کلیات
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یکی از ۱۸ وزارتخانه دولت ایران و مسئول انسجام بخشیدن به امور اجرایی، سیاستگذاری نظام علمی، تحقیقاتی و فناوری ایران است. منصور غلامی مسئولیت این وزارتخانه را بر عهده دارد.
تاریخچه
آموزش عالی در فرهنگ و تمدن پویای ایرانی و اسلامی از قدمت و غنای شایسته‌ای برخوردار است. با شروع عصر رنسانس و پیشرفت‌های علمی و صنعتی در کشور‌های غربی، در کشور ما نیز عناصری از آموزش عالی مبتنی بر الگوی اروپای غربی ایجاد شد. نخستین بار امیرکبیر علاوه بر اعزام دانشجو به خارج، با تأسیس دارالفنون در سال ۱۲۲۸ خورشیدی، از استادان خارجی برای تدریس در دانشکده‌های تخصصی فنی دارالفنون دعوت کرد. دانشگاه تهران و تعدادی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بعد از تأسیس دارالفنون شکل گرفتند. با تصویب قانون اجازه تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ شمسی، دانشگاه تهران به عنوان اصلی‌ترین مرکز آموزش عالی ایران آغاز به کار کرد.
با تأسیس وزارت علوم و آموزش عالی در بهمن ماه ۱۳۴۶ و متعاقب آن تشکیل «شورای مرکزی دانشگاه ها» در سال ۱۳۴۸، نخستین گام در جهت تمرکز، تجدید سازمان و اعمال یک نظارت مرکزی بر دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی برداشته شد.
وزارت فرهنگ و آموزش عالی در تاریخ ۱۳۵۷٬۱۲٬۱۷ با ادغام وزارت علوم و آموزش عالی و وزارت فرهنگ و هنر تشکیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اردیبهشت ۱۳۵۹ قانون تشکیل شورای عالی فرهنگ و آموزش عالی به تصویب شورای انقلاب رسید و به دنبال آن به منظور ایجاد تحولی اساسی در دانشگاه‌ها، ستادی با عنوان ستاد انقلاب فرهنگی با فرمان امام خمینی (ره) تشکیل شد.
در مردادماه ۱۳۶۴ با تصویب «قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، کلیه اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های وزارت فرهنگ و آموزش عالی در زمینه آموزش پزشکی به وزارتخانه جدید انتقال یافت.
بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی در سال ۱۳۷۹ به منظور انسجام بخشیدن به امور اجرایی و سیاستگذاری نظام علمی کشور، به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر نام داد و وظایف برنامه‌ریزی، حمایت و پشتیبانی، ارزیابی و نظارت، بررسی و تدوین سیاست‌ها و اولویت‌های راهبردی در حوزه‌های تحقیقات و فناوری به وظایف این وزارتخانه افزوده شد.
آموزش عالی پیش از تأسیس دانشگاه تهران
تا قبل از تأسیس دانشگاه تهران در ایران چند مدرسه عالی به روش مؤسسات آموزش عالی غربی تأسیس میشود که تقریباً همه به وزارتخانهها وابسته بودند، چرا که هدف اساساً تربیت نیروی انسانی مورد نیاز دولتی بود. در سال ۱۳۰۰ شمسی مدرسه عالی فلاحت، در ۱۳۰۵ شمسی مدرسه تجارت، در ۱۳۱۰ دارالمعلمین عالی، در ۱۳۱۱ مدرسه دامپزشکی و در سال ۱۳۱۷ هجری قمری مدرسه عالی علوم سیاسی تأسیس شد.
آموزش عالی پس از تأسیس دانشگاه تهران
پس از تأسیس دانشگاه تهران، در سال ۱۳۲۶ دانشگاه تبریز و سپس در سال ۱۳۲۸ دانشگاه شیراز به وجود آمدند و در سالهای بعد دانشگاههای مشهد (۱۳۳۵)، اصفهان (۱۳۳۷)، اهواز (۱۳۳۷)، دانشکده صنعتی پلی تکینک تهران (۱۳۳۸)، دانشگاه ملی ایران (۱۳۳۹) و هنرسرای عالی (۱۳۴۲) به وجود آمد و تعداد مؤسسات آموزش عالی رو به کثرت گذاشت. از سالهای ۱۳۴۰ به بعد به تدریج تعداد زیادی مؤسسات آموزش عالی به شکل وابسته به مؤسسات دولتی و وزارتخانه ها و یا وابسته به بخش خصوصی (البته از طریق افراد ذینفوذ و وابسته به دستگاه حاکم) اغلب تحت عناوینی مانند آموزشگاه عالی، مؤسسه عالی و مدرسه عالی (عنوان دانشکده و دانشگاه کمتر داده میشد) در کشور تأسیس شدند.
وزیران فرهنگ و آموزش عالی
همانطور که اشاره شد پیش از تشکیل وزارت علوم وزارت فرهنگ و آموزش عالی وجود داشت که به ترتیب علی شریعتمداری، حسن حبیبی، حسن عارفی، محمد علی نجفی، ایرج فاضل، محمد فرهادی، مصطفی معین و محمد رضا هاشمی گلپایگانی وزرای این مجموعه بودند.
تشکیل وزارت علوم
پس از تشکیل وزارت علوم تحقیقات و فناوری مصطفی معین، جعفر میلی منفرد، جعفر توفیقی، محمد مهدی زاهدی، کامران دانشجو، جعفر توفیقی، رضا فرجی دانا، محمد علی نجفی، محمد فرهادی، سید ضیاء هاشمی و منصور غلامی وزرای علوم ایران بوده اند.
در مورد وزارت علوم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کد خبر: ۸۹۷۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۹
کد خبر: ۸۹۷۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۷
کد خبر: ۸۹۶۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۶
کد خبر: ۸۹۶۱۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۲
کد خبر: ۸۹۵۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۰
کد خبر: ۸۹۵۶۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۰
کد خبر: ۸۹۵۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۹
کد خبر: ۸۹۵۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۸
کد خبر: ۸۹۴۸۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۷
کد خبر: ۸۹۴۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۶
کد خبر: ۸۹۳۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۲
کد خبر: ۸۹۳۳۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۱
کد خبر: ۸۹۳۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۳۱
کد خبر: ۸۹۲۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۸
کد خبر: ۸۹۲۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۸
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به اینکه حلقه استرالیایی در وزارت علوم تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری می‌کند، از نحوه مدیریت دانشگاه پیام نور انتقاد کرد.
کد خبر: ۸۹۲۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۷
کد خبر: ۸۹۲۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
کد خبر: ۸۹۱۹۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
کد خبر: ۸۹۱۶۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۵
کد خبر: ۸۹۱۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۵
