کلیات
گُذَرنامه یا پاسپورت ( Passeport) یکی از مدارک شناسایی رسمی است که از سوی دولتها برای شهروندانشان صادر میشود. با این مدرک دولت مربوطه از دیگر دولتها اجازه میخواهد تا به شهروندان مربوطه اجازهٔ گذر از یا ورود به خاک آن کشورها را بدهند. به اجازهای که به این منظور از دیگر دولتها گرفته میشود، روادید یا ویزا گفته میشود.
در قدیم به گذرنامه «تَذکَرهٔ مُرور» گفته میشد.
گذرنامه از یک سو مجوز خروج فردی است که دارای تابعیت سیاست داخلی آن کشور است و از سوی دیگر، تضمینکنندهٔ امنیت و حقوق مسافر در قلمرو دیگر کشورها به معنی پذیرش آن از سوی کشور مبدأ است. این موضوع، تابع قدرت سیاسی و بینالمللی کشور صادرکنندهٔ گذرنامه است.
اگر کشوری بخواهد میتواند به فرد بدون گذرنامه نیز اجازهٔ ورود به آن کشور یا مسافرت با شرکت هواپیمایی دولتی آن کشور را بدهد.
تعریف قانونی گذرنامه
بر پایهٔ مادهٔ ۱ قانون گذرنامه مصوب ۱۰ اسفند ۱۳۵۰، گذرنامه سندی است که از طرف مقامات دارای صلاحیت مذکور در این قانون برای مسافرت اتباع ایران به خارج یا اقامت در خارج از کشور یا مسافرت از خارج به ایران داده میشود.
دیرینگی گذرنامه
یکی از نخستین اشارهها به کاغذهایی که به عنوان گذرنامه مورد استفاده قرار میگرفتهاست در سال ۴۵۰ پیش از میلاد و در کتاب نحمیا (از مجموعهٔ عهد عتیق یا تنخ) آمدهاست. نحمیا از یهودیان شناخته شده که در کاخ شوش مباشر اردشیر یکم هخامنشی بود، برای سفر به یهودیه از اردشیر یکم نامهای دریافت میکند تا تضمینی برای به سلامت عبور کردن از اراضی تحت سلطهٔ دیگر فرمانروایان باشد.
گذرنامهٔ امروزی
گذرنامه به معنای امروزی آن، در اواخر سدهٔ ۱۹ میلادی رایج شد. کشورهایی مانند امپراتوری بریتانیا برای آسانسازی سفر اتباع خود در سراسر قلمرو خود، گذرنامهای ایجاد کردند که تنها یک برگ داشت و به معنی اجازهٔ فرد برای عبور از مرز شد.
گذرنامهٔ عکسدار
تا پیش از جنگ جهانی اول، گذرنامهها عکسدار نبودند و پس از پایان جنگ، گذرنامهٔ عکسدار، الزامیشد. در نخستین روزهای اجباری شدن گذرنامهٔ عکسدار، درخواستکنندگان میتوانستند عکس دلخواه خود و حتی عکس دستهجمعی یا خانوداگی را برای گذرنامه انتخاب کنند.
در کشورها
آمریکا
در ایالات متحدهٔ آمریکا اگر وزن دارندهٔ گذرنامه به مقدار زیادی اضافه یا کم شود، یا جراحی پلاستیک روی صورت انجام شود یا خالکوبی یا سوراخکاری بدن یا سوراخکاری بینی روی صورت انجام یا برداشته شود باید گذرنامهٔ تازه گرفته شود. از نزدیک به ۳۲۵ میلیون تَن جمعیت آمریکا تنها ۱۲۰ میلیون تَن گذرنامه دارند. از ژوئن ۲۰۱۹ ارائهٔ آدرس شبکههای اجتماعی برای دریافت روادید آمریکا الزامی شد.
بریتانیا
ملکهٔ بریتانیا گذرنامه ندارد. زیرا خود او کسی است که به شهروندان بریتانیا اجازهٔ داشتن گذرنامه را میدهد. بنابراین خودش نیازی به داشتن گذرنامه ندارد. اما اسناد محرمانهٔ ملکه و ۱۵ پیغامبر ملکه که مسئول جابجایی این اسناد محرمانه در سراسر جهان هستند گذرنامهٔ ویژهٔ جداگانهای دارند.
استرالیا
ساکنان ۹ دهکدهٔ ساحلی مشخص شده در پاپوآ گینهٔ نو برای ورود به استرالیا از طریق کوئینزلند نیاز به گذرنامه ندارند.
واتیکان
واتیکان کنترل گذرنامه ندارد و شمارهٔ گذرنامه پاپ «۱» است.
نیکاراگوئه
امنیت گذرنامهٔ نیکاراگوئه از هر کشور دیگری بیشتر است، زیرا گذرنامه این کشور ۸۹ نشانوارهٔ امنیتی جداگانه مانند تمامنگاری و نقشآب دارد.
کشورهای کمونیستی
مردم بعضی کشورها مانند کرهٔ شمالی و در گذشته شهروندان کوبا و کشورهای بلوک شرق حق سفر به بیرون از کشور را نداشتند.
سازمان حج و زیارت از پیش ثبتنام سفرهای نوروزی عتبات عالیات عراق از روز شنبه ۳۰ بهمنماه خبر داد. پیش ثبتنام این دور از سفرها تا پایان روز جمعه ۶ اسفندماه دارد.
کد خبر: ۱۱۰۴۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۶
رتبهبندی جهانی پاسپورتها در آغاز سال ۲۰۲۲ درحالی اعلام شد که آزادی سفر برای شهروندان کشورهای ثروتمند بیشتر شده، اما سویه اُمیکرون نوعی «آپارتاید سفر» را علیه کشورهای عمدتا آفریقایی راه انداخته است.
کد خبر: ۱۰۹۸۹۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۴
ناگفته نماند، بعضی از دفاتر اسناد رسمی با استناد به اینکه مدت اعتبار هر گذرنامه پنج سال است، از تنظیم وکالتنامه بلاعزل مرد به همسر خود برای خروج از کشور، بدون محدودیت زمانی خودداری کرده و اعلام میکنند که اجازه شوهر بعد از پنج سال، مجددا باید اخذ شود؛ اما اگر وکالتنامه بلاعزل دارای محدودیت زمانی نباشد، مرتبا قابل استفاده بوده و نیازمند اخذ دوباره اجازه نیست.
کد خبر: ۱۰۸۶۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۰۴۸۰۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۵
در سال ۱۳۶۳ شورای نگهبان شرط اذن شوهر را در ماده هجدهم قانون گذرنامه برای بانوانی که حج واجب بر ذمه آنها بود، غیر شرعی دانست پس مشخص است که حداقل اطلاق این ماده نمیتواند از نگاه شورای نگهبان شرعی تلقی شود و این می تواند مقدمه نگاه جدید شرعی به این ماده باشد.
کد خبر: ۱۰۳۵۶۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
سفر گردشگران ایرانی و ترکیهای بدون گذرنامه ، در کمیته فنی مشترک همکاریهای گردشگری ایران و ترکیه مطرح شد. قرار است این پیشنهادِ ترکیه از سوی بخش گردشگری دو کشور به صورت ویژه پیگیری شود.
کد خبر: ۱۰۳۴۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۷
در تازهترین رتبهبندی جهانی شاخص گذرنامۀ نهاد «هِنلی»، پاسپورت ژاپن به عنوان قدرتمندترین سند مسافرتی جهان انتخاب شده است و پس از آن پاسپورت سنگاپور قرار دارد و آلمان و کره جنوبی نیز در رده بعدی هستند. ضعیفترین پاسپورت مربوط به کشور افغانستان است و ایران هم در رده ۱۰۱ این ردهبندی قرار دارد. در این اینفوگرافیک، ۳۰ کشور جهان که قدرتمندترین یا ضعیفترین پاسپورت را دارند، معرفی شدهاند.
کد خبر: ۱۰۲۷۳۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۳
فرمانده نیروی انتظامی گفت: برای دریافت گذرنامه نیاز به مراجعه به دفاتر پلیس نیست.
کد خبر: ۱۰۱۰۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۴
رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه ناجا اعلام کرد که بزودی امکان درخواست الکترونیکی گذرنامه فراهم خواهد شد.
کد خبر: ۹۷۴۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۵
کد خبر: ۹۷۱۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۲
رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه نیروی انتظامی از فراهم شدن امکان استعلام ممنوعالخروجی افراد در آینده نزدیک خبر داد.
کد خبر: ۹۷۱۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۲
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: مقررات صدور روادید الکترونیک جمهوری اسلامی ایران برای اتباع همه کشورها به غیر از دارندگان گذرنامه های انگلیسی، آمریکایی و کانادایی یکسان بوده و مطابق نظام روادید بسیاری از کشورهای پیشرفته، از الصاق برچسب و درج مهر ورود و خروج خودداری میشود.
کد خبر: ۹۶۵۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۰
کد خبر: ۹۵۶۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۵
معاون مهاجرت و گذرنامه پلیس امنیت عمومی پایتخت درباره عدم صدور گذرنامه برای برخی از اشخاص توضیحاتی داد.
کد خبر: ۹۵۰۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۰
طبق لایحه بودجه سال آینده، هزینه صدور گذرنامه ۱۲۵ هزار تومان، هزینه گواهینامه هوشمند ۵۰ هزار تومان و هزینه کارت ملی هوشمند از ۲۵ تا ۱۰۰ هزار تومان متغیر است.
کد خبر: ۹۴۲۶۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۸
یک روزنامه عبری زبان از تلاش صهیونیستها برای ورود به امارات با گذرنامه اسرائیلی خود خبر داد.
کد خبر: ۹۳۵۲۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۵
کد خبر: ۹۳۱۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
کد خبر: ۹۳۱۲۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
رئیس اداره اجتماعی پلیس آگاهی ناجا در خصوص فروش سیم کارتهای عراقی فاقد اعتبار به زائران هشدار داد و گفت: زائران از در اختیار قرار دادن گذرنامه و حتی تصویر آن به افراد غیرمسئول و ناشناس پرهیز کنند.
کد خبر: ۹۳۰۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۵
کد خبر: ۹۲۹۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۰