کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکت‌های دولتی مشخص، به قشر‌های کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشر‌ها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمار‌ها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تاز‌های که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاری‌ها شرکت‌های دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمد‌های از شرکتها به سازمان‌ها و نهاد‌های شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکت‌های دولتی به شبه دولتی‌ها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولتهای یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکتها و مجموعه‌های دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهاد‌های نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیو‌های که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکتها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالت
علی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکت‌های سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروه‌هایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکت‌های مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عد‌های از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصیسازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
او در عین حال تأکید کرده که هنوز «ابهام‌های مختصری درباره شناسایی مشمولان، سبد سهام، سازو کار‌های ساماندهی آن برای آزادسازی سهام عدالت وجود دارد.» برای حل این مشکل، دولت لایحه تهیه کردهاست و قرار است آن را به مجلس بفرستد و پس از آن «تکلیف سهام عدالت روشنتر میشود.»
در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکتها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکتها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بودهاست.
موافقت رهبر انقلاب با آزادسازی سهام عدالت
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور ابلاغیه‌ای ضمن موافقت با درخواست رییس‌جمهور برای آزادسازی سهام عدالت و با اشاره به نقش سهام عدالت در گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانواده‌های کم درآمد، موارد سه‌گانه‌ای را به عنوان امور لازم الرعایه در این واگذاری‌ها مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: دولت هر چه زودتر اقدامات مقتضی را به عمل آورد تا مردم سریعتر از منافع سهام خود بهره‌مند شوند.
متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درپی تصمیم واگذاری درصدی از سهام اصل ۴۴ قانون اساسی در قالب سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم درآمد، انتظار این بود که توسط مسئولین مربوط در دولتهای مختلف با اجرای دقیق مواد ۸ گانه ابلاغی ۱۳۸۵/۴/۱۲ هرچه سریعتر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت میشود:
دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازم‌الاجراست.
نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورایعالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم نماید.
با توجه به تأخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش آمده است، و به دلیل ضرورت بهره‌مندی هرچه سریعتر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بندهای سه گانه فوق را به‌عمل آورد.
سیّد علی خامنه‌ای
در مورد سهام عدالت در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
بورس فردا سه شنبه ۲۳ اسفند (آخرین سه شنبه سال ۱۴۰۱) در حالی کار خود را آغاز خواهد کرد که این ده خبر می‌تواند بر روی روند آن تاثیرگذار باشد؛ بنابراین پیشنهاد میشود قبل از معاملات فردا این ده خبر را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۶۷۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۲
وزیر امور اقتصادی و دارایی از واریز مرحله دوم سود سهام عدالت خبر داد. آیا این سود تا پایان اسفندماه سال جاری پرداخت خواهد شد؟
کد خبر: ۱۱۶۷۵۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از اخذ تصمیم جدید برای تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان خبر داد.
کد خبر: ۱۱۶۷۲۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۹
شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی چگونگی اختصاص ۱۰ میلیون تومان سهام عدالت برای سه میلیون و پانصد هزار نفر از مشمولان کمیته امداد، سازمان بهزیستی و سه دهک اول ایثارگران را تعیین و تصویب کرد.
کد خبر: ۱۱۶۶۹۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۷
مجید عشقی ضمن اعلام آخرین جزییات تعیین‌تکلیف وضعیت سهام عدالت وراث و جاماندگان، گفت: اکنون در حال آماده کردن یک سامانه برای تعیین وضعیت وراث سهام عدالت هستیم که به محض آماده شدن زیرساخت فنی آن اعلام خواهیم کرد تا وراث از طریق این سامانه پیگیر سهام متوفیان خود باشند.
کد خبر: ۱۱۶۶۶۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۴
بورس فردا دوشنبه ۱۵ اسفندماه در حالی کار خود را آغاز خواهد کرد که این ده خبر می‌تواند بر روی روند آن تاثیرگذار باشد؛ بنابراین پیشنهاد میشود قبل از معاملات فردا این ده خبر را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۶۶۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۴
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن اعلام آخرین جزییات تعیین تکلیف وضعیت سهام عدالت وراث و جاماندگان، گفت: اکنون در حال آماده کردن یک سامانه برای تعیین وضعیت وراث سهام عدالت هستیم که به محض آماده شدن زیرساخت فنی آن اعلام خواهیم کرد تا وراث از طریق این سامانه پیگیر سهام متوفیان خود باشند.
کد خبر: ۱۱۶۶۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۴
امروز مطالبی همچون خودروی ۷۰۰ میلیونی بازار کدام است؟، این خانواده‌ها ۲ میلیون تومان سهام میگیرند، نرخ دلار مرکز مبادله بالا رفت، پیش بینی بورس فردا | اصلاح شاخص کل تا کجا ادامه دارد؟، تحلیل گران برای طلا و بیت کوین چه قیمت‌هایی پیش بینی می‌کنند؟، خبر‌های مهم برای بورس فردا ۱۴ اسفند، افزایش قیمت تایر بر کدام شرکتها موثر است؟، نحوه معامله برای سرمایه‌گذاران خرد طلا در بورس چگونه است؟؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۶۶۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۳
نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را موظف کردند تا از محل تعیین شده در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام کند.
کد خبر: ۱۱۶۶۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۳
آخر پاییز بود که در مرحله اول پرداخت سود سهام عدالت بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومان سود به حساب دارندگان سهام عدالت واریز شد، اکنون با توجه به نزدیک شدن به پایان سال و طبق وعده مسئولان، واریز مرحله دوم سود سهام عدالت صورت می گیرد؟
کد خبر: ۱۱۶۵۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۹
امروز مطالبی همچون خودرویی که به بالای ۷۰۰ میلیون تومان رسید، شوک در بازار دلار چه بود؟، آیا وضعیت بازار طلا قابل پیش بینی است؟، پیش بینی بورس| فردا این نماد‌ها با رشد همراهند، چه سهم‌هایی از بورس تهران و انرژی منتقل خواهند شد؟، پیش بینی مجید عشقی از وضعیت بورس تا پایان سال، کم ریسک‌ترین نماد‌های بورسی برای خرید کدام هستند؟، سهامداران غمارگ بخوانند | غمارگ کی بازگشایی میشود؟؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۶۵۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۷
چند سالی است که جاماندگان سهام عدالت منتظر دریافت سهام عدالت هستند اما هر بار به دلایلی این موضوع به تعویق می افتد. حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی حالا خبر خوبی به جاماندگان سهام عدالت داده است.
کد خبر: ۱۱۶۴۵۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۳۰
والدین برای دریافت سهام عدالت نوزادان می‌توانند به سایت سهام عدالت مراجعه کنند. بخش قابل توجهی از جاماندگان سهام عدالت را نوزادان تشکیل می‌دهند.
کد خبر: ۱۱۶۴۰۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۶
امروز بورس در حالی کار خود را آغاز خواهد کرد که این ده خبر جزء اخبار مهم سیاسی، اقتصادی و البته بورسی بودند.
کد خبر: ۱۱۶۴۰۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۶
پرداخت سود سهام عدالت برای سهامداران از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو زمان مرحله دوم سود سهام عدالت مشخص شده است. سهامداران چه زمانی منتظر واریز سود خود باشند؟
کد خبر: ۱۱۶۳۹۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۴
وضعیت شرکت‌های بورسی سهام عدالت و نوسان قیمت هر سهم در این گزارش قابل مشاهده است.
کد خبر: ۱۱۶۳۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
معاون وزیر تعاون، گفته تصمیم گیری درباره جاماندگان سهام عدالت با وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی سازی است.
کد خبر: ۱۱۶۳۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۹
به گفته رییس سازمان بورس در خصوص جاماندگان سهام عدالت هنوز لیست اسامی نهایی به سازمان بورس داده نشده، اما در حال انجام است. چه کسانی امسال سهام عدالت دریافت می کنند؟
کد خبر: ۱۱۶۲۱۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۱
شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات امروز (دوشنبه، ۱۰بهمن‌ماه) با ۲ هزار و ۵۰۶ واحد کاهش در ارتفاع یک میلیون و ۵۳۹ هزار واحدی ایستاد. ارزش سهام عدالت چقدر شد؟
کد خبر: ۱۱۶۱۹۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۰
امروز مطالبی همچون افزایش نرخ دلار و یورو در بازار متشکل و صرافی‌ها، پیش بینی قیمت طلا و سکه و بیت کوین، پیش بینی بورس | فردا شاخص کل به کانال ۱.۵۰۰ واحد سقوط می‌کند؟، نحوه تحویل ربع سکه از بورس کالا | برای تحویل ربع سکه به کجا مراجعه کنیم؟، جزئیات واگذاری سرخابی‌ها اعلام شد، سیگنال خرید دوباره بیت کوین؟ | بازگشت رمزارزها؟؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۶۱۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۸
