کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکت‌های دولتی مشخص، به قشر‌های کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشر‌ها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمار‌ها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تاز‌های که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاری‌ها شرکت‌های دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمد‌های از شرکتها به سازمان‌ها و نهاد‌های شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکت‌های دولتی به شبه دولتی‌ها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولتهای یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکتها و مجموعه‌های دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهاد‌های نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیو‌های که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکتها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالت
علی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکت‌های سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروه‌هایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکت‌های مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عد‌های از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصیسازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
او در عین حال تأکید کرده که هنوز «ابهام‌های مختصری درباره شناسایی مشمولان، سبد سهام، سازو کار‌های ساماندهی آن برای آزادسازی سهام عدالت وجود دارد.» برای حل این مشکل، دولت لایحه تهیه کردهاست و قرار است آن را به مجلس بفرستد و پس از آن «تکلیف سهام عدالت روشنتر میشود.»
در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکتها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکتها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بودهاست.
موافقت رهبر انقلاب با آزادسازی سهام عدالت
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور ابلاغیه‌ای ضمن موافقت با درخواست رییس‌جمهور برای آزادسازی سهام عدالت و با اشاره به نقش سهام عدالت در گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانواده‌های کم درآمد، موارد سه‌گانه‌ای را به عنوان امور لازم الرعایه در این واگذاری‌ها مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: دولت هر چه زودتر اقدامات مقتضی را به عمل آورد تا مردم سریعتر از منافع سهام خود بهره‌مند شوند.
متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درپی تصمیم واگذاری درصدی از سهام اصل ۴۴ قانون اساسی در قالب سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم درآمد، انتظار این بود که توسط مسئولین مربوط در دولتهای مختلف با اجرای دقیق مواد ۸ گانه ابلاغی ۱۳۸۵/۴/۱۲ هرچه سریعتر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت میشود:
دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازم‌الاجراست.
نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورایعالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم نماید.
با توجه به تأخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش آمده است، و به دلیل ضرورت بهره‌مندی هرچه سریعتر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بندهای سه گانه فوق را به‌عمل آورد.
سیّد علی خامنه‌ای
در مورد سهام عدالت در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
خبر خوش برای بیش از ۴۳ میلیون سهامدار؛
به گفته رئیس سازمان بورس، از امروز به مدت ۴۸ ساعت، سود سهام عدالت سال مالی منتهی به ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۱ شرکت‌های سرمایه‌پذیر، به حساب بیش از ۴۳ میلیون سهامدار عدالت آغاز شد.
کد خبر: ۱۲۱۰۰۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۳
مجید عشقی گفت: واریز مرحله نخست سود سهام عدالت به حساب سهامداران عدالت از فردا (پنجشنبه ۲۳ آذرماه) آغاز میشود. میزان واریزی چقدر است و آیا وراث متوفیان هم سود دریافت می کنند؟
کد خبر: ۱۲۱۰۰۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۲
فوتو نیوز تابناک
از تفاوت بزرگ دربی ۱۰۲ با دربی‌های قبلی تا «نه قصد افزایش قیمت بنزین را داریم و نه برق»، قیمت «واقعی» گوشت ۳۵۰ تا ۴۲۰ هزار تومان است، در نزدیکی هیچ کلانشهری مازوت‌سوزی نداریم، آزاد شدن واردات لوازم خانگی تکذیب شد، ادغام رشته‌های «تجربی»، «ریاضی» و «انسانی» و...؛ «فوتو نیوز» ۲۲ آذرماه پیش روی شماست.
کد خبر: ۱۲۱۰۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۲
بسته ترند‌ها در هفته گذشته
لحظات درگذرند و خبرها از پی هم می‌آیند و می‌روند؛ اما در این میان، برخی اخبار و حوادث بیشتر مورد توجه افکار عمومی قرار می‌گیرند و توجهات بیش از حد به آن‌ها جلب میشود؛ اخباری مانند بازداشت امیر تتلو، اکبر رحیمی و فساد چای دبش، صادق بوقی، آلودگی هوا، حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی، صدور حکم محمد صادقی، تاریخ واریز سود سهام عدالت و ... که در هفته گذشته در کانون توجهات قرار گرفتند.
کد خبر: ۱۲۰۹۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۱
امروز مطالبی همچون نرخ دلار امروز بالا رفت + پیش بینی رئیس کل بانک مرکزی، بیشترین افزایش قیمت به کدام نماد‌ها اختصاص یافت؟، چگونه از بورس طلا بخریم؟، آخرین خبرها از سود سهام عدالت ، کدام نماد‌ها سود سال جاری و سود سنواتی سهامداران را واریز کردند؟، جدیدترین قیمت خودرو‌های ایران خودرو و سایپا در بازار، چرا این فلز گرانبها افزایش می‌یابد؟؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۲۰۹۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰
در روزهای اخیر با نزدیک شدن به روزهای منتهی به واریز سود سهام عدالت ، بازار ارسال پیامک‌های جعلی از طریق سرشماره یا پیام‌رسان‌های اینترنتی با همین محوریت نیز داغ شده که پلیس فتا و سازمان خصوصیسازی هشدار دادند از باز کردن لینک‌های درج شده در این پیامک‌ها خودداری شود.
کد خبر: ۱۲۰۹۲۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
یکی از موضوعاتی که مخاطبان نبض بورس درخواست داشتند این بود که وضعیت جاماندگان سهام عدالت به کجا رسید و برای ثبت نام به کجا می توان مراجعه کرد؟ این سهام به چه کسانی تعلق خواهد گرفت؟ در این مطلب قصد داریم به صورت کامل به پرسش ها در این زمینه پاسخ دهیم.
کد خبر: ۱۲۰۹۱۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
دستیار ویژه و مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت ، گفت: امسال هم مانند سال‌های گذشته مجامع برگزار میشود و منتظر واریز سود شرکتها هستیم که بناست سود سهام عدالت در دو مرحله پرداخت شود که مرحله اول تا پایان آذرماه و مرحله دوم و تسویه هم تا پایان سال اتفاق خواهد افتاد.
کد خبر: ۱۲۰۹۱۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
اخبار حاکی از این است که حدود ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر که تا به حال سهام عدالت را دریافت نکرده بودند، به‌عنوان سهام‌دارانی در نهاد‌های حمایتی معتبر ثبت شده‌اند.
کد خبر: ۱۲۰۸۷۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶
پلیس فتا در اطلاعیه ای اعلام کرد که هر پیام دریافتی در پیام رسان های موبایلی با عنوان دریافت سود سهام عدالت با هدف کلاهبرداری و خالی کردن حساب شماست.
کد خبر: ۱۲۰۸۵۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۴
رئیس سازمان بورس با بیان اینکه مرحله اول سود سهام عدالت تا پایان آذر ماه و شب یلدا به حساب سهامداران واریز میشود، گفت: برخی شرکتها هنوز سود را واریز نکردند که موظف‌اند در روزهای آتی این کار را انجام دهند.
کد خبر: ۱۲۰۸۴۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۴
یکی دیگر از پرسش هایی که این روزها بسیار از سوی وراث سهام عدالت پرسیده می شود این است که باید به کدام سایت مراجعه کنیم. در این مطلب قصد داریم تا سایت های مورد نیاز در این زمینه را معرفی کنیم.
کد خبر: ۱۲۰۸۳۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۳
بسته ترند‌ها در هفته گذشته
لحظات درگذرند و خبرها از پی هم می‌آیند و می‌روند؛ اما در این میان، برخی اخبار و حوادث بیشتر مورد توجه افکار عمومی قرار می‌گیرند و توجهات بیش از حد به آن‌ها جلب میشود؛ اخباری مانند ایام فاطمیه ۱۴۰۲، ثبت نام جدید سامانه یکپارچه خودرو، امیر تتلو به ایران باز می‌گردد؟، موزیک ویدئو جدید ساسی مانکن، رقیب جدی حسن یزدانی، ماجرای بیمارستان مفید و فوت کودک و ... که در هفته گذشته در کانون توجهات قرار گرفتند.
کد خبر: ۱۲۰۸۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۴
مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه اعلام کرد: ۶ شرکت تا کنون سود سهام عدالت سهامداران را پرداخت نکردند.
کد خبر: ۱۲۰۸۲۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۳
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات امروز با افزایش ۳۳ هزار و ۴۸۸ واحدی همراه شد. سهام عدالت نیز افزایشی شد.
کد خبر: ۱۲۰۸۱۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۲
چندوقتی است که صحبت درباره سهام عدالت و واریز سود و زمان واریز سود بسیار است در این مطلب به چند خبر درباره سهم عدالت می پردازیم. از جمله مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت کی برگزار میشود؟ جاماندگان سهام عدالت بخوانند، سال گذشته به چه میزان سود سهام عدالت واریز شد؟
کد خبر: ۱۲۰۸۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۲
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار جزییات تصمیم‌های جلسه شورای عالی بورس را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۲۰۷۸۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
امروز مطالبی همچون قیمت لحظه‌ای دلار و یورو + پیش بینی فرزین، کاهش توجیه ناپذیر درآمد سپرده گذاری و سرمایه گذاری بانک ملت، تصمیمات مهم جلسه شورای عالی بورس | زمان واریز سود سهام عدالت ، چند بانک در بازار پایه فرابورس حضور دارند؟، نماد‌هایی با رشد فوق العاده فروش در آبان ماه | نمادی با ۸۴۱ درصد رشد فروش؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۲۰۷۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار جزییات تصمیم‌های جلسه شورای عالی بورس درباره مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۲۰۷۸۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
عشقی با اعلام مبلغ سود سهام عدالت گفت حساب دریافت کنندگان تا شب یلدا شارژ خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۰۷۵۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۹
