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۰